Μια μεγάλη πληγή στην Πάτμο, άνοιξε η απόφαση του Εφετείου Θράκης που απέρριψε ολικά την αγωγή της Μονής Βατοπαιδίου κατά του Ελληνικού Δημοσίου μην αναγνωρίζοντας την εγκυρότητα χρυσόβουλων, βάσει τον οποίων αντλούσε τα δικαιώματα ιδιοκτησίας της σε ακίνητα ιδιαίτερα μεγάλης αξίας στην περιοχή.
Με την αγωγή αυτή η Μονή Βατοπαιδίου ζητούσε τα παραλίμνια 24.000 στρέμματα, πέραν των 3.000 στρεμμάτων της περιοχής που βρίσκεται το Μετόχι του Αγίου Νικολάου.
Η απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Θράκης έρχεται πλέον να κρίνει οριστικά το σύνολο του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των 27.000 στρεμμάτων, αποδίδοντας στο ελληνικό Δημόσιο εξ’ ολοκλήρου την λίμνη Bιστωνίδα και τις παραλίμνιες εκτάσεις της.
Το ενδιαφέρον στην απόφαση είναι ότι το δικαστήριο δεν δέχθηκε την ισχύ των χρυσόβουλων των πατριαρχικών συγγιλίων ούτε των επιστολών που είχαν ανταλλαγεί μεταξύ Οικουμενικού πατριάρχη και του παλαιού μητροπολίτη Ξάνθης από το 1800.
Πρόκειται σίγουρα για μια «επιθετική» απόφαση που αποδομεί όλα τα επιχειρήματα της Μονής και που ήδη έχει δημιουργήσει «κακό προηγούμενο» σε ανάλογη αντιδικία του Ελληνικού Δημοσίου με την Ιερά Μονή Πάτμου ακόμη και με τον Δήμο Πάτμου, για την ιδιοκτησία νησίδων ως και εκατοντάδων ιδιοκτησιών στο νησί.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «δημοκρατικής» ήδη το αυτοτελές γραφείο της Κτηματικής Υπηρεσίας, στη Ρόδο, εξετάζει τις παραμέτρους της συγκεκριμένης απόφασης του Εφετείου Θράκης, προκειμένου εντός τριμήνου, να κινήσει τις διαδικασίες με το Υπουργείο Οικονομικών, για την άσκηση σχετικών αγωγών.
Η αντιδικία γύρω από ιδιοκτησίες της Ιεράς Μονής Πάτμου με το Ελληνικό Δημόσιο, ξεκίνησε από το 2004, ασκήθηκαν στην πορεία ενστάσεις ενώ το έτος 2018 λήγει η προθεσμία που έχει το Ελληνικό Δημόσιο για να ασκήσει αγωγές για την ακύρωση σχετικών κτηματολογικών εγγραφών υπέρ της Μονής, του Δήμου Πάτμου ως και ιδιωτών!!
Στο θέμα των χρυσόβουλων, το Εφετείο Θράκης, επιχειρηματολογεί ότι δεν αποδεικνύουν κυριότητα εξαιτίας του ασαφούς περιεχομένου τους ενώ κρίνει παραπέρα ότι τις εκτάσεις που διεκδικούσε η Μονή τις απέκτησε το ελληνικό κράτος ως διάδοχο από το τουρκικό και βουλγαρικό δημόσιο μετά την απελευθέρωση.
Θυμίζουμε ότι με χρυσόβουλο λόγο του αυτοκράτορα Αλεξίου Α’ του Κομνηνού (η ισχύς του οποίου επικυρώθηκε και ανανεώθηκε με όμοιο τρόπο από τους Παλαιολόγους Ανδρόνικο Β’ και Γ’) παραχωρήθηκαν στην Ιερά Μονή Πάτμου η νήσος Πάτμος και τα πέριξ αυτής νησίδια.
Σήμερα διατυπώνονται αμφισβητήσεις για τη νομική αξία των αυτοκρατορικών αυτών δωρεών και υποστηρίζεται ότι έχουν πλέον ιστορική μόνον αξία.
Σημειώνεται ότι υπήρξαν κι άλλες περιπτώσεις όπου το ελληνικό κράτος, μετά τη σύστασή του το 1830, με βάση τα χρυσόβουλα των Βυζαντινών αυτοκρατόρων επικύρωσε νομοθετικά την κυριότητα μονών επί διαφόρων μοναστηριακών εκτάσεων.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα χρυσόβουλου με το οποίο παραχωρείται γη, και μάλιστα ολόκληρο νησί, είναι πάντως αυτό της Πάτμου.
Σημειώνεται ότι με αγωγή που κατέθεσε το Ελληνικό δημόσιο, αμφισβητεί την ιδιοκτησία των νησίδων Αρκιοί και Μαράθι που μέχρι σήμερα ανήκουν στη Μονή και τα θεωρεί δημόσιο χώρο.
Με έγγραφο της Κτηματικής Υπηρεσίας Δωδ/σου στις 5.7.2001 αρ. Πρωτ. Δ.Κ. 1986 δεν αναγνωρίζεται εξάλλου η περιουσία – ιδιοκτησία της Μονής σε Αρκιούς, Μαράθι, Αγαθονήσι.
Στο έγγραφο τονίζεται ιδιαίτερα, ότι τα χρυσόβουλα των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων δεν έχουν καμία ισχύ, και παρουσιάζουν μόνο ιστορική αξία.
Με το ίδιο χρυσόβουλο και φιρμάνι του Αβδούλ Μεχμέτ διεκδικεί εξάλλου η Μονή της Πάτμου από τον Δήμο Λέρου το νησάκι Λέβιθα, έχοντας καταθέσει αγωγή στο Πολυμελές Πρωτοδικείο της Κω. Ο Δήμος Λέρου τονίζει ότι το Δημόσιο απέκτησε το νησί Λέβιθα ύστερα από τη Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ συμμάχων και Ιταλίας (1947), με την οποία ενσωματώθηκαν τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα. Επίσης η ιδιοκτησία του επίμαχου νησιού παραχωρήθηκε στον Δήμο Λέρου με το βασιλικό διάταγμα 3800 του 1957.
Χωρίς ισχύ τα χρυσόβουλα που επικαλείται η Μονή Πάτμου; Nέα δεδομένα μετά την απόφαση του Εφετείου Θράκης
