Στα «δίχτυα» των τεκμηρίων πιάστηκαν 1,9 εκατ. φορολογούμενοι το 2018, οι οποίοι φορολογήθηκαν για μεγαλύτερα εισοδήματα, ύψους 6,7 δισ. ευρώ. Οι περισσότεροι που φορολογήθηκαν με βάση τα τεκμήρια ήταν οι μισθωτοί, ακολουθούν οι συνταξιούχοι και οι εισοδηματίες. Πάντως, με βάση τα στοιχεία της ΑΑΔΕ κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι πέφτουν στην παγίδα των τεκμηρίων. Το 2017 οι φορολογούμενοι που πλήρωσαν πρόσθετους φόρους ελέω τεκμηρίων ανέρχονταν σε 1,8 εκατ. Σύμφωνα με τα στοιχεία:
• 394.461 εισοδηματίες φορολογήθηκαν για μεγαλύτερα εισοδήματα ύψους 1,97 δισ. ευρώ.
• 206.340 ελεύθεροι επαγγελματίες πλήρωσαν επιπλέον φόρους για εισοδήματα 917 εκατ. ευρώ.
• 115.570 αγρότες έπεσαν στην παγίδα των τεκμηρίων.
• 697.290 μισθωτοί αναγκάσθηκαν να πληρώσουν υψηλότερους φόρους, καθώς τα εισοδήματα δεν κάλυπταν τα τεκμήρια διαβίωσης.
• 515.509 συνταξιούχοι είδαν τα εισοδήματά τους να αυξάνονται λόγω τεκμηρίων κατά 1,5 δισ. ευρώ και να πληρώνουν τους αναλογούντες φόρους.
Οπως γίνεται αντιληπτό, τα τεκμήρια είναι η μεγαλύτερη παγίδα πρόσθετων φόρων για εκατομμύρια νοικοκυριά. Αν και τα εισοδήματα έχουν συρρικνωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, τα τεκμήρια που θεσπίστηκαν το 2010 (με τη σημερινή τους μορφή) δεν έχουν τροποποιηθεί αντίστοιχα ώστε να συμβαδίζουν με την πραγματικότητα των εισοδημάτων και των αναγκών διαβίωσης.
Πάντως, υπάρχουν τρόποι ώστε να μπορέσει κάποιος να καλύψει τα τεκμήρια και να αποφύγει την πληρωμή πρόσθετων φόρων. Για παράδειγμα, ένας από τους πιο διαδεδομένους είναι η ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών, έσοδα από πώληση περιουσιακών στοιχείων ή γονικές παροχές και δωρεές χρηματικών ποσών, οι οποίες όμως αποδεικνύονται με συμβολαιογραφική πράξη με ημερομηνία έως 31 Δεκεμβρίου 2018.
1. Τα τεκμαρτά εισοδήματα διαμορφώνονται ως εξής:
• Τεκμαρτό εισόδημα άγαμου: 3.000 ευρώ.
• Τεκμαρτό εισόδημα παντρεμένου ζευγαριού: 5.000 ευρώ.
• Τεκμήριο αυτοκινήτου: Από 4.000 ευρώ.
• Τεκμήριο σπιτιού: Κατά μέσον όρο 3.500 ευρώ.
2. Το τεκμήριο διαβίωσης για κύρια κατοικία υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της ως ακολούθως:
• Μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
• Από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
• Από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
• Από 201 έως και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
• Από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι 400 ευρώ ανά τ.μ.
Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας ισχύει η «αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης» 40 ευρώ ανά τ.μ. ανεξαρτήτως μεγέθους της επιφάνειας του ακινήτου. Ολα τα παραπάνω προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ ανά τ.μ. και κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ.
3. Για τα επιβατικά Ι.Χ. Το τεκμήριο διαβίωσης ορίζεται ως εξής:
• Για αυτοκίνητα μέχρι και 1.200 κ.ε. σε 4.000 ευρώ.
• Για αυτοκίνητα από 1.200 μέχρι και 2.000 κ.ε. προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
• Για αυτοκίνητα άνω των 2.000 κ.ε. και μέχρι 3.000 κ.ε. προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
• Για αυτοκίνητα άνω των 3.000 κ.ε. προστίθενται 1.200 ευρώ ανά 100 κ.ε.
Τα παραπάνω ποσά μειώνονται ανάλογα με την παλαιότητα του αυτοκινήτου, η οποία υπολογίζεται από το πρώτο έτος κυκλοφορίας του στην Ελλάδα κατά ποσοστό 30% για χρονικό διάστημα κυκλοφορίας πάνω από 5 και μέχρι 10 έτη και κατά ποσοστό 50% για διάστημα πάνω από 10 έτη.