Στις προοπτικές της φετινής τουριστικής σεζόν, και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τουριστικός και ξενοδοχειακός κλάδος αναφέρεται σε συνέντευξή του προς τη «δ» ο γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Δράμας Άγγελος Καλλίας. Τονίζει ότι το μόνο ζητούμενο δεν είναι η αύξηση των τουριστικών αφίξεων αλλά και η βελτίωση της κερδοφορίας τη στιγμή που τα αυξημένα λειτουργικά κόστη δεν αφήνουν πολλά περιθώρια.
Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Άγγελου Καλλία αναλυτικά:
• Ποιες είναι οι ενδείξεις και ποιες οι εκτιμήσεις για τη φετινή τουριστική σεζόν;
Τα μηνύματα που έρχονται από την ευρωπαϊκή κυρίως αγορά, είναι θετικά. Η Ελλάδα βρίσκεται και φέτος υψηλά στις προτιμήσεις των Βορειοευρωπαίων. Ερωτηματικά υπάρχουν ωστόσο γύρω από την αγορά της Γερμανίας. Στην έκθεση του Βερολίνου (ΙΤΒ) διαπιστώσαμε ότι θα ανακάμψουν οι κρατήσεις, περιμένουμε ωστόσο να το δούμε στην πράξη. Λόγω των πληθωριστικών τάσεων στη Γερμανία, οι προκρατήσεις δεν έρχονται με τους ρυθμούς που τις λαμβάνουμε από άλλες χώρες.
Θα έλεγα λοιπόν ότι σε επίπεδο αφίξεων θα φτάσουμε στα περσινά τουλάχιστον επίπεδα. Το ζητούμενο είναι οι αφίξεις αυτές να μεταφραστούν σε διανυκτερεύσεις και οι διανυκτερεύσεις να μεταφραστούν σε κερδοφορία.
• Αφήνουν τα αυξημένα λειτουργικά κόστη των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων πραγματικά περιθώρια κερδοφορίας;
Το ενεργειακό κόστος είναι υψηλό στην ηπειρωτική Ελλάδα, με συνέπειες στο λειτουργικό κόστος της κάθε επιχείρησης. Στα νησιά, το ενεργειακό κόστος μπορεί να είναι χαμηλότερο συγκριτικά με την ηπειρωτική χώρα, είναι όμως υψηλότερο το μισθολογικό και μεταφορικό κόστος. Και δεν διαφαίνεται προς το παρόν η υποχώρηση των αυξημένων τιμών, ώστε να εξισορροπηθούν οι αυξήσεις που σημειώθηκαν στο προηγούμενο διάστημα.
Τα τελευταία χρόνια συζητούμε μόνο για το πόσο καλές ήταν οι σεζόν σε επίπεδο αφίξεων και δεν μιλάμε καθόλου για το πόσο αποδοτικές ήταν σε επίπεδο κερδοφορίας. Αυτό θα πρέπει να είναι το ζητούμενο της επόμενης ημέρας, κατά πόσο δηλαδή οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, οι οποίες συμβάλλουν στη διαμόρφωση του ΑΕΠ κατά 25-30%, θα μπορέσουν να είναι κερδοφόρες και θα συνεχίσουν να επενδύουν στον τουρισμό. Οπωσδήποτε οι επενδύσεις στον κλάδο της ξενοδοχίας θα συμβάλλουν στην ενίσχυση της Εθνικής Οικονομίας που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό.
Αποτελεί γενικότερα ένα μεγάλο στοίχημα το πώς θα καταφέρουμε να διαχειριστούμε τα υψηλά λειτουργικά κόστη και το πώς θα φτάσουμε να μιλάμε για τζίρους που θα αφήνουν στο τέλος της ημέρας κάτι στο ταμείο.
Αν έχουμε μία ήπια σεζόν, χωρίς εκπλήξεις και χωρίς δυσάρεστα απρόοπτα, μπορεί και να το καταφέρουμε.
• Θα ανακάμψει τη φετινή σεζόν ο εσωτερικός τουρισμός; Είναι προσιτοί οι ελληνικοί προορισμοί στον Έλληνα επισκέπτη;
Φυσικά και είναι προσιτοί οι ελληνικοί τουριστικοί προορισμοί στον Έλληνα επισκέπτη. Δεν μιλάμε ασφαλώς για τους 2-3 μεγάλους κοσμοπολίτικους προορισμούς και για την υψηλή τουριστική περίοδο.
Δόξα τω θεώ, η Ελλάδα διαθέτει χιλιάδες μέρη και χιλιάδες ξενοδοχεία όπου μπορεί ο Έλληνας να απολαύσει τις διακοπές του σε προσιτές τιμές. Είναι σημαντικό να εξερευνήσει κανείς όλες τις επιλογές που υπάρχουν. Και φυσικά αν κάποιος αποφασίσει να κάνει τον προγραμματισμό των θερινών του διακοπών έγκαιρα, θα μπορέσει να βρει πιο συμφέρουσες τιμές.
Είναι λογικό οι τιμές τον Δεκαπενταύγουστο να είναι υψηλότερες. Αντί να αναλωνόμαστε στη συζήτηση αυτή, θα πρέπει να συζητάμε για το ποια είναι η μέση τιμή προκειμένου να αποτυπωθεί πόσο προσιτή είναι η Ελλάδα στον Έλληνα επισκέπτη.
Ερχόμαστε βέβαια από ένα χειμώνα που δεν ήταν όσο καλός περιμέναμε. Είχαμε ένα καλό δίμηνο μέχρι τις 7 Ιανουαρίου. Διαπιστώσαμε ότι ο Έλληνας ταξίδεψε κατά τη διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων. Ωστόσο μετά την πρωτοχρονιά και μέχρι την Καθαρά Δευτέρα οι πληρότητες ήταν χαμηλότερες από το αναμενόμενο. Ενδεχομένως να ευθύνεται γι’ αυτό η έλλειψη χιονιού το φετινό χειμώνα που αποτελεί πάντα κίνητρο για αποδράσεις.
Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως όταν υπάρχει οικονομική ύφεση στην Ευρώπη, δεν εξαιρείται η Ελλάδα. Ο οικογενειακός προϋπολογισμός έχει επηρεαστεί με αποτέλεσμα να αναγκάζονται τα νοικοκυριά να προβούν σε περικοπές. Από εκεί που ο Έλληνας έκανε 4 μέρες διακοπές το χειμώνα, κάνει πλέον 2 ή και καθόλου.
Εν ολίγοις, η χειμερινή περίοδος θα κλείσει με μείωση γύρω στα 20%. Και μιλάμε για μία σεζόν 130 ημερών κατά τη διάρκειά της οποίας οι πληρότητες δεν υπερβαίνουν το 35%. Ο Έλληνας περιόρισε τις χειμερινές διακοπές. Τα τετραήμερα έγιναν διήμερα.
Κάτι αντίστοιχο μπορεί να σημειωθεί και το καλοκαίρι. Ο Έλληνας θα κάνει διακοπές, μπορεί όμως να περιορίσει τη διάρκεια τους. Δεν παύει παρόλα αυτά, να είναι ο πελάτης που ξοδεύει περισσότερο από το μέσο Ευρωπαίο ή τους επισκέπτες από τα Βαλκάνια.
• Θα ήθελα να περάσουμε στις προτεραιότητες και στους στόχους της νέας διοίκησης της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων. Ποια ζητήματα ιεραρχείτε ως σημαντικότερα;
Ο Γρηγόρης Τάσιος είχε σηκώσει ψηλά τον πήχη του συνδικαλισμού. Σε αυτή πλέον τη θητεία ο πήχης μπορεί να ανέβει ακόμη υψηλότερα. Ο σημερινός πρόεδρος, ο Γιάννης Χατζής είναι ένας νέος άνθρωπος με νέες ιδέες και όραμα. Προέχει τώρα να λειτουργήσουμε με μεγαλύτερη εξωστρέφεια, να πλησιάσουμε τα μέλη μας, τις ενώσεις, τους συναδέλφους, να τους δώσουμε τη δυνατότητα να αναδείξουν τα προβλήματά τους. Για να προχωρήσει η ομοσπονδία μπροστά, πρέπει να πορευθεί με τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία πάνω στις διεκδικήσεις της.
Επικρατεί μία λανθασμένη αντίληψη για τους ξενοδόχους. Ενώ η χώρα στηρίζεται στον ξενοδοχειακό κλάδο, πολλοί μπορεί να θεωρούν ότι επικρατεί εργασιακή εκμετάλλευση.
Γι’ αυτό θα πρέπει να επικοινωνήσουμε τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσουν η χώρα μας και η κοινωνία από τον τουρισμό… Θα πρέπει να αντιληφθούν όλοι ότι ο κλάδος μας στηρίζει τους εργαζόμενους και ότι οι συλλογικές συμβάσεις προβλέπουν μισθούς κατά 15% υψηλότερους από αυτούς που προβλέπει η εθνική συλλογική σύμβαση. Προσφέρουμε δε περισσότερες από 200.000 θέσεις εργασίας. Συνεπώς κάτι κάνουμε καλά. Σίγουρα υπάρχουν εξαιρέσεις στο χώρο μας, όμως δεν μπορεί οι εξαιρέσεις αυτές να αποτελούν τον κανόνα που παρασύρει τη συνολική εικόνα του κλάδου.
Είναι πολλές οι προτεραιότητές που θέτουμε, καθώς μία σειρά από ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο ζητούν λύσεις. Αρχικά, διεκδικούμε τη μείωση του ΦΠΑ στον τουρισμό και πιστεύω ότι θα το πετύχουμε με στοχευμένη δράση.
Επίσης, το τέλος ανθεκτικότητας αν και μας έπιασε εξ απίνης πιστεύω ότι θα κατορθώσουμε να το μεταβάλουμε, τουλάχιστον ως προς την περίοδο που χρεώνεται. Εφαρμόστηκε κατά τη χειμερινή περίοδο για πρώτη φορά. Το πρόβλημα όμως θα εμφανιστεί τη θερινή σεζόν (αν τελικά υπάρξει). Περιμένουμε να δούμε τελικά πόσο θα μας επηρεάσει και τι θα κάνουν οι συνάδελφοι. Θα το απορροφήσουν με αποτέλεσμα να μειωθεί η κερδοφορία τους; Ή θα το μετακυλήσουν στον πελάτη με κίνδυνο να μειωθούν οι πληρότητες λόγω δυσαρέσκειας. Ήδη το τέλος ανθεκτικότητας έχει προκαλέσει τη δυσχέρεια των Ελλήνων επισκεπτών στους χειμερινούς προορισμούς στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Πρόκειται για ένα άδικο μέτρο. Η περίοδος της μειωμένης χρέωσης διαρκεί από την 1η Δεκεμβρίου έως τις 28 Φλεβάρη. Θα έπρεπε όμως η χαμηλή χρέωση να ισχύει από τις αρχές Οκτωβρίου έως τέλη Απριλίου.
Κυρίως θα πρέπει η μείωση τέλους ανθεκτικότητας να εφαρμοστεί στα 4 και 5 αστέρων ξενοδοχεία όπου το κόστος ανά διανυκτέρευση είναι δυσβάστακτο… Και το ποσό που θα περικοπεί, μπορεί να επιμεριστεί στη βραχυχρόνια μίσθωση που μετρά χιλιάδες κλίνες στην Ελλάδα και δεν συνεισφέρει τίποτε.
• Μία από τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο ξενοδοχειακός κλάδος, είναι η έλλειψη εργαζόμενων. Πώς δημιουργήθηκε το φαινόμενο αυτό και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί; Οι μετακλήσεις εργαζόμενων από το εξωτερικό, αποτελούν λύση;
Το κενό δημιουργήθηκε στην περίοδο του κορωνοϊού, όταν το επίδομα ανεργίας που έπαιρνε ο εργαζόμενος ήταν περιορισμένο με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να ψάξει άλλες θέσεις εργασίας για να εξασφαλίσει τα προς το ζην. Θεωρούμε ότι η κυβέρνηση τότε δεν κατάφερε να στηρίξει, όπως θα έπρεπε τους εποχικά εργαζόμενους. Γι’ αυτό και στράφηκαν σε άλλους κλάδους και δεν επέστρεψαν ποτέ στην εποχική εργασία.
Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι 56.000 εργαζόμενοι έχουν απορροφηθεί (όπως προκύπτει από έρευνες) από τον κλάδο των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Η μετανάστευση είναι ένας ακόμη λόγος. Αρκετοί Έλληνες επέλεξαν να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό με καλύτερες αμοιβές και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.
Γι’ αυτό και ανέφερα ότι ο κλάδος δεν έχει επικοινωνήσει αρκετά τις καλές αμοιβές που δίνει -υψηλότερες από την εθνική σύμβαση- προκειμένου να ενισχύσει την ελκυστικότητά του.
Σαφώς οι μετακλήσεις εργαζόμενων από διάφορες χώρες είναι μία λύση που συζητάμε έντονα. Είναι μεγάλη η συζήτηση αλλά ταυτόχρονα μεγάλη είναι η ανάγκη σε προσωπικό. Θεωρώ λοιπόν ότι υπάρχουν χώρες από τις οποίες μπορούμε να αντλήσουμε το αναγκαίο προσωπικό.
Παράλληλα όμως πρέπει να δοθούν κίνητρα επαναπατρισμού των Ελλήνων εργαζόμενων. Με αυτό τον τρόπο θα κερδίσει και η χώρα μας και δεν θα μπούμε στη διαδικασία να αναζητούμε χιλιάδες θέσεις μετακλητών από διάφορες χώρες με ό,τι και αν σημαίνει αυτό.
• Κλείνοντας, πόσο ανταγωνιστικό θα λέγατε ότι είναι το ελληνικό τουριστικό προϊόν; Πόσο έχει συμβάλει στην ανταγωνιστικότητά του ο ξενοδοχειακός κλάδος;
Ο Έλληνας ξενοδόχος δημιουργεί υποδομές και επιχειρήσεις οι οποίες είναι ανταγωνιστικές. Έχουμε τις καλύτερες ξενοδοχειακές μονάδες σε όλη την Ευρώπη, αν όχι στον κόσμο, που βραβεύονται συνεχώς. Το προϊόν μας είναι ανταγωνιστικό, από τα πλέον καλύτερα. Η χώρα μας είναι ανταγωνιστική με χιλιάδες πανέμορφα μέρη, με νησιά, ορεινούς και ηπειρωτικούς προορισμούς. Δυστυχώς οι κυβερνήσεις δεν αντιλαμβάνονται πόσο ανταγωνιστικό μπορεί να γίνει το τουριστικό πακέτο. Διότι όταν εμμένουμε στο 13% ΦΠΑ, σε συντελεστή υψηλότερο από τον μέσο όρο των ανταγωνιστριών χωρών, αντιλαμβάνεται κανείς ότι το κεντρικό κράτος δεν θέλει το πακέτο να είναι πραγματικά ανταγωνιστικό. Απλά επαναπαύεται στην ανταγωνιστικότητα που δημιουργεί ο ίδιος ο επιχειρηματίας.
Γι’ αυτό και επιμένουμε να μειωθεί ο τουριστικός ΦΠΑ για να δώσουμε προστιθέμενη αξία στο προϊόν, να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί και να προσελκύσουμε περισσότερους επισκέπτες. Δυστυχώς, διαφορετικά αντιλαμβάνεται την ανταγωνιστικότητα ο επιχειρηματίας και επενδύει και αναδεικνύει την Ελλάδα ως μία ανταγωνιστική χώρα και διαφορετικά το κεντρικό κράτος που με την επιβολή φόρων και τελών, έρχεται και επιβαρύνει το τουριστικό πακέτο. Κράτος και ιδιωτικές επενδύσεις συγκρούονται μεταξύ τους, ενώ θα έπρεπε να βρίσκονται σε ίδιο μήκος κύματος. Τότε μόνο θα μπορούσε η Ελλάδα να εξελιχθεί στον πρώτο και καλύτερο τουριστικό προορισμό στον κόσμο.
