Ο πιο δύσκολος µήνας της ζωής χιλιάδων µαθητών, ο µήνας των Πανελλαδικών Εξετάσεων, απέχει µόνο λίγες ηµέρες. Στην τελική ευθεία πριν µπουν στην τάξη για να δώσουν το πρώτο µάθηµα, οι ώµοι των 18χρονων καλούνται να σηκώσουν ένα δυσβάσταχτο φορτίο: τις προσδοκίες της οικογένειας. Είναι ένα βάρος που συχνά γεννά υπερβολικό άγχος, ενδοοικογενειακές συγκρούσεις και ανοίγει πληγές που κλείνουν δύσκολα.
Πολύ σηµαντική βοήθεια στις οικογένειες που καλούνται να διαχειριστούν το άγχος των Πανελλαδικών Εξετάσεων δίνει η γραµµή 11525 του «Μαζί για το Παιδί».
Οι ψυχολόγοι που απαντούν στο τηλέφωνο είναι εκεί σε 24ωρη βάση για να βοηθήσουν τους γονείς και τα παιδιά που χρειάζονται υποστήριξη. Ο αριθµός των ανθρώπων που έχουν καλέσει στο 11525 δείχνει ξεκάθαρα ότι η διαδικασία που οδηγεί στις Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι δύσκολη για πολλούς.
Ο πενταψήφιος αριθµός δέχεται περίπου 6.000 κλήσεις τον χρόνο, εκ των οποίων το 50% αφορά σε κλήσεις συµβουλευτικής υποστήριξης. Το 30% των κλήσεων αφορά θέµατα για το άγχος, τις σχολικές δυσκολίες και τα προβλήµατα που σχετίζονται µε το διάβασµα. Αλλες σηµαντικές κατηγορίες κλήσεων είναι κλήσεις που αφορούν τη δυναµική της σχέσης µεταξύ γονέων και παιδιών, τη διαχείριση διαζυγίου και θέµατα που αφορούν την επιθετικότητα παιδιών και τη διαχείριση του θυµού. Το συµπέρασµα είναι ότι πολλές φορές είναι οι γονείς που φορτώνουν µε άγχος τα παιδιά τους.
Ο ψυχολόγος Νίκος Γιώτας, ο οποίος παρέχει συµβουλευτική υποστήριξη µέσω του 11525, λέει στο «Εθνος» ότι «επειδή είναι κοντά οι εξετάσεις, προκύπτουν διάφορα ερωτήµατα. Οι εξετάσεις είναι ένα κοµµάτι που βοηθά στην αυτοεικόνα του µαθητή. Και είναι επίσης ένα θέµα στο οποίο επενδύουν αρκετά οι γονείς σε σχέση µε τα θέλω του µαθητή. Αντίστοιχα µεγάλες είναι και οι προσδοκίες της κοινωνίας. Συνεπώς υπάρχει και η γενική πεποίθηση ότι οι εξετάσεις κρίνουν το µέλλον ενός µαθητή, κάτι που δεν ισχύει».
Η συνάδελφός του, Αλεξάνδρα Παπακώστα, προσθέτει ότι «οι εξετάσεις είναι µια δοκιµασία από την οποία συχνά κρίνεται ένας άνθρωπος. Το αποτέλεσµα µπορεί να έχει επιπτώσεις στην εικόνα ενός µαθητή για τον εαυτό του ή για τους άλλους. Οταν υπάρχει τέτοια επένδυση στο αποτέλεσµα, είναι επόµενο το άγχος να φτάσει σε επίπεδα µη διαχειρίσιµα για παιδιά 17 ετών». Η κυρία Παπακώστα συµπληρώνει ότι ένα παιδί που βρίσκεται στα πρόθυρα της ενηλικίωσης βιώνει ούτως ή άλλως µεγάλες αλλαγές, οι οποίες γίνονται πιο έντονες µε το άγχος των εξετάσεων.
«Οταν γίνεται η µετάβαση από το δηµοτικό στο γυµνάσιο, οι έφηβοι καλούνται να διαχειριστούν αλλαγές στον ψυχικό κόσµο και στο σώµα τους για τις οποίες κανείς δεν τους έχει προειδοποιήσει. Αντίστοιχα εδώ έχουµε το τέλος της εφηβείας και την αρχή της ενηλικίωσης. Σε αυτή την περίοδο έχουµε και τις εξετάσεις, οι οποίες δυσκολεύουν τα πράγµατα» καταλήγει.
Συµβουλές
- Οι έφηβοι είναι αυτοί που πραγµατικά δοκιµάζονται.
- Είναι σηµαντικό οι γονείς να είναι σε επαφή µε το δικό τους συναίσθηµα, να µπορέσουν να το αναγνωρίσουν προκειµένου να αντιληφθούν πού σταµατούν αυτοί και πού ξεκινά το παιδί.
- Πάντα υπάρχουν εναλλακτικές και είναι ένα πολύ σηµαντικό µήνυµα που χρειάζεται να περάσουν στα παιδιά τους.
- Το άγχος είναι µια φυσιολογική αντίδραση του οργανισµού και είναι λογικό να βιώνει ένας έφηβος άγχος µπροστά σε µια δοκιµασία αξιολόγησης όπως είναι οι Πανελλαδικές Εξετάσεις. Η δυσκολία δηµιουργείται εφόσον το άγχος λειτουργεί µε τρόπο που δεν του επιτρέπει να είναι παραγωγικός και συγκεντρωµένος.
- Ενας δυσλειτουργικός τρόπος αντιµετώπισης και διαχείρισης του άγχους από έναν έφηβο συνήθως φαίνεται νωρίτερα κατά τη σχολική του πορεία. Οσο νωρίτερα πλαισιωθεί και αντιµετωπιστεί η δυσκολία τόσο καλύτερη η πρόγνωση και η προοπτική επιτυχίας στις µετέπειτα δοκιµασίες αξιολόγησης.
