Συνέντευξη στην
Πέγκυ Ντόκου
«Φορτωμένο» είναι το πρόγραμμα για τις καλοκαιρινές πολιτιστικές δράσεις στις Κυκλάδες, της περιφερειακής συμβούλου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και Εντεταλμένης Πολιτισμού Κυκλάδων κας Χρηστιάννας Πάπιτση. Όπως προκύπτει από τον προγραμματισμό της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, σε συνεργασία με φορείς, συλλόγους, αρχές κ.λπ. τα πολιτιστικά δρώμενα και οι εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στα νησιά των Κυκλάδων είναι πράγματι πολύ ενδιαφέροντα και υψηλής ποιότητας.
Στην συνέντευξη που ακολουθεί η κα Πάπιτση, μιλάει για τα καθήκοντά της στον ευαίσθητο τομέα του Πολιτισμού και πώς αυτός μπορεί να αξιοποιηθεί μέσα στην πολυνησιωτική Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, υπογραμμίζει το πόσο σημαντικό είναι να διατηρηθεί ο ειδικός χαρακτήρας που έχει κάθε νησί ξεχωριστά, ενώ ειδικά για την διασύνδεση του Πολιτισμού με τον Τουρισμό, ξεκαθαρίζει πως «Πολιτισμός και ο Τουρισμός είναι αλληλένδετοι. Καθώς το μοντέλο του μαζικού τουρισμού έχει πεθάνει, ο πολιτισμός έρχεται να δώσει ένα νέο κίνητρο στον εν δυνάμει επισκέπτη».
Να σημειωθεί ότι η κα Χρηστιάννα Πάπιτση παρακολουθεί δεύτερο κύκλο μεταπτυχιακών σπουδών στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, έχει εργαστεί ως αναπληρώτρια καθηγήτρια για έξι χρόνια σε διάφορα νησιά των Κυκλάδων και ζει στη Φολέγανδρο, εργαζόμενη ως ειδικός συνεργάτης του Δήμου, έχοντας έτσι μια πλήρη άποψη και βαθιά γνώση για την περιοχή στην οποία φέρει την ευθύνη στο καίριο θέμα του Πολιτισμού που της εμπιστεύτηκε ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κυρία Πάπιτση, θα ήθελα να ξεκινήσουμε από τα καθήκοντά σας. Είστε η εντεταλμένη Πολιτισμού Κυκλάδων και θα ήθελα ένα πρώτο σχόλιο για τον τομέα ευθύνης σας. Κάποιοι θεωρούν ότι ο Πολιτισμός είναι ‘περιττή πολυτέλεια’. Είναι όμως έτσι και μάλιστα σε μια περιοχή όπως οι Κυκλάδες, μέσα στην πολυνησιωτική Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου;
Η ερώτησή σας έχει πολλές λέξεις – κλειδιά που σηματοδοτούν τον ρόλο μου στην Περιφέρεια. Καταρχήν, οι πολιτιστικές δράσεις κάθε άλλο παρά πολυτέλεια είναι. Αντιθέτως, αντικρίζουν άμεσα την πυραμίδα των ανθρώπινων αναγκών του Μάσλοου. Για να το πω απλά, ο πολιτισμός είναι μια κοινωνική ανάγκη και κανείς δε δικαιούται να υποβαθμίζει την αξία του. Αμέσως μετά τη διασφάλιση των σωστών δομών για την ασφαλή και την αξιοπρεπή διαβίωση, έρχεται ο πολιτισμός να μας ολοκληρώσει ως προσωπικότητες. Οι Κυκλάδες, για να έρθω σε αυτό το υποερώτημα, είναι πλουτοπαραγωγική περιοχή πολιτισμού. Έχουμε μια σπουδαία παράδοση που φροντίζουμε να αναδεικνύεται, όπως έχουμε και σύγχρονη πολιτιστική δημιουργία που γεννάται στα νησιά μας ή για τα νησιά μας. Η νησιωτικότητα, δε, είναι ένα μείζον θέμα. Κανονικά, έπρεπε να ήταν πλεονέκτημα των πολιτιστικών δράσεων, με ανταλλαγή δράσεων ή αμεσότερη πρόσβαση σε αυτές, σε ένα πλαίσιο όπου οι κάτοικοι των νησιών και οι επισκέπτες θα μπορούσαν άνετα να μετακινηθούν για να απολαύσουν τα διαφορετικά πολιτιστικά τοπία των Κυκλάδων. Όμως, δεδομένου ότι η ελληνική πολυνησία είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή δεν υπάρχει αυτό το φαινόμενο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, γνώμη μου είναι ότι δεν της έχει δοθεί όση σημασία της αρμόζει. Το ακτοπλοϊκό είναι ένα ζήτημα που επηρεάζει άμεσα κι αν λυθεί, οι Κυκλάδες μπορούν να γίνουν ένα ενιαίο πολύμορφο πολιτιστικό κέντρο.
• Ποια είναι τα σχέδιά σας για το φετινό καλοκαίρι και ποιες είναι οι προτεραιότητες που δίνετε ανά νησί;
Η έγνοια μου για τα νησιά έχει γίνει πλέον… γονεϊκή. Δε μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο στο οποίο θα δώσω μεγαλύτερη σημασία από ένα άλλο. Προσπαθώ να διατηρείται μια ισορροπία που σχετίζεται με το μέγεθος, την επισκεψιμότητα, τον πληθυσμό και τη στρατηγική θέση κάθε νησιού. Με αυτή τη συλλογιστική, για παράδειγμα, ήδη από πέρυσι στρέψαμε το βλέμμα μας στα μικρότερα νησιά, επειδή νιώσαμε ότι εκεί υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για πολιτιστικές δράσεις. Φέτος, το προσωπικό μου πρόγραμμα θα είναι παρόμοιο με το περσινό. Είναι αρχή μου να ταξιδεύω στα νησιά και να βλέπω τις δράσεις. Ανάμεσα σε οικογενειακές και επαγγελματικές υποχρεώσεις, ανάμεσα σε σεμινάρια και συνέδρια στα οποία συμμετέχω ώστε να ενημερώνομαι για κάθε σύγχρονη τάση, επισκέπτομαι τακτικά όσο περισσότερα νησιά μας μπορώ. Και θέλω να γίνει κατανοητό ότι δεν απαιτείται από τον ρόλο μου ως εντεταλμένης συμβούλου να το κάνω αυτό, ούτε η θέση μου είναι αμειβόμενη. Όμως, έχω αναλάβει ένα έργο και το υποστηρίζω με κάθε ίδιο μέσο, ενώ παράλληλα εργάζομαι, σπουδάζω και είμαι σύζυγος.
• Είναι γεγονός πως κάθε νησί έχει τον δικό του χαρακτήρα. Ποιος είναι ο στόχος και η στρατηγική σας μέσα από τις δράσεις και τις εκδηλώσεις που γίνονται και προγραμματίζονται;
Είναι σημαντικό να διατηρηθεί αυτός ο ειδικός χαρακτήρας για κάθε νησί. Αυτό που παράγει κι αυτό που λείπει, αυτά προωθούνται. Για παράδειγμα, η Σύρος είναι ένας ογκόλιθος σύγχρονης πολιτιστικής παραγωγής στις Κυκλάδες, κι αυτό το μέγεθος δεν είναι αμελητέο, χρειάζεται υποστήριξη.
Διάφορες δράσεις που ξεκινούν εκεί διαχέονται με πρωτοβουλία μας σε άλλα νησιά, αυτό είναι κέρδος για όλες τις Κυκλάδες. Επίσης, έχουμε μικρά και μεγάλα νησιά με βαθιά παράδοση όπου είναι απαραίτητο να αναδειχτεί και να έλξει κοινό.
• Είναι για εσάς σημαντικό να συμμετέχουν όλοι οι τοπικοί φορείς, σύλλογοι, ιδιώτες κ.λπ. στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδιασμού και προγραμματισμού εκδηλώσεων;
Είναι άμεσοι συνεργάτες. Χωρίς τους φορείς, η διάχυση του πολιτισμού δε θα γινόταν στις Κυκλάδες. Εκείνοι προτείνουν, σχεδιάζουμε μαζί, υλοποιούμε μαζί. Επίσης, οι τοπικοί φορείς και οι ιδιώτες στηρίζουν και τις δικές μας πρωτοβουλίες, καθώς δεν υπάρχει –ακόμα, τουλάχιστον- ένας αυτόνομος οργανισμός. Ακόμα, ο όγκος των εκδηλώσεων είναι πολύ μεγάλος γιατί εκτός από τις δικές μας διοργανώσεις εμπλεκόμαστε ενεργά σε πολλές από τις υπόλοιπες. Επενδύουμε, λοιπόν, στις συνέργειες και προσπαθούμε οι δεσμοί να είναι ολοένα και πιο δυνατοί.
• Πώς θα επιχειρήσετε να συνδέσετε τον Πολιτισμό με τον Τουρισμό προκειμένου περισσότεροι τουρίστες να επισκέπτονται τα νησιά;
Είναι κεντρικό μέλημα αυτό. Ο Πολιτισμός και ο Τουρισμός είναι αλληλένδετοι. Καθώς το μοντέλο του μαζικού τουρισμού έχει πεθάνει, ο πολιτισμός έρχεται να δώσει ένα νέο κίνητρο στον εν δυνάμει επισκέπτη. Αν δείτε το πρόγραμμα, θα παρατηρήσετε ότι ακόμα και τουριστικά επιτυχημένα νησιά μας στρέφονται στον πολιτιστικό τουρισμό. Ο πολιτισμός είναι το βασικό προϊόν μας στις Κυκλάδες, μετά το γαλάζιο της θάλασσάς μας και το αιγαιοπελαγίτικο φως που μας χαρίστηκε.
