Συνέντευξη στον
Δημ. Γκαρτζώνη
Για την πορεία της τουριστικής σεζόν μιλά σε συνέντευξή του προς την «δημοκρατική», ο πρόεδρος της Ένωσης Τουριστικών Γραφείων Ρόδου κ. Κώστας Κατσίβας και δηλώνει ότι εχθρός του καλού είναι πάντα το καλύτερο.
Σημειώνει ότι πλέον ο προορισμός πρέπει να αξιοποιήσει τα πλεονεκτήματα που διαθέτει και δη το καλό ξενοδοχειακό δυναμικό για να προσελκύσει ποιοτικότερο τουρισμό. Σχολιάζει δε με καυστικό τρόπο την προβληματική λειτουργία του αεροδρομίου της Ρόδου αλλά και την κακή εικόνα του νησιού.
• Κύριε Κατσίβα, ποια είναι η άποψή σας για την τουριστική σεζόν; Είναι όσο καλή περιμέναμε ότι θα είναι;
Η φετινή σεζόν διαθέτει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά μίας επιτυχημένης σεζόν. Εξελίσσεται άκρως ικανοποιητικά και μακάρι να συνεχίσει έτσι μέχρι το τέλος. Οι κρατήσεις είναι ικανοποιητικές και παρατηρώ ότι το επίπεδο των επισκεπτών είναι ελαφρώς καλύτερο σε σύγκριση με το παρελθόν.
Βέβαια εχθρός του καλού είναι πάντα το καλύτερο. Σίγουρα δεν είναι εύκολο για τη Ρόδο να απαλλαχθεί από το μαζικό τουρισμό. Μιλάμε όμως για ένα νησί που διαθέτει άψογα ξενοδοχεία τα οποία βοηθούν τον προορισμό να αναβαθμίσει το τουριστικό του προϊόν. Δεν μπορώ λοιπόν να καταλάβω γιατί δεν καταφέρνει να αξιοποιήσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό αυτό το πλεονέκτημα για την ενίσχυση του τουρισμού.
Η λογική υπαγορεύει ότι θα έπρεπε να περιορισθεί το all inclusive. Δε γίνεται να λειτουργούν σε αυτή τη βάση τα πεντάστερα ξενοδοχεία. Προφανώς όμως δεν γίνεται να καταργηθεί εντελώς αυτό το μοντέλο, το οποίο ζητούν οι τουρ οπερέιτορς. Πρέπει όμως να αρχίσει μία προσπάθεια για να περιοριστεί στον επιτρεπτό βαθμό. Θα μπορούσαν π.χ. οι ξενοδόχοι να προσπαθήσουν να διαθέτουν μέρος των κλινών των ξενοδοχείων τους με διαφορετικό τρόπο, όσο τολμηρό και αν ακούγεται αυτό. Το ζητούμενο είναι να προσελκύσουμε τον καλό πελάτη, ο οποίος δεν θα μένει συνεχώς στα ξενοδοχεία και θα κινείται στο νησί.
• Σε τι βαθμό επηρεάζει το all inclusive τα τουριστικά πρακτορεία; Ποια είναι τα προβλήματα του κλάδου;
Πάρα πολύ μας επηρεάζει το all inclusive. Αυτής της κατηγορίας οι τουρίστες συνήθως δεν συμμετέχουν σε εκδρομές. Μένουν στα ξενοδοχεία συνεχώς. Οι πελάτες του all inclusive δεν είναι καλοί πελάτες των τουριστικών γραφείων.
Πέρα από αυτό, υπάρχουν και άλλα προβλήματα για τον κλάδο μας. Έχει φουντώσει τελευταία ο ανταγωνισμός από τα μίνι βαν των γραφείων ενοικιάσεως αυτοκινήτων που κάνουν εκδρομές με οδηγό… Αν πάτε π.χ. στις Πεταλούδες ή στη Λίνδο θα δείτε 7-8 μίνι βαν και 2-3 τουριστικά λεωφορεία. Όπως αντιλαμβάνεστε μιλάμε για αθέμιτο ανταγωνισμό.
Τα πρακτορεία πληρώνουν commission στον ξένο πράκτορα… Τα γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων δεν έχουν τέτοιες δεσμεύσεις και έτσι έχουν τη δυνατότητα να πουλάνε φθηνότερα…
Υπάρχουν επίσης διάφοροι που πουλάνε εκδρομές στο δρόμο… Βέβαια ένας νέος νόμος έρχεται για να βάλει περιορισμούς σε αυτού του είδους τις πωλήσεις. Δυστυχώς δεν υπάρχει κανείς να ελέγξει τίποτε και έτσι ο καθένας κάνει ό,τι θέλει. Δεν υπάρχουν οι απαιτούμενοι ελεγκτικοί μηχανισμοί. Η τουριστική αστυνομία στη Ρόδο λειτουργεί με δύο άτομα… Πού και πώς να προλάβουν αυτά τα δύο άτομα;
Όπως αντιλαμβάνεστε, τα πράγματα είναι πάρα πολύ δύσκολα. Δεν υπάρχει πλέον πράκτορας που να επιβιώνει στη Ρόδο!
• Ποιες είναι οι συνέπειες από την μείωση της προσέγγισης των κρουαζιερόπλοιων;
Η κρουαζιέρα βοηθούσε πολύ… Αποτελεί πλήγμα η μείωση των προσεγγίσεων. Θα μπορούσαμε να είχαμε κρουαζιερόπλοια ακόμη και με την Τουρκία κλειστή… Είναι όμως πολύ λίγα τα ελληνικά λιμάνια που διαθέτουν τις απαιτούμενες υποδομές για να υποδεχθούν μεγάλα κρουαζιερόπλοια. Δύσκολα θα μπορούσε να βγει ένα πρόγραμμα κρουαζιέρας στα ελληνικά νησιά.
Και για να σας προλάβω.. δεν πιστεύω ότι είναι θέμα κινήτρων. Μη νομίζετε ότι τα τέλη ελλιμενισμού είναι ακριβότερα εδώ σε σύγκριση με την Τουρκία. Οι εταιρείες δίνουν μεγάλη προτεραιότητα στην ασφάλεια και στις υποδομές. Γίνεται βέβαια τελευταία μία προσπάθεια να ανοίξει το Πορτ Σάιντ στην Β.Α. Αίγυπτο. Αν γίνει αυτό, θα επιστρέψουν τα κρουαζιερόπλοια στη Ρόδο.
• Μια που αναφερθήκατε στο ζήτημα των υποδομών… Ποια είναι η άποψή σας για την λειτουργία του αεροδρομίου της Ρόδου;
Δυστυχώς οι ελπίδες μας για την αναβάθμιση του αεροδρομίου Ρόδου δεν εκπληρώθηκαν. Τελικά η FRAPORT αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων. Δεν έχουμε δει να ενισχύεται επί της ουσίας η λειτουργία του αερολιμένα του νησιού μας. Το αντίθετο μάλιστα. Υπάρχει μεγάλη ταλαιπωρία. Από την ώρα που κατέβει ο επιβάτης από το αεροπλάνο μέχρι να μπει στο λεωφορείο για να μεταβεί στο ξενοδοχείο, μπορεί να περάσουν και τέσσερις ώρες…. Σκεφτείτε ένα τουρίστα ο οποίος από τη Γερμανία ή την Αγγλία κάνει ένα ταξίδι τριών ωρών να φτάσει στη Ρόδο και να ταλαιπωρείται στο αεροδρόμιο έως και τέσσερις ώρες μέχρι να πάρει τις αποσκευές του και να επιβιβαστεί στο λεωφορείο.
Δεν λέω ότι δεν υπήρχαν προβλήματα και παλιά. Όμως η Fraport με την ανάληψη των καθηκόντων της δημιούργησε προσδοκίες. Τα μεγάλα έργα πηγαίνουν από αναβολή σε αναβολή δυστυχώς… Δεν αρκούν οι ανακαινίσεις σε 2-3 τουαλέτες και οι όποιες παρεμβάσεις στον διάδρομο αποπροσγείωσης… Απαιτούνται ολοκληρωμένες παρεμβάσεις τις οποίες δεν βλέπουμε, παρά τις διαβεβαιώσεις της Fraport.
Υπάρχουν πάρα πολλά παράπονα από τους επισκέπτες. Σχεδόν καθημερινά επικρατούν εντάσεις στο αεροδρόμιο και δεν είναι λίγες οι φορές που οι τουρίστες εκνευρισμένοι δεν περιμένουν να επιβιβαστούν σε λεωφορείο. Για να αποφύγουν και άλλη ταλαιπωρία προτιμούν να πληρώσουν ταξί για να φτάσουν το συντομότερο δυνατό στο ξενοδοχείο τους.
Αυτή είναι κοινώς η πρώτη εμπειρία των επισκεπτών από τον προορισμό, η ταλαιπωρία και η αγανάκτηση… Το αεροδρόμιο της Ρόδου είναι ένα από τα πλέον κερδοφόρα στην Ελλάδα και δεν βλέπουμε έχει την αντιμετώπιση που του αξίζει από τον επενδυτή. Άλλωστε η Fraport έχει δεσμευθεί για κάποια πράγματα τα οποία οφείλει να υλοποιήσει…
• Γενικότερα όμως, είστε ικανοποιημένος από την εικόνα του νησιού;
Από τον τουρισμό ζούμε και θα πρέπει να κάνουμε τα αδύνατα δυνατά για να τον προστατεύσουμε. Η εικόνα του νησιού σήμερα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί καλή. Η είσοδος της πόλης λ.χ. είναι σε κακή κατάσταση. Μιλάμε για το πρώτο πράγμα που αντικρίζουν οι επισκέπτες από τον προορισμό. Τι να πρωτοαναφέρω, τα παραμελημένα πάρκα, τον ελλιπή φωτισμό, την άθλια κατάσταση των πεζοδρομίων, το κυκλοφοριακό, τα προβλήματα με την ύδρευση; Όσο για την καθαρότητα δεν χρειάζεται να το συζητήσουμε καν…, έχει ξεφύγει εντελώς η κατάσταση.
Ακούμε τους αυτοδιοικητικούς μας να λένε συχνά ότι δεν χρειαζόμαστε έργα του φαίνεσθαι αλλά έργα ουσίας. Δεν έχουμε όμως ούτε το ένα ούτε το άλλο. Ας φροντίσουμε τουλάχιστον τη βιτρίνα. Ας κερδίσουμε τις εντυπώσεις, ας δώσουμε μία καλή εικόνα στον επισκέπτη. Δεν είναι δα τόσο δύσκολο αυτό.
Ας μη γελιόμαστε όμως ότι ένας μόνο φταίει για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το νησί. Είναι συλλογική ευθύνη. Παρόλα αυτά, μερίδιο ευθύνης κάποιων έχει όμως σαφώς μεγαλύτερη βαρύτητα.
Η Περιφέρεια κάνει μία φιλότιμη προσπάθεια, οφείλουμε να το παραδεχθούμε αυτό. Όμως ο Δήμος είναι σαν να μην υπάρχει, είναι σαν να βρίσκεται στον αυτόματο η Ρόδος. Ο Δήμος είναι υπεύθυνος κατά το 99% για τα προβλήματα της πόλης… Η άλλη μεγάλη πληγή είναι το αεροδρόμιο. Είναι αφημένο στην τύχη του και δεν λειτουργεί σωστά. Το έργο της Fraport είναι μηδενικό και φτάνουμε στο σημείο να δικαιολογούμε όσους φωνάζανε πριν αναλάβει τη διαχείριση των περιφερειακών αεροδρομίων.
• Πιστεύετε ότι η τουριστική ανάκαμψη της Τουρκίας θα μας επηρεάσει;
Η Τουρκία παρουσιάζει 85% αύξηση κρατήσεων. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι επανέρχεται δυναμικά και προφανώς αυτή η άνοδος θα μας επηρεάσει. Προφανώς και πρέπει με κάποιο τρόπο να μεριμνήσουμε
Θα μπορούσαν όμως αυτά τα σκαμπανεβάσματα της Τουρκίας να μη μας επηρεάζουν καν, εάν σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο είχαμε προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για την θεμελίωση του τουρισμού μας σε στέρεες βάσεις. Μόνο η Βαρκελώνη δέχθηκε 37 εκατ. τουρίστες πέρυσι και εμείς εδώ πανηγυρίζουμε για τα 17 εκατ. τουριστών που επισκέφθηκαν όλη τη χώρα. Η Ελλάδα θα μπορούσε να δέχεται 50 και 100 εκατ. τουρίστες. Δυστυχώς δεν φροντίζουμε για τον τουρισμό μας… Είναι ευθύνη της κεντρικής διοίκησης να χαράξει τουριστική στρατηγική σε συνεργασία με τις τοπικές αυτοδιοικήσεις, κάτι που δεν επετεύχθη όλα αυτά τα χρόνια.
• Κλείνοντας, θέλω να μου σχολιάσετε την εφαρμογή του προγράμματος για τον 12μηνο τουρισμό στη Ρόδο από το Υπουργείο. Πόσο εφικτός είναι ο στόχος;
Άλλο τα σχέδια και άλλο οι πράξεις. Σχέδιο οφείλουμε να έχουμε, να έχουμε στόχο. Σε βάθος χρόνου ίσως να καταφέρουμε να κάνουμε τη Ρόδο προορισμό 365 ημερών.
Η Αθήνα ήταν ώριμη για κάτι τέτοιο. Δεν έχουν ωριμάσει όμως ακόμη οι συνθήκες στα νησιά ακόμη και σε ένα νησί σαν τη Ρόδο. Το κράτος πρέπει να βοηθήσει για να ωριμάσουν οι συνθήκες. Η φορολογία είναι δυσβάστακτη και από μόνη της «ναρκοθετεί» μία τέτοια προσπάθεια.
Έπειτα πώς μπορούμε να μιλάμε για 12μηνο τουρισμό όταν δεν έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Επιτρέπεται να μην έχουμε έστω και ένα γκολφ; Στο Κόστα Ναβαρίνο υπάρχουν επτά γκολφ και το χειμώνα δεν σταματούν τα τσάρτερ. Τέτοια πράγματα χρειαζόμαστε. Χρειαζόμαστε επίσης ακτοπλοϊκές και αεροπορικές συνδέσεις. Χωρίς αυτές δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε. Δεν θα έλεγα λοιπόν ότι είμαι αισιόδοξος για τον τουρισμό 365 μέρες το χρόνο, τουλάχιστον όχι σε αυτή τη φάση.
