Μαύρη πέτρα ρίχνει ένας στους δυο Ελληνες που έφυγαν λόγω κρίσης

«Θα γυρνούσα στην Ελλάδα αν…». Με αυτό το ερώτημα προσέγγισαν Ελληνες που ζουν στο εξωτερικό τα μέλη της ομάδας Brain Gain, προσπαθώντας να μετατρέψουν το brain drain (διαρροή εγκεφάλων, δηλαδή μετανάστευση μορφωμένων νέων σε άλλες χώρες) σε… κέρδος για τη χώρα.

Το 52,83% του δείγματος των 3.000 νέων που ανταποκρίθηκαν στο ερωτηματολόγιο, απάντησαν ότι είναι απαραίτητη η βελτίωση των επαγγελματικών προοπτικών…

Η πρωτοβουλία Brain Gain δημιουργήθηκε από νέους επιστήμονες και επαγγελματίες του εξωτερικού και απευθύνεται σε οποιονδήποτε ζει ή και εργάζεται στο εξωτερικό ο οποίος θέλει να προσφέρει στη δημιουργική αξιοποίηση και την προσέλκυση του ανθρωπίνου δυναμικού που έχασε η χώρα. «Η πρωτοβουλία δημιουργήθηκε τα Χριστούγεννα του 2015, καθώς οχτώ άτομα από οχτώ διαφορετικές πόλεις του κόσμου συζητούσαμε για την πολιτική κατάσταση της χώρας. Μόνο που η κουβέντα μας δεν κατέληξε -όπως πολύ συχνά συνέβαινε- στο ”έτσι είναι η Ελλάδα”. Αποφασίσαμε να κάνουμε κάτι…», εξήγησε στο «Εθνος» ένας από τους ιδρυτές της, ο Νίκος Θεοδωράκης.

Στο Ευρωκοινοβούλιο
Απόφοιτος του Κέιμπριτζ, λέκτορας της νομικής σχολής του πανεπιστημίου της Οξφόρδης και δικηγόρος Αθηνών και Βρυξελλών, ο Ν. Θεοδωράκης με τον έτερο συνιδρυτή, επίσης δικηγόρο και απόφοιτο του Πανεπιστημίου του Σικάγο Ορέστη Ομράν, βρέθηκαν την περασμένη εβδομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο ως προσκεκλημένοι του ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη. Η υποδοχή των εκπροσώπων της ομάδας ήταν θερμή, δείγμα του μεγάλου ενδιαφέροντος που υπάρχει για τα περίπου 500.000 μυαλά που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα.

Εν μέσω μίας κατάμεστης αίθουσας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, νέοι επιστήμονες και επαγγελματίες που ζουν και εργάζονται στις Βρυξέλλες αντάλλαξαν απόψεις και κατέθεσαν τις ανησυχίες τους όσον αφορά τη σημερινή κατάσταση της Ελλάδας και την ελπίδα τους να καταφέρουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους μεταφέροντας μαζί τις γνώσεις και τις θετικές εμπειρίες του εξωτερικού.

«Η αλληλεπίδραση των Ελλήνων του εξωτερικού και των κατοίκων της χώρας -και ιδανικά η επιστροφή ανθρώπινου δυναμικού- αποτελεί για το Brain Gain αναγκαία συνισταμένη για την παραγωγική ανασυγκρότηση της Ελλάδας, την οικονομική ανάπτυξη και την έξοδο από την κρίση», εξήγησε μιλώντας ο Ορέστης Ομράν. Ο ίδιος ανέλυσε τη δομική οργάνωση της πρωτοβουλίας, αναφέροντας την έμφαση που δίδεται στις τοπικές οργανώσεις των Ελλήνων, σε διάφορες πόλεις του εξωτερικού, ενώ ανέπτυξε συγκεκριμένες αρχές που χαρακτηρίζουν την πρωτοβουλία τονίζοντας ιδιαίτερα την ανάγκη κοινωνικής συναίνεσης, αξιοκρατίας και εκσυγχρονισμού του κράτους.

Αποκαλυπτικά στοιχεία
Πολύ ενδιαφέροντα ήταν τα ευρήματα της μεγάλης έρευνας του Brain Gain, σε δείγμα 3.000 νέων ανθρώπων, αναφορικά με τα αίτια που τους ώθησαν να φύγουν στο εξωτερικό, καθώς και τις προϋποθέσεις για να επιστρέψουν, με την πλειοψηφία να δηλώνει ότι δεν θα επέστρεφε ποτέ στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με την έρευνα, 6 στους 10 συμμετέχοντες απάντησαν πως έφυγαν από την Ελλάδα για λόγους ανέλιξης/καριέρας. Στην ερώτηση τι είναι εκείνο που αρέσει περισσότερο στην καθημερινότητα στη χώρα που πλέον ζουν, 4/10 επέλεξαν την οργάνωση του κράτους και 3/10 επέλεξαν τις εργασιακές συνθήκες, ευκαιρίες και τις αξίες και πολιτισμικά χαρακτηριστικά των κοινωνιών που ζουν.

Για το χρονοδιάγραμμα επιστροφής πάνω από το 50% απάντησαν πως είτε δεν θα επιστρέψουν ποτέ είτε όταν αποσυρθούν από την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Μόλις ένας 1 στους 5 είπε ότι θα επιστρέψει τα επόμενα 5 χρόνια. Σχετικά με τις προϋποθέσεις επιστροφής στην Ελλάδα πάνω από τους μισούς δήλωσαν ότι είναι απαραίτητη η βελτίωση των επαγγελματικών προοπτικών.

Μ. Δημητρίου, Μάλτα

Σταυρ. Στούμπου, Αραβικά Εμιράτα
Αν υπήρχε στήριξη στις start ups θα το σκεφτόμουν

Η περίπτωση της Σταυρούλας Στούμπου είναι ιδιαίτερη. Οχι μόνο έφυγε η ίδια από την Ελλάδα για τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αλλά πήρε μαζί της και τη start up εταιρεία που ίδρυσε με δύο πρώην συμφοιτητές της από το Πολυτεχνείο. «Στην εταιρεία μας ασχολούμαστε με τη διαδικτυακή διαφήμιση και η κατάσταση χρόνο με τον χρόνο χειροτέρευε. Ετσι αποφασίσαμε ότι δεν πάει άλλο στην Ελλάδα, αφού δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε κανέναν. Βρήκαμε χρηματοδότηση και φύγαμε για τα Εμιράτα» σημειώνει. Για να επιστρέψει θα πρέπει να αλλάξουν πολλά πράγματα. «Θα το σκεφτόμουν αν υπήρχε στήριξη στις start ups. Στα Εμιράτα έχουμε μηδενική φορολογία, ενώ εδώ πρέπει να πληρώσουμε προκαταβολή φόρου 50% για μια εταιρεία που θα κάνει ένα-δύο χρόνια να βγάλει κέρδη».

Μ. Δημητρίου, Μάλτα
Θέλω να πληρώνομαι καλά και στην ώρα μου

Τον Νοέμβριο του 2015 ο Μιχάλης Δημητρίου άφησε την Ελλάδα και πήγε να εργαστεί στη Μάλτα. Ηταν σίγουρος ότι θα έβρισκε δουλειά στο εξωτερικό, αφού ο κλάδος του digital marketing αναπτύσσεται δυναμικά. «Θέλω τα αυτονόητα. Θέλω να πληρώνομαι στην ώρα μου και να πληρώνομαι καλά για τη δουλειά μου. Γι’ αυτό έφυγα». «Δυστυχώς μάλλον θα αναγκαστώ να λείψω πολλά χρόνια, αλλά θα γυρίσω μόνο όταν όλα θα λειτουργούν όπως πρέπει. Αν δεν με πληρώνουν, θέλω να μπορώ να απευθυνθώ στην Επιθεώρηση Εργασίας ή στα δικαστήρια και να μη λύνεται η υπόθεσή μου σε 10 χρόνια. Και θέλω να γυρίσω στην Ελλάδα, όταν τελειώσει αυτή η αβεβαιότητα» καταλήγει.

Φ. Σίνης, Ντουμπάι – Νιγηρία

Φ. Σίνης, Ντουμπάι – Νιγηρία
Κίνητρο μια εργασία με προοπτική εξέλιξης

«Πριν από 4 χρόνια, έδειξα ενδιαφέρον για μία θέση σε μία πολυεθνική εταιρεία στην Ελλάδα. Δεν με πήραν. Το οξύμωρο είναι ότι με προσέλαβε η μητρική εταιρεία στην ίδια θέση, στα κεντρικά. Μετά από καιρό έμαθα ότι το άτομο που προτίμησαν, είχε διασυνδέσεις με τους εδώ υπεύθυνους», αναφέρει ο Φωκίων Σίνης, που δραστηριοποιείται στο Ντουμπάι και στη Νιγηρία στον φαρμακευτικό τομέα.

Για τον ίδιο, το βασικό κίνητρο για να επιστρέψει είναι να βρει μια εργασία με προοπτική εξέλιξης. «Ομως για να συμβεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει να υπάρχουν κίνητρα, όπως σταθερό φορολογικό πλαίσιο και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας», υποστηρίζει.

Στ. Αναστασιάδης, Λονδίνο
Η ελληνική κοινωνία έχει γίνει τοξική

Στ. Αναστασιάδης, Λονδίνο

Ο 30χρονος Στέφανος Αναστασιάδης μετανάστευσε στο Λονδίνο τον περασμένο Οκτώβριο. Το παράδοξο στην περίπτωσή του είναι ότι άφησε μια πολύ καλή δουλειά στο τμήμα τεχνικής υποστήριξης μεγάλης πολυεθνικής, επειδή, όπως λέει, δεν άντεχε άλλο τον πολιτικό και κοινωνικό συντηρητισμό της ελληνικής κοινωνίας. «Το οικονομικό κομμάτι δεν έπαιξε τόσο μεγάλο ρόλο όσο το ότι αισθανόμουν ότι τα τελευταία χρόνια η ελληνική κοινωνία έγινε τοξική. Το πολιτικό περιβάλλον έχει εκτροχιαστεί». Ο κ. Αναστασιάδης δεν σκοπεύει να επιστρέψει στην Ελλάδα: «Αν αποφασίσω να γυρίσω, θέλω να ξέρω ότι θα επιστρέψω σε μια χώρα που θα χαρακτηρίζεται από αξιοκρατία».

Αντ. Κουρουτάκης, Ελλαδα
Οποιος γυρίζει πρέπει να κάνει συμβιβασμούς

«Κάποιοι γνωστοί μου απορούν που θέλησα να επιστρέψω στην Ελλάδα και με παροτρύνουν να φύγω και πάλι για το εξωτερικό», δηλώνει στο «Eθνος» ο Αντώνης Κουρουτάκης. Εχοντας φύγει από τη χώρα μας ήδη από το 2006, αρχικά για σπουδές, ο κ. Κουρουτάκης από τις αρχές Μαρτίου βρίσκεται ως ερευνητής στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ. «Η απόφασή μου οφείλεται σε προσωπικούς λόγους. Oμως, ήμουν τυχερός. Κατάφερα και βρήκα δουλειά. Βεβαίως, όταν αποφασίζει κανείς να γυρίσει ξέρει ότι θα πρέπει να κάνει κάποιους συμβιβασμούς. Για παράδειγμα, στο ζήτημα των απολαβών, που έχουν υποχωρήσει κατακόρυφα». Παρ’ όλα αυτά, δεν δηλώνει μετανιωμένος για την επιλογή του.

Ν. Τουμπέλης, Στοκχόλμη
Θα επέστρεφα για να είμαι μαζί με την οικογένειά μου

Αντ. Κουρουτάκης, Ελλαδα

Ο Νίκος Τουμπέλης έφυγε για τη Στοκχόλμη πριν από τέσσερα χρόνια για να εργαστεί ως προγραμματιστής. Στα 35 του χρόνια είναι βέβαιος ότι η επιλογή που έκανε ήταν η σωστή. «Δεν πίστευα ότι υπήρχε πιθανότητα να διορθωθούν τα πράγματα γιατί όλες οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις γίνονταν με το ζόρι και με πολλές αντιδράσεις. Αυτό είχε ως συνέπεια να χειροτερεύει η κατάσταση και στη δουλειά μου. Ετσι, έψαξα και βρήκα εργασία στη Στοκχόλμη όπου οι συνθήκες εργασίας, οι οικονομικές απολαβές και η συμπεριφορά προς τον πολίτη είναι σε πολύ υψηλότερο επίπεδο» σημειώνει. Ο κ. Τουμπέλης λέει κατηγορηματικά ότι θέλει να επιστρέψει στην Ελλάδα όπου προτιμά να ζει για να είναι κοντά στην οικογένεια και τους υπόλοιπους δικούς τους ανθρώπους. «Προς το παρόν όμως δεν υπάρχει λόγος».

Δ. Σκαλτσάς, Νέα Υόρκη
Οι επιστήμονες θα γυρίσουν αν βελτιωθούν οι συνθήκες

Αισιόδοξος ότι οι συνθήκες στην Ελλάδα θα βελτιωθούν δηλώνει ο Δημήτρης Σκαλτσάς, που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο επιστροφής του στο μέλλον. «Εφόσον ήθελα να δημιουργήσω μια οικογένεια με τις αρχές και αξίες που μεγάλωσα εγώ και έβρισκα μία δουλειά με αξιοπρεπείς συνθήκες και καλό μισθό, θα ήθελα να επιστρέψω», αναφέρει. Από τον Δεκέμβριο του 2013 ο κ. Σκαλτσάς βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, όπου εργάζεται ως σύμβουλος στρατηγικής και οργάνωσης για οργανώσεις του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Ο ίδιος θεωρεί ότι η επιστροφή των επιστημόνων στην Ελλάδα θα έρθει εάν βελτιωθούν οι συνθήκες στη χώρα μας, ενώ θεωρεί ότι μέσω της ενασχόλησής του με το brain gain βάζει ένα λιθαράκι με θετικό τρόπο για τον σκοπό αυτό.

Μ. ΨΑΡΑ – ΣΤ. ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ – Κ. ΤΖΟΥΜΕΡΚΙΩΤΗ ΕΘΝΟΣ