Την επόμενη ημέρα στον τομέα του Τουρισμού χαρτογραφεί με συνέντευξή του στη «δημοκρατική» ο σύμβουλος Τουριστικής Ανάπτυξης κ. Τάσος Γούσιος, δίνοντας έμφαση στον σχεδιασμό αλλά και στη στρατηγική.
Ο κ. Τάσος Γούσιος (BSc Μαθηματικά και Στατιστική, MBA Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων, MSc Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Τουρισμού και Πολιτισμού, ιδρυτής και γεν. διευθυντής Alpha Marketing, επιστημονικός συνεργάτης στο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ) στη συνέντευξη τύπου επισημαίνει, μεταξύ άλλων, πως μετά την πανδημία αναδείχτηκαν προβλήματα που αναζητούν λύση εδώ και πάρα πολλά χρόνια αλλά και σε επίπεδο επιχειρήσεων τα μοντέλα ανάπτυξης και ίσως το σημαντικότερο που αφορά στον τουρισμό, το ανθρώπινο δυναμικό. Παράλληλα, σε ό,τι αφορά στην ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού επισημαίνει ότι δεν απαιτείται να «αλλάξει» η ταυτότητα του προορισμού για να αναπτυχθούν αυτές οι μορφές, αλλά όσο η ταυτότητα είναι δυναμική και όσο ενσωματώνονται αυτές οι μορφές, τόσο θα εμπλουτίζονται τα χαρακτηριστικά του τόπου, διαμορφώνοντας αυτήν ακριβώς την ταυτότητα που θα τον κάνει να ξεχωρίζει.
• Κύριε Γούσιε, να ξεκινήσουμε την συνέντευξη από την «έκρηξη» των αφίξεων που βλέπουμε να καταγράφεται δύο χρόνια μετά από την εμφάνιση της πανδημίας και θα ήθελα να σας ρωτήσω αν αυτό που βιώνουμε φέτος ως προορισμός, είναι χαρακτηριστικό δείγμα και για τα επόμενα χρόνια και αν ο σχεδιασμός των επόμενων ετών θα πρέπει να γίνει με βάση τα φετινά δεδομένα.
Όντως φέτος, όπως δείχνουν τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία, οδηγούμαστε σε μια χρονιά ρεκόρ που θα ξεπεράσει αυτή του 2019. Σε ό,τι αφορά στις τουριστικές αφίξεις και στα έσοδα υπολογίζεται, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, να κλείσει η ψαλίδα σε σχέση με τη χρονιά αναφοράς το 2019, μιας και όπως δημοσιεύτηκε στο τετράμηνο οι σχετικές εισπράξεις αντιπροσωπεύουν το 86,6%, παρουσιάζοντας ποσοστό αύξησης 577% σε σχέση με το 2021. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο υπουργός Τουρισμού, η αύξηση των αφίξεων στη Ρόδο ξεπερνά το +18%, στην Κω το +13%, στη Μύκονο το +37%, ενώ στο αεροδρόμιο της Σαντορίνης καταγράφεται υπερδιπλάσια αύξηση της τάξης του +62%, σε σχέση με τα αντίστοιχα μεγέθη του πρώτου δεκαημέρου του Ιουλίου του 2019. Σε ό,τι αφορά στο ερώτημα, εάν θα πρέπει να ληφθούν τα στοιχεία αυτά υπόψη για τον σχεδιασμό των επόμενων χρόνων, παρόλο που η πανδημία διέκοψε την πορεία και την ομαλότητα, η επάνοδος στην καθημερινότητα έστω με «νέα» μορφή διαφαίνεται να μην έχει επηρεάσει σημαντικά την τάση που είχε διαμορφωθεί στα προηγούμενα χρόνια, σύμφωνα με την οποία οι αφίξεις στην Ελλάδα ακολουθούν αυξητικό ρυθμό, τόσο που από το 2010 έως το 2019 παρουσιάζεται μια αύξηση της τάξης του 109% και όπως δείχνουν τα στοιχεία φέτος θα ξεπεραστεί ο αριθμός αφίξεων του 2019, άρα ναι πιστεύω ότι αριθμητικά τουλάχιστον θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τα στοιχεία του 2022. Σε ό,τι αφορά τώρα σε έναν εξίσου σημαντικό παράγοντα που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, είναι η «ικανοποίηση των επισκεπτών» από την τουριστική εμπειρία «Ελλάδα» αρχικά και ανά προορισμό στη συνέχεια. Προς την κατεύθυνση αυτή διαθέτουμε ελάχιστα στοιχεία για να μην πω μηδενικά. Ίσως λοιπόν να είναι καιρός πλέον τα αποκαλούμενα «παρατηρητήρια τουριστικής κίνησης» να μην περιορίζονται μόνο σε αριθμητικά δεδομένα, αλλά να ξεκινήσουν και έρευνες ικανοποίησης των επισκεπτών ανά προορισμό. Η τεχνογνωσία υπάρχει στα Πανεπιστημιακά ιδρύματα, οι εξειδικευμένοι επιστήμονες υπάρχουν, αυτό που ίσως απουσιάζει ακόμη είναι η πολιτική, αλλά και επιχειρηματική βούληση για την υλοποίηση τους. Όλα αυτά βέβαια με την προϋπόθεση ότι δεν θα οδηγηθούμε σε παρατεταμένη κρίση στην Ευρώπη που θα μειώσει τα εισοδήματα των πολιτών, επομένως και τις μετακινήσεις τους το επόμενο καλοκαίρι.
• Ποιοι παράγοντες θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν κατά την άποψή σας για την προώθηση του τουριστικού μας προϊόντος στα επόμενα χρόνια;
Μετά την πανδημία αναδείχτηκαν προβλήματα που αναζητούν λύση εδώ και πάρα πολλά χρόνια, το περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή, η φέρουσα ικανότητα κάθε προορισμού, η ποιότητα ζωής των τοπικών κοινωνιών, αλλά και σε επίπεδο επιχειρήσεων τα μοντέλα ανάπτυξης και ίσως το σημαντικότερο που αφορά στον τουρισμό που είναι ένταση εργασίας, το ανθρώπινο δυναμικό. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι οι επιχειρήσεις να παρέχουν τη δυνατότητα στα στελέχη τους να επιμορφώνονται, μια και ο κλάδος εξελίσσεται ραγδαία γεγονός που καθιστά καθοριστικό τον ρόλο της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για το σύνολο του προσωπικού. Πέρα λοιπόν από τα αριθμητικά δεδομένα, αυτοί είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες που θα παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο και θα καθορίσουν το μέλλον ενός προορισμού. Ας μην λησμονούμε, ότι αυτό που σήμερα θεωρείται δεδομένο, μπορεί να αλλάξει πάρα πολύ γρήγορα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Αιδηψό που από κοσμοπολίτικος προορισμός, σήμερα αναζητά την νέα τουριστική της ταυτότητα. Ο τουρισμός έχει την ευκαιρία να αποτελέσει το άρμα που θα οδηγήσει σε βιώσιμη ανάπτυξη που σέβεται τον άνθρωπο και το περιβάλλον του και προσωπικά πιστεύω ότι θα το πετύχει. Σε ό,τι αφορά στην ταυτότητα του τουριστικού μας προϊόντος, ίσως να ήταν ορθότερο να μιλάμε για «τουριστική εμπειρία» που αποκομίζει κανείς επισκεπτόμενος έναν προορισμό. Σίγουρα θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας την «εικόνα» που υπάρχει στον κόσμο, ότι η Ελλάδα αποτελεί προορισμό διακοπών ήλιου και θάλασσας, αλλά πιστεύω ότι θα πρέπει κάθε προορισμός, σε επίπεδο Περιφερειακό διοικητικά, ή και σε επίπεδο Δήμων, να αναδείξει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τα ελκτικά του στοιχεία και να αναζητήσει τις «αγορές» που του ταιριάζουν.
• Μετά την εμφάνιση του κορωνοϊού έχει ανοίξει ξανά η ατζέντα για τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού και θα ήθελα την άποψή σας, πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι τελικά ένας προορισμός όπως η Ρόδος για παράδειγμα να αλλάξει «ταυτότητα» σε ένα τόσο απαιτητικό περιβάλλον.
Οι ειδικές και εναλλακτικές μορφές τουρισμού χαρακτηρίζονται έτσι σύμφωνα με το κίνητρο που οδηγεί κάποιον να επιλέξει έναν προορισμό για να βιώσει την τουριστική εμπειρία που του παρέχει και έχει να κάνει με τις δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχει στη διάρκεια της παραμονής του στον τόπο. Σε προορισμούς όπως η Ρόδος, οι μορφές αυτές μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά προς το κύριο χαρακτηριστικό του προορισμού, που είναι οι διακοπές στη θάλασσα με ήλιο, και να προσφέρουν μια εμπλουτισμένη εμπειρία, π.χ. με περιπάτους σε οργανωμένα μονοπάτια, ο περιπατητικός τουρισμός είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στις γερμανόφωνες χώρες, αλλά και στην Αγγλία, με μαθήματα γαστρονομίας, με συμμετοχή σε πολιτιστικές ή αθλητικές εκδηλώσεις, ο κατάλογος είναι μεγάλος.
Δεν απαιτείται να «αλλάξει» η ταυτότητα του προορισμού για να αναπτυχθούν αυτές οι μορφές, η ταυτότητα είναι δυναμική και όσο ενσωματώνονται αυτές οι μορφές, τόσο θα εμπλουτίζονται τα χαρακτηριστικά του τόπου, διαμορφώνοντας αυτή ακριβώς την ταυτότητα που θα τον κάνει να ξεχωρίζει.
• Σε αυτό το εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον όπως διαμορφώνεται τι μπορούν να κάνουν οι επιχειρήσεις, κυρίως οι μικρομεσαίες για να διατηρήσουν τη θέση τους αλλά και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα;
Αρχικά να προσδιορίσουμε ποιες είναι οι ενέργειες που υλοποιούνται στην κατεύθυνση της ανάπτυξης μιας επιχείρησης. Διακρίνονται τρεις φάσεις, ο σχεδιασμός, η εκτέλεση και η αξιολόγηση και ανατροφοδότηση.
1η Φάση Στρατηγικός
Σχεδιασμός
Στη φάση του στρατηγικού σχεδιασμού ξεκινάμε με την ανάλυση της παρούσας κατάστασης καταγράφοντας όλα τα στοιχεία που μας είναι απαραίτητα για να αποτυπώσουμε την εικόνα της επιχείρησης και τη θέση της έναντι του στενού και ευρύτερου ανταγωνισμού. Στη συνέχεια καθορίζουμε το πού θέλουμε να φτάσουμε και προσδιορίζοντας με σαφήνεια τους στόχους που θέλουμε να επιτύχουμε. Οι στόχοι μας θα πρέπει να είναι SMART, Specific – συγκεκριμένοι, Measurable – μετρήσιμοι, Achievable – Υλοποιήσιμοι, Relevant – σχετικοί, Time-bounced – χρονικά προσδιορισμένοι.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε ότι καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία του στρατηγικού σχεδιασμού είναι η υλοποίηση κάθε ενέργειας σύμφωνα με τη φιλοσοφία Marketing, η έννοια του οποίου περιγράφεται ως η δραστηριότητα που έχει ως σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών και επιθυμιών των ανθρώπων μέσα από τη διαδικασία των συναλλαγών. Δύο είναι οι παράγοντες που αναλύονται και αλληλοεπιδρούν, η προσφορά και η ζήτηση. Η λειτουργία του Marketing είναι σύνθετη και περιλαμβάνει τον καθορισμό της αποστολής και του οράματος της επιχείρησης, την δήλωση τοποθέτησης της στην αγορά (Positioning), την έρευνα περιβάλλοντος – αγοράς – καταναλωτών, την τμηματοποίηση της αγοράς και επιλογή του τμήματος αυτού που είναι αποδοτικό για την επιχείρηση, την ανάλυση SWOT, Ισχυρών στοιχείων, Αδυναμιών, Ευκαιριών και Απειλών, τον προσδιορισμό των 7 P’s, Product – προϊόν, Price – τιμή, Place – τοποθέτηση, διανομή, Promotion – προωθητικές ενέργειες, People – Ανθρώπινο δυναμικό, Process – τον καθορισμό διαδικασιών, Physical environment – τον σεβασμό του φυσικού περιβάλλοντος και τέλος την κατάρτιση προϋπολογισμού για την εκτέλεση των ενεργειών. Το σύνολο όλων αυτών αποτελεί το Marketing Plan της επιχείρησης.
Ολοκληρώνοντας τη διαδικασία του στρατηγικού σχεδιασμού προσδιορίζουμε, σύμφωνα με όσα αποτυπώνονται στο Marketing Plan, το κοινό στο οποίο θέλουμε να απευθυνθούμε, επιλέγουμε τα μέσα και τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσουμε και φροντίζουμε, ιδιαίτερα σημαντικό, για την εξασφάλιση των πόρων υλικών και σε ανθρώπινο δυναμικό που θα υλοποιήσουν τις ενέργειες που περιγράφονται.
• Και η δεύτερη φάση τι περιλαμβάνει;
Σε αυτή τη φάση υλοποιούνται οι ενέργειες που έχουν καταγραφεί στο στρατηγικό σχεδιασμό και για τις οποίες, όπως ήδη έχει αναφερθεί αλλά το επαναλαμβάνουμε επειδή θεωρούμε ότι είναι καθοριστικό για την επιτυχία, έχουν εξασφαλιστεί οι ανθρώπινοι πόροι και ο προϋπολογισμός. Δύο είναι τα σημαντικά στοιχεία στη φάση αυτή, η δημιουργία της «εικόνας» της επιχείρησης και οι προωθητικές ενέργειες που θα υλοποιηθούν και θα εξασφαλίσουν την «αγορά» των υπηρεσιών της τουριστικής επιχείρησης από πλευράς ταξιδιωτών.
Για τη δημιουργία της «εικόνας» της επιχείρησης και την υλοποίηση των προωθητικών ενεργειών προϋπόθεση είναι η ύπαρξη υλικού όπως το λογότυπο, κείμενα, εικόνες και video. Στην εποχή που καλούμαστε να δραστηριοποιηθούμε δεν αρκεί πλέον μόνο η φυσική παρουσία της επιχείρησης, κτήριο, υπηρεσίες κλπ., αλλά απαιτείται και η ψηφιακή της παρουσία μια και όπως είναι κοινά αποδεκτό η αναζήτηση για ΚΑΘΕ ΤΙ ξεκινά από το διαδίκτυο. Κατά συνέπεια βασικό και απαραίτητο στοιχείο για την «ύπαρξη» μιας τουριστικής επιχείρησης είναι η ιστοσελίδα. Χωρίς ιστοσελίδα είμαστε ανύπαρκτοι και ο υποψήφιος ταξιδιώτης δεν θα φτάσει ΠΟΤΕ κατευθείαν στο κατώφλι μας, παρά μόνο μέσα από δαπανηρούς μεσάζοντες.
Ο ρόλος της ιστοσελίδας είναι να επικοινωνεί τα προϊόντα και τις υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο, να μεταφέρει μηνύματα, να μετατρέπει έναν αρχικά άγνωστο επισκέπτη σε επαφή και να τον πείσει να αγοράσει και να γίνει πελάτης. Τα χαρακτηριστικά μιας καλής ιστοσελίδας για μια τουριστική επιχείρηση είναι η λειτουργικότητα που έχει να κάνει με την ταχύτητα φόρτωσης και την ευκολία πλοήγησης, η καλαισθησία, η συμβατότητα με όλους τους browsers, το ποιοτικό περιεχόμενο σε κείμενα, εικόνες και video και τέλος η απαραίτητη πλέον ύπαρξη μηχανισμού απευθείας online κρατήσεων.
Σε ό,τι αφορά στις προωθητικές ενέργειες αυτές διακρίνονται στις δια ζώσης όπως η συμμετοχή σε Εκθέσεις και Road shows, στις διαφημιστικές ενέργειες στα παραδοσιακά μέσα, outdoor, τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες περιοδικά και στις σύνθετες πλέον ενέργειες διαδικτυακής επικοινωνίας, όπως είναι η παρουσία, διαχείριση κοινωνικών δικτύων, η παρουσία και οι ενέργειες παρουσίας στις πρώτες θέσεις στις μηχανές αναζήτησης, οι ενημερωτικές αποστολές emails & newsletters και η διαφήμιση στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, στις σελίδες αναζήτησης, σε ενημερωτικές ιστοσελίδες καθώς και σε εφαρμογές στα κινητά τηλέφωνα.
Ξεχωριστό ρόλο παίζουν οι πωλήσεις που έχουν να κάνουν αρχικά με την αναζήτηση των υποψηφίων πελατών μαζικών κρατήσεων, tour operators και ταξιδιωτικών γραφείων και την επικοινωνία μαζί τους και με τις διαδικτυακές πωλήσεις που έχουν να κάνουν με την επιλογή των σημαντικότερων διαδικτυακών ταξιδιωτικών πρακτόρων, όπως είναι οι δημοφιλείς πλατφόρμες κρατήσεων, αλλά και με την τοποθέτηση σε πλατφόρμες σύγκρισης τιμών που με την κατάλληλη στρατηγική μπορεί να οδηγούν σε απευθείας κρατήσεις από μεμονωμένους ταξιδιώτες στην ιστοσελίδα της τουριστικής επιχείρησης.
• Και όλα αυτά πώς αξιολογούνται;
Η 3η φάση περιλαμβάνει αξιολόγηση και ανατροφοδότηση. Στη φάση αυτή συγκρίνονται τα αποτελέσματα των ενεργειών με τους στόχους που έχουν τεθεί, αναλύονται οι παράγοντες που οδήγησαν είτε στην επίτευξη τους, είτε στην απόκλιση από το επιθυμητό και τα στοιχεία αυτά χρησιμεύουν για να αποτελέσουν σημαντικές πληροφορίες για τον στρατηγικό επανασχεδιασμό. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι ο στρατηγικός σχεδιασμός και όλες οι ενέργειες που ακολουθούν δεν αποτελούν μια εφ’ άπαξ διεργασία, αλλά είναι μια αέναη διαδικασία που επαναλαμβάνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα τα οποία καθορίζονται κατά βάση από τις πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις.
Εάν όλα τα παραπάνω φαντάζουν εξωπραγματικά για μια μικρή ή μεσαία επιχείρηση, θα πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχουν εξωτερικοί συνεργάτες που μπορούν να αναλάβουν όλα τα παραπάνω, χωρίς η αμοιβή τους να υπερβαίνει τη μισθοδοσία ενός ατόμου. Εμείς στην Alpha Marketing υποστηρίζουμε πως: «Μπορείτε να κάνετε τα πάντα μόνοι σας, αλλά δεν είναι απαραίτητο και ίσως να σας στοιχίζει και πολύ περισσότερο».
• Ειδικότερα και με την τάση των επισκεπτών που μετά τον covid έχει διαφοροποιηθεί και επικεντρώνεται στην ψηφιακή αναζήτηση, τι πιστεύετε ότι είναι εφικτό να κάνουν για να μη χάσουν «το αεροπλάνο» της ψηφιακής εξέλιξης;
Το ζητούμενο στην περίπτωση αυτή είναι η επιλογή μεταξύ Ψηφιακού μετασχηματισμού ή Ψηφιακής Προσαρμογής. Ψηφιακός μετασχηματισμός είναι η ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας σε όλους τους τομείς μιας επιχείρησης, αλλάζοντας ουσιαστικά τον τρόπο λειτουργίας της προκειμένου να προσφέρει περισσότερη αξία στους πελάτες. Ψηφιακή προσαρμογή είναι η χρησιμοποίηση ψηφιακών εργαλείων χωρίς αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας της επιχείρησης Στο πυρήνα του ψηφιακού μετασχηματισμού μιας επιχείρησης, βρίσκεται η απόφαση να αλλάξει η οργανωτική κουλτούρα της επιχείρησης, προκειμένου να ενσωματωθούν τεχνολογικές λύσεις και να ακολουθηθούν με τον καλύτερο τρόπο, οι νέες λειτουργικές αρχές που επιφέρει η συνεχώς μεταβαλλόμενη τεχνολογία, η οποία βασίζεται πάντοτε στις ανάγκες και τις τάσεις της παγκόσμιας αγορά. Στην ψηφιακή προσαρμογή απλά αξιοποιούμε τις εξελίξεις της τεχνολογίας για ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των λειτουργιών και διαδικασιών. Κατά συνέπεια σε ό,τι αφορά στην Ψηφιακή Προσαρμογή τα πράγματα είναι σχετικά απλά. Αναζητούμε τον κατάλληλο τεχνολογικό εξοπλισμό και προχωράμε στην ενσωμάτωσή του στην αμετάβλητη κατά τα άλλα παραγωγική διαδικασία.
• Και σε ό,τι αφορά στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό;
Σε ό,τι αφορά στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό δύο είναι οι κύριοι στόχοι του, όπως και οι στόχοι κάθε μετασχηματισμού, η μείωση του κόστους λειτουργίας και η βελτίωση της εμπειρίας του πελάτη. Ο συνδυασμός των δύο έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της κερδοφορίας. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός συντελείται με ή χωρίς τη βούλησή μας και αφορά στον επιχειρηματικό τομέα το σύνολο των επιχειρήσεων ανεξαρτήτως κλάδου ή μεγέθους, το σύνολο των εργαζομένων σε μια επιχείρηση, αλλά και το σύνολο των προμηθευτών και πελατών της. Μας αφορά δηλαδή όλους. Εφαρμόζεται σε όλα τα στάδια, στη λειτουργία, την εσωτερική και εξωτερική επικοινωνία και σε αυτό που είναι η κορυφή του παγόβουνου, στην προώθηση και προβολή, εφαρμόζεται δηλαδή παντού. Καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία του ψηφιακού μετασχηματισμού είναι η εκπαίδευση που αφορά στο σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού της επιχείρησης, τόσο για τις διαδικασίες και λειτουργίες που αλλάζουν, όσο και για τα οφέλη που θα προκύψουν από την εφαρμογή τους. Υπάρχουν και αρκετοί παράγοντες που επιταχύνουν την εφαρμογή του, όπως η μείωση του κόστους λόγω τεχνολογικών εξελίξεων και ανταγωνισμού, τα χρηματοδοτικά εργαλεία που αναπτύσσονται, η φιλικότητα των εφαρμογών προς τον χρήστη και η ανάπτυξη νέων ταχύτατων δικτύων με χρήση οπτικής ίνας και τεχνολογίας 5 G. Ολοκληρώνοντας πρέπει να τονιστεί ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός για κάθε επιχείρηση είναι διαφορετικός και δεν είναι μια απλή εφάπαξ διαδικασία, αλλά αρκετές συνεχείς και διαδοχικές αλλαγές. Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός είναι κατά τη γνώμη μας απαραίτητος, εκτός και εάν η οικονομική κατάσταση τον καθιστά απαγορευτικό, οπότε επιλέγεται ως προσωρινή λύση η Ψηφιακή Προσαρμογή.
