Στο Euro Working Group της ερχόμενης Πέμπτης 29 Οκτωβρίου ή σε έκτακτο Eurogroup την ερχόμενη εβδομάδα προσδοκά η κυβέρνηση ότι θα λυθεί ο γόρδιος δεσμός με τους δανειστές για το μείζον κοινωνικά και πολιτικά θέμα των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, πριν αυτό λάβει διαστάσεις ανοιχτής σύγκρουσης.
Καλά πληροφορημένες πηγές έλεγαν στο Capital πως η κυβέρνηση προετοιμάζεται πυρετωδώς για να παρουσιάσει την επιχειρηματολογία της στους δανειστές, σε πολιτικό πλέον επίπεδο, μετά την εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους τους στην Αθήνα, και ποντάρει στην υποστήριξη που ήδη εξασφάλισε από τους Γάλλους κατά την επίσκεψη του προέδρου Φρανσουά Ολάντ στην Αθήνα .
Στο EWG της Πέμπτης θα γίνει το πρώτο μπρα ντε φερ, και εφόσον δεν υπάρξει και εκεί συμφωνία, το θέμα θα συζητηθεί σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών το οποίο δεν αποκλείεται να συγκληθεί εκτάκτως προκειμένου να εγκριθεί η αποδέσμευση της δόσης των 2 δισ. ευρώ. Η νομοθετική ρύθμιση που θα κατατεθεί για τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας ως εξειδίκευση του νόμου Κατσέλη, συνδέεται άμεση με τη δόση καθώς αποτελεί προταπαιτούμενο του Οκτωβρίου. Εντούτοις αν δεν βρεθεί λύση που να ικανοποιεί πολιτικά την κυβέρνηση, είναι πιθανό η “εμπλοκή” να παραμείνει, και όπως εκτιμούν κυβερνητικά στελέχη, η λύση να αναζητηθεί με πρωτοβουλία Τσίπρα σε επίπεδο ηγετών με σύγκληση ακόμη και Συνόδου Κορυφής.
Στον απόηχο της εμπλοκής του τελευταίου διημέρου, κυβερνητικά στελέχη που είναι επιφορτισμένα με τη διαπραγμάτευση υποστηρίζουν πως η κυβέρνηση δεν προτίθεται να κάνει “ούτε βήμα πίσω” από τις βασικές της θέσεις της οι οποίες συνίστανται προστασία, μέσω του νόμου Κατσέλη, και “του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού νοικοκυριών της μεσαίας τάξης” εκτός από τους οικονομικά ευάλωτους δανειολήπτες. Εξ’ ου και όπως υποστηρίζουν, είναι πολύ μικρά τα περιθώρια να συγκλίνουν οι προτάσεις της ελληνικής πλευράς σε ότι αφορά ειδικά τα κριτήρια του εισοδήματος και της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων πάνω από τα οποία τα σπίτια θα μπορούν να εκπλειστηριάζονται.
Η απόσταση που χωρίζει τις προτάσεις της κυβέρνησης από αυτές των δανειστών οι οποίοι επιδιώκουν να δημιουργήσουν συνολικά μια νέα αγορά ενεργητικής διαχείρισης για τα κόκκινα δάνεια στην Ελλάδα στην οποία θα ενταχθεί και η πρώτη κατοικία με εξαίρεση αυτή των πολύ φτωχών νοικοκυριών, είναι χαοτική: Ενδεικτικό είναι πως το εισοδηματικό κριτήριο των 35.000 ευρώ που προτείνει η κυβέρνηση να θεσπιστεί για την προστασία της πρώτης κατοικίας είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερο από την αντίστοιχη πρόταση του κουαρτέτου (έως 8.180 για άγαμο και έως 23.947 για πενταμελή οικογένεια), και το όριο προστασίας με βάση την αντικειμενική αξία (από 200.000 έως 320.000 για οικογένεια με τρία παιδιά προτείνει η κυβέρνηση) είναι μέχρι και τριπλάσιο από την πρόταση των δανειστών για προστασία σε σπίτια αντικειμενικής αξίας μέχρι 120.000 ευρώ.
Δεδομένης της υποχρέωσης που έχει αναλάβει η Ελλάδα υπογράφοντας το τρίτο μνημόνιο να περιορίσει δραστικά τα κριτήρια προστασίας ώστε να προστατεύονται μόνο οι “ευάλωτες ομάδες” του πληθυσμού, το πιθανότερο σενάριο είναι να γίνουν εκατέρωθεν συμβιβασμοί και τα όρια να διαμορφωθούν κάπου στη μέση (π.χ αντικειμενική αξία στις 150.000 ευρώ και κλιμακωτά όρια για εισοδήματα ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση).
Σε κάθε περίπτωση όλα δείχνουν πως το θέμα των πλειστηριασμών αποτελεί ένα προνομιακό επικοινωνιακό πεδίο για την κυβέρνηση στην προσπάθειά να βελτιώσει την εικόνα της που επλήγη σφόδρα με την υπογραφή του τρίτου μνημονίου και την προώθηση ιδιαίτερα αντιδημοφιλών μέτρων όπως το ασφαλιστικό, η φορολογία κλπ.
Ήδη το προηγούμενο διάστημα η κυβέρνηση έχει φροντίσει να διαμηνύσει σε όλους τους τόνους, πως από τη στιγμή που δεν πέρασε η πρόταση για δημιουργία δημόσιου ενδιάμεσου φορέα, δεν μπορεί να αποδεχθεί τις απαιτήσεις των δανειστών για τη θέσπιση “υπερβολικά σκληρών” κριτηρίων ως προς την προστασία της πρώτης κατοικίας.
Το βασικό της επιχείρημα είναι πως για κοινωνικούς και πολιτικούς λόγους καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να διαχειριστεί τέτοιο πολιτικό κόστος, και κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης δεν θα στηρίξει τέτοιες ρυθμίσεις.
Ενδεικτική της επιλογής της κυβέρνησης να προσδώσει δραματικό χαρακτήρα στη διαπραγμάτευση για τα δάνεια είναι η πληροφορία σύμφωνα με την οποία κατά την κρίσιμη συνάντηση της περασμένης Πέμπτης, οι υπουργοί Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και Ανάπτυξης, Γιώργος Σταθάκης είπαν στους εκπροσώπους των δανειστών πως “είναι σαν να ζητάτε την παραίτησή μας από την κυβέρνηση όταν επιμένετε ότι πρέπει να δεχθούμε αυτούς τους όρους για τους πλειστηριασμούς”.
Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι εάν τα κριτήρια των δανειστών γίνουν αποδεκτά, θα βρεθούν αυτομάτως εκτός προστατευτικών διατάξεων 4 στους 10 οφειλέτες (ποσοστό έως 40%), ενώ με την κυβερνητική πρόταση προστατεύεται περίπου το 70% των δανειοληπτών με “κόκκινα” στεγαστικά δάνεια.
Σε κάθε περίπτωση το νέο πλαίσιο για τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας θα είναι πολύ σκληρότερο όλων όσων ίσχυαν από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα μέσα από διαδοχικές οριζόντιες ρυθμίσεις των προηγούμενων κυβερνήσεων και τις ιδιαίτερα ευνοϊκές διατάξεις του νόμου Κατσέλη που είχαν ως αποτέλεσμα να προσφύγουν σε αυτόν πάνω από 130.000 δανειολήπτες.
Γι αυτό και όπως λένε κυβερνητικές πηγές, το αρχικό σχέδιο της κυβέρνησης να εξειδικεύσει μόνο με απλή υπουργική απόφαση των Τσακαλώτου-Σταθάκη τις αλλαγές του νόμου Κατσέλη που ψηφίστηκαν τον Αύγουστο, έχει ήδη εγκαταλειφθεί.
Η επί τα χείρω αναπροσαρμογή των ορίων που ισοδυναμούν πλέον με απελευθέρωση των πλειστηριασμών πρόκειται να έρθουν με νομοθετική ρύθμιση ώστε “να μην σηκώσουν το βάρος μόνο δύο υπουργοί, αλλά το σχέδιο να ψηφιστεί τουλάχιστον από την κυβερνητική πλειοψηφία ή ακόμη και βουλευτές της αντιπολίτευσης”.
capital.gr