Tο Σωματείο Επιχειρηματικότητας Νέων/Junior Achievement Greece, είναι ένας μη-κερδοσκοπικός οργανισμός και ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2005 στην Ελλάδα με σκοπό να εφοδιάσει μαθητές και φοιτητές με τις δεξιότητες και τις γνώσεις που χρειάζονται, για να βγουν άρτια προετοιμασμένοι στο σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο.
Το πρόγραμμα έχει την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και υλοποιείται υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Η Ρόδος είναι ένα από τα νησιά τα οποία έχουν αγκαλιάσει από την αρχή το πρόγραμμα, με τη συμμετοχή πολλών σχολείων και μαθητών κυρίως Γυμνασίου και Λυκείου.
Για τα σπουδαία επιτεύγματα του Οργανισμού που ουσιαστικά εκπαιδεύει τις γενιές που θα κληθούν να επιχειρήσουν και να διαμορφώσουν την εικόνα της χώρας στα επόμενα κρίσιμα χρόνια, μιλά σήμερα στη «δημοκρατική» ο γενικός διευθυντής Junior Achievement Greece και πρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του JA Europe κ. Αργύρης Τζικόπουλος.
• Το JA Greece, είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που εκπαιδεύει μαθητές και φοιτητές ώστε να βγουν άρτια προετοιμασμένοι στο σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο. Πότε ξεκίνησε τη δράση του στην Ελλάδα;
Το Junior Achievement, δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 2005. Πρόκειται για μια δράση που ξεκίνησε από την Αμερική το 1919. Ως οργανισμός δραστηριοποιούμαστε πάνω από 100 χρόνια παγκοσμίως και πλέον το JA έχει φτάσει με βάση την αξιολόγηση από ανεξάρτητο φορέα μεταξύ 500 Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, να είναι ο 7ος στη σειρά σε παγκόσμια κλίμακα.
Επίσης είναι ο μεγαλύτερος εκπαιδευτικός οργανισμός παγκοσμίως. Την προηγούμενη χρονιά εκπαιδεύσαμε 14.000.000 μαθητές σε πάνω από 100 χώρες σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα από το 2005 έως σήμερα έχουμε καταφέρει να εκπαιδεύσουμε πάνω από 180.000 μαθητές συνολικά σε όλες τις βαθμίδες, ξεκινώντας από το δημοτικό σχολείο και φτάνοντας μέχρι το Πανεπιστήμιο.
• Η επιλογή των σχολείων και των μαθητών πώς γίνεται, ποια είναι η διαδικασία;
Ολα τα προγράμματά μας παρέχονται δωρεάν στους μαθητές, διεξάγονται σε εθελοντική βάση έπειτα από αίτηση που καταθέτει ο ενδιαφερόμενος εκπαιδευτικός που έχει την εκάστοτε ομάδα. Εμείς απευθύνουμε κάλεσμα στην αρχή της σχολικής χρονιάς, όπου καλούμε τους εκπαιδευτικούς και τα σχολεία να συμμετάσχουν στα προγράμματα του Junior Achievement. Γίνονται διάφορες ενημερώσεις και από το Υπουργείο Παιδείας και από εμάς ανά την Ελλάδα και με αυτό τον τρόπο συμμετέχουν τα ενδιαφερόμενα σχολεία στα προγράμματά μας. Αυτό είναι ένα πλεονέκτημα, αν μπορώ να το θέσω έτσι, ότι τα σχολεία και οι μαθητές έρχονται με τη δική τους θέληση. Δεν είναι ένα υποχρεωτικό μάθημα το οποίο επιβάλλεται στα σχολεία. Στα τελευταία χρόνια έχουμε τη χαρά η υλοποίηση των προγραμμάτων μας να γίνεται ως επί το πλείστον στην περιφέρεια και λιγότερο στα μεγάλα αστικά κέντρα. Είναι σημαντικό επίσης να πούμε ότι η υλοποίηση γίνεται κατά 80% σε δημόσια σχολεία, κάτι το οποίο δεν ήταν πάντα δεδομένο για εμάς και το 75% των σχολείων που συμμετέχουν είναι εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων, όπως είναι για παράδειγμα η Αλεξανδρούπολη, τα Γιάννενα, η Κέρκυρα, οι Φούρνοι Ικαρίας, η Κάλυμνος, η Ρόδος, η Κρήτη, η Καλαμάτα. Οι μαθητές της περιφέρειας, καταγράφουν πολλές διακρίσεις και έχουν ίσως και μεγαλύτερη διάθεση, όρεξη, δημιουργικότητα, φρέσκιες ιδέες…
Ο σκοπός των προγραμμάτων αυτών είναι σίγουρα να μπορέσουν τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με το κομμάτι της επαγγελματικής τους εξέλιξης, των επιχειρήσεων, του εργασιακού χώρου αλλά πέρα από αυτό ένα μεγαλύτερο κομμάτι και πιο σημαντικό για εμάς, είναι να μπορέσουμε να αναπτύξουμε τις ήπιες δεξιότητες των μαθητών στο χώρο της εκπαίδευσης όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με εξαίρεση ίσως κάποιες σκανδιναβικές χώρες. Τα εκπαιδευτικά συστήματα ανά τον κόσμο δεν καλλιεργούν αυτές τις δεξιότητες. Τα προγράμματα και οι δράσεις οι δικές μας βγάζουν τους μαθητές από τον παραδοσιακό τρόπο εκπαίδευσης που έχουν συνηθίσει, να είναι για παράδειγμα ο ένας μαθητής δίπλα στον άλλον και να ανταγωνίζονται ποιος θα γράψει πιο μεγάλο βαθμό, ποιος θα περάσει σε πιο καλό πανεπιστήμιο…
Εμείς προσπαθούμε να βγάλουμε τα παιδιά από αυτή τη λογική, σκοπό είναι να γίνονται μια ομάδα, να δημιουργούν και να υλοποιούν μια δική τους ιδέα και να φτάνουν στο τέλος της σχολικής χρονιάς, αυτή την ιδέα να την έχουν κάνει πράξη.
Τολμώ να πω ότι οι εικονικές εταιρείες που δημιουργούν τα παιδιά στο τέλος της χρονιάς θα μπορούσαν επάξια -για να μην πω καλύτερα- να σταθούν έξω στην αγορά και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας αλλά και προϊόντα και υπηρεσίες, που δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Είναι πολλά τα παραδείγματα ιδεών και εταιρειών των παιδιών, που έρχονται να λύσουν κοινωνικά, οικονομικά, και τοπικά προβλήματα μέσα από την κοινωνική επιχειρηματικότητα σε θέματα τα οποία εμείς οι μεγαλύτεροι δεν έχουμε καταφέρει να δώσουμε λύσεις.
• Είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο αυτό που μας περιγράφετε.
Πραγματικά είναι ελπιδοφόρο, διότι έρχεται μέσα από το ερέθισμα που τα ίδια τα παιδιά δέχονται και όχι από κάτι που εμείς προσπαθούμε να τους επιβάλουμε.
• Και όλα αυτά σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα το οποίο παραμένει στάσιμο για δεκαετίες, τουλάχιστον στην Ελλάδα, την ίδια ώρα που οι εξελίξεις στον ψηφιακό κόσμο είναι καταιγιστικές.
Η τεχνολογία, έχει βοηθήσει πολύ τα παιδιά της περιφέρειας. Υπάρχει πλέον όλη αυτή η πρόσβαση στη γνώση και στην πληροφορία που ίσως πριν από 15, 20 χρόνια να μην ήταν τόσο εύκολο να την έχει ένα παιδί που διαμένει στη Ρόδο ή στην Κάλυμνο για παράδειγμα.
Η φετινή νικήτρια ομάδα, η οποία μάλιστα κέρδισε και στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό Φοιτητικής Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας JA Europe Enterprise Challenge 2021 συναγωνιζόμενη με ομάδες των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, κατασκεύασε ένα σκουφάκι με αισθητήρες για άτομα με προβλήματα όρασης το οποίο τα βοηθάει να κολυμπάνε μέσα σε πισίνα δίνοντάς τους ηχητικά σήματα και σήματα δόνησης όταν φθάνουν στο τέλος της πισίνας, ή όταν παρεκκλίνουν από τη λωρίδα τους. Αυτό δεν υπάρχει στην αγορά και μάλιστα τα παιδιά αν και αρχικά είχαν την ιδέα το σκουφάκι αυτό να το προωθούσαν σε παραολυμπιονίκες και αθλητές με προβλήματα όρασης, θέλουν πλέον να την προωθήσουν και για τους συμπολίτες μας που μπορεί μέχρι σήμερα να μην είχαν τολμήσει να κολυμπήσουν λόγω των προβλημάτων όρασης που έχουν και να τους παρέχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με αυτού του είδους την άθληση αν το επιθυμούν. Σκεφτείτε λοιπόν, πόσοι είναι οι άνθρωποι αυτοί ανά τον κόσμο και όλοι εμείς οι μεγάλοι, οι έμπειροι υποτίθεται, δεν είχαμε καταφέρει να δώσουμε λύση σε αυτό το πρόβλημα με έναν τόσο απλό τρόπο. Κι αυτό είναι ένα παράδειγμα από τα εκατοντάδες που βλέπουμε κάθε χρόνο. Υπάρχουν κι άλλες ιδέες, οι οποίες μπορεί να έχουν διακριθεί ή να μην έχουν διακριθεί, που επίσης λύνουν προβλήματα τα οποία υπάρχουν στην κοινωνία μας και μπορεί να μην έχουμε εμείς εγκύψει σε αυτά για να τα αντιμετωπίσουμε.
Μια ομάδα από την Καλαμάτα, στις αρχές της σχολικής χρονιάς έφτιαξε ένα έξυπνο κράνος το οποίο ήταν συνδεδεμένο με την μηχανή μέσω αισθητήρων κι αν ο αναβάτης δεν φορούσε το κράνος του η μηχανή δεν ξεκινούσε. Σκεφτείτε πόσο σημαντικό είναι αυτό όχι μόνο για τον αναβάτη, αλλά και για τους γονείς που σκέφτονται να αγοράσουν μηχανάκι στα παιδιά τους, ή για παράδειγμα για μια ασφαλιστική εταιρεία που θα μπορούσε ίσως να κάνει κάποια έκπτωση στον χρήση του κράνους στα ασφάλιστρα της χρονιάς. Είμαστε πραγματικά πάρα πολύ χαρούμενοι γιατί βλέπουμε αυτούς τους νέους ανθρώπους και πόσο δημιουργικοί είναι και πόσο λειτουργούν με κανόνες υγιούς επιχειρηματικότητας και ηθικής κι έτσι μέσα από όλο αυτό που εμείς ζούμε και βιώνουμε από τους μαθητές και τους φοιτητές, παίρνουμε αυτή τη νότα αισιοδοξίας που ίσως σε κάποια άλλα επαγγέλματα, σε κάποιους άλλους τομείς να μην υπάρχει αυτή η ευκαιρία. Εμείς ακόμα και την περίοδο της οικονομικής κρίσης, ακόμα και τώρα με την πανδημία, έχουμε την πολυτέλεια να βλέπουμε την καλή πλευρά της ελληνικής κοινωνίας και των παιδιών και πραγματικά πιστεύω ότι θα αλλάξουν τη χώρα μας στα επόμενα χρόνια.
• Ουσιαστικά εκπαιδεύετε, τις γενιές που θα κληθούν να επιχειρήσουν και να διαμορφώσουν την εικόνα της χώρας στα επόμενα κρίσιμα χρόνια.
Ζήσαμε όλοι εμείς στα τελευταία χρόνια και βιώσαμε την μετανάστευση μιας ολόκληρης γενιάς. Οταν εγώ ήμουν στην ηλικία αυτών των παιδιών και λίγο μεγαλύτερος, δεν περίμενα ότι θα ξαναζήσει η Ελλάδα ένα τέτοιο κύμα μετανάστευσης, αλλά να που το ζήσαμε. Αν προσπαθούμε και θέλουμε να προσφέρουμε κάτι σε αυτά τα παιδιά, είναι γιατί θέλουμε να τους δώσουμε από πολύ νωρίς μια πραγματική εικόνα του τι είναι η αγορά εργασίας και πώς λειτουργεί κάθε επάγγελμα ξεχωριστά ώστε από πολύ νωρίς να τα βοηθήσουμε να κάνουν τις ορθές επιλογές. Είναι πολύ σύνηθες στην Ελλάδα να σπουδάζουμε και μετά από τέσσερα χρόνια να τελειώνουμε μια σχολή και να μην ξέρουμε ούτε γιατί την επιλέξαμε, ούτε γιατί σπουδάσαμε, ούτε τι θα κάνουμε μετά την αποφοίτηση. Σε μια πρώτη φάση λοιπόν θέλουμε να δημιουργήσουμε αυτό που λέμε εμείς ευτυχισμένα παιδιά, ευτυχισμένους επαγγελματίες.
Ανθρώπους που έχουν κάνει πολύ συνειδητές επιλογές και σε δεύτερο επίπεδο μέσα από αυτή τη διαδικασία που περνάνε να έχουν στο πίσω μέρος του μυαλό τους ότι ακόμα κι αν κάποια στιγμή δεν μπορούν να βρουν τη θέση εργασίας την οποία θέλουν και σπούδασαν, ή αν δεν υπάρχει, να έχουν τη γνώση και την εμπειρία να τη δημιουργήσουν τελικά μόνοι τους αντί να φύγουν στο εξωτερικό. Και μέσα από αυτή τη θέση εργασίας να δημιουργήσουν κι άλλες θέσεις για τη χώρα. Οπότε τους δίνουμε κι αυτό το κίνητρο. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι όλα τα παιδιά που συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα γίνουν επιχειρηματίες ούτε αυτός είναι ο σκοπός. Πρόκειται για μια άσκηση η οποία γίνεται σε ένα ασφαλές περιβάλλον στο οποίο τα παιδιά δεν έχουν να χάσουν τίποτα, αλλά στατιστικά γνωρίζουμε ότι ένας στους τέσσερις μαθητές που συμμετέχουν στα προγράμματά μας θα δημιουργήσει τελικά τη δική του επιχείρηση.
Ωστόσο, δεν ονειρεύονται όλα τα παιδιά να γίνουν επιχειρηματίες αλλά παρακολουθώντας τα προγράμματα κάνουν πιο συνειδητές επαγγελματικές επιλογές βλέποντας ότι και μικρότερα ποσοστά ανεργίας έχουν και πιο γρήγορη εξέλιξη στον επαγγελματικό τους κλάδο και συναντώντας αυτά τα παιδιά αργότερα, διαπιστώνουμε ότι είναι πιο ευτυχισμένα και πιο χαρούμενα. Πολλά από αυτά τα παιδιά που παρακολούθησαν τα προγράμματά μας και έγιναν επιτυχημένοι επαγγελματίες, σήμερα είναι είτε συνεργάτες του Οργανισμού, είτε εθελοντές μέντορες που συνεργάζονται μαζί μας και η χαρά που εισπράττουμε είναι τεράστια.
• Πόσα παιδιά έχουν εκπαιδευτεί στην Ελλάδα μέσω των προγραμμάτων του JA Greece;
Εχουμε εκπαιδεύσει 160.000 μαθητές στην Ελλάδα. Και πλέον συναντάμε τα παιδιά μας και στα οικοσυστήματα των ελληνικών startup εταιρειών και στις επιχειρήσεις. Βλέπουμε παιδιά τα οποία πλέον είναι επαγγελματίες και είτε θέλουν να έρθουν στα προγράμματά μας ως μέντορες εθελοντές είτε θέλουν να στηρίξουν με άλλον τρόπο τον οργανισμό. Αν ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να βοηθήσει παιδιά να πάρουν εφόδια για το επαγγελματικό τους μέλλον, ακόμα και ένας μαθητής να βοηθηθεί, δεν υπάρχει μεγαλύτερο κέρδος για εμάς…