Για όλους και για όλα, όσα αφορούν στην ΔΕΥΑΡ μιλά σήμερα στην «δ» ο γενικός διευθυντής, κ. Γιώργος Υψηλάντης, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση της Επιχείρησης ως «τραγική». Αναφέρεται στα χρέη, στην τιμολογιακή πολιτική αλλά και στα έργα, ενώ δηλώνει ότι δεν είναι αισιόδοξος για την κάλυψη των αναγκών του νησιού σε νερό, την επόμενη σεζόν.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Υψηλάντη, αναλάβατε καθήκοντα γενικού διευθυντή στην ΔΕΥΑΡ –μια ‘ταλαιπωρημένη’ επιχείρηση του Δήμου Ρόδου. Ποια είναι σήμερα η κατάσταση της επιχείρησης;
Πράγματι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και τον όρο «ταλαιπωρημένη» και μάλιστα με μεγάλη επιείκεια, για να περιγράψουμε τη σημερινή κατάσταση της Επιχείρησης. Αυτό όμως ενδιαφέρει εμάς, με την έννοια ότι αποτελεί εσωτερική υπόθεσή της. Δεν ενδιαφέρει άμεσα τους πολίτες. Τους ενδιαφέρει έμμεσα, με την έννοια ότι οι «εσωτερικές ταλαιπωρίες» της ΔΕΥΑΡ, καταλήγουν να «ταλαιπωρούν» και τους πολίτες. Αυτό είναι για εμάς το πιο σημαντικό και πρέπει να τελειώσει.
Με ρωτάτε λοιπόν ποια είναι σήμερα η κατάσταση της Επιχείρησης. Μπορώ να απαντήσω με δυο λέξεις. Σχεδόν τραγική. Το «σχεδόν» πάλι με επιείκεια. Χωρίς καμιά υπερβολή. Κι ας μην προκληθώ, γιατί έχω σωρεία από λόγους και στοιχεία για να το τεκμηριώσω.
Η κατάσταση αυτή θ’ αλλάξει. Όσο πιο γρήγορα γίνεται. Η στόχευση της νέας διοίκησης για αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών της επιχείρησης μαζί με το αναγκαίο νοικοκύρεμα, είναι απόλυτα επιβεβλημένη και κατεπείγουσα.
Στην κατεύθυνση αυτή στον ενάμιση μήνα που πέρασε, έχουν αναληφθεί αρκετές πρωτοβουλίες που στο αμέσως επόμενο διάστημα θα ξεδιπλωθούν πλήρως και θ’ αρχίσουν να υλοποιούνται.
Αν κάτι μας στεναχωρεί, είναι ότι οι γραφειοκρατικές διαδικασίες υλοποίησης των σχεδιασμών αυτών, απαιτούν χρόνο και ενίοτε υψώνουν εμπόδια -όχι βέβαια ανυπέρβλητα- στο να γίνουν όσα θέλουμε και πρέπει να γίνουν, στο χρόνο που τα θέλουμε. Αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα στην χώρα. Ενώ η ΔΕΥΑΡ, είναι επιχείρηση και θεωρητικά πρέπει να λειτουργεί με κανόνες ιδιωτικού δικαίου, εντούτοις σε πάρα πολλά ζητήματα η διαχείριση που της επιτρέπεται, δεν διαφέρει και πολύ από το δημόσιο.
• Τα χρέη πώς μπορούν να ρυθμιστούν και να έχει κέρδη η ΔΕΥΑΡ;
Ας ξεκινήσουμε από το δεύτερο. Δεν είναι στόχος η δημιουργία κέρδους. Δεν το επιτρέπει και ο νόμος. Η ΔΕΥΑΡ, είναι μη κερδοσκοπική επιχείρηση. Στόχος όμως είναι η εξασφάλιση της βιωσιμότητας της επιχείρησης στο πλαίσιο της αρχής της ανταποδοτικότητας. Στόχος πέραν της κάλυψης των οικονομικών απαιτήσεων για την εύρυθμη λειτουργία της, είναι να υπάρχει το αναγκαίο περίσσευμα που θα καλύψει το επενδυτικό της πρόγραμμα. Ένα επενδυτικό πρόγραμμα που έχει να κάνει με τον εκσυγχρονισμό ή την αντικατάσταση των γηρασμένων και ανεπαρκών υποδομών της σε όλο το νησί, αλλά και με τη δημιουργία νέων υποδομών που θα καλύπτουν τις απαιτήσεις του σήμερα και του αύριο του τόπου.
Συνεπώς πρέπει να διασφαλισθεί η εισπραξιμότητα των καθημερινών απαιτήσεών της αλλά και παράλληλα η είσπραξη σωρευμένων από χρόνια οφειλών. Για την είσπραξη των τελευταίων δεν υπήρξε στα προηγούμενα χρόνια η αναγκαία φροντίδα από την πλευρά της επιχείρησης και οι όποιες προσπάθειες έγιναν ήταν περιστασιακές, αποσπασματικές και μη στοχευμένες.
Η ΔΕΥΑΡ για να λειτουργεί ομαλά πρέπει να πληρώνει χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση, στην ώρα τους δηλαδή, τις μισθολογικές και ασφαλιστικές απαιτήσεις του προσωπικού της, τη ΔΕΗ (πάνω από 2 εκατ. Ευρώ το χρόνο), τις δανειακές της υποχρεώσεις, τους προμηθευτές και εργολάβους της και κάθε άλλη παγίως παρεχόμενη υπηρεσία για τη λειτουργία της. Και το κάνει, με απόλυτη συνέπεια. Την ίδια συνέπεια λοιπόν πρέπει να απαιτεί με τη σειρά της από εκείνους που ωφελούνται των υπηρεσιών της και πρέπει να πληρώνουν αυτό που τους αναλογεί. Τη συνέπεια αυτή θέλουμε να διασφαλίσουμε. Θα το κάνουμε εξαντλώντας κάθε νόμιμο μέσο.
Κατανοούμε ωστόσο τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πολίτες και οι επιχειρηματίες στις σημερινές οικονομικές συνθήκες. Δεν θέλουμε να πιάσουμε κανέναν «από το λαιμό». Γιατί εκτός από μη κερδοσκοπική, είμαστε ταυτόχρονα κοινωφελής επιχείρηση. Για το λόγο αυτό υπάρχει η δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών, που επιτρέπει στον καθένα να δρομολογήσει και να τακτοποιήσει τις οφειλές του προς την επιχείρηση. Και καλό είναι να σπεύσουν να την εκμεταλλευτούν όλοι, γιατί η χρονική ισχύς της είναι περιορισμένη.
• Έχει τεθεί θέμα αλλαγής στην τιμολογιακή πολιτική. Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Θέμα αλλαγής στην τιμολογιακή πολιτική, υπάρχει και έχει τεθεί. Οι σημερινές οικονομικές συνθήκες, η εμπειρία που αποκτήθηκε από την εφαρμογή της σημερινής τιμολογιακής πολιτικής, το νέο νομοθετικό πλαίσιο αλλά και μια σειρά από ειδικότερα ζητήματα, επιβάλλουν να αλλάξει.
Για παράδειγμα η τιμολόγηση των πλοίων μπορεί να ήταν ανταγωνιστική στην περίοδο εκείνη σε σχέση με άλλα λιμάνια προορισμούς, σήμερα όμως δεν είναι. Αν θέλουμε να κερδίσουμε πλοία-πελάτες και να αυξήσουμε τα έσοδά μας, πρέπει να παρακολουθήσουμε τον ανταγωνισμό εντός και εκτός Ελλάδας και να προσαρμοσθούμε σ’ αυτόν. Το συγκριτικό μας πλεονέκτημα είναι ότι μπορούμε να δώσουμε μεγάλες ποσότητες νερού με ποιοτικά χαρακτηριστικά πολύ καλύτερα από τον ανταγωνισμό. Ωστόσο πρέπει να γίνουμε ανταγωνιστικοί και στο τιμολόγιό μας.
Η αλλαγή της τιμολογιακής πολιτικής δεν θα γίνει σπασμωδικά και με προχειρότητα. Θα μελετηθεί σε βάθος, θα συζητηθεί και βεβαίως θα ανακοινωθεί μόλις υπάρχει ετοιμότητα εφαρμογής της. Κι αυτό δεν είναι το ευκολότερο πράγμα του κόσμου. Απαιτεί παράλληλη προετοιμασία των πληροφορικών συστημάτων της επιχείρησης, των ηλεκτρονικών της εφαρμογών που σήμερα δεν υπάρχουν και αντίστοιχη προετοιμασία του προσωπικού. Θέλουμε ο πολίτης να εξυπηρετείται και να συναλλάσσεται με την επιχείρηση με τα μέσα της εποχής μας, από το κινητό του, το τάμπλετ ή το λάπτοτ του, αντί να στήνεται σε ουρές και ταμεία. Οι προετοιμασίες έχουν αρχίσει και εκτιμούμε ότι μέσα στο 2020, θα μπουν σε πλήρη εφαρμογή.
• Είχατε δηλώσει πως όσον αφορά στα έργα, θα δοθεί προτεραιότητα στην σχεδίαση των συνοδών έργων του Φράγματος Γαδουρά. Πού βρίσκεται η προσπάθεια και ποια άλλα έργα σχεδιάζετε;
Πράγματι, όπως είχα ξαναπεί, πρώτος στόχος μας είναι μέσα σ’ αυτήν την τετραετία, να τροφοδοτούνται με νερό του Φράγματος όλες εκείνες οι περιοχές που είχε σχεδιασθεί να τροφοδοτήσει. Είναι μια πρόκληση, ένα στοίχημα που νομίζω ότι θα το κερδίσουμε. Χρειαζόμαστε σύμπνοια και αλληλεγγύη όλων των εμπλεκόμενων (ΔΕΥΑΡ, Δήμος Ρόδου, Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου αλλά και κράτος) για να το επιτύχουμε. Κι αυτά τα στοιχεία σήμερα υπάρχουν, δημιουργώντας ένα ευνοϊκό περιβάλλον. Γίνεται ήδη πολλή δουλειά γι αυτό το θέμα και εκτιμώ ότι σύντομα θα υπάρξουν και πρακτικά αποτελέσματα.
Ωστόσο το νερό από το Φράγμα, δεν θα λύσει το πρόβλημα υδροδότησης όλου του νησιού. Υπάρχουν περιοχές όπως η Νότια Ρόδος, ο Ατάβυρος και μέρος της Καμείρου, που δεν θα καλυφθούν απ’ αυτό. Εκεί σχεδιάζουμε και υλοποιούμε εναλλακτικές λύσεις, όπως η αξιοποίηση του φράγματος της Απολακκιάς αλλά και του Φράγματος Κρητηνίας όταν ολοκληρωθεί και για υδρευτικούς σκοπούς. Σημαντική επίσης είναι η αξιοποίηση στις περιοχές αυτές και των φυσικών πηγών, αλλά και η υλοποίηση ενός ευρύτατου προγράμματος ανόρυξης και αξιοποίησης νέων γεωτρήσεων. Στα σκαριά βρίσκεται και η υλοποίηση ενός προγράμματος συνεργασίας με το ΙΓΜΕ, η επιστημονική γνώση του οποίου θα μας βοηθήσει να κάνουμε πιο στοχευμένες παρεμβάσεις.
• Η Ρόδος θα είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις αυξημένες ανάγκες σε νερό την επόμενη σεζόν;
Δεν είμαι αισιόδοξος γι αυτό και είμαι απόλυτα ειλικρινής. Δεν είμαστε έτοιμοι και δεν προλαβαίνουμε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα της λειψυδρίας στο χρονικό ορίζοντα της επόμενης τουριστικής περιόδου. Έπρεπε να είχαν γίνει πράγματα στα προηγούμενα χρόνια, που δυστυχώς δεν έγιναν. Έμειναν στα λόγια και στις υποσχέσεις.
Θα υπάρξει από τη μεριά της νέας διοίκησης και της υπηρεσίας, ένας αγώνας δρόμου για να απαλύνουμε τις επιπτώσεις. Δυστυχώς όμως η κατάσταση των πραγμάτων στην «ταλαιπωρημένη» όπως είπατε επιχείρηση, είναι στην ίδια μοίρα και σε πολλούς άλλους τομείς. Απαιτούνται δηλαδή πολλοί ταυτόχρονοι αγώνες δρόμου και για πολλά άλλα θέματα. Δυστυχώς όμως η μέρα έχει για όλους μας, μόνο εικοσιτέσσερις ώρες και η εβδομάδα μόνο επτά ημέρες. Σήμερα, τις αξιοποιούμε σχεδόν όλες. Ωστόσο δεν μας φτάνουν.
• Ο στόχος της ΔΕΥΑΡ, είναι η διάθεση των λυμάτων των οικισμών: Αφάντου, Αρχαγγέλου και Λάρδου. Τι θα γίνει με αυτό;
Είναι ο δεύτερος κεντρικός στόχος του επιχειρησιακού μας προγράμματος. Θέλουμε και θα το υλοποιήσουμε, οι οικισμοί αυτοί αλλά και οι τουριστικές περιοχές των οικισμών αυτών, να έχουν πλήρη επεξεργασία και ασφαλή διάθεση των λυμάτων τους στο περιβάλλον.
Θέλουμε βιολογικούς με τα υψηλότερα στάνταρτς προστασίας του περιβάλλοντος, ελάχιστης έως ανύπαρκτης όχλησης ακόμα και στα όρια της περίφραξης των έργων, αλλά και καινοτόμους ως προς τη λειτουργία τους. Θέλουμε βιολογικούς με πολύ υψηλό βαθμό επεξεργασίας, βιολογικούς που το επεξεργασμένο νερό που θα βγάζουν να είναι σχεδόν πόσιμο, που δεν θα απορρίπτεται οπωσδήποτε στη θάλασσα, αλλά θα επαναχρησιμοποιείται για την κάλυψη αρδευτικών αναγκών, καλύπτοντας έτσι κι ένα μέρος των εξόδων λειτουργίας και συντήρησης των ίδιων των έργων αυτών.
Στο ζήτημα αυτό, δράττομαι της ευκαιρίας να ευχαριστήσω δημόσια τον περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου κ. Γ. Χατζημάρκο, για την απόφασή του να εγκρίνει τη χρηματοδότηση των αναγκαίων μελετών για τα έργα αυτά.