Σε αναμονή εκδόσεως συμπληρωματικής αποφάσεως του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την επιχορήγηση, μέσω του Πράσινου Ταμείου, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, τελεί ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, για την υλοποίηση προγράμματος κατεδάφισης 421 αυθαιρέτων με τελεσίδικα πρωτόκολλα, σε παραλίες, αιγιαλούς, δάση και ρέματα στα Δωδεκάνησα.
Το πρώτο πρόγραμμα κατεδαφίσεων εγκρίθηκε μόλις πρόσφατα από το Πράσινο Ταμείο με χρηματοδότηση 4 εκατ. ευρώ, για κατεδαφίσεις αυθαιρέτων κατασκευών σε 6 αποκεντρωμένες διοικήσεις, (Αττικής, Μακεδονίας-Θράκης, Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Μακεδονίας, Πελοποννήσου-Δυτικής Ελλάδας-Ιονίου και Κρήτης), οι οποίες καλύπτουν γεωγραφικά 11 Περιφέρειες και το μεγαλύτερο μέρος των περιοχών αυθαιρέτων της επικράτειας.
Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις κατεδάφισης, με βάση τις χρηματοδοτήσεις που έχουν εγκριθεί αφορούν στις περιοχές της Κρήτης, Μακεδονίας, Θράκης και της Δυτικής Ελλάδας, για πλήθος αυθαίρετα που κατακλύζουν τα παράκτια μέτωπα, τον αιγιαλό και την παραλία, ενώ στο πρόγραμμα κατεδαφίσεων περιλαμβάνονται και αυθαίρετα της Δυτικής Αττικής.
Η χρηματοδότηση του προγράμματος κατεδαφίσεων αυθαιρέτων έχει καταρτιστεί με βάση, τα αιτήματα χρηματοδότησης, που υπέβαλαν οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας στο Πράσινο Ταμείο, στο πλαίσιο απόφασης του ΥΠΕΝ (ΣΕΝΕ/50921/4801/05-06-2019), με τίτλο «Πρόσκληση Υποβολής Αιτημάτων για την ένταξη στο Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα “ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ 2019” του Πράσινου Ταμείου , που αφορά σε έργα Κατεδάφισης Τελεσίδικων Αυθαιρέτων Κατασκευών, για τα έτη 2019-2020».
Στην από 5 Ιουνίου 2019 πρόσκληση της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επιθεωτητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος προβλέπεται ειδικότερα χρηματοδότηση ύψους 935.000 ευρώ για τον σκοπό αυτό για την διετία 2019-2020.
Παράλληλα σε συνεργασία του Πράσινου Ταμείου με στελέχη του Σώματος και του Τμήματος Δόμησης του ΥΠΕΝ ετοιμάζεται αναμόρφωση του πλαισίου, με στόχο την αποτελεσματική λειτουργία του μηχανισμού των κατεδαφίσεων, μέσω των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων σε όλη τη χώρα. Επίσης προωθούνται νέοι κανόνες για την προκήρυξη των διαγωνισμών κατεδαφίσεων, ώστε να συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον τεχνικών εταιριών για την υλοποίηση τους και να μην κηρύσσονται άγονοι, όπως έγινε στο πρόσφατο παρελθόν.
Σε αυτή την κατεύθυνση προκρίνεται από το ΥΠΕΝ η δημιουργία σταθερής ροής προγραμμάτων κατεδαφίσεων αυθαιρέτων, για τα οποία έχουν εκδοθεί τελεσίδικες αποφάσεις, με την προκήρυξη συνεχών και διαδοχικών διαγωνισμών, ώστε το συγκεκριμένο αντικείμενο να αποτελέσει σταθερό προσανατολισμό έργου για τις ενδιαφερόμενες τεχνικές εταιρίες, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
Σε ό,τι αφορά στη διαδικασία της κατεδάφισης, ο νόμος προβλέπει ότι η αρμόδια αρχή θα πρέπει καταρχήν να ενημερώσει τον κάτοχό του για την υποχρέωσή του να το κατεδαφίσει ο ίδιος.
Αν αρνηθεί, τότε το κατεδαφίζει η Αποκεντρωμένη, χρεώνοντας στον κάτοχο του αυθαιρέτου τα σχετικά έξοδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, που έχουν συγκεντρώσει επιτελείς της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου στα Δωδεκάνησα εκκρεμούν προς εκτέλεση 301 τελεσίδικα πρωτόκολλα αυθαιρέτων σε αιγιαλό, 56 σε δάση και 64 πολεοδομικά. Εξ αυτών στην Ρόδο έχουν καταγραφεί συνολικά 219 τελεσίδικα πρωτόκολλα αυθαιρέτων, εκ των οποίων 135 σε αιγιαλό, 54 σε δάση και 30 πολεοδομικά.
Από την Κτηματική Υπηρεσία Δωδεκανήσου έχουν ειδικότερα αποσταλεί στην Διεύθυνση Τεχνικών Εργων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου στοιχεία για τελεσίδικα πρωτόκολλα αυθαιρέτων, που έχουν καταχωρηθεί στο σύστημα ελέγχου από το έτος 2008.
Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται αυθαίρετα στην λιμενική ζώνη της Ακαντιάς, στο Φαληράκι, στην Καλλιθέα, στο εργοστάσιο της ΔΕΗ στην Σορωνή, στ’ Αφάντου, στην παραλιακή ζώνη της πόλεως Ρόδου και κυρίως στις παραλίες του Ελλη και του Καζίνο, στα Λοθιάρικα της Λάρδου, στην Κρεμαστή, στον Αρχάγγελο, στο νέο Καρνάγιο, στην Λίνδο, στην Τσαμπίκα, στο Γεννάδι, στα Κολύμπια, στην Ιαλυσό (Ιξιά, παραλία Μπικίνι κλπ), στο Παραδείσι, στα Βληχά, στην Κρητηνία, στην Αγία Αγάθη, στο Κιοτάρι και στα Καβουράκια.
Θυμίζουμε ότι η διαδικασία κατεδάφισης αυθαιρέτων σε υλοποίηση τελεσίδικων πρωτοκόλλων στα Δωδεκάνησα είναι εξαιρετικά δύσκολη.
Το γεγονός ότι η εκτέλεση πρωτοκόλλων κατεδάφισης της όποιας κατηγορίας, συναρτάται βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας από την διάθεση των αποβλήτων, πράγμα που απαιτεί την ύπαρξη μονάδας “Αποβλήτων Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ)” καθιστά την διαδικασία δυσκολότερη.
Πιο συγκεκριμένα, τα προϊόντα κατεδάφισης θεωρούνται απόβλητα και πρέπει να διαχειριστούν ως ΑΕΚΚ και να διατεθούν σε νόμιμους χώρους υποδοχής ΑΕΚΚ (με βάση την σχετική πάλι νομοθεσία).
Στα Δωδεκάνησα δεν υπάρχει αδειοδοτημένος χώρος απόθεσης Αποβλήτων Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), το οποίο έχει ως αποτέλεσμα (με βάση τη σχετική νομοθεσία) να πρέπει αυτά να μεταφερθούν σε άλλη περιοχή (Κυκλάδες ή Κρήτη), που διαθέτουν αδειοδοτημένα Συστήματα ΑΕΚΚ.
Η πολυμορφία του υλικού των προς καθαίρεση αυθαιρέτων κατασκευών των πρωτοκόλλων κατεδάφισης (μέταλλα, ξύλο, σκυρόδεμα, αμίαντος, γυαλί, πλαστικό) που πρέπει να διαχειριστούν διακριτά με βαση την νομοθεσία είναι ακόμη μια παράμετρος που εξετάζεται.
Στα ανωτέρω θα πρέπει να συνυπολογιστούν και προβλήματα που η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου είχε συναντήσει από πλευράς των εμπλεκομένων φορέων κατά την διαδικασία υλοποίησης των εργολαβιών που είχε δημοπρατήσει σε επίπεδο διαχείρισης και αποτελέσματος.
Περαιτέρω η δυσμενής οικονομική κατάσταση της χώρας που περιορίζει την δυνατότητα εξεύρεσης των απαιτούμενων πιστώσεων προς υλοποίηση των Π.Κ.Α.Κ. (μέχρι σήμερα μη ικανή χρηματοδότηση) σε συνδυασμό με την υποστελέχωση υπηρεσιών και την παντελή έλλειψη υλικοτεχνικού εξοπλισμού καθιστούν την όλη διαδικασία ανέφικτη.
