Επιβεβαιώθηκε χθες και αρμοδίως ότι το Υπουργείο Εσωτερικών προγραμματίζει να φέρει προς ψήφιση στη Βουλή, με τη μορφή του επείγοντος, νομοσχέδιο που θα περιλαμβάνει σε μια διάταξη τις αλλαγές στο χωροταξικό των μεγάλων νησιωτικών δήμων.
Όπως έγραψε η “δημοκρατική”, με πρόσκληση του υπουργού Εσωτερικών, κ. Γιάννη Μιχελάκη, συνεκλήθη η Διαρκής Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, με αντικείμενο τη συγκρότηση ομάδας εργασίας για την επεξεργασία της επόμενης φάσης του προγράμματος «Καλλικράτης-Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης».
Ασφαλείς πληροφορίες της “δημοκρατικής” αναφέρουν συγκεκριμένα ότι το σχέδιο νόμου, που περιλαμβάνει την επίμαχη διάταξη αυτούσια για τα μεγάλα νησιά, εκρίθηκε ήδη από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και είναι θέμα ολίγων ημερών για να υποβληθεί αρμοδίως στη Βουλή.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο φέρεται να περιλαμβάνει περισσότερα από 70 άρθρα, έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία του και περιέχει σειρά βελτιώσεων στη λειτουργία του «Καλλικράτη», αφού ενσωματώνει προτάσεις και ρυθμίσεις που έχουν κατατεθεί απ’ τους αυτοδιοικητικούς και τους φορείς τους, γιατί έχουν κριθεί ως απολύτως αναγκαίας εφαρμογής.
Περιλαμβάνει μάλιστα και πολλές διατάξεις που αφορούν στα οικονομικά της τοπικής αυτοδιοίκησης, και γενικότερα ρυθμίσεις που αντιμετωπίζουν ό,τι προβλήματα ενέσκηψαν στην πρώτη αυτοδιοικητική θητεία με το πρόγραμμα «Καλλικράτης», απ’ τον Ιανουάριο του 2011 έως σήμερα.
Λόγω όμως των αντιδράσεων που υπήρξαν κατά το προηγούμενο διάστημα σε επιμέρους σημεία του όλου νομοσχεδίου, μια απ’ την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), μια από το ΠΑΣΟΚ, μια από μεμονωμένους αυτοδιοικητικούς και περιοχές, που ζητούσαν επίμονα να διευρυνθεί το φάσμα των ΟΤΑ που θα αλλάξουν όρια με το νέο νόμο, όπως προτεινόταν αρχικά για τους νησιωτικούς Δήμους Λέσβου, Κέρκυρας και Ρόδου, ή και λόγω των αντιδράσεων που κατατέθηκαν από παράγοντες της Κέρκυρας και της Ρόδου, το νομοσχέδιο δεν έφτασε εγκαίρως στη Βουλή.
Πιθανολογείται ωστόσο ότι αν κινηθούν ταχύτατα όλα τα προβλεπόμενα στάδια κοινοβουλευτικής επεξεργασίας μέχρι την ψήφισή του, είναι εξαιρετικά δύσκολο να προλάβει το νομοσχέδιο να γίνει νόμος και να εφαρμοστεί στις φετινές εκλογές.
Πάντως τίθεται εν αμφιβόλω το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα διεξαχθούν οι αυτοδιοικητικές εκλογές καθώς, από τη μία, ο Γ. Μιχελάκης ενημέρωσε την Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης της Βουλής ότι είναι έτοιμο προς επεξεργασία νομοσχέδιο-σκούπα, που θα αφορά ζητήματα των ΟΤΑ, ενώ, από την άλλη, η επιτροπή που θα επεξεργαστεί τις αλλαγές στον “Καλλικράτη” θα λειτουργεί παράλληλα με την προεκλογική εκστρατεία.
Ο υπουργός Εσωτερικών παραδέχτηκε ότι η συγκεκριμένη συζήτηση θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει ήδη από τα τέλη του 2012, ζήτημα όμως για το οποίο άσκησαν έντονη κριτική τόσο αντιπολιτευόμενοι όσο και συμπολιτευόμενοι βουλευτές.
Παράλληλα, ο υπουργός Εσωτερικών σημείωσε ότι η επιτροπή θα συζητήσει όλα τα θέματα που αφορούν τον “Καλλικράτη” «χωρίς προαπαιτούμενα», συμπεριλαμβανομένου και του χωροταξικού, που προκαλεί έντονες αντιδράσεις. Οι αντιδράσεις αυτές μεταφέρθηκαν και μέσα στην αίθουσα, κυρίως από κυβερνητικούς βουλευτές.
Ο κ. Ν. Κακλαμάνης υπογράμμισε ότι δεν μπορεί να εκλεγούν δήμαρχοι χωρίς να ξέρουν αν ο δήμος τους θα διαμελιστεί μετά τις εκλογές, ενώ ο κ. Μ. Ταμήλος διαφώνησε με την πρόθεση να διαμελιστούν μόνο οι μεγάλοι νησιωτικοί δήμοι επισημαίνοντας τα αντίστοιχα προβλήματα συνοχής που αντιμετωπίζουν και οι ορεινοί δήμοι.
Ο κ. Γ. Ντόλιος από το ΠΑΣΟΚ τόνισε ότι η συγκρότηση της επιτροπής αποτελεί «πολιτική παρέμβαση ενόψει των εκλογών», που «μπορεί δυνητικά να επηρεάσει το αποτέλεσμά τους», στηρίζοντας όμως τη συγκρότηση της επιτροπής.
Ο κ. Ν. Βούτσης επεσήμανε την δομική αντίθεση του ΣΥΡΙΖΑ με τον “Καλλικράτη”, τον οποίο χαρακτήρισε «αποτυχημένο», σημειώνοντας ότι «συρρικνώνει την αποκέντρωση», αλλά και τις προνοιακές δομές των δήμων, μέσω των μνημονιακών μειώσεων του προϋπολογισμού των ΟΤΑ.
Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε ότι δεν είναι τυχαίος ο χρόνος που ανοίγει το ζήτημα των αλλαγών και εξέφρασε επιφυλάξεις για τη διαδικασία συγκρότησης της σχετικής επιτροπής, όπως και για την απουσία ατζέντας. Τελικώς, αποφασίστηκε κατά πλειοψηφία, το έργο της προτεινόμενης επιτροπής να ανατεθεί στην υποεπιτροπή για τα ζητήματα του υπουργείου Εσωτερικών. Υπέρ της διάσπασης των μεγάλων νησιωτιωτικών δήμων τάχθηκαν οι κ.κ. Βασίλης Υψηλάντης, Ν. Σηφουνάκης και Τέρενς Κουϊκ.
Όπως έγραψε και χθες η “δημοκρατική”, ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών κ. Λεωνίδας Γρηγοράκος φέρεται πλέον να τάσσεται υπέρ της διάσπασης των ενιαίων δήμων.
Εν πάση περιπτώσει στην ερμηνευτική εγκύκλιο του σχεδίου νόμου αναφέρονται για το επίμαχο ζήτημα τα εξής:
Αρθρο 26
Κατά την εφαρμογή του Προγράμματος «Καλλικράτης» κατέστη σαφές ότι καίτοι η νέα διοικητική διαίρεση της νησιωτικής Ελλάδας απεδείχθη κατά βάση ορθή και λειτουργική τούτο δεν ίσχυσε για τα πιο μεγάλα νησιά της χώρας δηλαδή τη Ρόδο, τη Μυτιλήνη, την Κέρκυρα, τη Σάμο και την Κεφαλλονιά. Για τα νησιά αυτά και ενώ ήταν σαφές ότι έπρεπε να μειωθεί ο αριθμός των προϋπαρχόντων του Νόμου 3852/2010 Δήμων, ακολουθήθηκε η πρακτική να ενταχθεί όλη η γεωγραφική τους περιοχή υπό την σκέπη ενός και μόνο Δήμου. Αυτή η πρακτική απεδείχθη δυσλειτουργική. Ορίστηκαν έτσι Δήμοι γεωγραφικά δυσανάλογα μεγάλοι σε σχέση με τους υπολοίπους Δήμους της χώρας και δημιουργήθηκαν ζητήματα αποτελεσματικής διοίκησης αυτών αλλά και πρόσβασης όλων των δημοτών στις δημοτικές αρχές καθότι αυτοί συχνά θα έπρεπε να καλύψουν μεγάλες αποστάσεις μέσα από οδικό δίκτυο όχι της καλύτερης ποιότητας για να λύσουν μερικά από τα πιο βασικά τους καθημερινά προβλήματα. Συχνά, οι Δήμοι αυτοί είχαν και ζητήματα ομοιογένειας καθώς οι πληθυσμοί που τους αποτελούσαν είχαν διαφορετικά χαρακτηριστικά λόγω των κύριων οικονομικών δραστηριοτήτων αλλά και της μορφολογίας της κάθε περιοχής.
Με την προτεινόμενη διάταξη λύεται το πρόβλημα αυτό με την διοικητική διαίρεση των νήσων αυτών σε 3 ή 4 Δήμους ανάλογα με την έκταση, τον πληθυσμό και τις γεωγραφικές τους ιδιαιτερότητας. Η εφαρμογή της διατάξεως θα εξαφανίσει τις αρρυθμίες στην εφαρμογή του Καλλικράτη υιοθετώντας τα πρότυπα που εφαρμόζονται και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας αναφορικά με την έκταση, τον πληθυσμό κλπ των ΟΤΑ α’ βαθμού και θεωρείται ότι με τον τρόπο αυτό θα υποβοηθηθεί η καλύτερη λειτουργία των νησιών και η τοπική ανάπτυξη αλλά και θα ενθαρρυνθεί η μεγαλύτερη συμμετοχή των δημοτών στα κοινά.
Στο σχέδιο νόμου αναφέρονται τα εξής:
Aρθρο 26
Α) Η περίπτωση 10.Α.1 του άρθρου 1 του Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87Α΄/7-6-2010) τροποποιείται ως εξής:
«Ο δήμος Ρόδου από 1 Σεπτεμβρίου του 2014 καταργείται. Στη θέση του συνιστώνται οι παρακάτω δήμοι:
Δήμος Ρόδου: με έδρα τη Ρόδο, αποτελούμενος από τη δημοτική ενότητα Ρόδου
Δήμος Ιαλυσού – Καμείρου: με έδρα τις Πεταλούδες, αποτελούμενος από τις δημοτικές ενότητες α. Ιαλυσού, β. Πεταλούδων, γ. Καμείρου και δ. Αταβύρου
Δήμος Λίνδου: με έδρα τη Λίνδο, αποτελούμενος από τις δημοτικές ενότητες α) Λινδίων, και β. Νότιας Ρόδου
Δήμος Καλλιθέας: με έδρα την Αφάντου, αποτελούμενος από τις δημοτικές ενότητες α) Καλλιθέας, β) Αρχαγγέλου, και γ) Αφάντου.
Στην ίδια παράγραφο του άρθρου 26 του σχεδίου νόμου περιλαμβάνονται οι ανάλογες προβλέψεις για τα υπόλοιπα 4 νησιά ενώ στην παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου αναφέρονται τα εξής:
“Οι νέοι δήμοι που συνιστώνται με την παράγραφο 1 του παρόντος αρχίζουν να λειτουργούν από την εγκατάσταση των αρχών τους, οι οποίες θα αναδειχθούν με τις γενικές δημοτικές εκλογές που ακολουθούν τη δημοσίευση του παρόντος. Η εγκατάσταση γίνεται κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 3 του άρθρου 9 του Ν. 3852/2010.
Με Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομικών καθώς και κάθε άλλου αρμόδιου Υπουργού, που εκδίδεται εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών από την δημοσίευση του παρόντος, έπειτα από πρόταση του αρμοδίου Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ρυθμίζονται τα ζητήματα κατανομής προσωπικού, περιουσίας και πόρων από τους καταργηθέντες με την παράγραφο 1 του παρόντος Δήμους προς τους νεοσυσταθέντες καθώς και κάθε άλλο ειδικό, τεχνικό και λεπτομερειακό ζήτημα που αφορά την ομαλή εκκίνηση της λειτουργίας των Δήμων αυτών”.
Θυμίζουμε ότι ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Ν. Λέσβου, Νίκος Σηφουνάκης, αν και μη μέλος της επιτροπής, παρέστη και πρότεινε στον παριστάμενο υπουργό Εσωτερικών να κινηθεί η διαδικασία για την άμεση ψήφιση διάταξης, που να διαιρεί τους μεγάλους νησιωτικούς δήμους.
Επειδή από την εμπειρία του, όπως ανέφερε ο βουλευτής, η σύσταση επιτροπών εργασίας ολοκληρώνουν το όποιο έργο τους με την παρέλευση τουλάχιστον δύο ή τριών μηνών, όπερ σημαίνει ότι δε θα μπορέσουν οποιεσδήποτε προτάσεις να νομοθετηθούν και να ισχύσουν στις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, ο κ. Σηφουνάκης κάλεσε τον υπουργό Εσωτερικών «να αναλάβει νομοθετική πρωτοβουλία στο αμέσως επόμενο νομοσχέδιο του Υπουργείου ειδικά για τα μεγάλα νησιά, όπου συμφωνούμε στην ανάγκη για διαίρεση σε πέραν του ενός δήμους».
