Ήταν Ιούλιος του 1989, ένας μήνας είχε συμπληρωθεί από τις βουλευτικές εκλογές που είχαν δώσει πρωτιά αλλά όχι αυτοδυναμία στη Νέα Δημοκρατία. Η χώρα θα οδηγούνταν σε λίγο καιρό ξανά στις κάλπες και η πολιτική αστάθεια ενέτεινε τη δυσπιστία. Κάποιο κόμμα είχε φτιάξει μέχρι και δικό του, παράλληλο σύστημα, για να ελέγξει τη διαδικασία καταμέτρησης των ψήφων. Ο Ανδρέας Δρυμιώτης, γενικός διευθυντής της εταιρείας «Δέλτα Πληροφορική», λέει ότι είχε γίνει και σχετική επερώτηση στη Βουλή για την αξιοπιστία της μετάδοσης των αποτελεσμάτων.
«Ήθελαν να μάθουν πώς γίνεται στην πρώτη τηλεοπτική μετάδοση η ΝΔ να συγκεντρώνει 46,5% και αυτό μετά να πέφτει στο 44,26%», λέει. «Τους εξηγήσαμε ότι το ποσοστό μειωνόταν γιατί τα αποτελέσματα της μεγάλης περιφέρειας της Β΄ Αθηνών, όπου η ΝΔ δεν ήταν τόσο δυνατή, έφταναν τελευταία στο υπουργείο».
Στα χρόνια που ακολούθησαν η καχυποψία εξαλείφθηκε. Άλλωστε οι άνθρωποι που καλούνται να «ξεκλειδώσουν» την κάλπη λαμβάνουν πάντοτε αυστηρά μέτρα ασφαλείας και τα επίσημα αποτελέσματα βγαίνουν από τα Πρωτοδικεία. Η ευθύνη είναι τόσο μεγάλη που όποτε χρειάστηκε να μεταφέρουν την τεχνογνωσία τους στο εξωτερικό, όπως στις εκλογές της Κύπρου, μοίραζαν προσωπικό και μηχανήματα σε διαφορετικές πτήσεις σε περίπτωση που συνέβαινε κάποιο δυστύχημα. Παρομοιάζουν τη διαδικασία της μετάδοσης με εκτόξευση πυραύλου, για να δείξουν την πολυπλοκότητά της αλλά και την ετοιμότητά τους. Όλα αυτά τα χρόνια όμως δεν έχουν λείψει και τα απρόοπτα.
Οι δυσκολίες των πρώτων χρόνων
Η πρώτη προσπάθεια ηλεκτρονικής μετάδοσης των εκλογικών αποτελεσμάτων έγινε από την ΥΕΝΕΔ το 1977. Δεν στέφθηκε όμως με επιτυχία. Σε λιγότερο από μισή ώρα γύρισαν στο χειρόγραφο σύστημα. «Είχαν καθυστερήσει τότε τόσο πολύ να βγουν τα αποτελέσματα, που την Παρασκευή μετά τις εκλογές ο πρωθυπουργός δεν ήξερε ποιοι εκλέγονται για να κάνει κυβέρνηση», λέει ο Ανδρέας Δρυμιώτης.
Αυτός ανέλαβε από το ’81 το έργο της ηλεκτρονικής μετάδοσης με τη «Δέλτα Πληροφορική».
«Εκείνη τη βραδιά κατάλαβαν όλοι τη σημασία της τεχνολογίας», λέει. Ο γιος του, Αλέξης Δρυμιώτης, είναι σήμερα ο διευθυντής έργου εκλογών στην εταιρεία Singular Logic που τρέχει τη διαδικασία. Το 1981, σε ηλικία 14 ετών, είχε φτιάξει με τον αδερφό του ένα πρόγραμμα για να σχεδιάσουν τον πρώτο χάρτη των εκλογών.
Πέντε χρόνια αργότερα η εταιρεία αντιμετώπισε την πρώτη μεγάλη κρίση. Ξημερώματα Σαββάτου, πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές, κάποιος τεχνικός δοκίμασε τη γεννήτρια του στρατού που είχε στηθεί έξω από το υπουργείο Εσωτερικών. Αντί για 240 βολτ στάλθηκαν 380. Όσα μηχανήματα ήταν στην πρίζα κάηκαν. Για να αποκατασταθεί η ζημιά επιστρατεύτηκαν υπολογιστές της σημερινής Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και της τράπεζας Πίστεως. Οι εκλογές τελικά πραγματοποιήθηκαν χωρίς προβλήματα. Τα επιπλέον έξοδα λόγω υπερωριών ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο ευρώ. Το υπουργείο Εσωτερικών αναγνώρισε τότε σε επιστολή του ότι συνέβη ατύχημα χωρίς δική του ευθύνη και δεν αποζημίωσε την εταιρεία.
Όπως λέει ο Ανδρέας Δρυμιώτης η ανάθεση του έργου των εκλογών γινόταν πάντοτε απευθείας στην εταιρεία καθώς δεν υπήρχαν άλλοι ανταγωνιστές. Το 1990, ενώ ο διευθύνων σύμβουλος της «Δέλτα Πληροφορική» είχε υποβάλει την πρότασή του, το υπουργείο Εσωτερικών αποφάσισε να προχωρήσει σε διαγωνισμό και του ζήτησε νέα προσφορά. «Ανέβασα την τιμή κατά δύο εκατομμύρια δραχμές. Τελικά πήραμε το διαγωνισμό γιατί η άλλη εταιρεία ήταν πιο ακριβή. Τότε προσπάθησαν να με πείσουν να υπογράψω τη σύμβαση με την αρχική τιμή, αλλά αρνήθηκα και πλήρωσαν δύο εκατομμύρια δραχμές παραπάνω», λέει ο κ. Δρυμιώτης.
Ο Μιχάλης Καριώτογλου, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Singular Logic, έχει 16 χρόνια εκλογικής εμπειρίας. Αυτός ήταν ο τεχνικός που είχε φτιάξει τον εκλογικό χάρτη του 2006. «Δεν ήξερα μια σημαντική λεπτομέρεια τότε, ότι το Άγιο Όρος είναι πολιτικά ανεξάρτητο. Οπότε το τρίτο πόδι της Χαλκιδικής δεν έπρεπε να χρωματιστεί στο χάρτη», λέει. Μέχρι τότε κανείς δεν το είχε αντιληφθεί. Κάποιος τηλεοπτικός παρουσιαστής όμως το εντόπισε και το σχολίασε. «Σε 30 δευτερόλεπτα χτυπούσαν τα τηλέφωνα σε όλη την εταιρεία. Το λύσαμε σε δέκα λεπτά, που ήταν τεχνολογικό επίτευγμα», προσθέτει.
Για να αποφεύγονται τα λάθη η εταιρεία τυπώνει και μοιράζει έντυπα με έναν ενιαίο τρόπο καταγραφής των αποτελεσμάτων. Ωστόσο το 1994 η Νομαρχία Πέλλας με δική της πρωτοβουλία άλλαξε τη σειρά ανακηρύξεως των υποψηφίων στις επαναληπτικές εκλογές για το δήμο Γιαννιτσών με αποτέλεσμα να φαίνεται ότι βγαίνει άλλος δήμαρχος. «Πώς του ήρθε αυτού του ανθρώπου τη μια Κυριακή να έχει σωστά τα ονόματα και την άλλη ανάποδα δεν μπόρεσα να το καταλάβω», λέει ο Ανδρέας Δρυμιώτης. Λίγες ημέρες πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2014 πέθανε ένας υποψήφιος και στη θέση του μπήκε αντικαταστάτης. Οι υπεύθυνοι πρόλαβαν να κάνουν την αλλαγή στα έντυπα την τελευταία στιγμή, παρά την πίεση του χρόνου.
Κυβερνοεπιθέσεις και εξώδικα
Όσες πρόβες κι αν έχουν γίνει, όσες παράμετροι κι αν έχουν ληφθεί υπόψη, η αγωνία δύσκολα σβήνει την ημέρα των εκλογών. Όπως και η πίεση. Η Μαρίκα Λάμπρου, πρώην διευθύνουσα σύμβουλος της Singular Logic, θυμάται ακόμη την επίσκεψη υψηλόβαθμου κομματικού στελέχους το πρωί της επομένης των εκλογών του Μαΐου 2012. «Μας ανακοίνωσε ότι έγινε κάποιο λάθος στην κατανομή εδρών. Ήμασταν εξαντλημένοι από το ολονύχτιο ξενύχτι και τα λόγια του μας άναψαν λαμπάκια αγωνίας», λέει. Αμέσως έλεγξαν τα δεδομένα και τον εκλογικό νόμο και διαπίστωσαν πως όλα είχαν γίνει σωστά. Όπως λέει η κ. Λάμπρου, είχε δημιουργηθεί πανικός χωρίς λόγο.
Το προηγούμενο βράδυ η Singular Logic είχε κληθεί να αντιμετωπίσει και επίθεση χάκερ. Μία ώρα μετά το κλείσιμο της κάλπης πρώτα έπεσε η ιστοσελίδα του υπουργείου Εσωτερικών. Ακολούθησαν αυτές των πολιτικών κομμάτων. «Δέχτηκαν κυβερνοεπίθεση. Δεκάδες χιλιάδες υπολογιστές από όλο τον κόσμο χτυπούσαν στο ίδιο site ώστε να μην μπορεί να ανταποκριθεί. Της Singular Logic όμως άντεχε την κίνηση και δεν έπεσε», λέει ο κ. Καριώτογλου.
Σε αυτές τις εκλογές η ομάδα της εταιρείας θα φτάνει τα 250 άτομα. Περίπου 4.800 κινητά τηλέφωνα με ειδικό λογισμικό καταγραφής αποτελεσμάτων θα μοιραστούν σε δικαστικούς αντιπροσώπους στα 19.500 εκλογικά τμήματα. Το κόστος των εκλογών αγγίζει τα 3 εκατομμύρια ευρώ. «Η διαδικασία που έχουμε σήμερα είναι πάρα πολύ αξιόπιστη. Δεν υπάρχει τρόπος κάποιος να επέμβει στα αποτελέσματα. Κάνουμε εμείς μια καταμέτρηση, κάνουν οι Περιφέρειες μια καταμέτρηση, κάνουν και τα Πρωτοδικεία και όλοι συμφωνούμε», λέει ο Αλέξης Δρυμιώτης. Όπως εξηγεί ο ίδιος, η εταιρεία σκοπεύει να αντικαταστήσει τα κινητά στο μέλλον με ηλεκτρονικές ταμπλέτες για να γίνεται πιο γρήγορα η διαδικασία. Κανονικά θα χρησιμοποιούνταν από αυτές τις εκλογές, όμως η σύντομη προεκλογική περίοδος και η μεσολάβηση των γιορτών δεν το επέτρεψε.
Ορισμένες από τις καινοτομίες που είχε καθιερώσει ο πατέρας του, Ανδρέας Δρυμιώτης, ήταν η παρουσίαση των αποτελεσμάτων σε ποσοστά και όχι σε ψήφους, η σύγκριση με παλιότερες εκλογές και ο χρωματισμός των υποψηφίων της αυτοδιοίκησης ανάλογα με την κομματική τους στήριξη. Συχνά αντιμετώπιζε αντιδράσεις. Σε εξώδικο το 2002 υποψήφια δήμαρχος ζητούσε το χρώμα του συνδυασμού της να είναι λευκό και να μην ταυτιστεί με κανένα έμβλημα κόμματος. Σε παρόμοιο περιστατικό τον είχαν κρατήσει σε αστυνομικό τμήμα μέχρι να υπογράψει υπεύθυνη δήλωση ότι δεν θα «χρωματίσει» κομματικά κάποιον υποψήφιο δήμαρχο.
Καθημερινή
