Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου: «Δεν χρειάζονται μεσάζοντες σε διαγωνισμούς για την υπογραφή συμβάσεως προμήθειας»

Σαφές μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση με αφορμή την άσκηση προδικαστικής προσφυγής για την ακύρωση της διακήρυξης ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού, με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, βάσει του κόστους, για το έργο «Εξοικονόμηση Ενέργειας στο Δίκτυο Oδικού Φωτισμού της Νήσου Ρόδου με την Προμήθεια & εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων τύπου LED», απέστειλε χθες η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου:
«Ο διαγωνισμός αφορά την υπογραφή σύμβασης προμήθειας και όχι συμβάσεως εργολαβίας. Δεν χρειάζονται μεσάζοντες στην διαδικασία της προμήθειας», δήλωσε παράγοντας της Περιφερειακής Αρχής, προσθέτοντας παραπέρα ότι πριν την άσκηση της προδικαστικής προσφυγής είχε υπάρξει παρέμβαση για το ίδιο θέμα του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τεχνικών Εταιρειών και απάντηση με δελτίο τύπου, απευθείας από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Θυμίζουμε ότι ο προϋπολογισμός της συγκεκριμένης προμήθειας είναι 4.535,638,52 € συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. 24% και θα καλυφθεί από πόρους του προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Πώς έχει όμως το ιστορικό της υπόθεσης, πριν την άσκηση της προδικαστικής προσφυγής;
Την 27η Δεκεμβρίου 2017 ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών, απέστειλε στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και κοινοποίησε σε ακόμη 5 υπηρεσίες και το γραφείο του Υπουργού Εσωτερικών έγγραφο, που αφορά τον επίμαχο διαγωνισμό προμήθειας.
Υποστηρίζεται στο έγγραφο ότι η συγκεκριμένη διακήρυξη αφορά έργο, υποστηρίζοντας ότι «η εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων ΔΕΝ συνιστά απλή προμήθεια υλικών και μηχανημάτων αλλά αφορά σε κατασκευαστικές εργασίες ορθής τοποθέτησης και λειτουργίας εξοπλισμού, δηλαδή, οι εργασίες της σύμβασης για το εν θέματι έργο».
Ο Σύνδεσμος υποστήριξε ότι η επίμαχη σύμβαση, όλως παρανόμως, δημοπρατείται ως σύμβαση υπηρεσιών, ενώ πρόκειται σαφώς για σύμβαση έργου προσθέτοντας παραπέρα ότι «η εν λόγω σύμβαση έχει προεχόντως χαρακτήρα συμβάσεως δημοσίου έργου, εφόσον η μελέτη και η εκτέλεση του έργου, αποτελούν, σε σχέση με τα λοιπά καθήκοντα του αναδόχου, το κύριο αντικείμενο της σύμβασης».
Ειδικότερα, όπως ισχυρίζεται «για την κατασκευή και εγκατάσταση του συστήματος φωτισμού, η εν θέματι διακήρυξη προβλέπει την εκτέλεση εργασιών λειτουργικής εγκατάστασης φωτιστικών σωμάτων τύπου LED οι οποίες υπάγονται στην έννοια του δημοσίου έργου. Η εκτέλεση των εργασιών αυτών είναι απαραίτητη για τη θέση του συστήματος φωτισμού σε παραγωγική λειτουργία, για την εκπλήρωση δηλαδή του ολοκληρωμένου τεχνικού αποτελέσματος, στο οποίο αποβλέπει ως Αναθέτουσα Αρχή με την προκήρυξη του διαγωνισμού. Υπό τα δεδομένα επομένως αυτά, η εν λόγω σύμβαση έχει χαρακτήρα προεχόντως δημόσιας συμβάσεως έργου και θα έπρεπε να καλούνται σε αυτόν νομίμως λειτουργούσες εργοληπτικές επιχειρήσεις».
Υποστηρίζει παραπέρα ότι «η σχετική διακήρυξη εμπεριέχει όρους οι οποίοι περιορίζουν υπέρμετρα, χωρίς κανέναν αποχρώντα λόγο, τον ανταγωνισμό, είναι δε προδήλως φωτογραφικοί και, συνεπώς, αντίθετοι προς την αρχή της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων».
Διατείνεται μεταξύ άλλων, ότι «από τα στοιχεία που επιλέγει η Αναθέτουσα Αρχή για να αποδειχθεί το ελάχιστο επίπεδο τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, πρέπει να μπορεί αντικειμενικά να προκύπτει η σχετική ικανότητα του οικονομικού φορέα και, δεύτερον, το κατώτερο όριο που θα καθορισθεί πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στη σημασία της οικείας σύμβασης, υπό την έννοια ότι θα πρέπει να αποτελεί μια αντικειμενική ένδειξη ως προς την ύπαρξη τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας για την καλή εκτέλεση της σύμβασης, χωρίς ωστόσο να βαίνει πέραν αυτού που είναι αναγκαίο προς τον σκοπό αυτόν».
Θεωρεί ότι οι «αρχές της αναλογικότητας και της προστασίας του πραγματικού ανταγωνισμού», έχουν «παραβιασθεί ως προς τα κριτήρια συμμετοχής (οικονομικής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας) που θέτει η διακήρυξη όπως παρουσιάζονται αναλυτικά στο συνημμένο παράρτημα της παρούσας, και τα οποία παραβιάζουν τις ανωτέρω αρχές και περιορίζουν πέραν του επιτρεπτού και δέοντος τον ανταγωνισμό για την ανάθεση της δημοπρατούμενης σύμβασης».
Υποστηρίζει επίσης ότι οι προβλεπόμενες τιμές των υπό προμήθεια ειδών κρίνονται ως εξαιρετικά υψηλές έναντι άλλων περιπτώσεων διακηρύξεων που θα πρέπει να αποτελέσουν παραδείγματα καλής πρακτικής.
Ζήτησε έτσι την ακύρωση του διαγωνισμού και την προκήρυξη του εκ νέου ως έργο και την άρση κάθε φωτογραφικού περιοριστικού κριτηρίου συμμετοχής.
Στο συγκεκριμένο έγγραφο υπήρξε παρέμβαση και μάλιστα με δελτίο τύπου από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στο οποίο είχε κοινοποιηθεί.
Το Ταμείο αφού επισημαίνει ότι το τελευταίο εξάμηνο ολοκληρώθηκαν με επιτυχία οι διαγωνισμοί 5 Δήμων για την αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης ολόκληρου του δικτύου τους οδοφωτισμού με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα συγχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.&Δανείων), τονίζει, μεταξύ άλλων, ότι:
«Ηταν αναμενόμενο να διατυπωθούν κριτικές και διαφορετικές προτάσεις για επιμέρους όρους των διαγωνισμών οι οποίοι κρίθηκαν ως σημαντικοί, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, από την εκάστοτε Αναθέτουσα Αρχή.
Παραμένει στη διακριτική ευχέρεια των υποψήφιων αναδόχων η υποβολή προσφυγών και ενστάσεων στις περιπτώσεις εκείνες που αυτοί κρίνουν ότι οι Αναθέτουσες Αρχές δεν τήρησαν επαρκώς τη νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων».
Ξεκαθαρίζει όμως ότι «οι διακηρύξεις των φορέων οφείλουν να είναι σύμφωνες με την κείμενη νομοθεσία, ιδίως με τον ν. 4412/2016, τις οδηγίες της ΕΑΑΔΗΣΥ και το πρότυπο τεύχος με αρ. πρωτ 6356/20.12.2016, το οποίο εκδόθηκε και δημοσιεύθηκε από την ΕΑΑΔΗΣΥ, καθώς και με τον Οδηγό Μελετών του ολοκληρωμένου προγράμματος Τ.Π.&Δανείων – ΚΑΠΕ.
Στο αμέσως προσεχές διάστημα, θα διενεργηθεί η διαγωνιστική διαδικασία της τελευταίας επένδυσης από αυτές που χαρακτηρίζονται ως «πιλοτικές», η οποία περιλαμβάνει και σύστημα τηλεδιαχείρισης.
Με την ολοκλήρωση και αυτού του διαγωνισμού, θα υπάρξει διαβούλευση με τους Δήμους, τον τεχνικό κόσμο και τους φορείς της αγοράς για τα συμπεράσματα των πιλοτικών προγραμμάτων, με σκοπό την περαιτέρω βελτίωση του προγράμματος».