Ήταν λίγο πριν το μεσημέρι. Τα κανάλια διέκοψαν το πρόγραμμα και στα ραδιόφωνα έπαψε η μουσική. Όλοι συνδέθηκαν με τη δημόσια τηλεόραση. Ο Γιώργος Παπανδρέου στο Καστελλόριζο, έμπλεoς Καβαφικής σοφίας, έστειλε το σούτ βολέ που μας προσγείωσε κατευθείαν στα δίχτυα του ΔΝΤ. Βεβαίως, η επίκληση της «Ιθάκης» προκάλεσε κύματα αναστάτωσης στους… λογοτεχνικούς κύκλους. Γιατί η «Ιθάκη»; Γιατί να ευχόμαστε να είναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες;
Πέρασαν επτά χρόνια. Και πέρασαν από πάνω μας. Μία αιωνιότητα. Ένας άλλος κόσμος. Κάποιο μακρινό σύμπαν. Η χώρα άλλαξε δραματικά. Και μαζί της αλλάξαμε και εμείς. ; Ήδη, το καταλάβαμε οι Ιθάκες τι σημαίνουν…
Συχνά σκέφτομαι, ότι ιστορικά, αυτή η κρίση θα ήταν μία ευκαιρία, για να κατακτήσουμε την πιο επώδυνη γνώση, την αυτογνωσία. Θα μετρούσαμε λάθη και πληγές, θα κλείναμε λογαριασμούς με το παρελθόν και θα βαδίζαμε προς το φως. Δεν έγινε έτσι. Φταίμε εμείς; Είναι ευθύνη του λαού η τραγωδία του; Στις αρχές της κρίσης παίξαμε πολύ με την ενοχοποίηση συλλήβδην όλων μας. Με την παγκάλειο ρήση «όλοι φταίμε». Αν όχι όλοι, οι περισσότεροι. Γιατί η αλήθεια μας ήταν ψεύτικη και οι μύθοι μας σάπιοι.Επτά χρόνια μετά, μέσα μου αρχίζω σιγά-σιγά να μετακινώ την ευθύνη από το πλήθος στους λίγους. Στους καχεκτικούς, ανεπαρκείς, ηγέτες .Γιατί, όπως έλεγε ο Βοναπάρτης «Τα συλλογικά εγκλήματα δεν ενοχοποιούν κανέναν.» Και γι’ αυτό το έγκλημα υπάρχουν ένοχοι με ονοματεπώνυμο…
