Τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα «κατά πλήρη κυριαρχία» με τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947. Κι όμως, εν έτει 2017, ακριβώς 70 χρόνια μετά, Τούρκος υπουργός βγαίνει ανοιχτά και δηλώνει ότι η Αγκυρα «δεν πρόκειται να αποδεχθεί τετελεσμένα» ελληνικής κυριαρχίας… στο Αγαθονήσι, το βορειότερο άκρο του νησιωτικού συμπλέγματος των Δωδεκανήσων.
Ο λόγος για ένα ελληνικό νησί με μόνιμο πληθυσμό σχεδόν 200 κατοίκων, με σχολεία, με υποδομές, με ζωή… και προφανώς με κάθε κυριαρχικό δικαίωμα να υποδέχεται Ελληνες υπουργούς όποτε κι όταν αυτοί επιλέξουν να το επισκεφθούν.
Είναι η πρώτη φορά μετά το δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου που Τούρκος υπουργός (επανα)θέτει δημόσια «θέμα Αιγαίου». Προβληματίζει δε το γεγονός ότι το κάνει… για να απαντήσει στην κεμαλική αντιπολίτευση.
NOTAM
Το τουρκικό δημοψήφισμα ολοκληρώθηκε μέσα σε κλίμα εθνικού διχασμού, με τουλάχιστον 24 εκατ. πολίτες να λένε «όχι» στις προεδρικές φιλοδοξίες του σουλτάνου. Κατεχόμενα, τουρκικά παράλια και Ανατολική Θράκη ψήφισαν «όχι». Η εκλογική σύμπραξη Ερντογάν-εθνικιστών απέτυχε να φέρει ψήφους. Κι όμως, κάποια πράγματα στην Τουρκία προφανώς δεν αλλάζουν (κι ούτε πρόκειται). Οι γκρίζες διεκδικήσεις της Αγκυρας στο Αιγαίο αποτελούν, άλλωστε, μια από τις λίγες απαρέγκλιτες σταθερές της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.
Οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Αμυνας προβληματίζουν, αλλά δυστυχώς δεν εκπλήσσουν. Το Αγαθονήσι φιγουράρει, άλλωστε, από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 μεταξύ των ελληνικών νησιών των οποίων την κυριαρχία η Αγκυρα αμφισβητεί ως «μη οριστικοποιημένη».
Οινούσσες, Φαρμακονήσι, Γαϊδουρονήσι, Κουφονήσι αλλά και Γαύδος και άλλα νησιά έρχονται να συμπληρώσουν τη λίστα με τις γκρίζες τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο. Οι εν λόγω διεκδικήσεις παραμένουν.
Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να επανέλθουν δριμείες στο προσκήνιο, στο πλαίσιο ενός εθνικιστικού ανταγωνισμού μεταξύ ισλαμιστών και κεμαλιστών εάν η Τουρκία πάει ξανά σε πρόωρες εκλογές (τον Νοέμβριο του 2017 ή την άνοιξη του 2018).
Ο Ερντογάν έχει προς το παρόν άλλες προτεραιότητες. Μια από αυτές είναι μάλιστα τα ενεργειακά της Κύπρου όπου ήδη ανεβαίνουν οι τόνοι της τουρκικής προκλητικότητας. Μέσα στον Μάιο, αναμένονται εξελίξεις και στο μέτωπο Τουρκίας-ΕΕ, εξελίξεις που προβλέπεται να καθορίσουν το μέλλον (σε Προσφυγικό, βίζα, ευρωπαϊκή προοπτική κ.ά.). Ο Τούρκος πρόεδρος αναμένεται να έχει επαφές στις Βρυξέλλες στις 25 Μαΐου (Σύνοδος ΝΑΤΟ) με Ευρωπαίους ηγέτες (συμπεριλαμβανομένων των Γιούνκερ και Τουσκ). Νωρίτερα, στα μέσα Μαΐου, θα βρίσκεται στο Πεκίνο για να πάρει μέρος στο φόρουμ «Μια Ζώνη, Ενας Δρόμος για τη Διεθνή Συνεργασία». Συμπτωματικά, παρόντες στο ίδιο φόρουμ θα είναι και ο κ. Τσίπρας με τον κ. Κοτζιά…
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ-ΕΘΝΟΣ