Με τίτλο μικροσκοπικά νησιά προκαλούν μεγάλες εντάσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ο ανταποκριτής της εφημερίδας «New York Times» Πάτρικ Κίνγκσλεϊ, περιγράφει το οδοιπορικό που πραγματοποίησε στο Καστελόριζο, όπου μίλησε με τους κατοίκους για την ένταση της τελευταίας περιόδου με την Τουρκία.
Η εκτενής ανταπόκριση ξεκινάει με τον ψαρά Κώστα Ράφτη που ψαρεύει στο στενό μεταξύ Καστελορίζου και τουρκικών παραλίων και που ξαφνικά έγινε ένα γεωπολιτικό σημείο τριβής.
Υπενθυμίζεται το επεισόδιο της τελευταίας εβδομάδας με το ελικόπτερο που ακούστηκε βράδυ πάνω από τη νησίδα της Ρω, πετώντας χαμηλά, με αποτέλεσμα η ελληνική στρατιωτική φρουρά να απαντήσει με τροχοδεικτικά πυρά κι αυτό να απομακρυνθεί.
Ο ανταποκριτής κάνει έναν σύντομο απολογισμό των τελευταίων εξελίξεων με τις δηλώσεις και από τις δύο πλευρές και τονίζει ότι «η μεγαλύτερη αβεβαιότητα εμπλέκει τον ισχυρό πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και εάν οι φιλοδοξίες του τροφοδοτούν τους επανεμφανισθέντες ισχυρισμούς γι’ αυτά τα νησιά, ιδιαίτερα τώρα που ξεκίνησε μία προεκλογική εκστρατεία στην οποία αναμένεται να παίξει δυνατό το εθνικιστικό κλίμα.
«Με τον λαό της Τουρκίας, δεν έχουμε προβλήματα», λέει ο 58χρονος Ράφτης: «Το πρόβλημα είναι με τον Ερντογάν, με την τουρκική κυβέρνηση. Θέλουν να επεκτείνουν την Τουρκία».
Πράγματι, αν και το θέμα των συνόρων έχει οριστικοποιηθεί εδώ και έναν αιώνα σχεδόν, αναλυτές ανησυχούν ότι η απρόβλεπτη φύση του Ερντογάν, κάνει πιο ασταθή την κατάσταση από ποτέ μεταξύ των δύο χωρών, που ανήκουν στο ΝΑΤΟ και που σχεδόν έφτασαν σε πόλεμο για ένα ακατοίκητο νησί δύο δεκαετίες πριν.
Τον περασμένο Δεκέμβριο προς έκπληξη των φιλοξενούντων, ο κ. Ερντογάν εκμεταλλεύτηκε την επίσκεψή του στην Ελλάδα, την πρώτη μετά από 65 χρόνια για Τούρκο Πρόεδρο, για να επανασχεδιάσει τα σύνορα. Και αυτό δεν είναι καλή κατάληξη (στην επίσκεψη), γράψει ο ανταποκριτής της «ΝΥΤ».
Τα τελευταία χρόνια, ο κ. Ερντογάν προκαλεί εντάσεις στο εξωτερικό για να βελτιώσει την εικόνα του στο εσωτερικό, υβρίζοντας ξένες κυβερνήσεις, εισβάλλοντας στη Συρία και επιτιθέμενος (ρητορικά) στις ΗΠΑ.
«Ο Ερντογάν είναι κάπως εκτός ελέγχου. Προκαλεί πολλές εντάσεις και υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα μέχρι πού μπορεί να φτάσει», δήλωσε ο πολιτικός ερευνητής για την Ανατολική Μεσόγειο, Νίκος Τσάφος, στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, μίας δεξαμενής σκέψεως στην Ουάσιγκτον.
«Οι περιπτώσεις ότι κάτι πηγαίνει στραβά αυξάνονται σε εβδομαδιαία βάση» δήλωσε.
Σήμερα, η Τουρκία που σχηματίσθηκε από τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν διεκδικεί την κυριαρχία του Καστελόριζου. Αλλά η κυβέρνησή της αισθάνεται ότι είναι άδικο να μπορεί η Ελλάδα να διεκδικεί την εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων που βρίσκονται στο οπτικό πεδίο της Τουρκίας, αλλά εκατοντάδες μίλια μακριά από την ελληνική ενδοχώρα.
«Αποτελεί θεμελιώδη διαφορά για το πώς θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται το Αιγαίο», ανάφερε ο κ. Τσάφος.
Επίσης, αναφέρεται και η διαφορά που υπάρχει μεταξύ των δύο χωρών σχετικά με το τουρκικό αίτημα να παραδοθούν οι 8 αξιωματικοί που κατηγορούνται για το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016.
«Η πιθανότητα μίας στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ποτέ δεν ήταν τόσο κοντά από το 1990», δήλωσε ο Σόνερ Κάγκαπταϊ, διευθυντής του τουρκικού ερευνητικού προγράμματος στο Ινστιτούτο Ουάσιγκτον για την πολιτική της Εγγύς Ανατολής.
Η τουρκική κυβέρνηση κατηγορεί την Ελλάδα για τη όξυνση «ενώ ένας Τούρκος αξιωματικός δήλωσε ότι «οι Ελληνες πάντα θέλουν προσοχή. Είναι σαν παιδιά και πάντα έτσι ήταν»!
Αλλά οι στατιστικές που δόθηκαν από ελληνικής πλευράς μιλάνε διαφορετικά. Οι τουρκικές παραβιάσεις στον FIR Αθηνών αυξήθηκαν το 2017 σε 3.317 από 1.269 το 2014 και οι θαλάσσιες παραβάσεις των ελληνικών χωρικών υδάτων αυξήθηκαν από 371 για την ίδια περίοδο σε 1.998.
Στο δημοσίευμα αναφέρονται οι δηλώσεις Γιλντιρίμ για την ελληνική ήττα του 1922 και Κιλιτσντάρογλου ότι η Ελλάδα κατέλαβε 18 νησιά, ενώ γίνεται και αναφορά στο νησάκι της Ρω με την επεξήγηση είναι ένα ιερό μέρος για τους Ελληνες πατριώτες λόγω της Δέσποινας Αχλαδιώτη που από το 1927 μέχρι το 1982 ύψωνε την ελληνική σημαία. Μάλιστα φέρει τον αντιδήμαρχο Δημήτρη Αχλαδιώτη να λέει ότι «μέχρι να δούμε στρατιωτικό πλοίο στο λιμάνι του Καστελόριζου δεν θα φοβόμαστε».
Ωστόσο, κάποιοι Τούρκοι εθνικιστές πιστεύουν ότι αυτά τα νησιά είναι τόσο κοντά στη γη της Ανατολίας που θα έπρεπε να ανήκουν στην Τουρκία και όχι στην Ελλάδα, ανέφερε ο Σινάν Ουλγκέν, Τούρκος αναλυτής στο Carnegie Europe, στις Βρυξέλλες και πρώην διπλωμάτης.
