Με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού κ. Λυδίας Κονιόρδου, που δημοσιεύθηκε στο υπ’ αρίθμ.130/1017 τεύχος Απαλλοτριώσεων και Πολεοδομικών Θεμάτων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, συντελέστηκε η αναοριοθέτηση και ο ανακαθορισμός της θεσμοθετημένης Ζώνης Α’ απολύτου προστασίας του αρχαιολογικού χώρου Ροδινίου του Δήμου Ρόδου.
Της Υπουργικής Αποφάσεως προηγήθηκε το από 7.4.2016 πρακτικό Αυτοψίας της Επιτροπής του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιο λογικού Συμβουλίου, όπως αυτή διατυπώθηκε στην υπ’ αρ. 41/22.11.2016 Συνεδρία του και το από 2.3.2017 έγγραφο του Τμήματος Τοπογραφήσεων, Φωτογραμμετρίας και Κτηματολογίου της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων.
Στο διατακτικό της απόφασης αναφέρονται τα εξής:
Αποφασίζουμε:
Αναοριοθετούμε και ανακαθορίζουμε τη θεσμοθετημένη Ζώνη Α’ απολύτου προστασίας του αρχαιολογικού χώρου Ροδινίου, Δήμου Ρόδου, Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, για την αποτελεσματικότερη προστασία των αρχαιοτήτων που έχουν αποκαλυφθεί στον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο. Ειδικότερα, η Ζώνη Α’ περικλείει μνημειώδη ταφικά συγκροτήματα, καθώς το Ροδίνι αποτελούσε τμήμα της νεκρόπολης της αρχαίας Ρόδου, σημαντικές διαμορφώσεις που συνδέονται με την αρχιτεκτονική του τοπίου και με τη λειτουργία της περιοχής ως προαστιακού άλσους κατά την αρχαιότητα, μία έπαυλη υστεροελληνικών-ρωμαϊκών χρόνων, λαξευμένες στο φυσικό βράχο οδοί, καθώς και οικίες της εποχής της τουρκοκρατίας.
Η Ζώνη Α’ απολύτου προστασίας του αρχαιολογικού χώρου Ροδινίου οριοθετείται με πολυγωνική γραμμή που σημειώνεται στο συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα με υπόβαθρο αποσπάσματα Φύλλων Χάρτου, κλίμα-
κας 1: 10.000 της Γ.Ύ.Σ. και ορίζεται από τα σημεία 1, 2, 3, … , 36, 37, 38 και 1.
Οι χρήσεις γης στην Ζώνη Α’ είναι οι ακόλουθες:
• Απαγορεύεται οποιασδήποτε μορφής δόμηση καθώς και οποιαδήποτε κατασκευή, για την οποία απαιτείται ή δεν απαιτείται άδεια της αρμόδιας πολεοδομικής αρχής.
• Απαγορεύεται η παραχώρηση από το Δημόσιο σε ιδιώτες οποιασδήποτε έκτασης εντός της Ζώνης Α’, καθώς και η κατάτμηση της γης.
• Απαγορεύεται η επέκταση καθ’ ύψος ή κατ’ επέκταση, νομίμως υφισταμένων κτιρίων, που προϋφίστανται της υπ’ αριθμ. 23839 π.ε./8.4.1969 (ΦΕΚ 323/Β/13.5.1969) απόφασης «Κήρυξη περιοχής Ροδινίου ως τοπίου χρήζοντος ειδικής προστασίας», καθώς και των αγροικιών της Τουρκοκρατίας. Επιτρέπεται η επισκευή και συντήρηση αυτών, για λόγους ασφάλειας και υγιεινής, υπό την έγκριση της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου, με την προϋπόθεση ότι:
α) τα κτίσματα δεν γειτνιάζουν με ορατές αρχαιότητες, β) δεν αλλοιώνεται η παραδοσιακή τους μορφή, γ) δεν βρίσκονται σε ερειπιώδη κατάσταση, μπορούν δηλ. να καταστούν κατοικήσιμα, χωρίς να απαιτούνται μεγάλης κλίμακας κατασκευές και επεμβάσεις και δ) έχουν αποκλειστικά χρήση κατοικίας.
Μαζί με τη μελέτη επισκευών θα υποβάλλεται για έγκριση και η μελέτη διαμόρφωσης του αύλειου ή περιβάλλοντος χώρου.
• Δεν είναι δυνατή σε καμία περίπτωση η τακτοποίηση αυθαιρέτων κατασκευών εντός της Ζώνης Α’ Απολύτου Προστασίας. Αυθαίρετα κτίσματα και λοιπές αυθαίρετες κατασκευές, εγκαταλελειμμένα, ερειπωμένα και γενικώς υποβαθμισμένα κτίσματα και λοιπές κατασκευές (παραπήγματα, πρόχειρα στέγαστρα, κοτέτσια κ.λπ.) σε ιδιωτικές εκτάσεις είναι δυνατόν να κατεδαφίζονται ή να απομακρύνονται για την ανάδειξη του περιβάλλοντος χώρου των αρχαιοτήτων του χώρου κατά την κρίση της Εφ.Α. Δωδεκανήσου και κατ’ εφαρμογή των ισχυουσών διατάξεων και με την σύμφωνη γνώμη των ιδιοκτητών.
• Τα κτίσματα ή παραπήγματα σε εκτάσεις του δημοσίου ή σε δημοτικές εκτάσεις που βρίσκονται σε ερειπιώδη κατάσταση και δεν εναρμονίζονται με τη φυσιογνωμία του χώρου ή επιφέρουν αισθητική και οπτική βλάβη στις αρχαιότητες και στον ιδιαίτερο χαρακτήρα της περιοχής κατεδαφίζονται.
• Επιτρέπεται η επισκευή κτισμάτων και των υφιστάμενων υποδομών μέσα στα όρια του δημοτικού πάρκου, καθώς και οι επισκευές των διαμορφώσεων της εποχής της Ιταλοκρατίας, που στοχεύουν στην ανάπλαση και συντήρηση του πάρκου, με την προϋπόθεση ότι δεν θα αλλοιώνεται η αρχική τους μορφή.
• Επιτρέπονται οι ελαφρές και μη μόνιμου χαρακτήρα κατασκευές, εφόσον αυτές συμβάλλουν στην προβολή των ορατών αρχαιοτήτων και των διαμορφώσεων της εποχής της Ιταλοκρατίας.
• Απαγορεύεται η καταστροφή ή αλλοίωση της μορφής των κτηριακών λειψάνων που αποτελούν μάρτυρες για τις χρήσεις και τον χαρακτήρα του χώρου κατά τους νεώτερους χρόνους (ανεμόμυλοι, πύλες αγροικιών, αναλήμματα, μανδρότοιχοι, κ.ά.).
• Απαγορεύεται η εγκατάσταση περιπτέρων, διαφημιστικών πινακίδων και άλλων διαφημιστικών μέσων, φωτεινών επιγραφών και στεγάστρων παντός είδους. Εξαιρούνται οι πινακίδες οδικής σήμανσης και σήμανσης αρχαιολογικών χώρων και μνημείων.
• Απαγορεύεται η τοποθέτηση αντίσκηνων, παραπηγμάτων και τροχοβιλών. Επίσης απαγορεύεται η τοποθέτηση λυόμενων οικίσκων και κινητών αναψυκτηρίων, καθώς και λοιπών κατασκευών εδραζομένων σε τροχήλατη βάση.
• Απαγορεύεται η εγκατάσταση σταθμών κινητής τηλεφωνίας, ραδιοτηλεοπτικών κεραιών, καθώς και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
• Απαγορεύεται η λειτουργία βιομηχανικών και βιοτεχνικών εγκαταστάσεων.
• Απαγορεύεται η εγκατάσταση αγροτικών αποθηκών (σιλό) και θερμοκηπίων, καθώς και η εγκατάσταση μονάδων εκτροφής ζώων, όπως ποιμνιοστάσια, πτηνοτροφεία, χοιροτροφεία, σαλιγκαροτροφεία, κ.α.
• Απαγορεύεται οποιασδήποτε μορφής λατόμευση, αποθήκευση αδρανών υλικών, δημιουργία χώρων πώλησης οικοδομικών ή άλλων υλικών.
• Απαγορεύεται η κοπή δένδρων, η αλλοίωση των φυσικών πρανών, η μεταβολή της στάθμης και των μορφολογικών στοιχείων του φυσικού εδάφους με επιχωματώσεις ή αποχωματώσεις.
• Οι υφιστάμενες ή υπό κήρυξη δασικές εκτάσεις διατηρούν το δασικό χαρακτήρα τους. Οι αναδασώσεις, κάθε συναφές με την προστασία των δασών έργο, οι εργασίες για την ενίσχυση του φυσικού πράσινου και κάθε εργασία σε περιοχές ρεμάτων, πραγματοποιούνται σύμφωνα με το πρόγραμμα και την έγκριση του αρμο δίου ΥΠ.Π.ΕΝ., επιτρέπονται μόνο κατόπιν έγκρισης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου.
• Επιτρέπονται οι ανοικτές καλλιέργειες με επιφανειακή άροση, η δενδροφύτευση και η φυτική βλάστηση, η οποία θα ενισχυθεί και θα προστατευθεί, με την προϋπόθεση ότι δεν θα προκληθεί βλάβη σε υφιστάμενες αρχαιότητες. Εάν κρίνεται σκόπιμο πριν από την έκδοση της σχετικής άδειας θα διενεργούνται δοκιμαστικές ανασκαφικές τομές έως του αναγκαίου βάθους από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου.
• Επιτρέπονται οι περιφράξεις των ιδιωτικών κτημάτων, με την προϋπόθεση ότι αυτές δεν θα ακυρώνουν τον κοινόχρηστο χαρακτήρα του χώρου και δεν θα εμποδίζουν την επίσκεψη των ορατών αρχαιοτήτων. Οι περιφράξεις θα γίνονται κατά προτίμηση με φυτοφράκτες ή με απλό συρματόπλεγμα, το οποίο θα καλύπτεται με βλάστηση. Δεν επιτρέπεται η κατασκευή χτιστού ή άλλου τύπου τοιχίου.
• Απαγορεύεται η χάραξη και διάνοιξη νέων οδών, καθώς και η αλλοίωση ή κατάργηση των υφιστάμενων αρχαίων οδών και δρομίσκων της Τουρκοκρατίας. Επιτρέπεται η εκτέλεση έργων συντήρησης και βελτίωσης των υφισταμένων οδών με το εκάστοτε υλικό επίστρωσης τους και στο υφιστάμενο πλάτος τους, εκτός εάν για λόγους ασφαλείας απαιτείται μικρής κλίμακας διαπλάτυνση. Επιτρέπεται η διαμόρφωση διαδρομής πρόσβασης για την αξιοποίηση και ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων, για την έγκαιρη πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς, καθώς και για την ασφάλεια εργαζομένων και επισκεπτών, κατόπιν έγκρισης σχετικής μελέτης, με απόφαση Υπουργού, ύστερα από γνώμη του αρμόδιου Συμβουλίου.
• Επιτρέπονται η εγκατάσταση και επισκευή δικτύων υποδομών κοινής ωφελείας και οι εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης των υφισταμένων ηλεκτροφόρων γραμμών, μετά από έγκριση και υπό την εποπτεία της
αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων.
• Επιτρέπονται οι στοιχειώδεις εγκαταστάσεις υποδομών, οι οποίες αφορούν στην αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης, υπό την έγκριση της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου.
• Εργασίες καθαριότητος και δενδροφυτεύσεις είναι δυνατόν να πραγματοποιούνται σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την Εφ.Α. Δωδεκανήσου.
• Για οποιαδήποτε από τις προαναφερόμενες χρήσεις γης και επιτρεπόμενες στη Ζώνη Α δραστηριότητες, είτε πραγματοποιούνται σε ιδιωτικές, είτε σε δημόσιες ή δημοτικές εκτάσεις, συμπεριλαμβανομένου και του Ιταλικού Πάρκου, καθώς και για οποιοδήποτε νέο έργο υποδομής ή συντήρησης και συμπλήρωσης υπάρχοντος, απαιτείται η προηγούμενη έγκριση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου και θα συντελείται με την επίβλεψή της.