Του Μηνά Τσαμόπουλου
Τα εντυπωσιακά στατιστικά που καταγράφει η Ελληνική Ακτοπλοία παρέθεσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας Μιχάλης Σακέλλης, μιλώντας σε ημερίδα της ΝΔ.
– Το γεγονός ότι κατέχουμε το 18% της Ευρωπαϊκής Ακτοπλοϊκής κίνησης σε σχέση με το 2,2% του πληθυσμού σημαίνει ότι τα θέματα των επιβατικών μεταφορών στην πατρίδα μας έχουν ιδιαιτερότητες και άλλη βαρύτητα και δεν πρέπει να εξετάζονται με τα ίδια κριτήρια με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
– Η συνολική συνεισφορά της επιβατηγού ναυτιλίας στην ελληνική οικονομία εκτιμάται σε 16,1 δισ. ευρώ ήτοι το 9,2% του ΑΕΠ
– Σε όρους απασχόλησης, η συνεισφορά της επιβατηγού ναυτιλίας εκτιμάται σε 9,7% των συνολικών θέσεων εργασίας το 2016 ήτοι 349 χιλιάδες θέσεις εργασίας.
-Μεταφέρονται 12 εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο
– Μεταφέρονται περισσότεροι από 9 εκατομμύρια τόνοι εμπορευμάτων, υλικών και ειδών διατροφής
Η εξέλιξη του μεταφορικού έργου επιβατών οχημάτων και φορτηγών μετά το 2009.
– Το συνολικό μεταφορικό έργο για τα ελληνικά νησιά το 2017 έφτασε τους 17.600.000 παρουσιάζοντας αύξηση 9,82% συγκριτικά με το 2016.
«Αυτό που είναι πολύ σημαντικό είναι ότι η πτωτική πορεία της κίνησης έχει ανακοπεί από το 2014 άλλα έχουμε ακόμα πολύ δρόμο για να φτάσουμε τα επίπεδα του 2009 λαμβανομένου υπόψη ότι το μεταφορικό έργο ακόμα υπολείπεται κατά 1.500.000 επιβάτες σε σύγκριση με το 2009, ενώ οι συνολική απώλεια της κίνησης μετά το 2009 ανέρχεται σε 23 εκ επιβάτες» τόνισε ο Μιχάλης Σακέλλης:
«- Η ανανέωση του ακτοπλοϊκού μας στόλου οφείλεται αποκλειστικά σε επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα οι ο ποίες τα τελευταία 20 χρόνια ξεπέρασαν το εάν δισεκατομμύριο ευρώ.
– Το 95% της κίνησης εξυπηρετείται με ελεύθερες δρομολογήσεις χωρίς κρατικές παρεμβάσεις
– Κάθε χρόνο δρομολογούνται νέα πλοία και προγραμματίζονται νέες επενδύσεις.»
Αθέμιτος ανταγωνισμός
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Μιχάλης Σακέλλης στον ανταγωνισμό:
«Αντιμετωπίζουμε και θέματα άνισου ανταγωνισμού από πλοία άλλων Ευρωπαϊκών Κρατών οι οποίες επιδοτούν την ναυτιλία με Εθνικά κεφάλαια και αναφέρομαι στις επιδοτήσεις των εργοδοτικών εισφορών, στην ενίσχυση της ρευστότητας των εταιρειών με τις κρατήσεις των φόρων των ναυτικών και άλλα προγράμματα όπως το πρόγραμμα MARE BONUS κτλ.»
Για τα προβλήματα με τις λιμενικές υποδομές επεσήμανε:
«Στις εξελίξεις αρνητικός παράγοντας είναι οι λιμενικές μας υποδομές. Η αδυναμία καλής εξυπηρέτησης των πλοίων αφορά σχεδόν όλα τα νησιά μας και οι καθυστερήσεις αποτελούν πλέον καθημερινό θέμα ενώ πολλές φορές η έλλειψη του κατάλληλου εξοπλισμού έχει ως αποτέλεσμα και την πρόκληση ζημιών.
Επίσης παρατηρούνται φαινόμενα πλήρους αδυναμίας να εξυπηρετηθούν τα πλοία με αποτέλεσμα να είναι απαγορευτική όχι μόνο η δρομολόγηση νέων πλοίων αλλά και η αύξηση των δρομολογίων, όπως πχ συμβαίνει στη Ραφήνα, ενώ στη Σαντορίνη τα πλοία εξυπηρετούνται μάλλον τυχαία και χάρις στις ικανότητες των ναυτικών μας.
Επίσης είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι λόγω των προβλημάτων που υπάρχουν, σε πολλές περιπτώσεις δεν δρομολογούνται τα κατάλληλα πλοία, γεγονός το οποίο επηρεάζει την ποιότητα των υπηρεσιών και το κόστος τους, δηλαδή τα εισιτήρια» και συνέχισε:
«Οι κακές λιμενικές μας υποδομές οφείλονται σε λάθη και παραλήψεις πολλών ετών. Ακόμα και έργα τα οποία ολοκληρώθηκαν πρόσφατα, δηλαδή την τελευταία 15ετία είναι λάθος σχεδιασμένα και μάλλον προκαλούν προβλήματα αντί για διευκολύνσεις όπως πχ συμβαίνει στα λιμάνια της Τήνου, της Καλύμνου, της Κάσου, του Αη Στράτη κτλ.
Οι λιμενικές υποδομές αποτελούν το κυριότερο ανασχετικό παράγοντα στις εξελίξεις ενώ για τη βελτίωσή τους απαιτούνται μελέτες και έργα ιδιαίτερα χρονοβόρα. Δυνατότητες για άμεσες οριστικές λύσεις δεν υπάρχουν παρά μόνο για προσωρινές. Το θέμα είναι σοβαρό και πρέπει να γίνουν προσπάθειες ιδιαίτερα προς την κατεύθυνση της χρηματοδότησης των απαραίτητων έργων μέσω Ευρωπαϊκών προγραμμάτων».
Ο Μιχάλης Σακέλλης αναφέρθηκε στη συνέχεια σε θέμα που αφορούν τον στόλο, τις άγονες γραμμές, τις συγχωνεύσεις και τα προβλήματα από τις αυξημένες τιμές των καυσίμων:
«1. Για τον Ακτοπλοϊκό μας στόλο πρέπει πρώτα απ’ όλα να επισημάνουμε ότι η ανάγκη ανανέωσης του δεν είναι ποτέ στιγμιαία αλλά διαρκής. Τα επόμενα 10-15 χρόνια θα υπάρξουν ανάγκες ανανέωσης του στόλου μας ενώ οι περιβαλλοντολογικοί κανονισμοί θα δημιουργήσουν πρόσθετες ανάγκες για την αντικατάσταση πλοίων ίσως νωρίτερα απ’ ότι έχουν προγραμματιστεί. Επίσης παρατηρείται μικρή ή και μηδενική συμμετοχή σε ορισμένους διαγωνισμούς για την εξυπηρέτηση των νησιών με συμβάσεις Δημόσιας Υπηρεσίας. Και σε αυτές τις περιπτώσεις προβλέπουμε ότι θα χρειαστεί η ναυπήγηση νέων πλοίων, λαμβανομένου υπόψη ότι στη Διεθνή αγορά δεν υπάρχουν τα κατάλληλα πλοία για να αγοραστούν.
2. Για την αναβάθμιση των υπηρεσιών στις γραμμές Δημόσιας Υπηρεσίας έχουμε προτείνει την προκήρυξη διαγωνισμών με ποιοτικά κριτήρια και την αύξηση των αποζημιώσεων για να δοθεί η δυνατότητα δρομολόγησης ποιοτικότερων πλοίων. Επίσης έχουμε προτείνει την προκήρυξη πολυετών συμβάσεων ούτως ώστε να δοθούν κίνητρα και χρόνος για την ναυπήγηση πλοίων.
3. Την περίοδο 2009-2014 η Ακτοπλοΐα μας αντιμετώπισε μία σοβαρή κρίση με συνεχή πτώση της κίνησης και αύξηση μέχρι υπερδιπλασιασμού των τιμών των καυσίμων. Παρά τα βελτιωμένα αποτελέσματα των εταιρειών μας το 2015 και 2016 οι συσσωρευμένες ζημιές της περιόδου 2009-2017 ξεπερνούν το 1 δισ.
Το 2017 η κίνηση ήταν αυξημένη κατά 8%, αλλά για το 2018 αναμένουμε οριακές αυξήσεις μόνο. Ο εισερχόμενος τουρισμός κυρίως εξυπηρετείται από τις αεροπορικές συγκοινωνίες, συνεπώς η σημαντική του αύξηση δεν επηρέασε ανάλογα και το μεταφορικό έργο των εταιρειών μας. Ουσιαστικά η αύξηση του εξωτερικού τουρισμού αντισταθμίζει τη μείωση του εσωτερικού τουρισμού την οποία παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια.
4.Παρά το γεγονός ότι το μεταφορικό έργο έχει σταθεροποιηθεί, η Ακτοπλοΐα μας μπαίνει σε μία κρίσιμη περίοδο. Το 2017 οι τιμές των καυσίμων τα οποία αποτελούν σήμερα το 40% των εξόδων εκμετάλλευσης των πλοίων μας έχουν αυξηθεί κατά 28% και υπολογίζουμε ότι η επιβάρυνση στα οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών μας τη διετία 2017/2018 θα ξεπεράσει τα 90 εκ €.
Επίσης αναμένουμε το 2020 μία νέα θεσμοθετημένη πλέον αύξηση περίπου 30% λόγω της υποχρέωσής μας για την κατανάλωση οικολογικότερων καυσίμων.
5. Για την αντιμετώπιση της νέας αυτής κρίσης την οποία ήδη βιώνουμε οφείλουμε να προετοιμαστούμε.
Η δημιουργία νέων ισχυρών επιχειρηματικών σχημάτων είναι απαραίτητη, όπως επίσης είναι απαραίτητο να ενταθούν οι προσπάθειες για τη μείωση του λειτουργικού κόστους των πλοίων.
Και από τη μεριά της πολιτείας πρέπει να ληφθούν μέτρα για τη στήριξη του κλάδου.
Η απαλλαγή των εταιρειών μας από υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας είναι απαραίτητη.
Για τη βελτίωση του θεσμικού μας πλαισίου έχουν ήδη γίνει συζητήσεις και έχουν κατατεθεί οι προτάσεις μας για την πλέον ευέλικτη λειτουργία των εταιρειών μας και κυρίως για την απαλλαγή από υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας και ευελπιστούμε στην κατανόηση του Υπουργείου.
Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι η επιβολή υποχρεώσεων έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους εκμετάλλευσης και βέβαια και των εισιτηρίων.
6. Λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση των τιμών των καυσίμων μετά το 2016, την ανοδική πορεία τους το 2018, αλλά και την αναμενόμενη αύξηση το 2020, είναι βέβαιο ότι θα δημιουργηθούν πιέσεις για την αύξηση του κόστους ταξιδιού με αρνητικές συνέπειες στην κίνηση και στον τουρισμό μας.
7. Μονόδρομος για την αποφυγή αυξήσεων στις τιμές των εισιτηρίων είναι η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στα επίπεδα των συντελεστών που ισχύουν και σε άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να πετύχουμε τη μείωση των συντελεστών.
8. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η συμβολή των Ακτοπλοϊκών μας συγκοινωνιών στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας είναι μεγάλης σημασίας, όπως επίσης και η κοινωνική διάσταση των υπηρεσιών που προσφέρονται.
«Η περίοδος την οποία διανύουμε αλλά και τα επόμενα χρόνια θα είναι δύσκολα και το γνωρίζουμε. Έχουμε καταθέσει τις προτάσεις μας και έχει ξεκινήσει ένας διάλογος, ο οποίος πρέπει να ενταθεί προς πάσα κατεύθυνση.
Οι Ακτοπλοϊκές υπηρεσίες δεν είναι δεδομένες και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια και προγραμματισμός για τη διατήρηση του υψηλού επιπέδου των υπηρεσιών που προσφέρονται σήμερα» κατέληξε ο Μιχάλης Σακέλλης.
