«Αυτή η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της χώρας, μας εντάσσει σε έναν νέο εργασιακό μεσαίωνα. Μπροστά μας έχουμε μια ‘τερατογένεση’ η οποία θα δημιουργήσει τους πλούσιους και τους φτωχούς, καταργώντας την μεσαία τάξη μέχρι και τον ελεύθερο επαγγελματία». Αυτό υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στην «δημοκρατική» ο δικηγόρος κ. Μιχάλης Κόκκινος, σχολιάζοντας τον νέο εργασιακό νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή.
Επισημαίνει αναλυτικά τα προβλήματα που δημιουργούνται με την κατάργηση δικαιωμάτων που κατακτήθηκαν με αγώνες όπως ο συνδικαλισμός, το οκτάωρο, οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, η Επιθεώρηση Εργασίας -που την μετατρέπουν σε μία ‘δήθεν’ Ανεξάρτητη Αρχή κι ένα σωρό άλλες διατάξεις που δεν βοηθούν καθόλου τον εργαζόμενο αλλά και τον εργοδότη που θέλει να είναι νόμιμος και σωστός απέναντι στους υπαλλήλους του.
Ο νέος νόμος είναι αντισυνταγματικός, όπως τονίζει ο κ. Κόκκινος, εκφράζοντας την ανησυχία ότι ίσως να μην μπορέσουμε να αποφύγουμε έκρηξη κοινωνικών αντιδράσεων, στο αμέσως προσεχές διάστημα.
• Κύριε Κόκκινε, ο νέος νόμος για τα εργασιακά έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις και θα ήθελα ένα πρώτο σχόλιο από εσάς. Φέρνει ανατροπές, κατά τη νομική σας άποψη;
Η ενασχόλησή μου με τα εργασιακά, αποτελεί ένα μεγάλο κομμάτι της δικηγορικής μας δουλειάς στο γραφείο.
Έχοντας γνώση επί του θέματος, θα ήθελα να σας θυμίσω πως όλοι αυτοί οι νόμοι ήταν αποτέλεσμα μιας μεγάλης εξέγερσης στο Σικάγο το 1889 και μιας συνέχειας, η οποία ήρθε στην Ελλάδα, ουσιαστικά μετά την κάθοδο του Βενιζέλου το 1910 ο οποίος θεσπίζει νόμους (το 1920) που ισχύουν…. μέχρι και σήμερα! Ναι, αυτό ακούγεται απίστευτο αλλά είναι αληθινό. Η περίφημη λήξη της ‘ομηρίας’ των εργαζομένων με ανανεούμενες συμβάσεις ορισμένου χρόνου και μετατροπής σε αορίστου, στηρίζεται σε νόμο του 1920! Έρχεται λοιπόν να ξεκινήσει μια προσπάθεια κωδικοποίησης, η οποία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, αλλά τουλάχιστον ο πρώτος σοσιαλιστής Αλέξανδρος Παπαναστασίου (σε μια εποχή που ο κόσμος δεν γνώριζε τι ήταν ο σοσιαλισμός) κατάφερε να συμμαζέψει κάπως το Εργατικό Δίκαιο και ουσιαστικά να βάλει μια σφραγίδα επ αυτού. Δεν τον πείραξε η χούντα του Ιωάννη Μεταξά, δεν τον πείραξε η χούντα του Παπαδόπουλου, δεν τον πείραξε η χούντα του Ιωαννίδη, δεν τον πείραξε και κανένα άλλο κίνημα. Να μην παραλείψουμε τον σοσιαλιστή της νεώτερης πολιτικής ιστορίας, Ανδρέα Παπανδρέου που καθόρισε το πενθήμερο και το οκτάωρο (δεκαετία του 80) από τα πρώτα μέτρα που είχε πάρει. Κι έρχεται σήμερα, εν έτει 2021 μία νεοφιλελεύθερη και δεξιά κυβέρνηση να καταργήσει το λεγόμενο ‘οκτάωρο’ επικαλούμενη την απαραίτητη μετεξέλιξη του εργατικού δικαίου (κάτι που είχε αποφασιστεί λόγω του ότι είμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οφείλουμε να ακολουθούμε οδηγίες) ως μέτρα τα οποία το κάθε κράτος – μέλος αποφασίζει πώς και με ποιους τρόπους θα τα εφαρμόσει. Δεν είναι κανονισμοί είναι οδηγίες. Άρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση είπε να απελευθερωθεί η εργασία αλλά όχι να ενταχθεί σε έναν… «εργασιακό μεσαίωνα». Μπορεί να είναι μία έκφραση κλισέ αλλά περιγράφει ένα καθεστώς του 19ου αιώνα, που βιώνουμε στον 21ο αιώνα!
• Συνεπώς, τι αλλάζει στην πράξη;
Είναι σαφές, ότι μέχρι σήμερα, υπήρξε η δυνατότητα για διαπραγματεύσεις μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου. Να τα βρίσκουν δηλαδή, στο θέμα των υπερωριών (κανονικά και όχι με… ρεπό, διότι πολύ απλά, τα ρεπό δεν… τρώγονται και δεν μεταφράζονται σε φαγητό!) Τελικά, σύσσωμη η πλειοψηφία της νυν κυβέρνησης, το ψήφισε αυτό το νομοσχέδιο.
Προσωπικά, το θεωρώ ξεκάθαρα αντισυνταγματικό αλλά και παγκόσμια, αντισυμβατικό σε μια ευρωπαϊκή συνθήκη που έχει υπογράψει η Ελλάδα.
• Θα ήθελα να μείνουμε στις λεπτομέρειες. Καταργείται το οκτάωρο, οι εργοδότες με τους εργαζόμενους τα βρίσκουν με ‘ρεπό’, καταργούνται οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, καταργείται μέχρι και η Επιθεώρηση Εργασίας! Το φανταζόσασταν ποτέ αυτό;
Η αλήθεια είναι πως ό,τι κι αν γινόταν ανάμεσα στους εργοδότες και τους εργαζόμενους, υπήρχε και η στήριξη των συλλογικών συμβάσεων εργασίας –μέσω των συνδικαλιστικών οργάνων, εργατικών κέντρων κ.λπ. Ωστόσο, θέλω να σημειώσω ότι ο Συνδικαλισμός δεν πρέπει να εξαφανιστεί με τον τρόπο με τον οποίο το κάνει ο νέος νόμος.
Δεν μπορούμε να ισοπεδώσουμε τα πάντα τόσο εύκολα. Ειδικά εδώ στη Ρόδο, οι ηγεσίες του ΕΚΡ αποτελούνταν και αποτελούνται από ανθρώπους που έδωσαν μάχες και αγώνες για τα εργασιακά δικαιώματα. Και αυτό δεν μπορούμε να το ξεχάσουμε. Δυστυχώς, η εμπειρία, μας διδάσκει ότι αυτό το… μαξιλάρι δεν υπάρχει πια. Ο εργαζόμενος, πάει εντελώς απροστάτευτος να συνεννοηθεί με τον εργοδότη του κι εκείνος, θα κάνει αυτό που θέλει και αυτό που τον συμφέρει.
• Δηλαδή, ο εργαζόμενος αποδυναμώνεται εντελώς ενώ χάνει κεκτημένα εργασιακά δικαιώματα που κερδήθηκαν με αγώνες και με αίμα. Είναι άδικο. Το περιμένατε από μία δεξιά κυβέρνηση;
Πολύ σωστά είπατε ότι χάνονται κεκτημένα εργασιακά δικαιώματα που κερδήθηκαν με αγώνες και με αίμα. Σε πολλές εξεγέρσεις είχαμε θύματα και επιθέσεις.
Τώρα, όσον αφορά στην κυβέρνηση, έχει καταφέρει να επιβάλει μια ‘ύπνωση’ για να περάσει τις οδηγίες της Ε.Ε. φορώντας το ‘προσωπείο’ του εκσυγχρονισμού. Καταργούνται λοιπόν όλα: ο συνδικαλισμός, το οκτάωρο, οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, η Επιθεώρηση Εργασίας… που την μετατρέπουν σε μία ‘δήθεν’ Ανεξάρτητη Αρχή, χωρίς ελεγκτές! Μιλάμε για αδιανόητα πράγματα. Και ποιος επιθεωρητής θα έρθει να κάνει το ανάχωμα και τον διαιτητή σε τέτοιες υποθέσεις που θα είναι χρονοβόρες και ψυχοφθόρες; Συνεπώς, η Επιθεώρηση Εργασίας, όπως την ξέραμε, τελείωσε και δεν ξέρω αν θα μπορέσει να βρεθεί λύση με τη νέα μορφή της.
• Τελικά πώς θα χαρακτηρίζατε τα νέα μέτρα; Αντιλαϊκά, αντεργατικά;
Αντικοινωνικά! Σίγουρα όλα τα παραπάνω που αναφέρατε αλλά κυρίως αντικοινωνικά. Αυτή τη στιγμή, όλοι μαζί, εκμεταλλεύονται μια συγκυρία που αφορά κάθε κατηγορία. Κι εδώ θέλω να επισημάνω πως δεν είναι όλοι οι εργοδότες κακοπροαίρετοι. Υπάρχουν και άνθρωποι που είναι καλοί εργοδότες, θέλουν να τηρήσουν τους νόμους και να διατηρούν την εργασιακή ειρήνη στην επιχείρησή τους. Και ο αγώνας είναι τεράστιος.
Μην ξεχνάτε τα μνημονιακά πέτρινα χρόνια και την κρίση της πανδημίας που διέλυσε τα πάντα και κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τι του επιφυλάσσει το άμεσο μέλλον. Αυτό ισχύει για όλους: τόσο για τον ιδιωτικό όσο και για τον δημόσιο τομέα. Κανείς δεν είναι πλέον σίγουρος και ασφαλής.
• Μετά τα… μνημονιακά πέτρινα χρόνια ζήσαμε την πανδημική κρίση. Τι περιμένουμε κύριε Κόκκινε;
Πέραν της οικονομικής ύφεσης και της ψυχικής κρίσης, τα δύσκολα είναι μπροστά μας. Μπαίνουμε σε αχαρτογράφητα νερά. Αν γυρίσουμε πίσω και εξετάσουμε την Ιστορία, μετά από κάθε επιβολή τέτοιων εξοντωτικών μέτρων επακολούθησαν αντιδράσεις, εξεγέρσεις, επαναστάσεις, θυσίες. Φτάσαμε στον 21ο αιώνα να αντιμετωπίζουμε μια νεοφιλελεύθερη λογική που δεν έχει καμία σχέση με την ιδέα του νεοφιλελευθερισμού.
Εν πάση περιπτώσει, θεωρώ ότι μπροστά μας έχουμε μια ‘τερατογένεση’ η οποία θα δημιουργήσει τους πλούσιους και τους φτωχούς καταργώντας την μεσαία τάξη μέχρι και τον ελεύθερο επαγγελματία.
Ο νέος νόμος, δίνει Γη και Υδωρ στις τράπεζες. Αυτή η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της χώρας, μας εντάσσει σε έναν νέο εργασιακό μεσαίωνα και ουδείς γνωρίζει τι μας επιφυλάσσει το άμεσο μέλλον…
M. Kόκκινος: «Με τον νέο εργασιακό νόμο κανείς δεν είναι πλέον σίγουρος και ασφαλής»
