Οι βέλτιστες πρακτικές για την ενεργειακή μετάβαση, οι δυσκολίες, τα επιτυχημένα έργα και η αντιμετώπιση των σημείων συμφόρησης στην περιοχή της Μεσογείου βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης των προέδρων των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας χωρών της Μεσογείου που πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο στις 14-15 Ιουνίου 2023 και στο ξενοδοχείο ‘Ρόδος Παλάς’.
Η συνάντηση είχε ως στόχο την προώθηση της συνεργασίας και την ανταλλαγή πρακτικών λύσεων που αφορούν στην επιτάχυνση της απανθρακοποίησης του ενεργειακού μίγματος της περιοχής και σε αυτή παραβρέθηκε, ο δρ. Walid Fayad, υπουργός Ενέργειας και Υδάτων του Λιβάνου. Παραβρέθηκαν, επίσης, πάνω από 15 πρόεδροι Ρυθμιστικών Αρχών και 80 εκπρόσωποι χωρών που συμμετέχουν στο MEDREG.
Η Μεσόγειος, ως σταυροδρόμι μεταξύ Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής, κατέχει στρατηγική θέση για να πρωταγωνιστήσει στην πράσινη μετάβαση. Οι χώρες της Νότιας Μεσογείου, όπως το Μαρόκο, η Αλγερία και η Τυνησία, έχουν τη δυνατότητα να εξάγουν αιολική και ηλιακή ενέργεια στην Ευρώπη, ενώ η Αίγυπτος φιλοδοξεί να γίνει ένας περιφερειακός κόμβος φυσικού αερίου για να ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της ΕΕ και των μεσογειακών γειτόνων της. Τα ανανεώσιμα αέρια, και συγκεκριμένα το υδρογόνο, αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία, διευκολύνοντας τη μετάβαση σε μια οικονομία απαλλαγμένη από εκπομπές άνθρακα.
Ο οργανισμός MEDREG είναι η Ένωση Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της Μεσογείου, συγκεντρώνει 27 ρυθμιστικές αρχές από 22 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), των Βαλκανίων και της Βόρειας Αφρικής. Οι ρυθμιστικές αρχές της Μεσογείου συνεργάζονται για την περαιτέρω ενίσχυση της συμβατότητας των περιφερειακών ενεργειακών αγορών και νομοθεσίας, επιδιώκοντας την προοδευτική ολοκλήρωση της αγοράς στη λεκάνη της Μεσογείου. Μέσω συνεχούς συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των μελών, ο οργανισμός MEDREG στοχεύει στην ενίσχυση των δικαιωμάτων των καταναλωτών, της ενεργειακής απόδοσης, των επενδύσεων και της ανάπτυξης υποδομών, με βάση τα ασφαλή και οικονομικώς αποδοτικά και περιβαλλοντικά βιώσιμα ενεργειακά συστήματα. Ο MEDREG λειτουργεί ως πλατφόρμα που παρέχει βοήθεια στα μέλη του, καθώς και δραστηριότητες ανάπτυξης ικανοτήτων μέσω εκπαιδευτικών συνεδριών και εργαστηρίων αλλά και εξατομικευμένων πρακτικών πρωτοβουλιών. Η Γραμματεία του MEDREG βρίσκεται στο Μιλάνο της Ιταλίας. Ο Οργανισμός MEDREG συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σημειώνεται πως η ΡΑΕ αναδείχθηκε και στην αντιπροεδρία της εξειδικευμένης Ομάδας Εργασίας του MEDREG τον περασμένο Δεκέμβρη.
Για όλα τα θέματα αλλά και για την επόμενη μέρα στην ενεργειακή μετάβαση στην Ελλάδα, μιλάει σήμερα στην ‘δημοκρατική’ ο καθηγητής κ. Κωνσταντίνος Τσιμάρας, που είναι και αντιπρόεδρος της MEDREG.
• Κύριε Τσιμάρα, πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο η συνάντηση των Ρυθμιστικών Αρχών από τις χώρες της Μεσογείου για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης. Τι συζητήθηκε, και ποιοι είναι οι στόχοι για την ενεργειακή μετάβαση;
Το MEDREG είναι ο διεθνής οργανισμός με έδρα το Μιλάνο, ο οποίος συγκεντρώνει όλες τις ρυθμιστικές αρχές των κρατών της Μεσογείου. Διοικείται από ένα τετραμελές προεδρείο με έναν πρόεδρο και τρεις αντιπροέδρους, εκ των οποίων ένας είναι Έλληνας από τον ρυθμιστή της Ελλάδας. Αυτό αποτελεί σημαντικό στοιχείο διότι για πρώτη φορά η χώρα μας πέτυχε την εκλογή αντιπροέδρου στον εν λόγω οργανισμό με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Στη Ρόδο υπήρξε για πρώτη φορά σχεδόν καθολική συμμετοχή των προέδρων των Ρυθμιστικών Αρχών των χωρών της Μεσογείου καταγράφοντας ιστορικό συμμετοχής με πάνω από 80 ειδικούς. Συζητήθηκε εκτενώς η αντιμετώπιση των σημείων συμφόρησης, οι δυσκολίες, τα επιτυχημένα έργα και οι βέλτιστες πρακτικές για την ενεργειακή μετάβαση στην περιοχή της Μεσογείου. Η συνάντηση είχε στόχο την προώθηση της συνεργασίας και την ανταλλαγή πρακτικών λύσεων για την επιτάχυνση της απανθρακοποίησης του ενεργειακού μίγματος της περιοχής. Αξίζει να σημειωθεί ότι παρευρέθηκε και ο δρ. Walid Fayad, υπουργός Ενέργειας και Υδάτων του Λιβάνου.
• Η Ελλάδα είναι έτοιμη για τη μετάβαση; Και πώς θα μπορέσει αυτό να βοηθήσει στη μείωση των τιμών για την ηλεκτρική ενέργεια στο προσεχές χρονικό διάστημα;
Η Ελλάδα δουλεύει εντατικά και συστηματικά για να επιταχύνει την ενεργειακή μετάβαση με ευθύνη απέναντι στις κοινοτικές μας υποχρεώσεις, σε λοιπές διεθνείς υποχρεώσεις αλλά και απέναντι στους πολίτες. Ως χώρα έχουμε το χαρακτηριστικό να μην έχουμε μόνο ένα ηλεκτρικό σύστημα, όπως άλλες, αλλά 29 καθώς υπάρχουν και 28 αυτόνομα ηλεκτρικά συστήματα των νησιών. Έτσι οι πολιτικές αφορούν ταυτόχρονα και πολύ μικρά νησιά, αλλά και το ηπειρωτικό σύστημα. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται η συζήτηση για το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα που είναι υπό διαμόρφωση από την πολιτεία και πρόκειται το επόμενο διάστημα να υποβληθεί για έγκριση στην ΕΕ. Πυλώνας της ενεργειακής μετάβασης είναι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας οι οποίες πέρα από τα περιβαλλοντικά οφέλη και την καθαρή, ανανεώσιμη ενέργεια που παράγουν, είναι και πολύ φθηνότερες σε σχέση με την ενέργεια που παράγεται από ορυκτά καύσιμα (Πετρέλαιο, Λιγνίτη, Φυσικό αέριο). Λόγω του μηχανισμού στήριξης των ΑΠΕ, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας επιστρέφουν σημαντικά ποσά στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ ή στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης με βάση τους κανόνες λειτουργίας της αγοράς ενέργειας και μόνο το 2022, 3,8 δις ευρώ επέστρεψαν στους καταναλωτές από τις ΑΠΕ μέσω των επιδοτήσεων. Αντιλαμβανόμαστε ότι όσο πιο πολλές ΑΠΕ διεισδύουν στα ηλεκτρικά συστήματα, τόσο απεξαρτητοποιείται η χώρα μας από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα και τόσο μειώνεται το κόστος για τους καταναλωτές. Και σε αυτή την κατεύθυνση κινείται η χώρα μας.
Βιογραφικό
Ο Κωνσταντίνος Τσιμάρας είναι καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, μέλος της Ολομέλειας της ΡΑΑΕΥ και αντιπρόεδρος του Medreg.
Είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχος δυο μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών στο Δημόσιο Δίκαιο και τις Πολιτικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο Paris I, κάτοχος διδακτορικού από το ίδιο πανεπιστήμιο. Έχει διατελέσει μεταδιδακτορικός ερευνητής στα Πανεπιστήμια του Τολέδο και της Λισαβώνας.
Έχει διδάξει στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Τουλούζης. Ως συνεργάτης έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Έχει εκδώσει μονογραφίες, και έχει δημοσιεύσει άρθρα σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά στα ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά και πορτογαλικά.
Τομείς ενδιαφέροντός του αποτελούν το δημόσιο δίκαιο, το διοικητικό δίκαιο, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το δίκαιο ενέργειας, το δημόσιο διεθνές δίκαιο, οι διεθνείς σχέσεις και η διοικητική επιστήμη.
Επίσης έχει διατελέσει εξωτερικός εμπειρογνώμονας για το Συμβούλιο της Ευρώπης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δημοσίας Διοίκησης.
