Οι εκατοντάδες πυρκαγιές που κατακαίουν εδώ και ημέρες πολύτιμες δασικές εκτάσεις επαναφέρουν με τον πιο επώδυνο τρόπο την ανοιχτή πληγή των Δασικών Χαρτών. Εδώ και δεκαετίες η Ελλάδα πληρώνει με ανθρώπινες ζωές, χαμένες περιουσίες και καταστροφικές πλημμύρες την έλλειψη πολιτικής βούλησης και την ατολμία των αρμόδιων υπουργών, οι οποίοι αναλαμβάνουν το χαρτοφυλάκιο του Περιβάλλοντος, να ολοκληρώσουν το έργο της οριοθέτησης των δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας.
Η ολοκλήρωσή του – η κατάρτιση Δασικών Χαρτών προβλεπόταν ήδη από το Σύνταγμα του 1975 – θα μπορούσε να καταφέρει γερό πλήγμα στους δασικούς εμπρησμούς. Δεν είναι τυχαίο ότι περίπου το 30% των δασικών πυρκαγιών οφείλεται σε κακόβουλο εμπρησμό που έχει ως στόχο την οικοπεδοποίηση, ενώ ένα επιπλέον 10% αφορά καύση βοσκοτόπων. Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία του WWF Ελλάς, τουλάχιστον το 40% των πυρκαγιών κάθε χρόνο προκαλείται από ανθρώπινο χέρι ενώ υπολογίζεται ότι αυτό το ποσοστό ξεπερνά το 70%, αφού γνωρίζουμε τα αίτια μόνο για τις μισές από τις πυρκαγιές που εκδηλώνονται ετησίως.
Η κύρωση των Δασικών Χαρτών θα έβαζε φρένο ακόμη και στην επέκταση όσων οικισμών έχουν χτιστεί, αυθαίρετα ή με ευθύνη της Διοίκησης, μέσα σε δάση.
Οι Δασικοί Χάρτες όμως παραμένουν ευχολόγιο εδώ και χρόνια – η κατάρτισή τους ξεκίνησε το 1999 βάσει του πρώτου νόμου για το Εθνικό Κτηματολόγιο -, ωστόσο κανένας δεν κυρώθηκε τη δεκαετία που ακολούθησε. Τη διαδικασία επανεκκίνησε το 2010 η τότε υπουργός Περιβάλλοντος κυρία Τίνα Μπιρμπίλη, με μια ρύθμιση που προέβλεπε και τη μερική κύρωσή τους, ώσπου να εξεταστούν οι αντιρρήσεις των πολιτών που θα ανακύψουν.
Οι πρώτες αναρτήσεις αφορούσαν την πολύπαθη περιοχή της Αττικής: Μαραθώνα, Πεντέλη και Νέα Πεντέλη. Πέντε χρόνια μετά οι χάρτες για τις συγκεκριμένες περιοχές δεν έχουν ακόμη οριστική κύρωση (έχουν κυρωθεί μόνο τα τμήματα για τα οποία δεν έχουν εκφραστεί αντιρρήσεις). Το ίδιο έχει συμβεί και για τους χάρτες της Κηφισιάς, της Φυλής και της Δροσιάς. Συνολικά για την υπόλοιπη περιοχή της Αττικής, αν και έχουν καταρτιστεί 137 χάρτες, κανένας δεν έχει αναρτηθεί.
Ετσι σήμερα η τέταρτη σε δασικό πλούτο χώρα της Ευρώπης ακόμη δεν διαθέτει δασικούς χάρτες, παρότι η σύνταξή τους αποτελεί και μνημονιακή υποχρέωση, καθώς θεωρούνται σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο. Απαιτείται σαφής οριοθέτηση των δασικών εκτάσεων ώστε οι επενδυτές να γνωρίζουν πού μπορούν να επενδύσουν, σε ποιες περιοχές επιτρέπεται η πολεοδόμηση, ποιες εκτάσεις είναι ιδιωτικές και ποιες δημόσιες. Με τη χαρτογράφησή τους εκτιμάται ότι θα περιοριστούν στο ελάχιστο και οι κακόβουλοι εμπρησμοί.
Ως σήμερα έχουν κυρωθεί δασικοί χάρτες που αντιστοιχούν μόλις στο 0,56% της ελληνικής επικράτειας, ενώ εκείνοι που έχουν αναρτηθεί αντιστοιχούν μόνο στο 1,12%. Συνολικά οι δασικοί χάρτες που έχουν καταρτιστεί φθάνουν στο 22,57% και υπό κατάρτιση βρίσκεται το 32,18%. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΚΧΑ ΑΕ (Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ), το υπόλοιπο 45,2% δεν έχει καν ανατεθεί.
Πάντως η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει δεσμευθεί ότι θα αναρτήσει άμεσα τους ήδη καταρτισμένους δασικούς χάρτες, ώστε να προχωρήσει η διαδικασία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του υπουργείου, για την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών απαιτούνται 50-70 εκατ. ευρώ.
Το ΒΗΜΑ
