Το 5ο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την υπ΄ αρίθμ. 469/2019 απόφαση, που εξέδωσε, αποφάνθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Ρόδου και οικονομικού φορέα (αναδόχου) για την εκτέλεση του έργου με τίτλο «Δημιουργία Δικτύου ΑΜΕΑ στην Μεσαιωνική Πόλη Ρόδου».
Το Κλιμάκιο συνήλθε συγκεκριμένα σε συνεδρίαση την 10 Ιουνίου 2019, προκειμένου να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου του Δήμου Ρόδου, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 524.193,55 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) και συμβατικού τιμήματος 251.612,90 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.).
Το αντικείμενο του έργου, το οποίο πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από εθνικούς πόρους του ΠΔΕ και δη από το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Ειδικού Σκοπού για το Νότιο Αιγαίο 2017-2020, συνίσταται στη δημιουργία δικτύου κυκλοφορίας ΑμεΑ στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, που θα δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες με κινητικά προβλήματα να εισέλθουν τόσο από την παράκτια ζώνη όσο και από τη νέα πόλη και να διασχίσουν τη Μεσαιωνική Πόλη, μέσω των κεντρικών εμπορικών αρτηριών, αποκτώντας πρόσβαση στα μνημεία και τις συνοικίες της.
Ειδικότερα, σύμφωνα και με την οικεία Τεχνική Έκθεση, πρόκειται να εκτελεστούν οι ακόλουθες εργασίες:
– αποξήλωση των υφιστάμενων επιστρώσεων (βοτσαλωτά δάπεδα) με διαλογή, αποθήκευση και μερική επανάχρηση των βοτσάλων (σε ποσοστά έως και 90%),
– εκσκαφές όπου απαιτούνται με μηχανικά μέσα ή με τα χέρια, στα σημεία όπου υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης φθορών, λόγω της ιδιαιτερότητας των μνημείων, για τη διαμόρφωση
-διευθέτηση των κλίσεων, σε σχέση με τις υφιστάμενες επιστρώσεις, – κατασκευή νέων υποστρωμάτων για τις επιστρώσεις των πλακών Λάρδου και των βοτσάλων,
-κατασκευή νέων επιστρώσεων από πλάκες Λάρδου (τοπικό υλικό επιστρώσεων) σύμφωνα με τα αρχιτεκτονικά σχέδια της μελέτης, -επανατοποθέτηση των όμορων στη νέα επίστρωση από πλάκες Λάρδου βοτσάλων σε πλάτος δέκα εκατοστών (0,10μ) εκατέρωθεν της νέας επίστρωσης,
-τροποποίηση της κατεύθυνσης των εσχάρων συλλογής ομβρίων υδάτων, όπου είναι αναγκαίο για τη μη παρεμπόδιση της κίνησης των αμαξιδίων,
-για την απορροή των ομβρίων υδάτων διατηρείται η περισυλλογή μέσω διαμορφωμένων κλίσεων στα σημεία απορροής, με φυσική ροή.
Περαιτέρω, με την ΥΠΑΙΘΠΑ/ΓΓΠ/ΓΔΑΠΚ/ΔΒΜΑ/ΤΑΧΜΑΕ/ Φ29/6711/2996/93-16.1.2013 απόφαση εγκρίθηκε η μελέτη του έργου από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), ενώ, με τη 1244/2018 απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου εντάχθηκε το έργο στο Τεχνικό Πρόγραμμα του Δήμου Ρόδου έτους 2019.
Ακολούθως, με την 629/2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ρόδου, εγκρίθηκαν οι όροι δημοπράτησης του έργου και συγκεκριμένα εγκρίθηκε η προκήρυξη ανοικτής ηλεκτρονικής διαδικασίας, με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά μόνο βάσει τιμής και με σύστημα υποβολής προσφορών αυτό των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης του άρθρου 95 παρ. 2 περ. α του ν.4412/2016, ορίστηκε δε η συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου σε δεκατέσσερις (14) μήνες από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης.
Εξάλλου, οι εργασίες για την εκτέλεση του έργου, όπως αποτυπώνονται στο τεύχος «Προϋπολογισμός Μελέτης», εντάσσονται σε μία ομάδα εργασιών υπό τον τίτλο «ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ».
Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει δεκαεπτά (17) είδη εργασιών, όπως φορτοεκφόρτωση υλικών επί αυτοκινήτου ή με ζώα με μηχανικά μέσα, μεταφορές με αυτοκίνητο διά μέσου οδών καλής βατότητας, γενικές εκσκαφές σε έδαφος γαιώδες – ημιβραχώδες για τη δημιουργία υπόγειων κ.λπ. χώρων, εκσκαφές μεμονωμένες, εξυγιαντικές στρώσεις με θραυστό υλικό λατομείου, χειρωνακτική διακίνηση προϊόντων εκσκαφών και κατεδαφίσεων, ξυλότυπο χυτών μικροεπισκευών, επανατοποθέτηση βοτσαλωτού δαπέδου με βότσαλο κ.ά., ενώ, στο άρθρο 11.3 της διακήρυξης, προβλέπεται ρητά η δυνατότητα χρήσης των «επί έλασσον δαπανών» υπό τους συγκεκριμένους όρους και περιορισμούς, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο νόμο (άρθρο 156 παρ. 3 του ν.4412/2016).
Ακόμη, το έντυπο οικονομικής προσφοράς, σε αντιστοιχία προς τον προϋπολογισμό της διακήρυξης, περιλαμβάνει αποκλειστικά μία ομάδα εργασιών, την Ομάδα «ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ».
Στη συνέχεια το πλήρες κείμενο της διακήρυξης αναρτήθηκε στον ιστότοπο ΔΙΑΥΓΕΙΑ (ΑΔΑ: ΩΝΣΡΩ1Ρ-4ΓΧ) και στο ΕΣΗΔΗΣ (18PROC004227861 2018-12-19), ενώ, περίληψη αυτής αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ και δημοσιεύτηκε στον εθνικό τύπο.
Μέχρι την ημερομηνία λήξης της ηλεκτρονικής υποβολής προσφορών (15.1.2019) υποβλήθηκαν δέκα (10) προσφορές.
Στη συνέχεια, η Επιτροπή του Διαγωνισμού, αφού προέβη στην αποσφράγιση των προσφορών, οι οποίες συντάχθηκαν σύμφωνα με τη διακήρυξη, με υποβολή ενός – ενιαίου ποσοστού έκπτωσης στη μοναδική ομάδα εργασιών του προϋπολογισμού του έργου «Ομάδα ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ», τις κατέταξε σε σειρά μειοδοσίας. Ακολούθως, ήλεγξε τα δηλωθέντα στο οικείο ΤΕΥΔ στοιχεία, καθώς και την εγκυρότητα των εγγυητικών επιστολών. Συναφώς διαπίστωσε ότι ο οικονομικός φορέας (Α.Ε.), που κατετάγη 10ος στη σειρά μειοδοσίας, δεν υπέβαλε εγγυητική επιστολή συμμετοχής και ΤΕΥΔ, για το λόγο δε αυτό η Επιτροπή εισηγήθηκε να αποκλειστεί η προσφορά του. Δοθέντος δε ότι οι λοιποί οικονομικοί φορείς είχαν προσφέρει το ίδιο ποσοστό έκπτωσης (52% – ποσό προσφοράς ως προς το συνολικό κόστος εργασιών 185.407,97 ευρώ και ως προς το σύνολο της δαπάνης του έργου 251.612,90 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.), και για το λόγο αυτό οι προσφορές αυτών είχαν καταλάβει την πρώτη θέση του πίνακα μειοδοσίας, προέβη σε κλήρωση, από την οποία προέκυψε ότι προσωρινός ανάδοχος του έργου πρέπει να αναδειχθεί ο οικονομικός φορέας.
Τα προαναφερόμενα εγκρίθηκαν με τη 46/2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, η οποία κοινοποιήθηκε μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του διαγωνισμού στους λοιπούς διαγωνιζόμενους.
Στη συνέχεια, κλήθηκε ο προσωρινός ανάδοχος, μέσω ΕΣΗΔΗΣ, να υποβάλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά κατακύρωσης, η δε Επιτροπή Διαγωνισμού, αφού διαπίστωσε ότι αυτά ήταν πλήρη και ορθά, πρότεινε να κατακυρωθεί το έργο στον εν λόγω οικονομικό φορέα. Το σχετικό Πρακτικό της Επιτροπής εγκρίθηκε με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής και το έργο κατακυρώθηκε στον οικονομικό φορέα με την προαναφερόμενη οικονομική προσφορά, ακολούθως δε η απόφαση αυτή αναρτήθηκε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του διαγωνισμού.
Τέλος, σύμφωνα με τη …./2019 βεβαίωση της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Μεσαιωνικής Πόλης και Μνημείων κατά του κύρους της διαγωνιστικής διαδικασίας δεν κατατέθηκε καμία προδικαστική προσφυγή.
Το Κλιμάκιο έκρινε ότι μη νομίμως ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου, το οποίο δημοπρατήθηκε με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης, περιέλαβε μόνο μία ομάδα εργασιών (ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ) με δεκαεπτά (17) είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε υποομάδες και προσφορά επιμέρους ποσοστού έκπτωσης κατά υποομάδα, αντίστοιχα προς το εφαρμοστέο σύστημα δημοπράτησης.
Και τούτο, ειδικότερα, διότι, λόγω της μη περαιτέρω ανάλυσης του προϋπολογισμού σε υποομάδες, το εφαρμοσθέν στο ελεγχόμενο έργο σύστημα υποβολής προσφορών μετετράπη αυτομάτως σε αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διενεργηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας, αφού η προϋπολογιζόμενη του έργου δαπάνη υπερβαίνει κατά πολύ το οριζόμενο στο άρθρο 125 παρ. 1 του ν.4412/2016 όριο των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι δυνατή η εφαρμογή του επίμαχου συστήματος.
Άλλωστε, η ένταξη όλων των επιμέρους προβλεπόμενων ειδών εργασιών σε μία (1) ομάδα καθιστά δυσχερή (αν όχι ανέφικτο) τον έλεγχο της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται τόσο στο άρθρο 156 παρ. 3 του ν.4412/2016, όσο και στην οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ενδέχεται δε να οδηγήσει σε μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου και, ειδικότερα, σε μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογισθεισών για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης ορισμένων εξ αυτών και, παράλληλα, μέσω της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται με το άρθρο 11.3 της διακήρυξης.
Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, έκρινε ότι συντρέχει νόμιμος λόγος για τον οποίο κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.
Κωλύεται η σύμβαση του Δήμου Ρόδου με τον ανάδοχο του έργου «Δημιουργία Δικτύου ΑΜΕΑ στην Μεσαιωνική Πόλη»
