Γράφει ο Θεοφάνης
Μπογιάννος ο Ρόδιος
Μέλος της Πανελλήνιας
Ένωσης Λογοτεχνών
ΔΕΝ υπάρχει παλιός Συμιακός, ή Δωδεκανήσιος που να μην θυμάται τον άριστο τεχνίτη του ξύλου, Μαστρογιάννη – Γιάννης Ζουρούδης το άγιο όνομά του…
Ο ωραίος αυτός άνθρωπος είχε το θείο χάρισμα ξύλο να πιάνει και αριστούργημα να γίνεται. Φιλοτεχνούσε έπιπλα κάθε λογής για τα σπίτια, αλλά και στασίδια, αναλόγια, εικονοστάσια και ό,τι του ζητούσαν οι άνθρωποι της εποχής του (1880 – 1980).
Τίμιος, εργατικός, πιστός χριστιανός, άριστος οικογενειάρχης και Μέγιστος Τεχνίτης Ξυλογλυπτικής…
Οι άξιοι Συμιακοί τον διάλεξαν Δημοτικό Σύμβουλο στο Νησί του Ωραίου Νιρέα. Έσωσε όλα τα εικονίσματα της Παναγιάς του Κάστρου, λίγο πριν την ανατινάξουν οι Ναζιστές (1944).
Τέμπλα εκκλησιών, έπιπλα κάθε είδους και χρήσεως, εξώπορτες, μπουλεμέδες, ξυλότυπα διαχωριστικά και πολλά άλλα, περιμένουν, ευτυχώς ακόμη σε ικανό αριθμό, τον κάθε φιλότεχνο να τα θαυμάσει καί κάθε μελετητή να τα μελετήσει. “Ένας μεγάλος αριθμός επίσης αυτών των ειδών της τέχνης βρίσκονται και θαυμάζονται και εκτός Σύμης, σε μουσεία, εκθέσεις και αίθουσες υποδοχής. Πολλά απ’ αυτά τα “ζωντανά ξύλινα δημιουργήματα” είναι καμωμένα με το ευαίσθητο χέρι του Μαστρογιάννη του Λατζού.
Γεννήθηκε στη Σύμη το 1880 και αφού τελείωσε το Δημοτικό Σχολειό πήγε σε “μαραγκούδικο” να μάθη την τέχνη.
Στη συνέχεια επειδή ορφάνεψε από πατέρα, αναγκάστηκε να πάει ναύτης για να ενισχύσει οικονομικά την οικογένειά του. Δεν ήταν όμως φτιαγμένος για ναυτικός και πήγε “παραγυιός” σε μαραγκό τις εποχής δείχνοντας γρήγορα το μεράκι και την κλίση του στην τέχνη αύτη.
Δυστυχώς στα χρόνια πού ακολούθησαν άρχισε να εκδηλώνεται οικονομική κρίση στο νησί πού έσπρωχνε τον κόσμο σε ομαδική έξοδο κι αυτό παρακίνησε τον νεαρό τεχνίτη να ακολουθήσει συγγενικά του πρόσωπα και να φύγει, για καλύτερη τύχη στη Μασσαλία.
Δεν βρήκε όμως ούτε εκεί ό,τι ζητούσε και αποφάσισε να γυρίσει στην Αθήνα και αφού τελειοποιηθεί στη μαραγκοσύνη, να επιστρέψει στη Σύμη και να ανοίξει εδώ δικό του επιπλοποιείο. Αυτό και έκαμε, κατορθώνοντας γρήγορα να ξεχωρίσει ανάμεσα στους συντεχνίτες του, χάρη στην καλλιτεχνική ανωτερότητα του επίπλου του.
Συνεργαζόταν με τον αδελφό του Σωτήρη πού έκανε τον κάλφα και το επιπλοποιείο του έγινε γρήγορα “σχολή” από την οποία βγήκαν άλλοι καλοί μαστόροι.
Είχε ιδιαίτερο πάθος στην ξυλογλυπτική και η μόδα των σκαλιστών επίπλων της εποχής ευνόησε την εξέλιξή του σε μάστορη του οποίου το όνομα ξεπέρασε τα όρια της Σύμης και αποτελούσε εγγύηση καλοφτιαγμένου, καλόγουστου και στέρεου επίπλου περιζήτητου όχι μόνο στη Σύμη αλλά και από τους Συμιακούς της διασποράς.
Το πάθος του στο σκάλισμα δεν το εξαντλούσε μόνο στα έπιπλα αλλά το εκδήλωσε και σε δημιουργήματα καλλιτεχνικά, όπως το τέμπλο της Παναγιάς του Κάστρου, το παγκάρι και προσκυνητάρι του και κυρίως σε δύο αρχαγγέλους στα αναλόγια της Μονής, ακόμη δε κι ένας αετός με ανοιχτά φτερά σε πρωτότυπο σχέδιο “δισκελλιού” προς τοποθέτηση τού Ευαγγελίου. Παρόμοιο έκανε και για τη Μητρόπολη Ρόδου και ένα τρίτο για την Κρήτη.
Από τα 6 παιδιά του μόνο ένα, ο Ηλίας, ακολούθησε το επάγγελμά του, εξελισσόμενος να συνέχισει επάξια τη φήμη του πατέρα του.
Καταξιωμένος πια τεχνίτης αναμίχθηκε και στα κοινά, σαν δημοτικός σύμβουλος του Νικήτα Χαβιαρά, ενώ προηγουμένως είχε εκλεγεί Επίτροπος στη Παναγιά του Κάστρου.
Κι όταν στο τέλος της Γερμανικής Κατοχής πληροφορήθηκε από αυστριακό στρατιώτη ότι επρόκειτο να ανατιναχθεί ή Παναγιά, δεν δίστασε να διακινδυνεύσει τη ζωή του αναλαμβάνοντας τη διάσωση των κυριοτέρων εικόνων του Ναού, μεταφέροντάς τες με τη βοήθεια του γιου του Νικόλα σε ασφαλές μέρος. Χάρη στο εγχείρημα εκείνο ή νέα Παναγιά πλουτίστηκε με εικόνες, ανάμεσα στις οποίες και η μεγάλης άξιας παράστασις της Δευτέρας Παρουσίας. Στην αντικατάσταση της παλιάς Παναγιάς με τη νέα πρωτοστάτησε ο ίδιος, ως επίτροπός της, φιλοτέχνησε δε και το τέμπλο της.
Ό Μαστρογιάννης συνέχισε εργαζόμενος και κατόπιν, υπηρετώντας την τέχνη του ως τα βαθειά του γηρατειά, ώσπου το χέρι του μπορούσε να κρατά το σκαρπέλλο.
Πέθανε το 1980, συμπληρώνοντας το εκατοστό έτος από τη γέννησή του και διατηρώντας τη διανοητική του διαύγεια ως τις τελευταίες του ώρες
Ο ΘΕΟΣ ΝΑ Σ’ ΕΥΛΟΓΕΙ, ΓΙΑΝΝΗ ΖΟΥΡΟΥΔΗ!
