• «Αυτός ο φαύλος κύκλος των ανεκπλήρωτων ονείρων και προσδοκιών πρέπει να σπάσει και η μόνη πολιτική δύναμη που μπορεί να το κάνει είναι το ΠΑΣΟΚ» • «Ο Χάρης Δούκας συμβολίζει το πώς μία Αυτοδιοίκηση μπορεί να ορθώσει ανάστημα και να διεκδικήσει πράγματα χωρίς όρους υποτέλειας και συναλλαγής» • «Η Φώφη Γεννηματά άφησε πίσω της μία παρακαταθήκη περηφάνειας για το κόμμα μας, την οποία όλοι μας έχουμε καθήκον να συνεχίσουμε»
Την πεποίθηση ότι «στο ΠΑΣΟΚ πάλι πέφτει ο κλήρος να φέρει τον πολίτη στο προσκήνιο», καταθέτει σήμερα με συνέντευξή του στη «δημοκρατική», ο βουλευτής Ανατολικής Αττικής και πρώην γραμματέας του Κινήματος Μανώλης Χριστοδουλάκης, ο οποίος από την πρώτη στιγμή έχει ταχθεί στο πλευρό του υποψηφίου προέδρου Χάρη Δούκα.
«Ο Χάρης Δούκας συμβολίζει το αναγκαίο άνοιγμα που πρέπει να κάνει το ΠΑΣΟΚ στην κοινωνία, που μπορεί να μιλήσει πέρα από τα κομματικά στεγανά», λέει μεταξύ άλλων για τον δήμαρχο Αθηναίων και τονίζει ότι έχει την δυνατότητα να απευθυνθεί σε ευρύτερα ακροατήρια και να πείσει αυτούς που σήμερα θεωρούν πως η πολιτική είναι ένα άθλημα για λίγους, ότι είναι υπόθεση των πολλών, των καθημερινών ανθρώπων που δεν έχουν ανάγκη τις κομματικές επετηρίδες.
Όπως λέει ο κ. Μανώλης Χριστοδουλάκης, στο ΠΑΣΟΚ πάλι πέφτει ο κλήρος να φέρει τον πολίτη στο προσκήνιο και ο κόσμος περιμένει και πάλι να τους δώσει φωνή, να τους δώσει αξιοπρέπεια, αλλά κυρίως -όπως λέει- να τους δώσει διέξοδο.
• Κύριε Χριστοδουλάκη, ο χρόνος πλέον για τις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ μετρά αντίστροφα. Θα ήθελα να σας ρωτήσω ξεκινώντας τη συνέντευξή μας με ποια κριτήρια θα πρέπει να πάει στην κάλπη ο κόσμος.
Καταρχάς ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ πρέπει να πάει μαζικά στις κάλπες και να ψηφίσει. Μέσα από τη συμμετοχή η βάση της παράταξης πρωτίστως πρέπει να στείλει ένα μήνυμα αυτοπεποίθησης και αισιοδοξίας, ότι δυνάμεις σήμερα που αισθάνονται περιθωριοποιημένες, αδρανείς, μπορούν να κινητοποιηθούν εντός του ΠΑΣΟΚ και να βρουν χώρο έκφρασης και δημιουργίας, ώστε από κοινού να συνδιαμορφώσουν το ΠΑΣΟΚ του μέλλοντός μας. Αυτό πρέπει να είναι το βασικό κριτήριο. Να νιώσουν ότι αυτές οι εκλογές τούς αφορούν και ότι μπορούν μέσα από αυτές να κάνουν ένα βήμα απαλλαγής από την καθήλωση. Με την ψήφο την ημέρα των εκλογών, αλλά και τη δραστηριοποίηση την επομένη αυτών, να πάρουν το ΠΑΣΟΚ στα χέρια τους και να δημιουργήσουμε από κοινού έναν φορέα ζωντανό στον διάλογο και ανοιχτό στην κοινωνία, συσπειρώνοντας δυνάμεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του κόσμου της εργασίας, της νεολαίας, της κοινωνίας των πολιτών. Ώστε, τελικά, μέσα από τη διαβούλευση και την αξιοποίηση της καθεμίας και του καθενός που θέλει να προσφέρει στην κοινή μας υπόθεση, να συνυπογράψουμε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο με τον ελληνικό λαό με το οποίο θα κυβερνήσουμε από τις επόμενες εθνικές εκλογές.
• Έχοντας διατελέσει γραμματέας του Κινήματος με πρόεδρο την αείμνηστη Φώφη Γεννηματά, ποιο θα λέγατε ότι είναι σήμερα το διακύβευμα για το ΠΑΣΟΚ;
Το διακύβευμα για το ΠΑΣΟΚ είναι να πείσει τον εαυτό του ότι μπορεί να αλλάξει τη χώρα. Ότι διαθέτει τις ιδέες, τις προτάσεις, το στελεχιακό δυναμικό για να το πετύχει. Να πιστέψει και πάλι στον εαυτό του ότι μπορεί να αποτελέσει δύναμη ανατροπής, ότι δεν συμβιβάζεται με το βολικό και το προβλέψιμο. Η Φώφη Γεννηματά άφησε πίσω της μία παρακαταθήκη περηφάνειας για το κόμμα μας, την οποία όλοι μας έχουμε καθήκον να συνεχίσουμε. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να τολμήσει, πρέπει να ανοιχτεί στην κοινωνία, πρέπει να εμπιστευθεί την κοινωνία. Έχουμε μία πλούσια ιστορική κληρονομιά που πρέπει να την εμπλουτίσουμε με νέες νίκες, να γράψουμε νέες χρυσές σελίδες προσφοράς για την πατρίδα μας. Είναι περισσότερο επιτακτικό από ποτέ για την ευστάθεια του πολιτικού συστήματος, αλλά και για την ίδια την ποιότητα της Δημοκρατίας, το ΠΑΣΟΚ να επιστρέψει στη θέση που δικαιωματικά του ανήκει: Σε αυτή του πολιτικού πρωταγωνιστή για να παλέψει απέναντι στη συντήρηση, την αναποτελεσματικότητα, τον κυνισμό που οδηγούν την Ελληνίδα και τον Έλληνα πρώτα στην απόγνωση και την απογοήτευση και μετά στην αποχή. Αυτός ο φαύλος κύκλος των ανεκπλήρωτων ονείρων και προσδοκιών πρέπει να σπάσει και η μόνη πολιτική δύναμη που μπορεί να το κάνει είναι το ΠΑΣΟΚ.
• Έχετε ταχθεί στο πλευρό του υποψήφιου προέδρου Χάρη Δούκα και θα ήθελα να σας ρωτήσω με ποια κριτήρια έγινε αυτή η επιλογή.
Από την πρώτη στιγμή με αίσθημα ευθύνης και με όρους διαφάνειας δήλωσα τη στήριξή μου στον Χάρη Δούκα. Κι αυτό για τρεις κυρίως λόγους: Πρώτον, ο Χάρης Δούκας είναι εκείνος που τον Οκτώβριο του 2023 κατήγαγε μία εμβληματική νίκη απέναντι στον εκλεκτό της ΝΔ στο Δήμο Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη. Η νίκη εκείνη, που ήρθε μέσα από τη συνεργασία στις γειτονιές και με ένα πρόγραμμα δουλεμένο και τεκμηριωμένο, αποτέλεσε την πρώτη σημαντική ρωγμή στην εικόνα της κατασκευασμένης ηγεμονίας που φιλοτεχνούσε εδώ και χρόνια το Μέγαρο Μαξίμου. Δεύτερον, ο Χάρης Δούκας συμβολίζει το πώς μία Αυτοδιοίκηση μπορεί να ορθώσει ανάστημα και να διεκδικήσει πράγματα χωρίς όρους υποτέλειας και συναλλαγής. Η υποψηφιότητα του Χάρη Δούκα σηματοδοτεί ένα άλλο μοντέλο διακυβέρνησης απέναντι στο συγκεντρωτικό επιτελικό κράτος του κ. Μητσοτάκη, το οποίο απέτυχε παταγωδώς, με τελευταίο παράδειγμα την καταστροφική πυρκαγιά στη Βορειοανατολική Αττική. Για εμάς, η καλή διακυβέρνηση μετράει, και για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται αποκέντρωση, συνεργασία και μαχητικότητα και ο Χάρης Δούκας αυτό το έχει αποδείξει. Τρίτον, ο ίδιος συμβολίζει το αναγκαίο άνοιγμα που πρέπει να κάνει το ΠΑΣΟΚ στην κοινωνία, που μπορεί να μιλήσει πέρα από τα κομματικά στεγανά. Προερχόμενος από την κοινωνία, ως καταξιωμένος καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, έχει την δυνατότητα να απευθυνθεί σε ευρύτερα ακροατήρια και να πείσει αυτούς που σήμερα θεωρούν ότι η πολιτική είναι ένα άθλημα για λίγους, πως είναι υπόθεση των πολλών, των καθημερινών ανθρώπων που δεν έχουν ανάγκη τις κομματικές επετηρίδες και διαπιστευτήρια για να νιώσουν ότι μπορούν να προσφέρουν στο κόμμα που τους αντιπροσωπεύει.
• Πόσο ψηλά έχει τεθεί ο πήχης για τη συμμετοχή του κόσμου στις εσωκομματικές εκλογές;
Στοίχημα και οδηγός μας είναι η συμμετοχή των 212.000 του 2017 και των 270.000 του 2021. Όμως, αυτό που κατά τη ταπεινή μου γνώμη πρέπει να μας απασχολεί περισσότερο είναι ότι από τις εκλογές του Μαΐου του 2023 μέχρι και τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2024, το ΠΑΣΟΚ απώλεσε περίπου 180 χιλιάδες ψηφοφόρους. Σε αυτό πρέπει να εστιάσουμε, και αυτούς τους ανθρώπους πρέπει να αναζητήσουμε, να τους πείσουμε και να τους συσπειρώσουμε στη νέα μας προσπάθεια. Αλλά δεν αρκεί μόνο η ψήφος την ημέρα των εσωκομματικών εκλογών. Αυτό που επίσης πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά είναι το πώς ο κόσμος που θα έρθει να ψηφίσει θα μπορέσει μετά να αξιοποιηθεί και να συμμετέχει καθημερινά στο ΠΑΣΟΚ. Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι μέχρι σήμερα δεν καταφέραμε να αντιστοιχήσουμε τη μαζική συμμετοχή την ημέρα των εκλογών με τη μαζική δραστηριοποίηση την επομένη αυτών. Πρέπει να αξιοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία της σύγχρονης τεχνολογίας και να κάνουμε πράξη επιτέλους το «ψηφιακό κόμμα». Αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό. Πρέπει οι τομείς παραγωγής πολιτικής να ανοίξουν τις πόρτες τους σε όσους θέλουν να προσφέρουν, να αναδιατάξουμε το οργανωτικό μοντέλο διάρθρωσης του κόμματος μας, οι τοπικές και νομαρχιακές οργανώσεις να γίνουν και πάλι παρεμβατικές και να αποκτήσουν βαθύτερη κοινωνική γείωση. Προφανώς και τα κόμματα δεν εμπνέουν όπως παλιά κι αυτό είναι ένα διαρθρωτικό πρόβλημα του πολιτικού μας συστήματος. Αλλά επειδή το ΠΑΣΟΚ ήταν το πρώτο πραγματικά μαζικό κόμμα που έφερε στο προσκήνιο την κοινωνία, επειδή είναι το κόμμα που εισήγαγε τη διαδικασία άμεσης εκλογής προέδρου από τη βάση, στο ΠΑΣΟΚ πάλι πέφτει ο κλήρος να φέρει τον πολίτη στο προσκήνιο.
• Είστε αισιόδοξος για την επόμενη μέρα; Είναι διασφαλισμένη η ενότητα;
Είμαι απόλυτα αισιόδοξος ότι η επόμενη μέρα για το ΠΑΣΟΚ θα είναι γεμάτη αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία. Τις λίγες πια εβδομάδες που απομένουν, οι υποψήφιοι έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν το πολιτικό τους σκεπτικό και πρόγραμμα για το παρόν και το μέλλον του ΠΑΣΟΚ. Είναι πλούτος για την παράταξή μας όλες οι υποψηφιότητες και κριτής και αξιολογητής τους θα είναι η ίδια μας η κοινωνική βάση, που με τη συμμετοχή της και την απόφαση της θα σφυρηλατήσει την ενότητα. Στοιχειώδες δημοκρατικό μας καθήκον είναι να σεβαστούμε την ετυμηγορία της κάλπης και πάνω σε αυτή να δουλέψουμε σκληρά και αποφασιστικά την επόμενη μέρα.
• Τι είναι αυτό που θα λέγατε ότι λείπει σήμερα από το ΠΑΣΟΚ;
Δεν θέλω τόσο να επικεντρωθώ στο τι λείπει, αλλά το τι πρέπει να αποκτήσει το ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να πιστέψει και πάλι ότι μπορεί να κερδίσει στις επόμενες εκλογές τη ΝΔ. Για να το καταφέρει αυτό πρέπει να εμπλέξει όλες τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας και να συνδιαμορφώσει ένα εναλλακτικό, ριζοσπαστικό πρόγραμμα διακυβέρνησης πάνω στις αρχές της σοσιαλδημοκρατίας. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να πιστέψει και πάλι ότι οι ιδέες του μπορούν να αλλάξουν τους συσχετισμούς, ότι με τις προτάσεις και τις πρωτοβουλίες του μπορεί και πάλι να δώσει διέξοδο και όραμα στον προοδευτικό κόσμο. Πρέπει να πείσουμε ότι δεν είμαστε μόνο το κόμμα του ένδοξου παρελθόντος, αλλά το κόμμα του δημιουργικού παρόντος και του ελπιδοφόρου μέλλοντος. Κουβαλάμε με περηφάνεια τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήσαμε στους θεσμούς, το κοινωνικό κράτος, το παραγωγικό μοντέλο. Έχουμε την υποχρέωση να τις επικαιροποιήσουμε στο σήμερα και να τις επικοινωνήσουμε στο αύριο, κάνοντας την κοινωνία συμμέτοχη.
• Είστε ένα δραστήριος βουλευτής, που έχει άμεση επαφή με τον κόσμο και επιπλέον επισκέπτεστε και τακτικά τα νησιά μας. Ο κόσμος τι σας λέει, τι ζητά από το ΠΑΣΟΚ αλλά και τι περιμένει από τη διαδικασία για την ανάδειξη νέου προέδρου.
Περιμένει να ακουστεί. Χόρτασε από υποσχέσεις και τελετουργικές επισκέψεις χωρίς ουσιαστικό πολιτικό παραδοτέο. Από το ΠΑΣΟΚ ο κόσμος περιμένει και πάλι να τους δώσει φωνή, να τους δώσει αξιοπρέπεια, αλλά κυρίως να τους δώσει διέξοδο. Θέλει ένα ΠΑΣΟΚ με προτάσεις για διαφάνεια και αξιοκρατία στο κράτος, θέλει ένα ΠΑΣΟΚ που θα προστατεύσει το λαϊκό εισόδημα από την ακρίβεια σε αγαθά και υπηρεσίες, θέλει ένα ΠΑΣΟΚ που θα ενισχύσει το κοινωνικό κράτος με πόρους και προσωπικό στα δημόσια νοσοκομεία, που θα προστατεύσει τη νησιωτικότητα από τον υπερτουρισμό και την λειψυδρία, που θα προστατεύσει το ισχνό εναπομείναν φυσικό κεφάλαιο από τις πυρκαγιές μέσα από ένα μοντέλο πολιτικής προστασίας που θα εστιάζει στην πρόληψη και όχι στην καταστολή. Γι αυτά πρέπει να μιλήσουμε τις εβδομάδες που απομένουν και η καθεμία και ο καθένας υποψήφιος να καταθέσει τις προτάσεις του γι’ αυτά τα μείζονα ζητήματα. Να συνομιλήσουμε με την κοινωνία και όχι με τους εαυτούς μας.
• Η συζήτηση για συνεργασίες στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς είναι κάτι που σας απασχολεί; Υπάρχουν περιθώρια, δεδομένων και των εξελίξεων στον ΣΥΡΙΖΑ και στη Νέα Αριστερά;
Πάντα θα με απασχολεί η συμπόρευση και η συστράτευση των προοδευτικών δυνάμεων. Όμως πάντα θα με απασχολεί ότι αυτό πρέπει να προκύψει από τα κάτω και όχι με συμφωνίες κορυφής, όχι με συμβόλαια ατομικής πολιτικής επιβίωσης που δεν αφορούν κανέναν. Πρέπει ο προοδευτικός κόσμος να απεγκλωβιστεί από ίντριγκες και κουτσομπολιά και δη από εμάς προτάσεις και πολιτικές που θα του βελτιώσουν τη ζωή την επόμενη μέρα. Αυτό είναι το στοίχημά μας.