Την ώρα που χιλιάδες Βρετανοί τουρίστες και πελάτες της Thomas Cook σε διάφορα αεροδρόμια του κόσμου ταλαιπωρούνται για να επιστρέψουν στην πατρίδα τους και ενώ χιλιάδες εργαζόμενοι χάνουν τη δουλειά τους και η χρεοκοπημένη εταιρεία διαλύεται εις τα εξ ων συνετέθη, προκαλούν οργή οι υψηλές αμοιβές των στελεχών. Οπως γράφει η βρετανική εφημερίδα Guardian, έγινε γνωστό ότι τα τελευταία 12 χρόνια τα υψηλόβαθμα στελέχη του παλαιότερου τουριστικού ομίλου στον κόσμο έλαβαν περισσότερα από 39,6 εκατ. ευρώ σε αμοιβές και μπόνους. Η υπουργός Βιομηχανίας της Βρετανίας Αντρια Λίντσομ δήλωσε πως η κυβέρνηση θέλει να μάθει πώς έφθασε στη χρεοκοπία η Thomas Cook.
Ζητεί να διεξαχθεί με πολύ ταχείς ρυθμούς έρευνα από την αρμόδια υπηρεσία της χώρας και να ερωτηθούν τα διευθυντικά στελέχη της, εάν θα μπορούσαν με διαφορετικούς χειρισμούς να έχουν αποτρέψει την κατάρρευση. Επιπλέον, θα διερευνηθεί και το πώς σχετίζονται με τη δεινή κατάσταση της εταιρείας οι παχυλές αποδοχές τους. Ειδικότερα, ο Μάνι Φοντενλά-Νοβόλα είχε την έμπνευση να αποδυθεί η Τhomas Cook σε μια φρενήρη πορεία εξαγορών, γεγονός που την επιβάρυνε με 1,13 δισ. ευρώ και πλέον. Οταν υπηρετούσε ως διευθύνων σύμβουλος από το 2007 έως το 2011, έλαβε περί τα 19,2 εκατ. ευρώ, χάρις και στις απολύσεις 2.800 ατόμων μετά τη συγχώνευση της εταιρείας πακέτων διακοπών MyTravel. Το 2011, όμως, ο κ. Φοντενλά-Νοβόλα παραιτήθηκε, διότι παρά λίγο να χρεοκοπήσει η Thomas Cook. Οσο για τη διάδοχό του, Χάριετ Γκριν, για θητεία μικρότερη της τριετίας αμείφθηκε με ποσό της τάξεως των 5,32 εκατ. ευρώ, ενώ έλαβε και επιπλέον μπόνους σε μετοχές ύψους 6,3 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το ένα τρίτο από τα ανωτέρα κεφάλαια τα δώρισε σε φιλανθρωπικές οργανώσεις μετά τον θάνατο δύο παιδιών από μονοξείδιο του άνθρακα σε κατάλυμα της Thomas Cook στην Κέρκυρα. Ο τελευταίος διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Πέτερ Φανκχόιζερ έλαβε 9,4 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, αρκετά κερδοσκοπικά κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου είχαν ποντάρει στην πτώχευση της Τhomas Cook, δεδομένου ότι το τελευταίο εξάμηνο η τιμή της μετοχής της υποχώρησε κατά 85%. Αυτό που γίνεται είναι το σορτάρισμα της μετοχής: οι επενδυτές δανείζονται μετοχές με κάποια προμήθεια, τις πουλάνε μετά και ελπίζουν να τις αγοράσουν φθηνότερα και να κερδίσουν.
Η χθεσινή ημέρα, δεύτερη στη σειρά για τον επαναπατρισμό των συνολικά 150 χιλιάδων Βρετανών τουριστών, κύλησε λίγο πιο εύκολα από την πρώτη, χωρίς να σημαίνει πως δεν ανέκυψαν πολύωρες καθυστερήσεις. Mέχρι στιγμής, με τις συντονισμένες προσπάθειες της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας της Βρετανίας, έχουν επιστρέψει στη βάση τους πάνω από 16 χιλιάδες τουρίστες. Στόχος είναι μέσα στο προγραμματισμένο δεκαπενθήμερο κανείς να μην έχει μείνει πίσω και ο καθείς να βρίσκεται στο σπίτι του την ημερομηνία που είχε σχεδιάσει να το κάνει. Eπιπλέον, πελάτες της χρεοκοπημένης εταιρείας αναφέρουν την άψογη εξυπηρέτηση που βρήκαν στο αεροδρόμιο της Κέρκυρας από πρώην υπαλλήλους της, οι οποίοι είχαν πάει να τους βοηθήσουν στην επιστροφή τους, χωρίς να γνωρίζουν οι ίδιοι αν θα πληρωθούν ή όχι. Βέβαια, όπως γράφει, τέλος, σε σχετικό του άρθρο το BBC, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι πελάτες της Thomas Cook καλούνται να πληρώσουν πολύ πιο ακριβά εισιτήρια για να βρουν μια εναλλακτική πτήση, μιας και οι ανταγωνίστριες εταιρείες σπεύδουν να εκμεταλλευθούν τη χρεοκοπία. Λόγου χάριν, ο Φρέιζερ Μάλεν είχε πληρώσει 881 ευρώ για δύο εισιτήρια μετ’ επιστροφής στη Νέα Υόρκη τον Οκτώβριο, τώρα θα πρέπει να πληρώσει σχεδόν 6.790 ευρώ.
Ο πόλεμος των τιμών
Η χρεoκοπία της Thomas Cook θα μπορούσε να έχει τίτλο «το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου». Ο καθηγητής Τόρστεν Κίρστγκες, που ασχολείται με θέματα οικονομίας του τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Γιάντε, επισημαίνει στην Deutsche Welle πως ο όμιλος βρισκόταν ήδη στο χείλος της καταστροφής τα τελευταία χρόνια. Την είχε αποφύγει χάρις σε δραστικά μέτρα. Ωστόσο, δεν κατόρθωνε να μειώνει το υψηλό του χρέος. Να σημειώσουμε εδώ ότι η Thomas Cook πτώχευσε όταν δεν εξασφάλισε χρηματοδότηση για ποσό 226 εκατ. ευρώ πλέον των όσων είχε ήδη βρει, το οποίο ζητούσαν οι πιστώτριες τράπεζες για να συνεχίσουν να την αιμοδοτούν. Η κυβέρνηση, παράλληλα, δεν δέχθηκε να τη στηρίξει. Δημοσιεύματα θέλουν την κυβέρνηση της Τουρκίας και της Ισπανίας να διαθέτουν τα 226 εκατ. ευρώ, αλλά το Λονδίνο φέρεται πως δεν τους παρέσχε τις αναγκαίες εγγυήσεις. Οπως προσθέτει ο κ. Κίρστγκες, όταν παρουσιάστηκαν προβλήματα ρευστότητας, διακυμάνσεις στις κρατήσεις, καθώς και άλλοι δυσμενείς παράγοντες, όπως η αβεβαιότητα για την έξοδο της Βρετανίας, δεν μπορούσε η κατάρρευση να αποφευχθεί. Ερωτηθείς από την DW σχετικά με τον ρόλο του πολέμου τιμών στην πτώχευση της Thomas Cook, ανέφερε: «Ο κλάδος προτιμά να διαφημίζεται μέσω των τιμών και λιγότερο με την ποιότητα ή άλλα πλεονεκτήματα των πακέτων διακοπών.
Τα περιθώρια κέρδους των διαφόρων πρακτορείων είναι χαμηλά. Εάν προσφέρω κυρίως κλασικά πακέτα διακοπών με πτήση, μεταφορά, ξενοδοχείο και φαγητό, τότε είμαι πολύ εύκολα συγκρίσιμος αλλά και ανταλλάξιμος. Το αποτέλεσμα βέβαια είναι η πίεση των τιμών και η πίεση στα περιθώρια κέρδους».
