Πλησιάζοντας το πέρας της θερινής περιόδου για το 2024 και αναλογιζόμενοι την μη οργανωμένη διακίνηση των κρουαζιεροπλοίων αλλά και τον αριθμό των επισκεπτών στους κύριους ιδίως προορισμούς, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης κάποια μέτρα που δυσαρέστησαν ήδη τους μεγάλους operators του κλάδου της Κρουαζιέρας, αλλά βοηθούν στην βελτίωση των υπηρεσιών, των υποδομών αλλά και στην αύξηση του ποιοτικού τουρισμού, εφόσον διατεθούν τα εισπραττόμενα ποσά γι’ αυτόν τον σκοπό, ανάλογα με τις απαιτήσεις κάθε προορισμού.
Ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε το μέτρο για επιπλέον τέλος εισόδου στους κύριους προορισμούς ιδιαιτέρως υψηλού κόστους, όπως είναι η Σαντορίνη και η Μύκονος, και ενός χαμηλότερου ποσού σε άλλους προορισμούς, με ασφαλώς χαμηλότερη κίνηση, δυναμικότητα στον εκάστοτε τόπο καθώς και τα αξιοθέατα που διατίθενται, συνυπολογίζοντας όμως και τις υποδομές που διατίθενται, καθώς και τις υπηρεσίες που δύνανται να προσφέρουν στους επισκέπτες.
Το ποσό των 20€ ανά επιβάτη, που ανακοινώθηκε από τον κύριο Πρωθυπουργό για τους δύο ανωτέρω κύριους προορισμούς, και ποσού των 5€ για τους άλλους, επιβαρύνει ιδιαιτέρως τις Εταιρείες των mega cruisers που μεταφέρουν ένα μέσο όρο επιβατών στους 4000, και οι οποίες καλούνται να υπολογίσουν ετησίως ένα επιπλέον κόστος των 4 εκατομμυρίων € ανά πλοίο για τα πλοία που έχουν πρόγραμμα στην ελληνική επικράτεια. Το δε εισπραχθέν συνολικό ετήσιο ποσό για την θερινή περίοδο στη χώρα μας θα υπερβεί συνολικά τα 100 εκατομμύρια € και όχι τα 50 εκατομμύρια που σύμφωνα με τις πρόσφατες ανακοινώσεις του υπουργείου τουρισμού για τα αναφερόμενα ποσά και την περίοδο που θα εφαρμόζεται ποσοστό ανά προορισμό. Δηλαδή από 01/6 έως 30/9 το 100% του ποσού, ενώ Απρίλιο/Μαϊο/Οκτώβριο μειώνεται κατά 40%, δηλαδή στα 12€ και 4€ αντίστοιχα, ενώ για τον Νοέμβριο και Μάρτιο μειώνεται κατά 80% σε 4€ και 1€ αντίστοιχα.
Όμως το συγκεκριμένο ποσό για κάθε προορισμό είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εδραιωθεί αφού απαιτούνται να συνυπολογισθούν πολλοί παράμετροι και να αποδοθεί αξιοκρατικά για έκαστο προορισμό.
Τι όμως μέλλει γενέσθαι για το λιμάνι του Πειραιά; Τα λιμάνια Ηρακλείου, Ρόδου, Κέρκυρας, Κατακόλου και πολλών άλλων που έχουν ιδιαίτερα υψηλό ενδιαφέρον;
Εδώ τίθεται θέμα σωστής διαβούλευσης και αξιοκρατικών στοιχείων για να συνυπολογισθούν με την συμμετοχή των αρμοδίων τοπικών και κρατικών Αρχών, ούτως ώστε να υπάρξει μια αντικειμενική χρέωση και να ανακοινωθεί νομοθετικά το πώς θα εισπράττονται τα εν λόγω ποσά και πως θα διατίθενταν ανάλογα με τις απαιτήσεις σε κάθε προορισμό.
Στην αναφορά που μόλις ανέφερε το Υπουργείο Τουρισμού με διάθεση των εισφορών 1/3 στο Υπουργείο Τουρισμού, 1/3 στον Δήμο και 1/3 στο Υπουργείο Ναυτιλίας για λιμενικά έργα ο εν λόγω υπολογισμός που προτείνεται είναι μία εύκολη εξίσωση αλλά όχι πλήρως αντικειμενική, μιας που οι απαιτήσεις για υποδομές ανά προορισμό διαφέρουν και απαιτείται ίσως δυσανάλογη διανομή για τις τοπικές ανάγκες.
Ιδανικά και ίσως για καλύτερο έλεγχο θα πρέπει αυτά να εισπράττονται από τον τοπικό άρχοντα του κάθε προορισμού, με καμία ανάμειξη με τα λιμενικά έσοδα, κλπ, αφού οι επενδύσεις σε υποδομές που θα πρέπει να λαμβάνουν χώρα δεν είναι μόνο τα λιμενικά έργα αλλά επίσης οι δρόμοι, η αξιοποίηση θεματικών χώρων, η καθαριότητα, η υγεία και άλλα πολλά.
Αναλογιζόμενοι τις ανωτέρω αποφάσεις και ερευνώντας άλλους κύριους τουριστικούς προορισμούς στην Ευρώπη και όχι μόνο, ανάλογες χρεώσεις επιβαρύνουν τον επιβάτη αναλόγως τον προορισμό, αφού αυτός αξιολογηθεί στο τι προσφέρει στους επισκέπτες , δηλαδή ποιες ποιοτικές υπηρεσίες μπορούν να δοθούν στους τουρίστες.
Πολλοί αναφέρονται στον υπερτουρισμό, ιδίως στους κύριους προορισμούς, το οποίο δεν είναι απόλυτα σωστό ειδικά για τον κλάδο της Κρουαζιέρας. Η επιπλέον χρέωση που θα επιβληθεί δεν θα βοηθήσει προς την σωστή κατεύθυνση, δηλαδή στην μείωση των επισκεπτών. Αυτό που πραγματικά θα βοηθήσει ιδιαίτερα, είναι να μπορέσουμε να ελκύσουμε εισαγόμενο τουρισμό με πιο επιλεκτικούς οικονομικά επισκέπτες. Αυτό βέβαια το είδαμε τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά την πανδημία του κορονοϊού. Αυξήθηκαν τα μικρά και μεσαίου μεγέθους luxury κρουαζιερόπλοια αλλά σημαντική αύξηση είδαμε και σε νέες κατασκευές πλοίων αυτών των τύπων.
Ίσως να υπάρξει στο μέλλον μείωση των mega cruisers, τα οποία συνήθως μεταφέρουν επιβάτες χαμηλού εισοδήματος οι οποίοι θα δυσκολεύονται να πληρώσουν ένα extra κόστος της τάξεως του 18% για να κάνουν κρουαζιέρα ανάλογα την περίοδο, με αποτέλεσμα να μειωθούν τα διακινούμενα στους ελληνικούς προορισμούς πλοία μεγάλου μεγέθους, ενώ αντιθέτως να αυξηθούν τα μικρά και μεσαίου μεγέθους πλοία με επιβάτες υψηλότερων οικονομικών επιπέδων, στους οποίους η συγκεκριμένη αύξηση θα θεωρείται λογική για την επίσκεψή τους στους προορισμούς αυτούς. Με τα εν λόγω πλοία, ίσως επιλυθεί μερικώς η βελτίωση λιμενικών υποδομών λόγω του μεγέθους των πλοίων και ιδιαίτερα σε νέους μικρούς προορισμούς.
Βέβαια η τιμή εισόδου στον κάθε προορισμό πρέπει να μελετηθεί ιδιαιτέρα στην εφαρμογή της και πρέπει να υπολογισθούν τα κάτωθι:
– Το ποσό ανά προορισμό, ίσως να μην εφαρμόζεται στα προτεινόμενα επίπεδα αλλά να αποδοθεί ένα σωστό και αξιοκρατικό τίμημα ανά προορισμό, ανάλογα με τις υπάρχουσες υποδομές και ενδιαφέροντα.
– Τι θα γίνεται με τους επιβάτες που θα παραμένουν στο πλοίο και δεν θα εξέρχονται για επίσκεψη στον προορισμό, όπως συνήθως συμβαίνει στη Σαντορίνη;
– Μήπως θα ήταν πιο ορθό ένα ανάλογο ποσό να διανείμεται σε χρονικό διάστημα τριετίας για την ομαλότερη εφαρμογή του μέτρου από τις εταιρείες;
– Θα πρέπει να γίνει δέσμευση ώστε τα έσοδα να διατίθενται για υποδομές τουριστικού ενδιαφέροντος και να υπάρχει πλήρης έλεγχος εσόδων και προϋπολογισμού, συμφωνία έργων από την τοπική Διοίκηση και τα αρμόδια υπουργεία.
Συμπερασματικά, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι αυτές οι αυξήσεις θα μπορούσαν ίσως να βοηθήσουν στην ανάπτυξη ενός πιο ποιοτικού τουρισμού που αξιοκρατικά δικαιούνται οι ελληνικοί προορισμοί. Ωστόσο όμως, θα πρέπει να διασφαλισθεί ότι τα επιπλέον έσοδα που θα προκύψουν θα πρέπει οι αρμόδιοι να τα διαχειρισθούν σωστά για την βελτίωση των υπηρεσιών γενικότερα και των υποδομών, ανάλογα με τις απαιτήσεις ανά προορισμό και ίσως όχι σε ισοσταθμικά όπως προτείνεται.
Από πλευράς εισπράξεων και εσόδων των τοπικών κοινωνιών από τον κλάδο της Κρουαζιέρας, και παράλληλα του οικονομικού οφέλους γενικότερα της χώρας, θα παραμείνουν σε αυξητική τάση με βάση τον ποιοτικό τουρισμό που θα διακινηθεί με τα εν λόγω κρουαζιερόπλοια, και συνδυαστικά με την σημαντική αύξηση των mega yachts που προσεγγίζουν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και την έχουν καταστήσει πρώτη σε επισκεψιμότητα στην Μεσόγειο. Τα οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες θα είναι πραγματικά ιδιαίτερα εντυπωσιακά.
Τέλος, θα πρέπει να τονίσουμε την εξασφάλιση της ορθολογικής διακίνησης των τουριστών ανά προορισμό και φυσικά αυτό, όσον αφορά την Κρουαζιέρα, διασφαλίζεται με την σωστή διαχείριση του προγραμματισμού (berth allocation) το οποίο θα πρέπει να εφαρμοσθεί άμεσα ανά περιφερειακούς προορισμούς, και όπως επανειλλημένα έχουμε τονίσει θα πρέπει να υπολογίζεται η φέρουσα ικανότητα του κάθε προορισμού, ώστε η τοπική κοινωνία αλλά και οι τουρίστες να εξυπηρετούνται σωστά με τις ανάλογες υπηρεσίες, και να απολαμβάνουν τις διακοπές τους σε όλους τους προορισμούς.
Θα πρέπει να επαναλάβουμε ότι η Κρουαζιέρα είναι η καλύτερη διαφήμιση για τη χώρα μας και τους τουριστικούς προορισμούς της, μια που ένα ποσοστό πλέον του 25% των επισκεπτών επανέρχονται για διακοπές φέρνοντας μαζί τους επιπλέον τους συγγενείς και φίλους τους.
Κλείνοντας το εν λόγω θέμα, επαναλαμβάνουμε για πολλοστή φορά την σπουδαιότητα του θέματος των υποδομών δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην εγκατάσταση δεύτερου τελεφερίκ στην Σαντορίνη για να αποφευχθεί η ταλαιπωρία των τουριστών.
Επίσης, μεγάλο πρόβλημα υπάρχει και στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, τον Πειραιά, αφού δημιουργείται κυκλοφοριακό χάος στους δρόμους όταν προσεγγίζει μεγάλος αριθμός πλοίων, τα οποία συνήθως προγραμματίζουν και homeporting.
Υπάρχουν τρόποι για να επιλυθεί το κυκλοφοριακό πρόβλημα, αλλά δυστυχώς λόγω του υψηλού κόστους που απαιτείται, κανείς δεν είναι πρόθυμος να το αγγίξει.
Οι προτεινόμενες λύσεις για το κυκλοφοριακό που έχουν προταθεί είναι η υπογειοποίηση του ΗΣΑΠ και οι υπέργειοι δρόμοι πέριξ του λιμένος.
Υπέργειοι δρόμοι ταχείας κυκλοφορίας (πρόταση για τον Πειραιά)
Τέλος, υπάρχουν και επιπρόσθετες υποδομές που επιβάλλονται ιδιαίτερα με τις παρούσες συνθήκες και τις αναμενόμενες εξελίξεις όσον αφορά την κλιματική αλλαγή στον πλανήτη μας, κάτι από το οποίο επηρεάζεται ιδιαιτέρως και η χώρα μας λόγω της γεωγραφικής της θέσης.
Γράφει ο Θεόδωρος Κόντες
(*) Ο κ. Θεόδωρος Κόντες είναι πρώην πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιεροπλοίων και Επιβατηγών Πλοίων
Πηγή: tornosnews.gr