Iδιαίτερα ανησυχητικά, κυρίως για τις χώρες της κρίσης, είναι τα μηνύματα που έρχονται από την αγορά εργασίας. Ερευνα του Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών (ZEW), η οποία διενεργήθηκε κατ’ εντολήν του ιδρύματος Robert-Bosch και φέρει τον τίτλο «Νεανική ανεργία στην Ευρώπη», είναι αποκαλυπτική: το 2012 ο ένας στους δύο νέους στην Ισπανία και στην Ελλάδα δεν είχε δουλειά και δεν κατείχε κάποια θέση μαθητείας.
Όπως αναμεταδίδει η Deutsche Welle, η γενική διευθύντρια του ιδρύματος, Ίνγκριντ Χαμ, κάνει λόγο για πορίσματα που «θα πρέπει να μας κινητοποιήσουν».
«Δημιουργούμε κάτι σαν μια χαμένη γενιά και οι ειδικοί γνωρίζουν ότι αυτές οι πληγές που προκαλούνται στην αρχή της επαγγελματικής σταδιοδρομίας αργούν να κλείσουν. Πολλοί άνθρωποι που στα πρώτα χρόνια της επαγγελματικής τους ζωής έμειναν άνεργοι δεν κατάφεραν ποτέ να στεριώσουν σε μια δουλειά. Υπάρχει αυτό που λέμε ευάλωτη κοινωνική κατάσταση, από την οποία δεν μπορεί να βγει αργότερα κάποιος».
Τα αίτια για την υψηλή ανεργία στους νέους είναι πολλά και δεν περιορίζονται στα οικονομικά προβλήματα της συγκυρίας. «Η νεανική ανεργία δεν είναι νέο φαινόμενο. Πρόκειται για ένα διαρθρωτικό πρόβλημα, το οποίο υπήρχε και πριν από δέκα χρόνια», υποστηρίζει ο Χόλγκερ Μπονίν, ειδικός επιστήμονας του ZEW σε θέματα απασχόλησης.
Σύμφωνα με τον Μπονίν, η νεανική ανεργία πλήττει εδώ και πολλά χρόνια την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία. Σε κάποιες περιπτώσεις, η διόγκωσή της σχετίζεται άμεσα με το υψηλό ποσοστό μαθητών που εγκαταλείπουν χωρίς απολυτήριο τη σχολική εκπαίδευση.
Σε άλλες περιπτώσεις, η υψηλή ανεργία αποδίδεται στην απόσταση που χωρίζει την επαγγελματική εκπαίδευση από τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Αλλού είναι οι διαρκείς συγκρούσεις εργοδοτών και συνδικάτων που βάζουν εμπόδια στην απασχόληση. Οι συντελεστές της έρευνας εντοπίζουν τεράστια έλλειψη ακόμη και στα συστήματα της σχολικής εκπαίδευσης κάποιων χωρών.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Ιταλία οι πόροι για τη σχολική εκπαίδευση δεν έχουν αυξηθεί από το 1995. Στην Ισπανία, ο ένας στους πέντε νέους εγκαταλείπει το σχολείο χωρίς απολυτήριο. Ταυτόχρονα παρατηρείται εντυπωσιακή στροφή στην ανώτατη εκπαίδευση. Ο ένας στους δύο νέους ολοκληρώνει την εκπαίδευσή του με πανεπιστημιακό τίτλο.
Αυτό που λείπει από τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας είναι η κατάλληλη επαγγελματική εξειδίκευση. Το γεγονός αυτό αυξάνει το ρίσκο της ανεργίας. Και όπως υπογραμμίζει ο Χόλγκερ Μπονίν: «Τα εκπαιδευτικά συστήματα αυτά είναι μακριά από τις ανάγκες των επιχειρήσεων και της οικονομίας. Αυτός είναι ο μεγάλος κίνδυνος. Αναπαράγουν πτυχιούχους, χωρίς να υπάρχουν θέσεις για πτυχιούχους. Στην καλύτερη περίπτωση, οδηγούν σε υποδεέστερη απασχόληση, ωστόσο υπάρχουν συνέπειες όταν ένας πτυχιούχος αναγκάζεται να γίνει οδηγός ταξί».
Οι συντελεστές της έρευνας επικρίνουν τις ρυθμίσεις εκείνες στην αγορά εργασίας που έχουν σημειωθεί σε κάποιες χώρες της νότιας Ευρώπης, και οι οποίες έχουν προκαλέσει τη διάσπαση της αγοράς εργασίας. Ενώ οι μόνιμοι υπάλληλοι απολαμβάνουν το προνόμιο της προστασίας από τις απολύσεις, οι νεοεισερχόμενοι απασχολούνται συχνά με συμβάσεις συγκεκριμένου χρόνου και είναι τα πρώτα θύματα σε περιπτώσεις συγκυριακής ύφεσης της οικονομίας.
Στην Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία, περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους κάτω των 25 ετών εργάζονταν με καθεστώς σύμβασης περιορισμένου χρόνου. Στους άνω των 40, το αντίστοιχο ποσοστό δεν υπερέβαινε το 20%. Όπως τονίζουν οι συντελεστές της έρευνας, τα μέτρα που έλαβε η Ισπανία στο πεδίο της χαλάρωσης της νομοθεσίας περί απολύσεων απέφεραν καρπούς. Αντίθετα, στην Ιταλία και στην Πορτογαλία τα σχετικά μέτρα αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά.
Πηγή:dw.de
