Ο πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος, κ. Γιάννης Παναγόπουλος δεν χρειάζεται συστάσεις. Βρίσκεται στο «τιμόνι» της διοίκησης της ΓΣΕΕ από το 2006 έως σήμερα και έχει δώσει δείγματα γραφής στους αγώνες της εργατικής τάξης. Στην συνέντευξη που ακολουθεί, μιλάει στην «δημοκρατική» για την δύσκολη χρονιά που φτάνει στο τέλος της, την ανάγκη να καταρτιστεί μια νέα εθνική στρατηγική και να βρει η κοινωνία τα ανακλαστικά της, την καταστροφική πολιτική που ακολουθεί αυτή η κυβέρνηση, καθώς και για τις συνεχείς απώλειες των εργατικών δικαιωμάτων που έχουν κατακτηθεί με αγώνες πολλών ετών.
Ενδιαφέρουσα είναι η άποψη που εκφράζει ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ σχετικά με τους δήθεν αγώνες που δίνει η κυβέρνηση για να υπερασπιστεί την ‘νησιωτικότητα’ την στιγμή που καταργεί τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά και το συνδέει με το προσφυγικό, ενώ δεν έχουν καμία διασύνδεση το ένα με το άλλο ζήτημα.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Παναγόπουλε, το 2016 φτάνει στο τέλος του. Ακόμη μία χρονιά υπό το βάρος των μνημονίων κατά την οποία οι εργαζόμενοι βλέπουν τα δικαιώματά τους να καταρρέουν και οι συνταξιούχοι τις συντάξεις τους να χάνονται ενώ η φορολογία ανεβαίνει. Τι μπορεί να γίνει κατά την γνώμη σας;
Οι σημαντικότερες επιπτώσεις δεν είναι μόνον αυτές που αναφέρετε στο ερώτημά σας. Είναι ο αυτοματισμός, η μοιρολατρία και η συνωμοσιολογία που έχουν αναπτυχθεί τα χρόνια των μνημονίων, που δεν οδηγούν πουθενά αλλού, παρά μόνον στην ανακύκλωση της κρίσης. Τα παραπάνω είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την καταστροφή των ανακλαστικών της κοινωνίας, λόγω του ακατάσχετου λαϊκισμού και της δημαγωγίας που αναπτύχθηκε. Αυτό οδηγεί τώρα στον κίνδυνο μιας κοινωνίας χαμηλών προσδοκιών. Μιας κοινωνίας φοβισμένης και φοβικής.
Απαιτείται λοιπόν να καταρτιστεί μια νέα εθνική στρατηγική, με θεμελιώδης προϋπόθεση να γίνει κοινωνικά αποδεκτό το μεταρρυθμιστικό της πρόταγμα.
• Πώς είδατε τον κρατικό προϋπολογισμό που ψηφίστηκε πρόσφατα; Υπάρχουν περιθώρια για πραγματική ανάπτυξη της οικονομίας στην χώρα μας;
Πρόκειται για έναν ακόμη προϋπολογισμό περικοπών και λιτότητας.
Με την υπερφορολόγηση, τη μείωση μισθών και φυσικά με την εφιαλτική ανεργία, δεν υπάρχουν περιθώρια αισιοδοξίας.
Η συνέχιση της ίδιας πολιτικής το μόνο που μπορεί να επιφέρει είναι συνέχιση του φαύλου κύκλου της ύφεσης.
Τα μέτρα που εφαρμόζονται με τις κατευθύνσεις των δανειστών και αυτό που επιχειρήθηκε να αλλαχθεί η δομή της οικονομίας μέσω της εσωτερικής υποτίμησης και από την κατανάλωση να περάσει στην παραγωγή εμπορεύσιμων προϊόντων και να γίνει εξωστρεφής, δεν επιτεύχθηκε.
Η συνέχιση λοιπόν της ίδιας πολιτικής θα έχει με μαθηματική ακρίβεια τα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα.
• Οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση, θα βοηθήσει σε κάτι τον κόσμο; Δεν πρόκειται φυσικά για κανονικό δώρο.
Οι συνταξιούχοι, έχουν μετατραπεί από απόμαχους της δουλειάς σε απόμαχους της ζωής.
Έχουν υποστεί μεγάλες μειώσεις στις συντάξεις τους, ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, ακόμη και εκείνοι που μέχρι πρότινος προστατεύονταν μέσω του ΕΚΑΣ. Τώρα δίνεται μια εφάπαξ οικονομική ενίσχυση για έναν συγκεκριμένο αριθμό συνταξιούχων.
Με ψίχουλα δεν μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος και φυσικά ούτε οι συνταξιούχοι, ούτε οι εργαζόμενοι μπορούν να δουν τα ψίχουλα ως καρβέλια.
Θα μπορούσε η Κυβέρνηση, αν πραγματικά αντιλαμβανόταν τους πόρους ως αναπτυξιακά εργαλεία κι όχι ως “δώρα” στις μεγαλύτερες ηλικιακές κατηγορίες, να υιοθετήσει την πρόταση της ΓΣΕΕ για τον εργοδότη ύστατης καταφυγής και να κατευθύνει αυτά τα κονδύλια στη δημιουργία θέσεων εργασίας για τα παιδιά και τα εγγόνια τους.
• Είναι πάντως γεγονός πως κυριαρχεί μεγάλη αναστάτωση, απογοήτευση και αγανάκτηση τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Τα εργατικά δικαιώματα που κερδήθηκαν με τόσους αγώνες, χάνονται καθημερινά. Πιστεύετε ότι θα καταφέρουμε να κερδίσουμε τα… χαμένα;
Για μας μάχες που χάθηκαν είναι μόνο όσες μάχες δεν δόθηκαν. Μπορεί να είμαστε καθημαγμένοι, μπορεί να είμαστε χτυπημένοι από παντού αλλά ο αγώνας μας θα συνεχιστεί με κάθε μέσο και τρόπο που διαθέτουμε.
Μετά την προσφυγή στο Διεθνές Γραφείο Εργασίας και τις αυστηρότατες συστάσεις που έκανε στην ελληνική κυβέρνηση, με τις οποίες ωστόσο δεν έχει συμμορφωθεί, κάναμε και νέα προσφυγή στην Επιτροπή της Χάρτας Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπου θέσαμε όλα τα ζητήματα των Ελεύθερων Συλλογικών Διαπραγματεύσεων, των ομαδικών απολύσεων κτλ.
Για όλα αυτά τα ζητήματα αναμένουμε μια ευνοϊκή απόφαση από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Μπορεί να μην αποτελεί τη λύση, αλλά είναι ένα όπλο στη φαρέτρα του αγώνα που θα συνεχίσουμε.
• Πάντως και στην εργασία έχουν αλλάξει οι συνθήκες. Δεν υπάρχουν πια οκτάωρα (με πλήρη απασχόληση και ένσημα) ενώ οργιάζει η ‘μαύρη εργασία’. Τι μπορεί να αντισταθμίσει αυτή την κατάσταση;
Ο κόσμος της εργασίας, ιδίως στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας που έχει πληρώσει φόρο αίματος και με την ανεργία, δεν έχει άλλα περιθώρια αντοχών. Έτσι όπως διαμορφώνεται η κατάσταση εκτός από τα πραγματικά προβλήματα, δίνεται η ευκαιρία να ανθίσει και η ανήθικη επιχειρηματικότητα.
Η κυβέρνηση όχι μόνον αδυνατεί να εφαρμόσει πολιτικές που θα ανατρέψουν την κατάσταση στην αγορά εργασίας, αλλά δεν κάνει τίποτα για να σταματήσει και τα φαινόμενα στα οποία αναφερθήκατε. Ζητάμε κάθε μέρα εντατικοποίηση των ελέγχων μέσω των υπαρχόντων μηχανισμών που υπάρχουν όπως το ΣΕΠΕ, αλλά κάτι τέτοιο δε γίνεται. Αυτό που πρέπει να κατανοήσει η κυβέρνηση είναι ότι τα προβλήματα στην αγορά εργασίας δεν λύνονται με επικοινωνιακά τερτίπια. Έτσι κουκουλώνονται και γιγαντώνονται.
• Παράλληλα, διαπιστώνουμε ότι η νέα γενιά ανέργων είναι οι 50άρηδες ενώ και οι νεότερες ηλικίες, δεν βρίσκουν εργασία (μακροχρόνια άνεργοι). Τι θα μπορούσε να δώσει κίνητρο για να αλλάξει η κατάσταση;
Στον εργασιακό μεσαίωνα και στην ασφυκτική πίεση της γήρανσης του πληθυσμού, με την παράλληλη μετανάστευση των μορφωμένων νέων στο εξωτερικό και την άνθιση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης, που διαμορφώνουν τη σημερινή κατάσταση που βιώνουμε, το πρώτο ανάχωμα για την αύξηση των απασχόλησης θα ήταν το κράτος να γίνει «εργοδότης ύστατης καταφυγής». Σχετικά μελέτη έχει κάνει το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ και έχει δοθεί και στη δημοσιότητα.
Με αυτό το μέτρο, το κράτος μετατρέπεται σε μια παραγωγική οντότητα, σε ένα βασικό εργαλείο σχεδιασμού της κοινωνικής πολιτικής, για υψηλής παραγωγικότητας κοινωνικό αποτέλεσμα.
• Πως κρίνετε την κατάσταση στα νησιά με αφορμή το προσφυγικό και παράλληλα την συνεχή φορομπηχτική πολιτική που δεν αφήνει περιθώριο ανάπτυξης στους νησιώτες;
Το προσφυγικό δεν είναι ένα απλό ζήτημα. Πρόκειται για την επιτομή της ανθρωπιστικής κρίσης, που ήρθε μέσα στο σπίτι μας να μας θυμίσει, πως τα προηγούμενα χρόνια ο όρος αυτός στην Ελλάδα με επιπόλαιο τρόπο κακοποιήθηκε στο όνομα κομματικών επιδιώξεων και σκοπιμοτήτων. Παρ’ ότι η χώρα έχει απόλυτη ανάγκη οικονομικής στήριξης από ευρωπαϊκούς πόρους, είναι πολιτικά κρίσιμο ζήτημα η μη σύγχυση του θέματος του χρέους και του διεθνούς δανεισμού της χώρας με τις χρηματοδοτικές ανάγκες για την αντιμετώπιση του προσφυγικού.
Η μάχη των μειωμένων συντελεστών δίνεται (ακριβέστερα στήνεται) γιατί, ειδικά η σημερινή κυβέρνηση, έχει ανάγκη να δείξει ότι «δίνει τη μάχη με τους ξένους», «διαθέτει κοινωνικές ευαισθησίες» και «αντισταθμίζει τις συνέπειες μιας καταναγκαστικής συμφωνίας» με «σταδιακές και ήπιες εφαρμογές επώδυνων μέτρων». Οι μειωμένοι συντελεστές στα νησιά αποτελούν μια επιβεβλημένη εκ των συνθηκών ενέργεια. Η κυβέρνηση εισήγαγε και νέες έννοιες όπως της «υπεράσπισης της νησιωτικότητας» (;) Από αυτές τις έννοιες σίγουρα θα πρέπει να εξαιρεθούν και άλλες έννοιες και διάφορες δηλώσεις του «έτερου Κυβερνητικού Καππαδόκη» που… φαντασιώνεται αερομαχίες όταν μιλά για υπεράσπιση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά, γιατί δεν σχετίζεται με τη φορολογία καθώς ανήκει σε αντικείμενο άλλων επιστημών.