Ο Μιχάλης Παπαγεωργίου, είναι δικηγόρος-Δ.Ν. και διδάσκων Διοικητικού Δικαίου στις Νομικές Σχολές Αθηνών και Θράκης. Στην σημερινή συνέντευξη που παραχώρησε στην «δημοκρατική» μιλάει για ‘καυτά’ ζητήματα, όπως οι εξελίξεις με τις αντικειμενικές αξίες και πώς εφαρμόζονται στην περιοχή μας, οι δασικοί χάρτες αλλά και το Κτηματολόγιο Ρόδου -για την λειτουργία του οποίου, δεν κρύβει την ανησυχία του μέχρι και την μετάπτωσή του στο Εθνικό Κτηματολόγιο.
• Κύριε Παπαγεωργίου, να ξεκινήσουμε από τις εξελίξεις με τις αντικειμενικές αξίες, που απασχολεί πολύ κόσμο και κυρίως τους νησιώτες. Θα ήθελα να μας μιλήσετε γι’ αυτό.
Με συγκροτημένες νομικές θέσεις και ισχυρισμούς μέσα από την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Νοτίου Αιγαίου (Π.Ε.Δ.) καταφέραμε ειδικά ως νησιωτική τοπική κοινωνία να πείσουμε την ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών ότι η διοικητική διαδικασία για τη διαμόρφωση του τρέχοντος φορολογικού συστήματος των αντικειμενικών αξιών είχε ένα σύνολο από παραλείψεις σε επίπεδο πραγματικών και έννομων εκτιμήσεων ανά περιοχή και ζώνη για τους επιμέρους Δήμους, αλλά και ουσιαστικές αβλεψίες ως προς την απαίτηση διατύπωσης εμπεριστατωμένης Γνώμης από τους κατά τόπους Ο.Τ.Α α΄βαθμού (Δήμους), ειδικά ως προς την κλιμάκωση των αντικειμενικών αξιών από γειτονιά σε γειτονιά, από μία περιοχή που είναι κατεξοχήν «εμπορική» και μία που είναι αμιγώς «οικιστική» ή «αγροτική».
Οι συγκεκριμένες στρεβλώσεις αναλύοντας τη μέχρι σήμερα νομολογιακή κατεύθυνση του ΣτΕ επιδέχονταν ακόμα και τη δικαστική ακύρωσή τους, διαταράσσοντας ωστόσο το σύνολο του δημοσιονομικού σχεδιασμού, καθώς το σύστημα των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων επηρεάζει τη διαμόρφωση και την ποσόστωση 20 και πλέον φόρων, όπως λ.χ. από τον ΕΝΦΙΑ μέχρι τον Φόρο Μεταβίβασης.
Τα αντανακλαστικά του ΥΠΟΙΚ φαίνεται πως λειτούργησαν με διάθεση να αποκατασταθούν οι πλέον χονδροειδείς και υπέρμετρες φορολογικές επιβαρύνσεις για τους πολίτες και την αξία της γης τους γι’ αυτό και υπάρχει η τρέχουσα τροποποιητική νομοθετική ρύθμιση του άρθρου 51 του Ν. 5000/2022. Ωστόσο αυτό το τροποποιηθέν νομοθετικό πλαίσιο, αν και δίνει το λόγο στους Δήμους να γνωμοδοτήσουν τους αποδίδεται με ένα πολύ μικρό χρονικό περιθώριο έως τις 20 Ιανουαρίου του 2023 με την προσκόμιση-συγκέντρωση μάλιστα συγκεκριμένων τεχνοκρατικών δεδομένων ή ευθέως συμβολαίων μεταβίβασης (διαστήματος 2019-2020), ούτως ώστε να τεκμηριωθεί επί του πρακτέου η αξία της γης ανά ζώνη και ανά περιοχή του κάθε Δήμου ανά την Ελλάδα. Γεγονός που απαιτεί τη συντονισμένη ενεργοποίηση επιμέρους Υπηρεσιών δημοτικών και δημόσιων, ακόμα όμως και ορκωτών -πιστοποιημένων εκτιμητών, αλλά και τη συνεργατική διάθεση των επιμέρους Δ.Ο.Υ./Α.Α.Δ.Ε. προς τους Δήμους, όπως και του ίδιου του συμβολαιογραφικού σώματος με την παράδοση προς τους Δήμους σειράς Συμβολαίων τις επόμενες μόλις 20 κάτι ημέρες, εν μέσω μάλιστα αργιών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς…
Διαβάζοντας το σχετικό άρθρο 3, της Υπουργικής Απόφασης βλέπουμε ότι απαιτούνται απολύτως συγκεκριμένα συγκριτικά στοιχεία απόλυτα τεκμηριωμένα προς υποστήριξη της Γνώμης-Θέσης των Δήμων κατά τον Ν. 1249/1982 και την Υπ. Αποφ 57732 ΕΞ 2021 (όπως λ.χ. τα στοιχεία 19-28 και 32-35), είτε από πιστοποιημένους από το ΥΠΟΙΚ εκτιμητές, είτε ενδο-υπηρεσιακά από τις υπηρεσίες των Δήμων….. ίδωμεν το αποτέλεσμα…
• Έχει γίνει επίσης πολύς λόγος για τους δασικούς χάρτες. Οι προθεσμίες και οι παρατάσεις που δόθηκαν, βοήθησαν τους ενδιαφερόμενους;
Με σειρά νομοθετημάτων, όπως λ.χ. με το Ν. 4958/2022, δόθηκαν σειρά παρατάσεων για την υποβολή “Αντιρρήσεων”, χωρίς ωστόσο οι αναρτηθέντες δασικοί χάρτες να έχουν σε πολλές περιπτώσεις ανά την ελληνική Επικράτεια ενσωματώσει και προσαρμοστεί στο σύνολο των καταιγιστικών (και ορθών) μερικότερων τροποποιήσεων, που έχουν επέλθει νομοθετικά για ορισμένες κατηγορίες εκτάσεων γης και που υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις δεν εμπίπτουν και εκφεύγουν από τη δασική νομοθεσία. Αυτή η μετέωρη κατάσταση δημιουργεί αντιφάσεις και αμφιβολίες ως προς την αξιολογική κρίση των αρμόδιων Υπηρεσιών και Επιτροπών.
Σε κάθε περίπτωση, η υποβολή «Αντιρρήσεων» δεν είναι μία δεσμευτική για τους διοικούμενους διοικητική διαδικασία γι’ αυτό και από τη Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν θεωρείται ως «ενδικοφανής» Προσφυγή, ώστε να αποτελεί υποχρεωτικό βήμα για την άσκηση ένδικου βοηθήματος της αίτησης Ακύρωσης κατά του τελικώς Κυρωμένου Δασικού Χάρτη μεταγενέστερα.
Άλλωστε, και οι αντίστοιχες αρμόδιες Επιτροπές είναι εξαιρετικά επιβαρυμένες για την αξιολόγηση σειράς ενστάσεων και αντιρρήσεων από τους πολίτες και ακόμα δεν μπορούμε να κρίνουμε με ασφάλεια και με απτά αποτελέσματα τις κρίσεις και τα αντανακλαστικά της Διοίκησης στην εφαρμογή της σύγχρονης νομοθεσίας, που αποκαθιστά σε μεγάλο βαθμό σημαντικές στρεβλώσεις που υπήρχαν μέχρι τις μέρες μας, ιδιαίτερα στη νησιωτική Ελλάδα.
Πρέπει γενικότερα οι πολίτες να συνειδητοποιήσουν ότι το Δασολόγιο και οι Κυρωμένοι Δασικοί Χάρτες είναι μία «ανοιχτή» διαδικασία που επιβάλλεται ωστόσο να ανα-διαμορφώνεται με τη δέουσα επιμέλεια και από τις δύο πλευρές, Διοίκησης-Διοικούμενων με βάση ενδεδειγμένα έννομα συμφέροντα και ένθεν κακείθεν διεκδικήσεις.
Αξίζει να επισημάνουμε πως στις περιοχές -και δη της νησιωτικής Επικράτειας- που βρίσκεται σε παράλληλη εξέλιξη η σύσταση των Δασικών Χαρτών με την κατάρτιση Κτηματολογίου είναι κρίσιμο να διαφυλαχθούν με τρόπο συγκροτημένο τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των ιδιωτών, όσο και η ουσιαστική περιβαλλοντική δασική προστασία, ξεκαθαρίζοντας τι είναι «δάσος» και τι «δασική έκταση», τι «βραχώδης» περιοχή και τι «φρύγανο» σε σχέση με υφιστάμενες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις ανά γεωτεμάχιο και ανά επιμέρους έκταση.
Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο πως η δασική προστασία είναι ενιαία και αδιαίρετη, είτε μία έκταση ανήκει στο Δημόσιο είτε σε ιδιώτες, συνεπώς αυτό που επιβάλλεται να εστιάσουμε ως έννομη τάξη είναι το τι θέλουμε να προστατεύσουμε, σε ποια έκταση και με πόση ένταση, με σεβασμό στο σύνολο των έννομων αγαθών που υφίστανται και αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους.
Θέλω να τονίσω πως η οργάνωση του Εθνικού Δασολογίου, του Εθνικού Κτηματολογίου και του Χωροταξικού Σχεδιασμού της Χώρας είναι συνταγματικές υποχρεώσεις και εγγυήσεις της Πολιτείας και δεν γίνεται οι χρόνιες παραλείψεις του κράτους δικαίου ως προς την κατάρτισή τους να μετακυλίονται ως βάρος και ανασφάλεια δικαίου προς την ίδια την Κοινωνία, αλλά και προς τις Αναπτυξιακές προοπτικές της Πατρίδας μας.
• Τέλος, το Κτηματολόγιο της Ρόδου –αν και με δυσκολία- επανήλθε στην λειτουργία του. Είστε ικανοποιημένος από την διαδικασία –μέχρι και την «μετάπτωσή» του στο Εθνικό Κτηματολόγιο;
Πολύ φοβάμαι ότι πριν την «Μετάπτωση» θα έρθει η «Πτώση» του Κτηματολογίου Ρόδου. Αν και είχα την τιμή να συμμετέχω στη Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τη διαμόρφωση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου περί Μετάπτωσης και επί της ουσίας εναρμόνισης και συγχρονισμού με το Εθνικό Κτηματολόγιο με τρόπο υπέρ της ασφάλειας του Δικαίου, των κεκτημένων εμπράγματων δικαιωμάτων αλλά και υπέρ του εκσυγχρονισμού του ιστορικού Κτηματολογίου Ρόδου, η διαδικασία στην πράξη είναι στάσιμη για να μην πω… μελαγχολική πριν την… «Πτώση» που σας προανέφερα.
Οι εκκρεμείς πράξεις παραμένουν χιλιάδες, δίχως να μειώνονται δραστικά, η υπο-στελέχωση δε είναι κάτι περισσότερο από ορατή. Είναι επιβεβλημένο να προχωρήσουν άμεσα από το ίδιο το Υπουργείο Δικαιοσύνης σε συνεργασία με το Ελληνικό Κτηματολόγιο και τους άλλους αρμόδιους φορείς, οι πολλά υποσχόμενες Προγραμματικές Συμβάσεις, αλλά ακόμα και επιμέρους οργανωμένες αναθέσεις για την πρόσληψη έστω με Σ.Ο.Χ., αν όχι απευθείας μόνιμου προσωπικού πλέον από το ΥΠΕΝ, νομικών, μηχανικών, αλλά και ειδικευμένου διοικητικού προσωπικού, ούτως ώστε το Κτηματολόγιο Ρόδου να μπορεί να αντεπεξέλθει κατ’ ελάχιστο στις καθημερινές συναλλακτικές απαιτήσεις… Και δεν αναφέρομαι στα όσα περαιτέρω απαιτούνται για να ολοκληρωθεί η Μετάπτωση σε δύο και κάτι πλέον χρόνια…
Απαιτούνται λοιπόν ΑΜΕΣΕΣ, ΔΡΑΣΤΙΚΕΣ και ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ σε κεντρικό επίπεδο, καθώς λειτουργικά το Κτηματολόγιο βρίσκεται ημιθανές και υπό παράδοση των ίδιων των βαρών του…Εκπέμπει λειτουργικά και οργανωτικά SOS. Οι συνάδελφοί μου δικηγόροι, μηχανικοί, αλλά και οι ίδιοι οι λίγοι εναπομείναντες υπάλληλοι του Κτηματολογίου Ρόδου έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με το χάος… και στην υπόλοιπη Ελλάδα αντίστοιχοι συνάδελφοί μας, αλλά και οι ίδιες οι δημόσιες υπηρεσίες ή και Τράπεζες, δεν μας… πιστεύουν σε επίπεδο συναλλαγών μαζί τους ότι μπορεί να υπάρχει τόση μεγάλη κωλυσιεργία, ακόμα και για την έκδοση Πιστοποιητικού Ιδιοκτησίας μετά από την Εγγραφή μίας Αγωγής, μίας Προσημείωσης (ή μίας Άρσης) ή μίας Αγοραπωλησίας….
Για όλα τα παραπάνω, λοιπόν, αν θέλουμε να μιλάμε για ευρωπαϊκό κράτος δικαίου οφείλουμε ως Πολιτεία να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα ολοκληρωμένα και όχι με επιμέρους και πρόσκαιρες αλυσιτελείς παρεμβάσεις που εν τέλει επιβαρύνουν, δίχως να ωφελούν ευθέως τόσο τους πολίτες, όσο και την ίδια την Δημόσια Διοίκηση.
