Μία πρωτόγνωρη στα χρόνια του μνημονίου μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των φτωχότερων Ελλήνων, πάνω από 8%, προκάλεσαν τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση το 2015, όταν στη μεσαία τάξη υπήρξαν “ελαφρύνσεις”. Τα μέτρα είχαν ως αποτέλεσμα να εκτοξευθούν οι δείκτες φτώχειας κατά 9% και του κινδύνου φτώχειας κατά 16,1%. Δεν προσμετρώνται, πάντως, παροχές σε είδος του νόμου για την ανθρωπιστική κρίση.
Και όμως, τα μέτρα που επιβλήθηκαν από την κυβέρνηση το 2015, έφεραν το μεγαλύτερο – στα χρόνια του μνημονίου – πλήγμα στα εισοδήματα των φτωχότερων Ελλήνων, προκαλώντας, παράλληλα, αύξηση – ρεκόρ της φτώχειας και των ανισοτήτων.
Σύμφωνα με ειδικό κεφάλαιο στην Έκθεση του Διοικητή της ΤτΕ για το κόστος της δημοσιονομικής προσαρμογής στην εισοδηματική κατανομή, στη φτώχεια και την ανισότητα, το 2015 έλαβε χώρα μία πρωτόγνωρη στα χρόνια του μνημονίου μείωση διαθέσιμου εισοδήματος των φτωχότερων Ελλήνων.
Η μείωση ξεπέρασε το 8% στην κατηγορία του 10% των φτωχότερων πολιτών, όταν λόγω αυξήσεων εισοδήματος στα μεσαία – μεγάλα κλιμάκια, μεσοσταθμικά το εισόδημα φαίνεται να μειώθηκε πολύ πιο λίγο: Μόνο κατά 0,3%. Και τούτο, όταν το 2014 καταγράφεται άνοδος κατά 1,2% στο διαθέσιμο εισόδημα, κυρίως λόγω του κοινωνικού μερίσματος και ενώ η μεγαλύτερη πτώση κατά 6,9% καταγράφεται το 2011.
Πάντως, σύμφωνα με την Έκθεση της ΤτΕ, στον υπολογισμό του 2015 δεν έχουν συμπεριληφθεί τα μέτρα που προβλέπονται στο νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση, “καθώς στην πλειοψηφία τους αφορούν παροχές σε είδος”.
Η επιβάρυνση στους φτωχότερους, με βάση τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στις μετρήσεις, προήλθε από:
α) τα επιδόματα που χορηγούνται με εισοδηματικά κριτήρια λόγω της αναστολής χορήγησης του κοινωνικού μερίσματος που χορηγήθηκε εκτάκτως το 2014 (μείωση στο διαθέσιμο εισόδημα των φτωχότερων νοικοκυριών),
β) την αύξηση των εισφορών για υγειονομική περίθαλψη των συνταξιούχων (περιλαμβάνεται στις εισφορές μισθωτών) και
γ) τους άμεσους φόρους, λόγω της κατάργησης της ιδιαίτερης φορολογικής μεταχείρισης των αγροτών και της κατάργησης του συμπληρωματικού φόρου στο εισόδημα από μισθώματα (μικρή θετική επίδραση).
Η επίδραση των δημοσιονομικών μέτρων στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών το 2015
Αύξηση ανισοτήτων
Καθώς λοιπόν το 2015 το βάρος μοιράστηκε άνισα μεταξύ των φτωχών, οι δείκτες ανισότητας “εκτοξεύονται”. Καταγράφεται “έκρηξη” του δείκτη σχετικής φτώχειας κατά 9% (είχε μειωθεί κατά 9,2% το 2014). Παράλληλα, καταγράφεται και μεγέθυνση του χάσματος φτώχειας στο 12,8% και του κινδύνου φτώχειας κατά 16,1% (κατώφλι φτώχειας στο 50% του μέσου εισοδήματος).
Ομοίως, ο δείκτης Gini που μετρά τις κοινωνικές ανισότητες, αυξήθηκε κατά 1,6%, ενώ ο δείκτης που μετρά πόσες φορές πιο μεγάλο είναι το εισόδημα του 10% των πιο πλουσίων, σε σχέση με αυτό του 10% των φτωχότερων Ελλήνων (S90/S10), αυξήθηκε επίσης, υποδηλώνοντας επιδείνωση ανισοτήτων κατά 9,1% το 2015.
capital.gr
