“Δεν αρκεί οι Υπουργοί να ντύνονται φαντάροι και να πάνε στο νησί λέγοντας «Εδώ είμαστε εμείς». Πρέπει στην πραγματικότητα να είναι εκεί.”
Συζητήθηκε στη Βουλή η Επίκαιρη Ερώτηση του Αντιπροέδρου της Βουλής και Βουλευτή Δωδεκανήσου Δημήτρη Κρεμαστινού για την ακτοπλοϊκή απομόνωση των κατοίκων του Αγαθονησίου στη μέση του χειμώνα. Την ερώτηση προσήλθε για να απαντήσει ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Παναγιώτης Κουρουμπλής.
Ο Δημήτρης Κρεμαστινός ζήτησε από τον Υπουργό να καλύψει τα προβλήματα σύνδεσης που δημιουργήθηκαν με την απόσυρση του τακτικού πλοίου «Κάλυμνος» για συντήρηση. Ο Υπουργός παραδέχθηκε ότι η υποκατάσταση του πλοίου δεν είναι επαρκής και δεσμεύτηκε ρητά ότι τέλος Φεβρουαρίου θα τελειώσουν οι εργασίες και ότι το πλοίο θα επιστρέψει. Ο Αντιπρόεδρος της Βουλής πίεσε έντονα τον Υπουργό για σύνδεση του Αγαθονησίου με την Κω με ταχύπλοο δύο φορές την εβδομάδα αντί για μία λέγοντας ότι αν το Αγαθονήσι παραμείνει αποκομμένο, με αυξημένο ΦΠΑ και χωρίς το αφορολόγητο των μικρών νησιών που η Κυβέρνηση κατάργησε, γιατί οι κάτοικοι να μείνουν εκεί και να μην φύγουν;Συμπληρώνοντας «Για όνομα του Θεού! Πόσο φόρο πια θα πάρει το κράτος από το από το Αγαθονήσι;» ζητώντας παράλληλα εξαίρεση από τα οικονομικά μέτρα.
Εξερχόμενος από την Ολομέλεια, ο Δημήτρης Κρεμαστινός σχολίασε απαντώντας σε δημοσιογράφους:
«Ο Υπουργός κ. Κουρουμπλής ασχολήθηκε με το τι έγινε στη Σύμη και στη Βαλέτα –από ευρωπαϊκής πλευράς- αλλά όσον αφορά το Αγαθονήσι, η οικονομική του κατάσταση παραμένει η ίδια, με τις κυβερνητικές πολιτικές του αυξημένου ΦΠΑ και της κατάργησης του αφορολόγητου των μικρών νησιών με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων.
Εκείνο που ήταν θετικό από τη συζήτηση της Επίκαιρης Ερώτησης είναι ότι το πλοίο «Κάλυμνος» θα επανέλθει στη γραμμή από αρχές Μαρτίου και ότι ο Υπουργός είπε ότι θα κάνει προσπάθεια το ταχύπλοο να συνδέει 2 φορές την εβδομάδα το Αγαθονήσι με την Κω. Αλλά, «θα». Αναμένουμε, λοιπόν, αν θα πραγματοποιηθούν τα λεγόμενά του.»
Ολόκληρη η συζήτηση, είχε ως εξής:
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (Ε΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Πρόεδρε, συνηθίζουν όλοι να μιλούν για τους εκατόν πενήντα κατοίκους-ήρωες του Αγαθονησίου -και όταν λέω «όλοι», εννοώ οι δημοσιογράφοι, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Πρωθυπουργός, οι Υπουργοί, οι Βουλευτές κ.λπ.- αλλά αυτοί οι ήρωες στην πράξη αποδεικνύεται ότι είναι εγκαταλελειμμένοι, διότι έρχεται ο Δήμαρχος του Αγαθονησίου και εκπέμπει «SOS», λέγοντας ότι είναι απομονωμένοι. Το μοναδικό πλοίο που τον συνέδεε με την υπόλοιπη Ελλάδα διά της Νήσου Κω, λόγω του ότι είναι στο ναυπηγείο, δεν έχει αντικατασταθεί. Υπάρχει ένα μικρό πλοίο που κάνει μία προσπάθεια δύο φορές την εβδομάδα, αλλά επειδή είναι μικρό και όταν είναι πάνω από 5 μποφόρ δεν μπορεί να κινηθεί, στην πραγματικότητα δεν έχει καμία επαφή.
Ζητά, λοιπόν, αυτός ο άνθρωπος να υπάρξουν άμεσα μέτρα ούτως ώστε να αντικατασταθεί αύριο κιόλας αυτή η απώλεια.
Το δεύτερο που ζητάει είναι το επιδοτούμενο ταχύπλοο που κάνει τη γραμμή Αγαθονησίου-Κω και την κάνει μία φορά την εβδομάδα, να την κάνει τουλάχιστον δύο, διότι οι λειτουργικοί μηχανισμοί του κράτους βρίσκονται στην Κω. Στο Αγαθονήσι από πλευράς Διοίκησης δεν βρίσκεται τίποτα. Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, πρέπει να έρχονται σε επαφή. Κατά συνέπεια, το να ζητά αυτή τη στιγμή άμεσα μέτρα δεν είναι ένα θέμα μικροπολιτικό, αλλά ουσιαστικό.
Πρέπει να πω ότι το Αγαθονήσι, ένας βράχος πράγματι, έγινε νησί λόγω του Ανδρέα Παπανδρέου, κακά τα ψέματα. Πριν, δεν υπήρχε τίποτα. Δεν υπήρχε λιμάνι, έγινε λιμάνι. Δεν υπήρχε ηλεκτροφωτισμός, πήγε το φως. Προτού έρθει η κινητή τηλεφωνία, δεν υπήρχε η κλασική τηλεφωνία. Τους έβαλαν τηλέφωνα. Έγινε ο σχεδιασμός του ελικοδρομίου, έγιναν δρόμοι -τη στιγμή που δεν υπήρχε τίποτα- έγινε η ύδρευση του νησιού, έγινε ο ΧΥΤΑ. Και τώρα αυτοί οι άνθρωποι ζουν κάτω από το καθεστώς της κατάργησης του αφορολόγητου των νησιών κάτω των τριών χιλιάδων κατοίκων και με τον ισχύοντα ΦΠΑ στα νησιά, όπως ξέρετε, κύριε Υπουργέ. Δηλαδή, δεν εξαιρείται το Αγαθονήσι.
Κατά συνέπεια, το αδιέξοδο είναι μεγάλο. Το ερώτημα είναι: τι να κάνουν αυτοί οι άνθρωποι; Να σηκωθούν να φύγουν, να έρθουν εδώ και να πάνε άλλοι να μείνουν στο νησί αυτό;
Άρα, λοιπόν, θα σας παρακαλέσω πολύ, να πείτε άμεσα, τώρα, ότι πρώτον το ταχύπλοο που επιδοτείται θα έχει τουλάχιστον δύο φορές επαφή, αντί για μία που υπάρχει τώρα. Το δεύτερο είναι κάποιο άλλο πλοίο να κάνει αυτή τη γραμμή, μέχρις ότου να επανέρθει το ΚΑΛΥΜΝΟΣ. Το τρίτο είναι το εξής: Δεν φτάνει να λέμε στους ανθρώπους ότι οι Υπουργοί ντύνονται φαντάροι και πάνε στο νησί και τους λένε «Εδώ είμαστε εμείς». Πρέπει στην πραγματικότητα να είναι εκεί, διότι κάθε μέρα βλέπουν τα τούρκικα αεροπλάνα να περνάνε από πάνω τους, ενώ παράλληλα δεν έχουν καμία επαφή με την Ελλάδα.
Επομένως, αυτό το πράγμα δεν είναι κάτι απλό, κύριε Πρόεδρε. Βέβαια, θα μου πείτε ότι ο κ. Κουρουμπλής δεν φταίει μόνος του, αλλά είναι θέμα κυβερνητικό και πρέπει άμεσα να ληφθούν μέτρα εδώ και τώρα.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ (Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής): Πάντοτε η διαδικασία των επικαίρων ερωτήσεων έχει ένα ουσιαστικό ενδιαφέρον, γιατί από τη μία πλευρά κατατίθεται, κύριε Πρόεδρε, η αγωνία ενός συναδέλφου και από την άλλη πλευρά καλείται η Κυβέρνηση να εξηγήσει, να δεσμευθεί, να δώσει λύσεις.
Κύριε Πρόεδρε, επισκέφθηκα πρόσφατα αυτήν την περιοχή και ακόμη νοτιότερα, το Καστελόριζο, το νησί της Ρω, το νησί της Στρογγύλης και το νησί της Σύμης. Θέλω να μεταφέρω στο ελληνικό Κοινοβούλιο, κύριε Πρόεδρε, ότι οι κάτοικοι της περιοχής όχι μόνο διατηρούν τη φιλοξενία και την αγάπη τους για την πατρίδα, αλλά προσδοκούν ότι όλη αυτή η κοινωνική και πολιτική σταθερότητα της Ελλάδας θα δώσει πολύ μεγαλύτερη έμφαση τον επόμενο χρόνο από πλευράς παρουσίας επισκεπτών και τουριστών, κάτι που θα τονώσει την οικονομία αυτών των νησιών.
Κύριε Πρόεδρε, ο κύριος συνάδελφος, ο κ. Κρεμαστινός, εύστοχα καταθέτει την αγωνία του, όχι μόνο ως Βουλευτής της περιοχής, αλλά και ως πολιτικός που αφουγκράζεται τις αγωνίες του Αιγαίου. Θέλω, λοιπόν, να του πω και να πω σε όλους εδώ στην Αίθουσα του Κοινοβουλίου ότι από όταν ήμουν Υπουργός Εσωτερικών κατανόησα τη διάσταση των προβλημάτων ιδιαίτερα των μικρών νησιών.
Έχουμε, κύριε Πρόεδρε, τριάντα εφτά νησιά στην πατρίδα κατοικούμενα, στο Αιγαίο κυρίως, που είναι κάτω από πέντε χιλιάδες κατοίκους. Είναι ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα για αυτά τα νησιά.
Ξεκινήσαμε, λοιπόν, ένα πάρα πολύ σοβαρό πρόγραμμα αναβάθμισης των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών. Πρέπει να σας πω με ειλικρίνεια ότι η δουλειά που κάναμε έχει αναγνωριστεί από όλους τους θεσμικούς παράγοντες του Αιγαίου και της περιφέρειας και των δημοτικών αρχών, γιατί στόχευε να αξιοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότερο και καλύτερα οι πόροι που διαθέτει το ελληνικό κράτος, προκειμένου πραγματικά να αντιμετωπίσουμε τα ζητήματα αυτά και να περιορίσουμε το αίσθημα του αποκλεισμού. Πρέπει να ομολογήσει κανείς και να αναγνωρίσει ότι έχουμε πολύ σημαντικές βελτιώσεις, γιατί, ξέρετε, τα λεφτά πλέον των λεγόμενων άγονων γραμμών, επειδή έγινε ένας τέτοιος σχεδιασμός, μπορώ να πω ότι υπηρετούν τους κατοίκους των νησιών και όχι τους επιχειρηματίες της ακτοπλοΐας.
Έτσι, λοιπόν, και στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν διαφορετικά τα δρομολόγια, κύριε Κρεμαστινέ, και το ξέρετε. Ήταν πολύ λιγότερα τα δρομολόγια για το Αγαθονήσι. Τα τελευταία τρία χρόνια έχει βελτιωθεί ισχυρά, έχει ενισχυθεί σημαντικά η ακτοπλοΐα.
Πράγματι προέκυψε τον τελευταίο καιρό αυτό το πρόβλημα, το οποίο πολύ σωστά επισημαίνετε. Διότι μετά από δύο χρόνια το συγκεκριμένο οχηματαγωγό που μπορούσε να πάει και σε δυσκολότερες καιρικές συνθήκες να προσεγγίσει το νησί, δεν μπορούσε να συνεχίσει γιατί έπρεπε να πάει σε διαδικασία επισκευών, πιστοποιήσεων όλων των διαδικασιών που μπορούν να του δώσουν τη δυνατότητα να είναι ένα αξιόπλοο πλοίο.
Ξέρετε πολύ καλά ότι οι διαδικασίες σε αυτά τα ζητήματα κρατούν δύο και τρεις μήνες. Σε αυτό το μεσοδιάστημα που έχει μεσολαβήσει –γιατί από τις αρχές Φεβρουαρίου άρχισε το πλοίο να είναι σε διαδικασία ελέγχων και πιστοποιήσεων και επισκευών- προσπαθήσαμε να καλύψουμε τις ανάγκες χωρίς – γιατί θέλω να είμαι ειλικρινής- να έχουμε υποκαταστήσει αυτό που έφυγε, στον βαθμό δηλαδή των δυνατοτήτων που είχε αυτό που έφυγε.
Ξέρετε, οι διαδικασίες αυτές δεν είναι τόσο απλές. Παρά ταύτα, επισπεύσαμε τις διαδικασίες του χρόνου παραμονής του πλοίου σε επισκευή και πιστοποίηση.
Και δεσμεύομαι, κύριε Κρεμαστινέ, ότι μέχρι τέλος Φεβρουαρίου, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί αυτή η ιστορία να κρατάει και δύο και τρεις μήνες, τα πράγματα θα έχουν αποκατασταθεί πλήρως.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (Ε΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Επανέρχομαι πάλι με το ίδιο σκεπτικό. Θέλω να μας πείτε αν το ταχύπλοο που πάει μία φορά θα πάει δύο. Και βεβαίως το ταχύτερο δυνατό να αποκατασταθεί το ΚΑΛΥΜΝΟΣ. Σωστό. Αλλά το ταχύπλοο να πάει δύο. Και αν μπορεί να γίνει μια καλύτερη εξυπηρέτηση, ακόμα καλύτερα.
Όμως, αυτό που σας είπα, δεν αναιρεί αυτά που είπα την πρώτη φορά, ότι δηλαδή οι άνθρωποι αυτοί είχαν αφορολόγητο για να μένουν εκεί και αυτή στη στιγμή καταργείται. Καταργείται; Καταργείται.
Τώρα έχουν το ΦΠΑ, το οποίο το έχουν σαν κίνητρο. Πόσο θα χάσει ποια αυτό το κράτος από το ΦΠΑ του Αγαθονησίου και μερικών άλλων σαν το Αγαθονήσι νησιών, για να εξαιρεθεί; Δεν μιλώ για τα μεγάλα νησιά. Δεν μιλώ για την Μύκονο και τα άλλα μεγάλα νησιά, μιλάω για το Αγαθονήσι. Πόσο θα χάσει το κράτος; Δηλαδή η αγάπη και η προστασία δεν είναι μόνο στα λόγια, πρέπει να μεταφέρεται και σε πράξεις.
Άρα, λοιπόν, ΦΠΑ, αφορολόγητο και συγκοινωνίες είναι τρία στοιχεία τα οποία είναι ζωτικά για αυτά τα μικρά νησιά, προκειμένου να παραμείνουν οι κάτοικοι τους, κύριε Κουρουμπλή και κύριε Χαρίτση, από το Υπουργείο Οικονομικών, που κάθεστε δίπλα, για να μείνουν οι κάτοικοι εκεί πέρα πρέπει να έχουν τέτοια κίνητρα. Εάν δεν έχει κίνητρα, γιατί να μείνει ο άλλος στο Αγαθονήσι; Ποιοι άλλοι θα έρθουν να μείνουν στο Αγαθονήσι; Αυτοί που είναι δίπλα, το αντιλαμβάνεστε.
Άρα, λοιπόν, δεν αρκεί να λέμε ότι ξέρετε, είδα στην περιοδεία ότι είναι ευχαριστημένοι στην Σύμη και στο Καστελόριζο. Εγώ δεν τα αμφισβητώ αυτά. Εγώ όμως, λέω τι πρέπει να γίνει αύριο. Και αυτό το αύριο θέλω να το πείτε: «Ναι, θα γίνει». Αυτό είναι το νόημα της ερώτησης μου. Και η αγωνία η δική μου, που βρίσκομαι στην Αθήνα δεν είναι τόσο μεγάλη για να πω ότι εγώ αγωνιώ περισσότερο από εσάς, αλλά είναι η αγωνία του δημάρχου του Αγαθονησίου που κάνει αυτές τις δηλώσεις. Έχω να μεταφέρω την αγωνία εκείνου, όχι τη δική μου και τη δική σας, που είναι κατανοητές. Οι άνθρωποι αυτοί υποφέρουν.
Άρα, λοιπόν, πείτε τώρα ότι το ταχύπλοο θα πάει δύο φορές από μία φορά, που είναι το πρώτο, ότι θα αποκατασταθεί –όπως είπατε- την 1η Μαρτίου η γραμμή, που είναι σεβαστό, κάντε το ΦΠΑ εξαίρεση, που μπορεί να γίνει σίγουρα, διότι είναι εκατόν πενήντα κάτοικοι και το αφορολόγητο. Για όνομα του Θεού! Πόσο φόρο πια θα πάρει το κράτος από το από το Αγαθονήσι;
Είναι θέματα τα οποία πρέπει να απαντηθούν. Διότι, η ευαισθησία, κύριε Πρόεδρε, δεν εκφράζεται με τα λόγια, εκφράζεται με τις πράξεις. Και εδώ η απάντηση είναι «πράξεις». Και ζητούμε πραγματικά ο Υπουργός τα τέσσερα αυτά σημεία -εσείς έχετε δικαίωμα να τα σχολιάσετε- εάν θα τα σχολιάσει η όχι, γιατί αυτό είναι το ερώτημα.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ (Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιώτικης Πολιτικής): Κύριε Πρόεδρε, εάν στην πολιτική μας ζωή υπάρχουν διαφωνίες και διαφορετικές προσεγγίσεις, πιστεύω ότι το Αιγαίο είναι ένας χώρος που μας ενώνει όλους. Εκεί καταθέτουμε και την αγάπη μας και τον πατριωτισμό μας και τα συναισθήματα μας. Και πιστεύω ότι όλοι θέλουμε να γίνεται, όσο το δυνατόν, το καλύτερο.
Και πρέπει να πω, κύριε Κρεμαστινέ -και το ξέρετε- ότι για την καταστροφή που υπέστη, από τις δύσκολες μετεωρολογικές συνθήκες που είχαν προκύψει, η Σύμη, ο ίδιος ο δήμαρχος μού έλεγε προχθές ότι ακόμα και οι ξένοι που μένουν στο νησί, είπαν ότι για πρώτη φορά είδαν μια τόσο απνευστί αντίδραση του κρατικού μηχανισμού. Γιατί ακριβώς θέλουμε να είμαστε κοντά σε αυτούς τους ανθρώπους, που ιδιαίτερα στα μικρά νησιά δεν ζουν απλώς, δεν προσπαθούν για να ζήσουν, υπηρετούν και κάποιες άλλες αξίες. Και νομίζω ότι σε αυτό έχουμε κοινό τόπο όλοι μας.
Θέλω, λοιπόν, να δεσμευτώ και να σας πω ότι σε ότι αφορά το ταχύπλοο θα γίνει προσπάθεια, τώρα που θα κατέβω στο Υπουργείο, να δούμε μέχρι τέλος του μήνα, που θα επανέλθει το καινούριο, το νέο αυτό οχηματαγωγό, να μπορέσουμε να βελτιώσουμε τη σύνδεση του, για μία φορά ακόμα, με το νησί.
Σε ό,τι αφορά τώρα αυτό που έχω πει, είναι δέσμευση. Κάνουμε τα αδύνατα δυνατά -και θα τα κάνουμε- για να υπάρξει αποκατάσταση. Και δεσμεύομαι γι’ αυτό.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα του ΦΠΑ: Κύριε συνάδελφε, ξέρετε ότι δεν είναι θέμα απλό. Η χώρα, δυστυχώς, βρίσκεται κάτω από συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Και θα αδικήσετε αν πείτε ότι η Κυβέρνηση δεν το ήθελε ή ότι δεν ενδιαφέρθηκε. Οποιαδήποτε κυβέρνηση και να ήταν θα είχε κάνει αυτό που έπρεπε να κάνει και που πρέπει να κάνουμε όλοι. Ελπίζω, λοιπόν, ότι η χώρα θα βγει από αυτές τις δεσμεύσεις τον Αύγουστο. Και θα έχουμε κάποια περιθώρια καλύτερα στις κινήσεις που πρέπει να κάνουμε σε τέτοιου είδους πολύ κρίσιμα και απόλυτης προτεραιότητος ζητήματα.
Θέλω, επίσης, να σας πω ότι ήδη μαζί με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου έχουμε ξεκινήσει τη συζήτηση για να δούμε πώς θα μπορούσε να αλλάξει το πλαίσιο του λεγόμενου μεταφορικού ισοδυνάμου. Γιατί και εμείς, αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή -και είναι η πρώτη φορά, κύριε Κρεμαστινέ, και το ξέρετε- πήγαμε και οργανώσαμε τα πράγματα με αυτό τον τρόπο: Πήγαμε στη Σύνοδο Κορυφής της Βαλέτα όπου η Διϋπουργική Επιτροπή ομοφώνως συμφώνησε στις προτάσεις της Ελλάδος και ενέταξε στις διακηρύξεις της Βαλέτα την ανάγκη για σοβαρή πολιτική στον χώρο της νησιωτικότητας. Ήδη προχθές απέστειλα επιστολή στον Υπουργό Περιφερειών της Γαλλίας για να πάρει μια σχετική πρωτοβουλία. Έχουμε ενεργοποιήσει όλους τους Ευρωβουλευτές μας γι’ αυτά τα ζητήματα και προσπαθούμε να πιέσουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε αυτό το περίφημο σχέδιο της εδαφικής συνοχής, για το οποίο μιλάει η Ευρώπη, να αποκτήσει ουσιαστικό περιεχόμενο. Αν θέλει η Ευρώπη να λέει ότι όλοι οι πολίτες της είναι ίσοι, πρέπει να δει τους νησιώτες πολίτες της σε όλη την Ευρώπη.
Έχουμε κάνει εξαιρετικά καλή δουλειά. Ενεργοποιήσαμε τους είκοσι τρεις περιφερειάρχες των αμιγώς νησιωτικών περιφερειών της Ευρώπης. Έχουμε ενεργοποιήσει τους Υπουργούς των έντεκα χωρών όπου υπάγονται αυτές οι περιφέρειες. Γιατί επιτέλους η Ευρωπαϊκή Επιτροπή …
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Κύριε Υπουργέ, κλείστε, παρακαλώ. Δεν θα κάνουμε τώρα ανάλυση της ευρωπαϊκής πολιτικής.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ (Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής): Κλείνω, κύριε Πρόεδρε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να μένει στις διακηρύξεις. Πρέπει να απαιτήσουμε στο επόμενο χρηματοδοτικό πρόγραμμα να υπάρξει ειδικό πρόγραμμα για τη νησιωτικότητα.»
