Tέσσερις δικαστικές αποφάσεις, που θα εκδοθούν από τα ανώτατα δικαστήρια της χώρας μέσα στους επόμενους μήνες, αναμένεται να φέρουν σημαντικές αλλαγές την καθημερινότητα χιλιάδων πολιτών, οι οποίοι αναμένουν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την έκβαση των υποθέσεων αυτών.
Η «ετυμηγορία» των ανώτατων δικαστών δεν θα επηρεάσει μόνο τα οικονομικά και δημοσιονομικά δεδομένα, αλλά κυρίως θα έχει άμεσες επιπτώσεις στην τσέπη χιλιάδων εργαζομένων – εν ενεργεία και συνταξιούχων – στο Δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, ενώ συνδέονται και με την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας.
Για τις τρεις από τις αποφάσεις αυτές, που αφορούν την κρίση περί συνταγματικότητας ή μη του νόμου Κατρούγκαλου για το ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό μοντέλο, την επιστροφή των κομμένων δώρων (Χριστουγέννων, Πάσχα και θερινής αδείας) και τη μεγάλη επένδυση στο Ελληνικό, η τελική κρίση ανήκει στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Η τέταρτη απόφαση αναμένεται από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου και αφορά χιλιάδες δανειολήπτες – υπολογίζεται περί τους 70.000 – που έχουν πάρει δάνεια εξαρτώμενα από την ισοτιμία του ελβετικού φράγκου.
Ο αντίκτυπος των αποφάσεων αυτών εκτός των άλλων θα είναι άμεσος, αφού η κρίση των ανωτάτων δικαστηρίων δεν επιδέχεται την άσκηση οποιουδήποτε ένδικου μέσου.
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως με τις αποφάσεις τους οι ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί θα έρθουν να χαράξουν, με βάση το Σύνταγμα και τους νόμους, τα όρια για μια σειρά από υποθέσεις με οικονομικό αντίκτυπο, πολιτικό αποτύπωμα, αλλά κυρίως με κοινωνικό πρόσημο.
Τα δώρα
Στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, υπό την πρόεδρο του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, συζητήθηκε την 1η Φεβρουαρίου 2019 το μείζον θέμα της συνταγματικότητας της περικοπής των κομμένων δώρων.
Οπως είναι γνωστό, το ΣΤ΄ Τμήμα του ΣτΕ έχει κρίνει αντισυνταγματικές τις περικοπές των δώρων των εν ενεργεία δημοσίων υπαλλήλων, υπαλλήλων ΟΤΑ, ΝΠΔΔ και ΜΠΙΔ, κ.λπ. Το ερώτημα είναι αν οι ανώτατοι δικαστές θα επιλέξουν με την απόφασή τους να ακολουθήσουν την κρίση των συναδέλφων τους που συμμετείχαν στον σχηματισμό του ΣΤ΄ Τμήματος. Κρίσιμο είναι επίσης αν η ενδεχόμενη θετική απόφαση της Ολομέλειας ορίσει και τον πήχη της αναδρομικότητας, καθώς οι δικαστικοί λειτουργοί μπορούν είτε να ανοίξουν τον δρόμο για όλους ανεξαιρέτως τους δικαιούχους, είτε να βάλουν ως όριο για την αναδρομική διεκδίκηση – όπως έχει συμβεί ξανά και στο παρελθόν – την κατάθεση προσφυγών μέχρι και την ημερομηνία έκδοσης της δικής τους απόφασης.
Από κρησάρα ο νόμος Κατρούγκαλου
Ολες οι πλευρές και οι διαστάσεις του αποκαλούμενου «νόμου Κατρούγκαλου» έχουν τεθεί υπό την κρίση της Ολομέλειας του ΣτΕ. Οι δικαστές θα αποφανθούν για μία σειρά διατάξεων με βάση προσφυγές που έχουν ασκήσει, μεταξύ άλλων, ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, το Τεχνικό και Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος, η ΑΔΕΔΥ, ενώσεις αποστράτων αξιωματικών κ.λπ.
Ολοι ζητούν να ακυρωθεί ως αντίθετος στο Σύνταγμα, στο πρώτο πρόσθετο πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), τόσο ο ασφαλιστικός νόμος 4387/2016 όσο και οι υπουργικές αποφάσεις:
– για τον υπολογισμό της βάσης υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών των απασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών από 1-1-2017,
– για την προθεσμία καταβολής από 1-1-2017 των ασφαλιστικών εισφορών ασφαλισμένων,
– για τον «κανονισμό Οικονομικής Οργάνωσης και Λογιστικής Λειτουργίας του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).
Ελβετικά… δάνεια
Πριν από λίγο καιρό επρόκειτο να συζητηθεί στο Α1 τμήμα του Αρείου Πάγου η συλλογική αγωγή 4.500 δανειοληπτών για το καυτό θέμα των δανείων σε ελβετικό φράγκο. Ωστόσο, η εκδίκασή της αναβλήθηκε καθώς αναμένεται η έκδοση απόφασης από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου για το ίδιο θέμα, έπειτα από ατομική αναίρεση που έχει ασκηθεί κατά εφετειακής απόφασης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η όποια απόφαση εκτιμάται ότι αφορά περίπου 70.000 δανειολήπτες. Το μεγαλύτερο μέρος των επίμαχων δανειακών συμβάσεων καταρτίστηκε την περίοδο 2006-2008 και το συνολικό τους ύψος υπολογίζεται στα 13 δισ. ευρώ. Η πρωτόδικη απόφαση η οποία εκδόθηκε το 2016, ύστερα από συλλογική αγωγή της Γενικής Ομοσπονδίας Καταναλωτών Ελλάδος (ΙΝΚΑ), Ενώσεων Καταναλωτών Κρήτης και Αιτωλοακαρνανίας και 4.500 δανειοληπτών, είχε κρίνει καταχρηστικούς τρεις όρους των επίμαχων δανειακών συμβάσεων και είχε απαγορεύσει στο πιστωτικό ίδρυμα να αποκρούει την εκ μέρους των δανειοληπτών καταβολή των δόσεών τους σε ελβετικό φράγκο στο ισόποσό τους σε ευρώ βάσει της ισοτιμίας που υφίστατο κατά τον χρόνο εκταμίευσης του δανείου. Η Τράπεζα άσκησε έφεση και από το Εφετείο δικαιώθηκε. Ετσι, η υπόθεση έφτασε στον Αρειο Πάγο από τους δικαστές του οποίου αναμένουν τώρα να δικαιωθούν οι δανειολήπτες.
Ολα για όλα στο Ελληνικό
Μπορεί το Ανώτατο Δικαστήριο να έχει κρίνει εδώ και καιρό νόμιμη και συνταγματική την επένδυση στο Ελληνικό,
αλλά η υπόθεση βρίσκεται ξανά στα χέρια των δικαστών με βάση την προσφυγή που έχουν καταθέσει 550 κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής και σύλλογοι.
Οι προσφεύγοντες ζητούν να ακυρωθεί το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα για τα έργα που πρόκειται να κατασκευαστούν στο λεγόμενο μητροπολιτικό πάρκο Ελληνικού – Αγίου Κοσμά.
Στις προσφυγές υποστηρίζεται ότι οι ουρανοξύστες που προβλέπεται να χτιστούν δεν μπορεί να ξεπερνούν το ύψος της Ακρόπολης και πρέπει να εναρμονίζονται με το αττικό τοπίο.
