Τί είναι οι κοροναϊοί;
Οι κοροναϊοί είναι μια μεγάλη οικογένεια ιών που μπορεί να προκαλέσουν ασθένεια σε ζώα ή ανθρώπους. Στους ανθρώπους, είναι γνωστό ότι αρκετοί κοροναϊοί προκαλούν αναπνευστικές λοιμώξεις που κυμαίνονται από το κοινό κρυολόγημα έως πιο σοβαρές ασθένειες όπως το Αναπνευστικό Σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (MERS) και το Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (SARS).
Τι είναι ο νέος κοροναϊός COVID-19 ;
Το COVID-19 είναι η λοιμώδης νόσος που προκαλείται από τον πιο πρόσφατα ανακαλυφθέντα κοροναϊό. Αυτός ο νέος ιός και η ασθένεια ήταν άγνωστοι πριν από την έναρξη της επιδημίας στο Wuhan, Κίνα, τον Δεκέμβριο του 2019.
Ποια τα συμπτώματα του COVID-19;
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του COVID-19 είναι ο πυρετός, η κούραση και ο ξηρός βήχας. Μερικοί ασθενείς μπορεί να έχουν ρίγη , ρινική συμφόρηση, ρινική καταρροή, πονόλαιμο ή διάρροια. Αυτά τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια και αρχίζουν σταδιακά. Μερικοί άνθρωποι μολύνονται αλλά δεν εμφανίζουν συμπτώματα και δεν αισθάνονται άσχημα. Οι περισσότεροι άνθρωποι (περίπου 80%) αναρρώνουν από την ασθένεια χωρίς να χρειάζονται ειδική θεραπεία. Περίπου 1 στους 6 ανθρώπους που παίρνουν το COVID-19 γίνεται σοβαρά άρρωστος και αναπτύσσει δυσκολία στην αναπνοή. Λόγω των ομοιοτήτων των συμπτωμάτων με αυτά της γρίπης η διάγνωση γίνεται μόνο μέσω εργαστηριακών εξετάσεων.
Ποιες είναι οι ομάδες υψηλού κινδύνου;
Οι ηλικιωμένοι και εκείνοι με υποκείμενα ιατρικά προβλήματα, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, τα καρδιακά προβλήματα ή ο διαβήτης, είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν σοβαρή ασθένεια.
Πως μεταδίδεται ο ιός;
Οι άνθρωποι μπορούν να μολυνθούν από τον COVID-19 από άλλους που έχουν τον ιό. Η ασθένεια μπορεί να εξαπλωθεί από άτομο σε άτομο μέσω μικρών σταγονιδίων από τη μύτη ή το στόμα που εξαπλώνονται όταν ένα άτομο με COVID-19 βήχει ή εκπνέει. Αυτά τα σταγονίδια προσγειώνονται σε αντικείμενα και επιφάνειες γύρω από το άτομο. Άλλοι άνθρωποι τότε μολύνονται από τον COVID-19 αγγίζοντας αυτά τα αντικείμενα ή επιφάνειες, έπειτα αγγίζοντας τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα τους. Οι άνθρωποι μπορούν επίσης να μολυνθούν από τον COVID-19 εάν αναπνέουν σταγονίδια από ένα άτομο με COVID-19 που βήχει ή εκπνέει σταγονίδια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να παραμείνετε περισσότερο από 1 μέτρο μακριά από ένα άτομο που είναι άρρωστο.
Ποιος είναι ο χρόνος επώασης;
Ως “περίοδος επώασης” νοείται ο χρόνος μεταξύ της ανίχνευσης του ιού και της έναρξης εμφάνισης συμπτωμάτων της νόσου. Οι περισσότερες εκτιμήσεις της περιόδου επώασης για το COVID-19 κυμαίνονται από 1-14 ημέρες, συνήθως περίπου 5 ημέρες. Αυτές οι εκτιμήσεις θα ενημερωθούν, καθώς θα είναι διαθέσιμα περισσότερα δεδομένα.
Υπάρχει εμβόλιο, φάρμακο ή θεραπεία για τον COVID-2019;
Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει εμβόλιο και κανένα συγκεκριμένο αντιιικό φάρμακο για την πρόληψη ή τη θεραπεία του COVID-2019. Ωστόσο, οι πάσχοντες θα πρέπει να λαμβάνουν φροντίδα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Τα άτομα με σοβαρή ασθένεια θα πρέπει να νοσηλεύονται. Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν χάρη στην υποστηρικτική περίθαλψη.
Τι μπορώ να κάνω για να προστατευτώ;
· Οι πιο αποτελεσματικοί τρόποι για να προστατέψετε τον εαυτό σας και τους άλλους από το COVID-19 είναι να καθαρίζετε συχνά τα χέρια σας, να καλύπτετε το βήχα σας με την καμπύλη του αγκώνα ή να χρησιμοποιείτε χαρτομάντιλο το οποίο να απορρίπτεται σε κλειστούς κάδους απορριμμάτων .Διατηρείτε απόσταση τουλάχιστον 1 μέτρου από άτομα που βήχουν , φταρνίζονται ή φτύνουν .
· Αποφεύγετε την επαφή με ζώα ζωντανά ή νεκρά , ή με επιφάνειες που έχουν έρθει σε επαφή με ζώα. Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγετε την κατανάλωση ωμών ή ατελώς μαγειρεμένων ζωικών προϊόντων. Κατά την διαχείριση ωμού κρέατος, γάλακτος και ζωικών εντοσθίων, θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, όπως ορίζονται από τους κανόνες ασφαλούς διαχείρισης τροφίμων, προκειμένου να αποφεύγεται η επιμόλυνση.
· Αποφεύγετε την επαφή με ασθενείς που έχουν συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού( π.χ. βήχας, καταρροή).
· Αποφεύγετε το συνωστισμό σε κλειστούς χώρους. Όπου υπάρχει συγχρωτισμός(π.χ. σχολεία, στρατόπεδα, δημόσιες υπηρεσίες, τράπεζες) φροντίζουμε να αερίζεται επαρκώς ο χώρος και να γίνεται επιμελής καθαρισμός κοινόχρηστων επιφανειών( π.χ. πόμολα, τηλέφωνα, επιφάνειες γραφείων) και κοινόχρηστων χώρων (π.χ. τουαλέτας, χώρων αναμονής εξυπηρέτησης κοινού).
· Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων λοίμωξης του αναπνευστικού, ειδικότερα μετά από την επιστροφή από ταξίδι αποφεύγουμε την επαφή με άλλα άτομα και ζητάτε άμεσα ιατρική συμβουλή.
Πρέπει να φοράω μάσκα για να προστατευτώ;
Τα άτομα που δεν έχουν αναπνευστικά συμπτώματα, όπως ο βήχας, δεν χρειάζεται να φορούν ιατρική μάσκα. Ο ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) συστήνει τη χρήση μάσκας για άτομα που έχουν συμπτώματα του COVID-19 και για εκείνους που φροντίζουν άτομα που έχουν συμπτώματα, όπως βήχα και πυρετό. Η χρήση μάσκας είναι ζωτικής σημασίας για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας και τους ανθρώπους που φροντίζουν κάποιον (στο σπίτι ή σε ιατρείο).
Ο ΠΟΥ συμβουλεύει την ορθολογική χρήση ιατρικών μασκών για την αποφυγή άσκοπης σπατάλης πολύτιμων πόρων και εσφαλμένης χρήσης μάσκας. Χρησιμοποιήστε μάσκα μόνο εάν έχετε αναπνευστικά συμπτώματα (βήχα ή φτάρνισμα), έχετε υποψία μόλυνσης με COVID-19 με ήπια συμπτώματα ή φροντίζετε κάποιον με υποψία μόλυνσης με COVID-19. Μια εικαζόμενη λοίμωξη από το COVID-19 σχετίζεται με ταξίδια σε περιοχές όπου έχουν αναφερθεί περιπτώσεις ή στενή επαφή με κάποιον που έχει ταξιδέψει σε αυτές τις περιοχές και έχει αρρωστήσει.
Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου
Δ/νση Δημόσιας Υγείας Δωδ/σου
Τμήμα Πρόληψης & Προαγωγής της Υγείας & Δημόσιας Υγιεινής (Πηγές πληροφοριών ΠΟΥ www.who.int, ΕΟΔΥ www.eody.gov.gr )
