Της Στεφανίας Σούκη
Mεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα του ελληνικού τουρισμού, μπαίνοντας πιο ενεργά στην κούρσα της διεκδίκησης ελληνικών ξενοδοχείων, θέλουν οι μεγάλοι ξένοι tour operators, με δεδομένα αφενός τη συνεχιζόμενη υψηλή ζήτηση, για μία ακόμη χρονιά, και αφετέρου την επιτάχυνση από πλευράς των τραπεζών των διαδικασιών για το ξεκαθάρισμα των κόκκινων δανείων, ιδιαίτερα για τις περιπτώσεις ξενοδοχειακών μονάδων σε κορυφαίους ελληνικούς προορισμούς που προεξοφλούν υψηλές πληρότητες άμεσα, ακόμη και για τη φετινή θερινή σεζόν.
ΤUI, Thomas Cook, Der Touristik, Alltours είναι μερικά μόνο από τα ονόματα που θέλουν να ενισχύσουν το αποτύπωμά τους στον ξενοδοχειακό χάρτη της Ελλάδας με δικά τους brands, έχοντας ήδη εισπράξει τα θετικά μηνύματα από τις δύο μεγαλύτερες τουριστικές αγορές για τη χώρα μας, τη Γερμανία και τη Μεγάλη Βρετανία, απ’ όπου αναμένεται να συνεχιστεί το θετικό σερί των τελευταίων ετών, με περαιτέρω αύξηση το φετινό καλοκαίρι, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τις προκρατήσεις. Είτε με τον ρόλο του «λευκού ιππότη», του στρατηγικού επενδυτή, είτε συμμετέχοντας στις διαδικασίες πώλησης που εκκινούν οι τράπεζες, ως μέσο πίεσης προς τους ιδιοκτήτες, οι μεγάλοι ξένοι tour operators δίνουν πλέον ηχηρό «παρών», επιβεβαιώνοντας τις φωνές μέσα από τις τράπεζες αλλά και από τις μεγάλες εταιρείες συμβούλων ότι ο ξενοδοχειακός κλάδος είναι αυτή τη στιγμή Νο 1 ως προς το επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό.
Ακριβώς αυτό το ενδιαφέρον φάνηκε, προ ημερών, περίτρανα από την πώληση των μονάδων στην Κω της εταιρείας Λακιτίρα Α.Ε. της οικογένειας Ανδριόπουλου, η οποία κατέληξε τελικά, αντί τιμήματος 62,9 εκατ. ευρώ (υψηλότερα του αναμενομένου) στο σχήμα της Atlantica, του Κύπριου επιχειρηματία Νικολή Νικολαΐδη, με τη συμμετοχή της TUI, με απτό ωστόσο το ενδιαφέρον των Thomas Cook και Der Touristik. Η συγκεκριμένη κίνηση, όπως λέγεται, θα ανοίξει τον δρόμο και για άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις «κόκκινων» ξενοδόχων, πολύ περισσότερο δε από τη στιγμή που εξασφαλίζεται η άμεση λειτουργία των μονάδων κατά την επικείμενη θερινή σεζόν και η διατήρηση των θέσεων εργασίας.
Από την άλλη πλευρά, άπαντες οι ενδιαφερόμενοι διαπιστώνουν συνολικά τη δυστοκία σε συμφωνίες και εξαγορές ξενοδοχείων στην ελληνική αγορά, λόγω και των υψηλών προσδοκιών των ιδιοκτητών, εξ ου και η χώρα μας είναι στις τελευταίες θέσεις της ευρωπαϊκής κατάταξης.
Οπως προκύπτει με βάση σχετική έρευνα της γνωστής εταιρείας συμβούλων στον τομέα της φιλοξενίας HVS για τα σημαντικότερα ξενοδοχειακά deals του 2017, με αξία τουλάχιστον 7,5 εκατ. ευρώ και πάνω, σε ένα σύνολο 24 ευρωπαϊκών χωρών η Ελλάδα των τουριστικών ρεκόρ είχε μόλις τρείς μεγάλες ξενοδοχειακές συμφωνίες (για το «King George» με αγοραστή την ΛΑΜΨΑ στα 43 εκατ. ευρώ, για το πρώην «Αthens Ledra» με αγοραστές το δίδυμο Hines – Henderson Park με 33,1 εκατ. ευρώ και το deal της Alltours στην Κρήτη με άγνωστο το τίμημα). Η χώρα μας βρίσκεται λίγο πιο πάνω, ως προς τον αριθμό των συμφωνιών, από τη Βουλγαρία, το Μαυροβούνιο, το Βέλγιο, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβενία, οι οποίες αριθμούν από μία έως δύο μεγάλες συμφωνίες στις αγοραπωλησίες ξενοδοχείων για την περασμένη χρονιά, και κάτω από την Κροατία, την Τσεχία και τη Φινλανδία, που αριθμούν τέσσερα deals για την περασμένη χρονιά.
Συνολικά στην Ευρώπη, οι ξενοδοχειακές συναλλαγές, με μίνιμουμ αξία 7,5 εκατ. ευρώ, έφτασαν πέρυσι το εντυπωσιακό νούμερο των 21,7 δισ. ευρώ, με αύξηση κατά 22% σε σύγκριση με το 2016. Ιστορικά ο μεγαλύτερος όγκος συναλλαγών στα ξενοδοχεία ήταν το 2015 με 23,7 δισ. ευρώ, υψηλότερα ακόμη και από τα πρό της διεθνούς οικονομικής κρίσης επίπεδα, το 2006, όταν το αντίστοιχο νούμερο είχε φτάσει τα 20,3 δισ. ευρώ. Στη χώρα μας, έστω και αν οι τράπεζες έχουν αρχίσει να κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση, δεν υπήρξε εντός του 2017 καμία πώληση μεγάλου ξενοδοχειακού χαρτοφυλακίου, την ίδια στιγμή που πανευρωπαϊκά, από το σύνολο των 21,7 δισ. ευρώ, τα μεγάλα ξενοδοχειακά χαρτοφυλάκια που άλλαξαν χέρια την περασμένη χρονιά έφτασαν σε ύψος τα 9,3 δισ. ευρώ (+29% έναντι του 2016), ενώ τα υπόλοιπα 12,4 δισ. ευρώ αφορούσαν μεμονωμένες συναλλαγές. Πρωταθλήτρια πανευρωπαϊκά αναδεικνύεται η Μεγάλη Βρετανία, με ξενοδοχειακές συναλλαγές ύψους 5,4 δισ. ευρώ το 2017 (από 3,6 δισ. ευρώ το 2016) και ακολουθεί, πριν από τη Γερμανία, η Ισπανία, με 5 δισ. ευρώ συνολικά, εκ των οποίων τα 3,4 δισ. ευρώ ήταν σε συμφωνίες ξενοδοχειακών χαρτοφυλακίων, το υψηλότερο νούμερο πανευρωπαϊκά.
Τι βλέπουν oι ξένοι tour operators στην Ελλάδα
Οι μεγάλοι ξένοι tour operators, πάντως, βρίσκονται κυριολεκτικά σε θέση μάχης, αναζητώντας το κατάλληλο προϊόν στην Ελλάδα και, όπως αναφέρει στο «business stories» μεγαλοστέλεχος κορυφαίου τουριστικού οργανισμού με ισχυρή παρουσία στην Ευρώπη και τη χώρα μας, «στο επίκεντρο βρίσκονται οι κορυφαίοι νησιωτικοί προορισμοί, όπως η Κρήτη, η Ρόδος και η Κως. Η Πελοπόννησος ή η Χαλκιδική μπορεί να είναι επίσης καλοί επενδυτικοί προορισμοί, από τη στιγμή που υπάρχουν καλές και οργανωμένες υποδομές, καθώς επίσης και οι κορυφαίοι προορισμοί του Ιονίου, όπως η Κέρκυρα».
Από την πλευρά τoυ, ο τουριστικός κολοσσός της TUI, που διακινεί τον μεγαλύτερο αριθμό Γερμανών τουριστών στην Ελλάδα και δίνει για τη θερινή σεζόν του 2018 διψήφιο ποσοστό αύξησης των προκρατήσεων, με πρόβλεψη για διψήφιο ποσοστό ενίσχυσης των μεγεθών του ομίλου στη χώρα μας, έχει ανοίξει εδώ και καιρό τον δρόμο. Ο όμιλος έχει ξεκινήσει ήδη τις επενδύσεις στην Ελλάδα, έχοντας δηλώσει από πέρυσι ότι θέλει τουλάχιστον δέκα νέα ξενοδοχεία στη χώρα μας και επενδύει προς αυτή την κατεύθυνση είτε αυτόνομα είτε από κοινού με την Atlantica (νέο «Robinson Club» στην Κρήτη με ορίζοντα λειτουργίας το 2020, στη Ρόδο το «Sensatori Resort Rhodes by Atlantica», στη Χαλκιδική το «Sensimar Blue Lagoon Palace», οι νέες επενδύσεις στην Κω κ.ά.).
Αντίστοιχα, ο ταξιδιωτικός οργανισμός της Thomas Cook,στο πλαίσιο του νέου του σχεδιασμού του, σκοπεύει να επενδύσει περισσότερο σε δικά του ξενοδοχεία ανά την Ευρώπη, με ενδιαφέρον και στην Ελλάδα. Η Ελλάδα αποτελεί από τις βασικές αγορές-στόχους για τον όμιλο από τη Μ. Βρετανία, με ενδεικτική περίπτωση ένα από τα δικά του brands, το Casa Cook, που ξεκίνησε τη δραστηριότητά του από στη χώρα μας πριν από δύο χρόνια από τη Ρόδο, το καλοκαίρι του 2017 άνοιξε το δεύτερο μέλος της αλυσίδας στην Κω, το τρίτο πρόκειται να ανοίξει τον Αύγουστο στην Κρήτη, ενώ το τέταρτο πρόκειται να ανοίξει στην Κροατία το 2019. Τέλος, το πέμπτο μέλος της αλυσίδας (και το πρώτο στην Ισπανία) θα ανοίξει στην Ιμπιζα το καλοκαίρι του 2019. Μάλιστα το συγκεκριμένο «Casa Cook» θα είναι το πρώτο project ανάπτυξης για το νέο fund, αξίας 150 εκατ. στερλινών, με την επωνυμία Thomas Cook Hotel Investments, που ίδρυσε ο ταξιδιωτικός οργανισμός για επενδύσεις σε ξενοδοχεία από κοινού με την ελβετική εταιρεία ανάπτυξης LMEY Investments, με ενδιαφέρον και στην Ελλάδα. Στο εν λόγω fund, από πλευράς της Thomas Cook μεταφέρoνται δύο από τα ιδιόκτητα brands της, το οικογενειακό resort «Sunwing Kallithea» στη Ρόδο και το «Sunwing Makrigialos» στην Κρήτη, ενώ η LMEY Investments μεταφέρει αντίστοιχα, από την πλευρά της, τρεις μονάδες στην Ισπανία. Οι πέντε μονάδες θα αποτελέσουν τον πιλότο και σταδιακά θα ενταχθούν και νέα ξενοδοχεία.
Αντίστοιχα, σε δικά του brands με ενδιαφέρον και στην Ελλάδα θέλει να επικεντρωθεί περισσότερο και ο έτερος μεγάλος γερμανικός tour operator, ο Der Touristik. Για το καλοκαίρι του 2018 ο γνωστός tour operator ετοιμάζεται να ανοίξει 13 νέα δικά του ξενοδοχεία, εκ των οποίων δύο στην Ελλάδα αλλά και σε Τυνησία, Ισπανία, Βουλγαρία, Κροατία, Ιταλία και Τουρκία. Επίσης, για το καλοκαίρι του 2018 και με δεδομένη την υψηλή ζήτηση για τους τοπ ελληνικούς προορισμούς του Αιγαίου συνιστά στους Γερμανούς πελάτες του αφενός να κλείσουν εγκαίρως τις διακοπές τους και αφετέρου να εξετάσουν και τις περιπτώσεις μικρότερων προορισμών – για παράδειγμα, φέτος έχουν ενταχθεί περισσότερα πακέτα για προορισμούς όπως η Θάσος, η Σκόπελος, η Κάρπαθος, ακόμη και η Ζάκυνθος ή η Πελοπόννησος.
Mε δύο κινήσεις, ξεκινώντας από την Κρήτη, έκανε το περασμένο φθινόπωρο το επενδυτικό ντεμπούτο του στη χώρα μας η allsun Hotels, o ξενοδοχειακός βραχίονας της Alltours -που συγκαταλέγεται στους πέντε μεγαλύτερους ταξιδιωτικούς οργανισμούς στη Γερμανία- ως μέρος της στρατηγικής για επέκταση σε έναν δυναμικά αναπτυσσόμενο προορισμό όπως η Ελλάδα. Για το καλοκαίρι του 2018 η Alltours, η οποία προσφέρει το μεγαλύτερο πρόγραμμα στην ιστορία της για τη χώρα μας, προβλέπει διψήφιο ποσοστό αύξησης, με βάση τις μέχρι στιγμής προκρατήσεις σε όλους τους προορισμούς ανά την Ελλάδα, είτε πρόκειται για τους πιο δημοφιλείς, όπως η Κρήτη, η Ρόδος και η Κως, είτε για τους πιο καινούριους που έχουν προστεθεί φέτος, όπως η Σκιάθος, η Αλόννησος και η Σκόπελος.
