Κατά 200.000 έως 250.000 περίπου τον χρόνο αυξάνονται οι καταγγελίες δανείων από οφειλές σε πιστωτικές κάρτες, καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια, παρά το γεγονός ότι οι ρυθμίσεις και οι αναδιαρθρώσεις στις οποίες έχουν προχωρήσει οι τράπεζες αγγίζουν το 1 εκατομμύριο.
Το 2014 υπήρξε η μοναδική χρονιά κατά την τελευταία πενταετία που οι καταγγελίες δανείων υποχώρησαν στα επίπεδα προ κρίσης και περιορίστηκαν στις 130.000 περίπου, όσες δηλαδή ήταν και τη διετία 2007-2008. Τα στοιχεία για την εξέλιξη των καταγγελιών δανείων που φέρνει στη δημοσιότητα η «Κ», επιβεβαιώνουν την τάση εκτόνωσης του ρυθμού δημιουργίας νέων επισφαλειών που καταγράφηκε το 2014. Η τάση αυτή ανακόπηκε το πρώτο τρίμηνο του 2015 και αναμένεται να επιδεινωθεί τα επόμενα τρίμηνα, εάν η οικονομία κατρακυλήσει εκ νέου σε ύφεση.
Πλειστηριασμοί
Συνολικά οι καταγγελίες δανείων και καρτών τα τελευταία χρόνια από το ξέσπασμα της κρίσης ανέρχονται σε 1,7 εκατομμύρια, αλλά παρέμειναν ουσιαστικά κενό γράμμα. Ετσι, παρά τη γεωμετρική τους άνοδο, στο σύνολό τους σχεδόν αντιμετωπίστηκαν με ευελιξία από τις τράπεζες, αφού το ίδιο διάστημα οι πλειστηριασμοί ακινήτων όχι απλώς συγκρατήθηκαν, αλλά μειώθηκαν σε ιστορικά χαμηλό δεκαετίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα τέλη του 2014, ο αριθμός των πλειστηριασμών περιορίστηκε στις 16.000, επίπεδο που δεν έχει καταγραφεί ποτέ πριν από το 2004 μέχρι σήμερα. Οι διαταγές πληρωμής, που αποτελούν το επόμενο στάδιο στη νομική διαδικασία, διπλασιάστηκαν στην κορύφωση της κρίσης, δηλαδή μεταξύ 2012 και 2013, αλλά ο κύριος όγκος τους προέρχεται σύμφωνα με πληροφορίες από εντολές που εκτελούνται για λογαριασμό συμφερόντων του Δημοσίου, που έχει επιδοθεί σε ένα σαφάρι των οφειλετών του.
Σε κάθε περίπτωση, ο μεγάλος αριθμός καταγγελιών δανείων, δεν είναι παρά αποτέλεσμα της εκτόξευσης του αριθμού των δανείων που βρέθηκαν σε καθυστέρηση άνω των τριών μηνών και ο οποίος με βάση τα στοιχεία του 2014, ανήλθε στο 1,6 εκατομμύριο τεμάχια. Πρόκειται για 300.000 στεγαστικά, 700.000 καταναλωτικά και 500.000 πιστωτικές κάρτες, αλλά και 100.000 μικρά επιχειρηματικά δάνεια, οι συνολικές καθυστερήσεις των οποίων προσεγγίζουν τα 40 δισ. ευρώ. Τα υπόλοιπα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αφορούν κυρίως μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, οι οφειλές των οποίων εκτοξεύουν τα δάνεια σε καθυστέρηση στα 77 δισ. ευρώ περίπου στο τέλος του 2014. Ειδικά στην κατηγορία των μικρών επιχειρηματικών δανείων οι επισφάλειες φθάνουν το 40%, αφού σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία ο αριθμός των ενήμερων δανείων αυτής της κατηγορίας μόλις και φθάνει τα 160.000 δάνεια, ένα μέγεθος που συναντάται μόνο στην καταναλωτική πίστη και τις πιστωτικές κάρτες, που αποτέλεσαν το κυριότερο θύμα της κρίσης.
Είναι ενδεικτικό ότι δίπλα στα 700.000 καταναλωτικά δάνεια που δεν εξυπηρετούνται για χρονικό διάστημα άνω των τριών μηνών, άλλα 120.000 περίπου παρουσιάζουν καθυστέρηση από έναν έως τρεις μήνες, περιορίζοντας τον αριθμό αυτών που εξυπηρετούνται κανονικά στο 1,2 εκατομμύρια. Αντίστοιχα, στις πιστωτικές κάρτες παρά τη συρρίκνωση που έχουν υποστεί λόγω των συγχωνεύσεων και των ακυρώσεων ενός τεράστιου αριθμού τα τελευταία χρόνια, περί τις 500.000 ήταν αυτές που στα τέλη του 2014 εμφάνιζαν καθυστέρηση άνω των τριών μηνών. Αλλες 80.000 περίπου εμφάνιζαν καθυστέρηση από ένα έως τρεις μήνες, με αποτέλεσμα αυτές που αποπληρώνονται κανονικά να περιορίζονται πλέον στα 2,5 εκατομμύρια.
Στεγαστικά
Στη στεγαστική πίστη η εικόνα αν και επίσης δύσκολη, εμφανίζεται σαφώς καλύτερη. Δίπλα στα 300.000 δάνεια που είναι σε καθυστέρηση, τα δάνεια που εξυπηρετούνται -έστω και με δυσκολίες ή μετά από ρυθμίσεις- παραμένουν σε ικανοποιητικά επίπεδα και προσεγγίζουν τα 800.000 εκατομμύρια τεμάχια περίπου, περιορίζοντας το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 28%.
Εκτός από το πάγωμα των πλειστηριασμών, που λειτούργησε ως ανάχωμα όχι μόνο για την προστασία της πρώτης κατοικίας, αλλά συνολικότερα της ακίνητης περιουσίας, ισχυρό προστατευτικό πλαίσιο αποτέλεσε και ο νόμος 3869, γνωστός ως νόμος Κατσέλη. Ο αριθμός των νοικοκυριών που κατέφυγε στην προστασία του νόμου έχει φτάσει τις 115.000, αλλά την ίδια στιγμή ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι ο αριθμός εκείνων που επιχείρησαν να μπουν στον νόμο, περνώντας προηγουμένως από το κατώφλι της εξωδικαστικής διαδικασίας, προσεγγίζει τις 210.000. Το στοιχείο αυτό επιβεβαιώνει ότι οι μισοί περίπου διαπίστωσαν ότι ο νόμος που έχει στοιχειώδεις ασφαλιστικές δικλίδες, δεν τους συνέφερε και εγκατέλειψαν την προσπάθεια.
Πάγωμα μέχρι και διαγραφές οφειλών από τις τράπεζες
Σε γενναίες διαγραφές δανείων, αλλά και γενναιόδωρες ρυθμίσεις με νέα προϊόντα, προχωρούν οι τράπεζες σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων, που μετά από επτά χρόνια ύφεσης, έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις. Οι διαγραφές αφορούν κυρίως τα καταναλωτικά δάνεια που δεν συνοδεύονται με εξασφαλίσεις και τα οποία απομειώνονται τόσο για τους τόκους όσο και το κεφάλαιο. Η Tράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσε τη διαγραφή των οφειλών έως 20.000 ευρώ από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες, καθώς και πάγωμα των οφειλών από στεγαστικά δάνεια, σε όλους τους δικαιούχους που εντάσσονται στο πακέτο μέτρων της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, ανάλογα πακέτα εφαρμόζουν και οι άλλες τράπεζες. Οι διαγραφές επεκτείνονται και στην κατηγορία των στεγαστικών δανείων και εκτός από τους τόκους σε αρκετές περιπτώσεις αγγίζουν το κεφάλαιο, ειδικά όταν η οφειλή είναι μικρή ή πρόκειται για την πρώτη κατοικία του δανειολήπτη. Η μία μετά την άλλη οι τράπεζες προωθούν επίσης νέα προϊόντα τύπου balloon και εκτός από την Tράπεζα Πειραιώς, ανάλογες λύσεις προτείνει και η Eurobank. Βασικό χαρακτηριστικό των νέων προϊόντων είναι το πάγωμα του 40% έως 60% του κεφαλαίου και η αποπληρωμή του τμήματος που παγώνει ακόμη και έπειτα από 25 χρόνια, ανάλογα πάντα και με την αρχική διάρκεια του δανείου. Το μέρος του κεφαλαίου που θα μεταφέρεται στο μέλλον, δεν θα εκτοκίζεται.
Καθημερινή
