Η μάστιγα του κορωνοϊού απειλεί ιδιαίτερα τις ευπαθείς ομάδες στις οποίες ανήκουν και οι εγκυμονούσες γυναίκες. Πολλές συμπολίτισσές μας, διανύουν την κύησή τους εν μέσω της κρίσης της πανδημίας και ανησυχούν τόσο για τον τοκετό όσο και για τα αποτελέσματα.
Για τα ζητήματα που αφορούν αυτή την ομάδα ατόμων, μιλάει σήμερα στην «δ» η κα Ελένη Ευμοιρίδου – Καραβόλια, μαιευτήρας, χειρουργός – γυναικολόγος. Τα νέα πάντως είναι καλά, καθώς στην περιοχή μας δεν έχει εμφανιστεί ούτε ένα κρούσμα σε εγκυμονούσα γυναίκα ενώ οι μελέτες που γίνονται συνεχώς, δίνουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα διαθέσιμες μελέτες (οι οποίες, φυσικά είναι σε εξέλιξη και τα δεδομένα αλλάζουν συνεχώς), ο Covid-19:
-δεν μεταδίδεται με το μητρικό γάλα (θηλασμός)
-δεν προκαλεί αποβολές
-δεν προκαλεί σοβαρές συνέπειες στις έγκυες γυναίκες οι οποίες έχουν προσβληθεί από αυτόν
-δεν προκαλεί σοβαρά προβλήματα στα νεογνά (είτε η μητέρα έχει προσβληθεί από Covid-19, είτε το μωρό γεννιέται θετικό στον ιό)
-σε ελάχιστες περιπτώσεις ο ιός Covid-19, μεταφέρθηκε σε κάθετη μετάδοση στο έμβρυο και σε άλλες περιπτώσεις, δεν μεταφέρθηκε
-οι δύο προηγούμενοι ιοί (SARS & MERS) είχαν πολύ πιο σοβαρές επιπτώσεις στα νεογνά.
Ωστόσο, όπως σημειώνει η κα Ευμοιρίδου, τα περιστατικά είναι ελάχιστα προς το παρόν σε όλο το κόσμο και δεν μπορούν να ληφθούν ως δεδομένα, αφού οι μελέτες είναι σε εξέλιξη.
Το ενθαρρυντικό στοιχείο είναι πως οι εγκυμονούσες γυναίκες αν και ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, δεν θα νοσήσουν βαριά.
• Κυρία Ευμοιρίδου, πώς αντιμετωπίζουν οι εγκυμονούσες γυναίκες στην περιοχή μας, την κατάσταση με την κρίση του κορωνοϊού;
Δεν είναι σε πανικό. Την αντιμετωπίζουν με σχετική ψυχραιμία. Άλλωστε οι έγκυες γυναίκες είναι ένας πληθυσμός νεαρής ηλικίας. Αρχικώς, υπήρξε μια αναστάτωση μέχρι να δοθούν οι πρώτες οδηγίες και κατευθύνσεις αλλά δεν σημειώθηκε κανένα πρόβλημα, αφού ακολουθούν τις οδηγίες που έχουν δοθεί από τον ΕΟΔΥΥ και τους μαιευτήρες που τις παρακολουθούν.
• Ποιες είναι οι βασικές οδηγίες;
Κατ’ αρχήν, προσπαθούμε να περιορίζουμε τις άσκοπες μετακινήσεις των εγκύων –δηλαδή αν μία έγκυος θέλει σε έναν τακτικό έλεγχο δέκα επισκέψεις στο σύνολο της εγκυμοσύνης, εμείς προσπαθούμε να τις κάνουμε έξι, χρησιμοποιώντας τα μέσα που υπάρχουν με τηλεδιασκέψεις κ.λπ. Και βέβαια, εάν υπάρξουν κάποια ανησυχητικά συμπτώματα, το εξετάζουμε μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας.
• Από τα μέχρι τώρα δεδομένα, μία γυναίκα που έχει κορωνοϊό και εγκυμονεί, μπορεί να το μεταδώσει στο έμβρυο;
Μέχρι τα τέλη Μαρτίου, τα δεδομένα έλεγαν ότι δεν υπήρξε περίπτωση να γίνει κάθετη μετάδοση (μέσω του πλακούντα) από την μητέρα στο παιδί. Βέβαια, τα δεδομένα ήταν λίγα: είχαν μελετηθεί 55 έγκυες στην Κίνα και 43 στις ΗΠΑ. Όμως, τα νεώτερα δεδομένα από την Μεγάλη Βρετανία, αναφέρουν ότι στις αρχές Απριλίου, σε δύο περιπτώσεις, μεταφέρθηκε ο ιός σε κάθετη μετάδοση στο έμβρυο. Επίσης, όταν έχουμε μία περίπτωση εγκύου γυναίκας που είναι επιβεβαιωμένο κρούσμα Covid-19 θα πρέπει οπωσδήποτε να ληφθεί αίμα από τον ομφάλιο λώρο –με την γέννηση του παιδιού- για να χρησιμοποιηθεί για μελέτες. Επιπλέον, μελετούνται και οι πλακούντες. Στις δύο περιπτώσεις επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε έγκυες γυναίκες στην Ελλάδα, από τα δείγματα που ελήφθησαν τα αποτελέσματα ήταν αρνητικά, τόσο για το αίμα από τον λώρο, όσο και για τους πλακούντες. Και στις δύο περιπτώσεις γίνονται μελέτες ενώ τα μωρά που γεννήθηκαν δεν είχαν προσβληθεί από τον κορωνοϊό.
Ωστόσο, στην Μεγάλη Βρετανία, δύο περιστατικά βρέθηκαν θετικά (όπου οι μητέρες είχαν προσβληθεί από κορωνοϊό και τα νεογνά γεννήθηκαν με τον ιό). Εντούτοις, τα περιστατικά αυτά είναι ελάχιστα σε ολόκληρο τον κόσμο και φυσικά τα νεογνά αυτά, ούτε νόσησαν, ούτε είχαν κάποιο πρόβλημα στην υγεία τους, αργότερα.
Εδώ να σημειώσουμε ότι η ίδια η εγκυμονούσα –εάν έχει προσβληθεί από κορωνοϊό- δεν έχει επιρροές στην υγεία της. Σε όλες τις περιπτώσεις, δεν είχαν κάτι σοβαρό. Σε ελάχιστες περιπτώσεις, σημειώθηκε πρόωρος τοκετός αλλά δεν είχε σχέση με τον Covid-19 ήταν υποκείμενα νοσήματα.
Ένα ακόμη στοιχείο είναι ότι ο ιός, δεν προκαλεί αποβολές ούτε συγγενείς ανωμαλίες στα έμβρυα (πριν τον τοκετό).
• Από τους προηγούμενους ιούς (SARS & MERS) τι δεδομένα υπάρχουν;
Η προηγούμενη εμπειρία από τους ιούς αυτούς, μας απέδειξε ότι είχαμε περιπτώσεις πρόωρου τοκετού αλλά και θνησιγενή έμβρυα (δηλαδή μωρά που πέθαναν. Αυτό δεν συμβαίνει με τον Covid-19 –αν και δεν έχουμε πολλά δεδομένα ακόμη. Μην ξεχνάτε ότι οι μελέτες είναι σε εξέλιξη και μαθαίνουμε συνεχώς πώς λειτουργεί.
Να σημειώσουμε πως οι εγκυμονούσες γυναίκες, θεωρούνται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ότι είναι ομάδα υψηλού κινδύνου. Κι αυτό γιατί το ανοσοποιητικό τους, αλλάζει κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και με βάση τα όσα γνωρίζουμε από τους προηγούμενους ιούς και με τις ιώσεις, μία έγκυος μπορεί να περάσει μια κατάσταση λίγο δύσκολη. Όμως για τον Covid-19 με τα μέχρι τώρα δεδομένα, δεν βλέπουμε μια βαριά νοσηρότητα.
Ωστόσο, πάντα δίδεται η σύσταση να γίνεται, υποχρεωτικά το εμβόλιο της γρίπης σε όλες τις γυναίκες που κυοφορούν.
• Άλλα στοιχεία που αφορούν την διάρκεια της εγκυμοσύνης και πρέπει να τους δοθεί προσοχή;
Κοιτάξτε, ένα σοβαρό στοιχείο είναι ο θηλασμός. Οι Κινέζοι λένε ότι όσες γυναίκες έχουν γεννήσει και έχουν προσβληθεί από τον Covid-19, δεν πρέπει να θηλάζουν για δύο εβδομάδες –και μέχρι να γίνει αρνητική η μητέρα. Δεν δίδεται όμως, η σύσταση να σταματήσει ο θηλασμός. Μπορεί να διατηρηθεί με άλλο τρόπο και να θηλάσει όταν θα είναι ασφαλές.
Το Βρετανικό Κολλέγιο Μαιευτήρων, ωστόσο, λέει ότι θα μπορούσαν να συνεχίσουν να θηλάζουν διότι μέχρι σήμερα, δεν έχει ανιχνευτεί στο μητρικό γάλα, ο ιός Covid-19. Γι αυτό και μπορεί σε αυτές τις περιπτώσεις, η συλλογή να γίνεται με αποστειρωμένα μπιμπερό και να δίδεται στο νεογνό με ασφαλές τρόπο από άτομο που δεν είναι θετικό στον Covid-19.
Οι μελέτες ξεκαθαρίζουν ότι ο ιός Covid-19 δεν έχει ανιχνευτεί στο μητρικό γάλα, αλλά όπως σας είπα, ακόμη όλα είναι σε εξέλιξη.
Επιπλέον, να σημειωθεί πως δεν υπάρχουν διαθέσιμες μελέτες για τις γυναίκες που είναι στο πρώτο ή δεύτερο τρίμηνο και ίσως νόσησαν από τον Covid-19.
• Τι θα λέγατε στις γυναίκες που κυοφορούν στην περιοχή μας;
Θα πρέπει να συνεργάζονται με τον μαιευτήρα τους, ο οποίος θα αξιολογεί την κατάστασή τους και να είναι προσεκτικές. Ούτως ή άλλως λαμβάνονται όλα τα μέτρα προστασίας στα ιατρεία και στις μαιευτικές κλινικές (τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στον δημόσιο τομέα) λόγω της πανδημίας. Επίσης να είναι πολύ προσεκτικές με όσα άτομα μέσα στο σπίτι και να τηρούν τα μέτρα προστασίας και φυσικά, να αποφεύγουν τις άσκοπες μετακινήσεις.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γυναίκες που εγκυμονούν – Xρήσιμες οδηγίες από την μαιευτήρα γυναικολόγο E. Eυμοιρίδου Kαραβόλια
