Γράφει
ο Νεκτάριος Καλογήρου
«Όλα μας τα στοιχεία δείχνουν ότι κάθε καινούργια, εμπορική επιχείρηση στη Ρόδο έχει χρόνο ζωής από τρία έως πέντε χρόνια». Η δήλωση αυτή έγινε προς τη «δημοκρατική» από τον διευθυντή του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου (ΕΒΕΔ) Γιάννη Παπαδημήτρη. Μέσα στο συμπέρασμα αυτό εμπεριέχονται οι επιπτώσεις από όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η τοπική αγορά. Σε αυτά έρχεται να προστεθεί ακόμα ένα: Η καθοδήγηση των τουριστών προς τα μεγάλα, επώνυμα πολυκαταστήματα και εσχάτως η ένταξη στο πλάνο των εκδρομών τους τουλάχιστον μίας επίσκεψης σε super market εμπορικής αλυσίδας του εξωτερικού. Οι μεταβολές αυτές έχουν αρχίσει να κλονίζουν τους πάντες· κλονίζουν ακόμα και τα κινεζικά καταστήματα, το μεγαλύτερο από τα οποία ετοιμάζεται για λουκέτο.
Το στατικό εμπόριο έχει ξεκάθαρα περάσει στα χέρια των μεγάλων παικτών. Οι τελευταίοι έχοντας κερδίσει το μεγαλύτερο μέρος των ντόπιων καταναλωτών, τώρα έχουν στραφεί και προς τους τουρίστες, τους οποίους έχουν αρχίσει να προσεγγίζουν από τη στιγμή που θα κλείσουν πακέτο διακοπών προς τη Ρόδο. Οι μεγάλες, εμπορικές αλυσίδες έχουν φροντίσει ώστε ο τουρίστας φτάνοντας στο νησί να είναι πλήρως ενημερωμένος για το πού ακριβώς βρίσκονται συγκεκριμένα καταστήματα ρούχων, υποδημάτων, παιχνιδιών, μπιζού ακόμα και υποτιθέμενων τοπικών προϊόντων. Μάλιστα, με τη βοήθεια της τεχνολογίας οι ηλικίες 18 – 45 μεταβαίνουν εύκολα στα καταστήματα αυτά.
Μια απλή παρατήρηση των τουριστών αρκεί για να φανεί το αποτέλεσμα της πολιτικής προσέγγισης που τους γίνεται από τα μεγάλα καταστήματα. Ενας μεγάλος αριθμός επισκεπτών της Ρόδου κινείται στους δρόμους έχοντας στα χέρια τσάντες από τα γνωστά υπερκαταστήματα του κέντρου. Φέτος, το φαινόμενο αυτό είναι πιο έντονο. Είναι αναλογικά πολλοί οι τουρίστες που αδιαφορούν για την τουριστική αγορά και κατευθύνονται απευθείας προς τους «μεγάλους». Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν το μέγεθος αυτής της στροφής, ωστόσο η τάση είναι πια εμφανής.
Εκδρομή στο…
super market
Το καινούργιο που έφερε η φετινή σαιζόν είναι οι εκδρομές προς συγκεκριμένο super market. Τα πούλμαν αφήνουν τους τουρίστες στην αυλή καταστήματος τροφίμων που ανήκει σε αλυσίδα του εξωτερικού. Μετά από έρευνα της «δημοκρατικής» προέκυψε ότι η οδηγία είναι η εξής: «από εδώ θα αγοράσετε φθηνά, ελληνικά προϊόντα».
Το ενδιαφέρον των τουριστών επικεντρώνεται στο μέλι και στο λάδι. Οι συσκευασίες που αγοράζουν είναι κατάλληλες για να τοποθετηθούν στις αποσκευές τους, καθώς είναι σύμφωνες με τους κανονισμούς των πτήσεων ως προς τη μεταφορά υγρών (άθραυστες, μικρές συσκευασίες).
Κληθείς ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου Γιάννης Πάππου να σχολιάσει το καινούργιο αυτό στοιχείο, ξεκαθάρισε προς τη «δημοκρατική» ότι «είναι ένα θέμα που θα το δούμε, πάντως στα σίγουρα αποκλείεται να αγοράζουν τοπικά προϊόντα, διότι αυτά είναι εξαιρετικά δύσκολο να μπουν στα ράφια αυτής της κατηγορίας των super market». Η δυσκολία έγκειται στους όρους που θέτουν οι μεγάλες αλυσίδες ως προς τις ποσότητες και τα περιθώρια κέρδους του παραγωγού.
Η τακτική αυτή έρχεται ως συνέχεια της πολιτικής που από χρόνια έχουν σχεδιάσει οι τουριστικοί πράκτορες και περιλαμβάνουν εκδρομές σε μεγάλα καταστήματα εμπορίας παιχνιδιών, ρούχων κλπ. Στην πράξη πρόκειται για μια καινούργια μορφή κατευθυνόμενου εμπορίου και οι επιπτώσεις της γίνονται ολοένα και πιο έντονες στην τοπική αγορά.
«Αποτελεί υποχρέωση των υγιών στοιχείων της αγοράς να καταγράφουν ποιοι είναι οι πράκτορες που προωθούν τέτοιου είδους πολιτικές, έτσι ώστε να γνωρίσει όλη η Ρόδος ποιοι είναι οι εφιάλτες της». Η δήλωση αυτή ανήκει σ’ ένα από τα πιο σημαίνοντα στελέχη της τοπικής αγοράς, που μιλώντας χθες προς τη «δημοκρατική» ξεκαθάρισε ότι «κάθε φορά που εντοπίζουμε τέτοιου είδους πρακτικές, πρέπει να ρωτούμε ποιος έχει εγκρίνει την πραγματοποίηση μιας τέτοιας “εκδρομής” και ακολούθως ο άνθρωπος αυτός να τίθεται ενώπιον της λαϊκής κρίσης».
Είναι ξεκάθαρο πως η τοπική αγορά αργοπεθαίνει και εάν συνεχιστούν αυτές οι πρακτικές, δεν θα αργήσει η στιγμή που θα έρθει το τέλος. Η εικόνα του τέλους θα περιλαμβάνει μόνο μεγάλα καταστήματα που θα μαζεύουν όλο το αγοραστικό ενδιαφέρον, ενώ οι υπόλοιποι έμποροι θα κυκλοφορούν με τροχήλατους πάγκους και θα συναγωνίζονται τις τσιγγάνες στην πώληση φράουλας και μπανάνας.
Κλονίζονται
ακόμα και τα κινεζικά
καταστήματα
Εντός των προσεχών εβδομάδων ένα από τα πιο μεγάλα κινεζικά καταστήματα θα κλείσει. Είναι άγνωστο εάν ο ιδιοκτήτης της συγκεκριμένης επιχείρησης επιλέξει κάποιο μικρότερο χώρο για να στεγάσει τη δραστηριότητά του, ωστόσο είναι πια δεδομένο ότι οι επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας δεν έχουν τους τζίρους που είχαν κάποτε.
Ο ανταγωνισμός είναι σκληρός και ακόμα και τα κινεζικά καταστήματα δεν αντέχουν.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το χαρακτηριστικό γνώρισμα των Κινέζων εμπόρων είναι η υψηλή οικονομική ρευστότητα. Μαζί τους συνεργάζονται οι ιδιοκτήτες ακινήτων, υπηρεσιακοί παράγοντες (εφορίες, επιμελητήρια), λοιποί επιτηδευματίες (μεταφορείς, εκτελωνιστές, εργάτες) και όλοι απερίφραστα μιλούν με τα καλύτερα λόγια για τους επιχειρηματίες της Ανατολής. Οι Κινέζοι πάντα πληρώνουν τοις μετρητοίς και φαίνεται ότι το ρευστό τους χρήμα δεν τελειώνει ποτέ.
Εάν πίσω από όλη αυτή τη δομή υπάρχει η κυβέρνηση της Κίνας, εάν γίνεται εξαγωγή εμπορευμάτων και ανεργίας, είναι σενάρια που θα είναι δύσκολο να απαντηθούν. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι εποχές έχουν αλλάξει και για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν υπό τις επιταγές της κόκκινης σημαίας (πόσο μάλλον για τους ντόπιους μικροέμπορους που παλεύουν από μόνοι τους).
Σήμερα στη Δωδεκάνησο λειτουργούν 14 εμπορικά, κινεζικά καταστήματα, από τα οποία τα εννέα βρίσκονται στη Ρόδο, τα δύο στην Κάλυμνο, ένα στην Πάτμο, ένα στην Κω κι ένα στην Κάρπαθο. Ο αριθμός αυτός είναι ίσος με τον αριθμό των εμπόρων που ήρθαν από την Κίνα και έχει παραμείνει αμετάβλητος τα τελευταία 17 χρόνια. Εκείνο που έχει μεταβληθεί είναι ο αριθμός των καταστημάτων που ελέγχει κάθε έμπορος και ο οποίος από το 1997 μέχρι σήμερα έχει μειωθεί στο μισό.
Οκτώ στους δέκα εμπόρους
είναι ανασφάλιστοι
«Κάθε καινούργια εμπορική επιχείρηση στη Ρόδο έχει χρόνο ζωής από τρία έως πέντε χρόνια» δήλωσε προς τη «δημοκρατική» ο διευθυντής του ΕΒΕΔ Γιάννης Παπαδημήτρης, ξεκαθαρίζοντας ότι «οι νέοι απλώς ξεκινούν ένα κατάστημα γιατί δεν έχουν τι άλλο να κάνουν». Ωστόσο, το επιχειρείν στη Ρόδο ανέκαθεν ήταν εξαιρετικά δύσκολο. Τα υψηλά ενοίκια, το μεταφορικό κόστος ανέβαζαν τον πήχη του ανταγωνισμού. Ο ίδιος πήχης τώρα έχει φτάσει στα ουράνια, καθώς από τη μία πλευρά ο σκληρός ανταγωνισμός των μεγάλων καταστημάτων και από τη άλλη οι υπέρμετρη φορολόγηση, δεν αφήνουν περιθώρια ανάσας.
«Είναι τραγικό αυτό που σήμερα συμβαίνει με την επιχειρηματικότητα στα νησιά» τόνισε προς τη «δημοκρατική» ο πρόεδρος του ΕΒΕΔ Γιάννης Πάππου και δεν έκρυψε την οργή του για το γεγονός ότι «ειδικά αυτή η κυβέρνηση, αυτή που έχει διαγράψει όλες τις κατακτήσεις Νόμων που υποστηρίζουν τη νησιωτικότητα, δεν λέει ούτε μία λέξη για το μέλλον. Τα πάντα βαίνουν από το κακό στο χειρότερο, δεν υπάρχει μέριμνα για τα χιλιάδες λουκέτα, για τα εκατομμύρια των ανέργων. Το μόνο που ενδιαφέρει αυτή την κυβέρνηση είναι να συντηρήσει ένα κύκλο ανθρώπων που την υποστηρίζουν και τη διατηρούν στη θέση της».
Ο κ. Γιάννης Πάππου απεκάλυψε ότι τα πρόσφατα στοιχεία του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου δείχνουν επιδείνωση της θέσης των ντόπιων επιτηδευματιών, ενώ το ποσοστό των ανασφάλιστων του ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ) έχει ανέλθει στο 80%. Δηλαδή, μόνο οι δύο στους δέκα πληρώνουν τις ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις και έχουν ασφάλιση υγείας. Ολοι οι υπόλοιποι βρίσκονται σε δεινή θέση. Τα στοιχεία του ΕΒΕΔ και του ΟΑΕΕ δείχνουν με τον πιο γλαφυρό τρόπο εκείνο που οι περισσότεροι αρνούνται να παραδεχτούν. Η αγορά πεθαίνει.
Κατήργησαν τα στατιστικά στοιχεία
Αποτελεί ίσως παγκόσμια πρωτοτυπία ένας τόπος που στηρίζει όλη του την οικονομία στο τουριστικό προϊόν, να μην έχει στατιστικά στοιχεία. Οι μόνες μετρήσεις που έγιναν ανήκουν στον (πάλαι ποτέ;;) ΠΡΟΤΟΥΡ και στις πρωτοβουλίες που είχαν αναλάβει τότε τα στελέχη του για να μετρήσουν το βαθμό ικανοποίησης των τουριστών. Άλλες μετρήσεις δεν υπάρχουν. Με κάποιο τρόπο έχουν τερματιστεί οι διαδικασίες συγκέντρωσης στοιχείων σχετικών με τα οικονομικά μεγέθη, τις επιλογές των τουριστών ως προς τα ξενοδοχεία, τα ενοικιαζόμενα οχήματα, τις προτιμήσεις τους στην αγορά. Ο τόπος μας όλος, όπως και όλοι οι τουριστικοί προορισμοί της χώρας πορεύονται χωρίς χάρτη και αυτό αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του υπουργείου Τουρισμού. Το τελευταίο κωφεύει συστηματικά στις συνεχείς παραινέσεις των τοπικών, τουριστικών παραγόντων και αναλώνεται σε «υψηλές συνομιλίες», παραβλέποντας την ουσία της τουριστικής βιομηχανίας.
Αυτό το VISA Center ποιος θα το καρπωθεί;
Από το βράδυ της περασμένης Τρίτης 24 Μαΐου έγινε γνωστό ότι από μέρα σε μέρα θα υπάρξει επίσημη απόφαση σε επίπεδο Βρυξελλών που θα επιτρέπει την πιλοτική λειτουργία ενός VISA Center στη Ρόδο. Στόχος θα είναι οι Τούρκοι τουρίστες, οι οποίοι επισκεπτόμενοι τη Ρόδο, θα παίρνουν αμέσως θεώρηση ΒΙΖΑ για παραμονή στο νησί για χρονικό διάστημα που δεν θα υπερβαίνει τις 14 ημέρες. Πρόκειται για μια εξαιρετικά σημαντική εξέλιξη, που δρομολογήθηκε από το προεδρείο του Σωματείου Καταστηματαρχών Μεσαιωνικής Πόλης. Η όλη μελέτη, όπως αναλύθηκε από τον πρόεδρο κ. Τάσο Μελετίου, δείχνει ότι με το VISA Center θα προστεθούν στο νησί 20.000 τουρίστες που θα έρθουν για να διασκεδάσουν και να ψωνίσουν (και όχι απλώς για τον ήλιο και τη θάλασσα).
Η απόφαση αυτή συνιστά νησιωτική πολιτική την οποία στα σίγουρα έχουν υποστηρίξει η γενική πρόξενος της Ελλάδας στη Σμύρμη κα. Αργυρώ Παπούλια, ο κ. Μιχάλης Κόκκινος από τη θέση που υπηρετεί στο υπουργείο Εξωτερικών και ενδεχομένως ο Επίτροπός μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση Δημήτρης Αβραμόπουλος.
Οι πληροφορίες που ερχόντουσαν μέχρι χθες το απόγευμα από το προξενείο της Σμύρνης ανέφεραν ότι «δεν έχει γίνει ακόμα κάποια επίσημη ανακοίνωση από την Ε.Ε. για οριστική απόφαση».
Πάρα ταύτα, άπαντες άσχετοι έσπευσαν να καρπωθούν την εξέλιξη αυτή, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να δείξουν ότι δουλεύουν υπέρ των νησιών. Δωδεκανήσιοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και διάφοροι άλλοι που ούτε καν είχαν σχέση με τη δουλειά που συντονισμένα προωθήθηκε, βγήκαν και θέλησαν να πανηγυρίσουν για την επιτυχία τους.
Η συμπεριφορά αυτή είναι δεικτική των ανθρώπων που εκπροσωπούν στην Κυβέρνηση αυτόν το τόπο. Είναι συμπεριφορά χαρακτηριστική του εφήμερου και του επιφανειακού. Είναι αυτή που καθορίζει πια την πορεία του τόπου μας. Έναν τόπο που μέρα με τη μέρα βουλιάζει, καταστρέφεται στη βάση του, ξεπουλιέται ολόκληρος, έχει μείνει απροστάτευτος στα νύχια μικρών και μεγάλων που το μόνο που βλέπουν στο νησί είναι κερδοσκοπία και τίποτε άλλο.
