Πυρετώδεις και μαραθώνιες ήταν οι διαπραγματεύσεις το τελευταίο διήμερο για το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ και αναμένεται να συνεχιστούν με την ίδια ένταση και το αμέσως επόμενο διάστημα. Πληροφορίες από τις ΗΠΑ αναφέρουν πως Κοτζιάς και Ντιμιτρόφ βρέθηκαν μία ανάσα από τη συμφωνία, αλλά τελικά στο όνομα Ελλάδα και Σκόπια δεν έχουν ακόμη βρει τη “χρυσή τομή”. Την ίδια ώρα στην Ελλάδα κομμάτι της αντιπολίτευσης αντιδρά, ενώ η “Επιτροπή Αγώνα για την Ελληνικότητα της Μακεδονίας” προετοιμάζει νέες κινητοποιήσεις και συλλαλητήρια.
Ο Ιούνιος αναμένεται “καυτός” σε ό,τι αφορά στο Σκοπιανό, κάτι που φάνηκε από την τριμερή Κοτζιά – Ντιμιτρόφ – Νίμιτς στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Για περίπου 48 ώρες, οι υπουργοί Εξωτερικών και οι συνεργάτες τους έψαχναν την ιδανική λύση που θα ικανοποιήσει και τις δύο πλευρές, αλλά τελικά δεν βγήκε “λευκός καπνός”. Ο Μάθιου Νίμιτς ανακοίνωσε πως «ακόμα δεν έχουμε οριστική λύση» και η διαπραγμάτευση μεταφέρεται στις Βρυξέλλες.
Ο Νίμιτς άφησε επίσης να εννοηθεί πως ουσιαστικά απομένουν λεπτομέρειες για να υπάρξει συμφωνία, αλλά οι ισορροπίες είναι λεπτές και κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει ότι τελικά Κοτζιάς και Ντιμιτρόφ θα δώσουν τα χέρια.
“Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι οι συζητήσεις ήταν λεπτομερείς, τα θέματα είναι καλά προσδιορισμένα και έχουν περιοριστεί. Δεν έχουμε ακόμη τελική λύση των θεμάτων, αλλά και οι δυο πλευρές είναι αποφασισμένες να κάνουν αρκετά για την επίτευξη συμφωνίας και εργάζονται σκληρά για να το πετύχουν”, σημείωσε ο κ. Νίμιτς.
Τι είναι αυτό, όμως, που χωρίζει τις δύο πλευρές;
Πληροφορίες από τη Νέα Υόρκη αναφέρουν πως Ελλάδα και ΠΓΔΜ έχουν κάνει μεγάλα βήματα προσέγγισης, αλλά δεν έχουν καταφέρει ακόμη να συμφωνήσουν απόλυτα στο τρίπτυχο “όνομα, erga omnes, συνταγματική αλλαγή”.
Η πλευρά των Σκοπίων φέρεται να αποδέχεται το erga omnes (έναντι όλων) μόνο για το όνομα «Μακεδονία της Δημοκρατίας του Ιλιντεν». Ωστόσο, στην Ελλάδα το όνομα αυτό έχει “καεί” και είναι ξεκάθαρο πως η ελληνική κυβέρνηση είναι σχεδόν απίθανο να το περάσει από τη Βουλή.
Επανέρχονται λοιπόν οι προτάσεις Νίμιτς, που ήταν αρχικά πέντε και πλέον έχουν απομείνει τρεις. Ο κ. Ντιμιτρόφ φέρεται να απέρριψε την ονομασία «Gorna Maκedonija» («Άνω Μακεδονία»), που ικανοποιούσε την ελληνική πλευρά και την ίδια ώρα ο κ. Κοτζιάς δεν θεωρεί πως το “Nova Makedonija” («Νέα Μακεδονία») είναι η καλύτερη λύση για την Ελλάδα.
Αν ισχύουν τα παραπάνω το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», (“Republika Severna Makedonija”) είναι αυτή τη στιγμή το επικρατέστερο.
Δεδομένο είναι επίσης πως η Ελλάδα επιμένει σε erga omnes και συνταγματικές αλλαγές, κάτι που τα Σκόπια επιθυμούν να το συνδυάσουν με το καλύτερο κατά τη γνώμη τους όνομα, προκειμένου να κάμψουν τις αντιδράσεις της εκεί αντιπολίτευσης. Όπως είχαμε γράψει η συνταγματική αναθεώρηση δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής ανάμεσα στους πολιτικούς αντιπάλους του Ζάεφ.
Έρχονται νέα συλλαλητήρια
Και στην Ελλάδα, πάντως, οι αντιδράσεις παραμένουν και πληροφορίες αναφέρουν πως κινήσεις πολιτών ετοιμάζουν νέο γύρο συλλαλητηρίων, όπως αυτά που έγιναν πρόσφατα σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα.
Η Επιτροπή Αγώνα για την Ελληνικότητα της Μακεδονία, που συστάθηκε πρόσφατα ετοιμάζει τις επόμενες δράσεις της. Σύμφωνα με πληροφορίες, αρχικά προγραμματίζονται συλλαλητήρια σε μεγάλες πόλεις, αλλά όχι στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, που οι διοργανωτές θεωρούν πως έχουν ήδη στείλει το μήνυμά τους. Στόχος των διοργανωτών είναι να δείξουν πως δεν αντιδρούν μόνο τα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά και πως σχεδόν σε ολόκληρη τη χώρα ο ελληνικός λαός, δεν επιθυμεί τη χρήση του όρου “Μακεδονία” στο όνομα της ΠΓΔΜ.
Επικρατέστερη ημερομηνία για ταυτόχρονια συλλαλητήρια σε διάφορες επαρχιακές πόλεις είναι η 6η Ιουνίου.
Εφόσον κριθούν επιτυχημένα και ανάλογα φυσικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων, ενδεχομένως να υπάρξουν βέβαια και νέα συλλαλητήρια, τόσο στην Αθήνα, όσο και στη Θεσσαλονίκη.
Σπύρος Πολυχρονόπουλος