Ο μαστρο-Ντίνος Κορακής καθόταν στο καρνάγιο του στις Σπέτσες, παρέα με τον σκύλο του ονόματι Τυφώνα και έναν φίλο του. Τους συνάντησα να πίνουν τον πρωινό καφέ με δροσερό νερό και λουκούμι για δεκατιανό. Μπροστά τους ήταν ακόμα μερικά καΐκια για επισκευή στη στεριά και άλλα λικνίζονταν μέσα στη θάλασσα. Την ίδια θέα ακριβώς πρέπει να είχαν και οι μάστορες 200 χρόνια πριν, όταν σκάρωναν εκεί τα πλοία που πήραν μέρος στην Επανάσταση του ’21. Εκεί έφτιαχνε τα πλεούμενά της και η Μπουμπουλίνα. Οι ταρσανάδες αυτοί στο Παλιό Λιμάνι των Σπετσών είναι ιστορικοί από κάθε έννοια. Τα τελευταία χρόνια, όμως, όπως και πολλά άλλα παραδοσιακά καρνάγια σε ολόκληρη την χώρα, αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Το νομοθετικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εντάθηκαν έχει ορισμένα κενά. Συχνά οι ιδιοκτήτες τους αντιμετωπίζουν θέματα καταπάτησης του αιγιαλού (αν και είναι στην ίδια θέση από την τουρκοκρατία!) καθώς και της εξασφάλισης άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας. Κοντολογίς ενώ βρίσκονταν στα πόστα αυτά εδώ και αιώνες, τώρα χρειάζεται να περάσουν από καινούργιες διαδικασίες, να προσκομίσουν νέα έγγραφα, να προσαρμoστούν σε νέα κριτήρια (π.χ., περιβαλλοντικά). Ολα αυτά έχουν δημιουργήσει μιαν αναστάτωση, καθώς και τον φόβο ότι μια μέρα θα υποστούν έξωση. Ο μαστρο-Ντίνος μού μουρμουράει με το δίκιο του για τα πρόστιμα, για τη χαρτούρα, για το τι μέλλει γενέσθαι. Ευτυχώς, τουλάχιστον για τις Σπέτσες φαίνεται πως ο λιμενάρχης Βαγγέλης Ζούζιας, ο δήμαρχος του νησιού Παναγιώτης Λυράκης και η τοπική κοινωνία έχουν κάνει ένα κοινό μέτωπο να προστατεύσουν τα καρνάγια και να βοηθήσουν τους ιδιοκτήτες να αποκτήσουν όλα τα έγγραφα που θέλει η πολιτεία ώστε να τελειώσει η υπόθεση. Στο νέο αναπτυξιακό σχέδιο του Παλιού Λιμανιού –αγγλιστί masterplan– έχουν γίνει ειδικές προβλέψεις για να μείνουν οι ταρσανάδες της Μπουμπουλίνας στη θέση τους.
Και ό,τι απέμεινε μετά την καταστροφή
Εκεί όπου η πολιτεία δεν φαίνεται να πολυσυγκινείται είναι το σπάσιμο των παραδοσιακών καϊκιών. «Τρεχαντήρια, γάιτες, παπαδιές, περάματα, όλα σπάζουν κάτω από τις μπουλντόζες», λέει ο μαστρο-Ντίνος που έχει φτιάξει στα 84 του χρόνια πάνω από 200 ξύλινα σκάφη. Τα μισά από αυτά είχαν μήκος πάνω από 8 – 9 μέτρα. Τεχνίτης θαυμαστός, με πελάτες απ’ όλη την Ελλάδα, μαθαίνει τα κακά μαντάτα της καταστροφής από παντού. Οι ψαράδες αποσύρουν την αλιευτική άδεια, παίρνουν παχυλή αποζημίωση από την Ευρώπη και δίνουν το καΐκι τους για να κοπεί. Το τελευταίο «θύμα» το «Γεώργιος Τ.», ένα τρεχαντήρι 8.5 μέτρων που καταστράφηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην Εύβοια. Σκαρωμένο το 1977, ομόρφαινε τη θάλασσά μας. Η στήλη δημοσιεύει τις φωτογραφίες σήμερα ως τεκμήρια αδιαφορίας…