Γράφει ο
Νεκτάριος Καλογήρου
Αλλεπάλληλες κλήσεις δέχονται από χθες οι τοπικές υπηρεσίες καθαριότητας και πρασίνου, από πολίτες που θέλουν να αναφέρουν την ύπαρξη οικοπέδων γεμάτων με ξερόχορτα και σημεία επικίνδυνα για την εκκίνηση πυρκαγιάς. Η εθνική τραγωδία φαίνεται πως έχει κεντρίσει τα αντανακλαστικά όλων εκείνων που φοβούνται επανάληψη της καταστροφής με διαφορετικό επίκεντρο.
Η ανησυχία δεν είναι αδικαιολόγητη. Σε όλο το νησί της Ρόδου υπάρχουν χιλιάδες ξεχασμένα οικόπεδα, καθώς και αυλές σπιτιών, απ’ όπου εύκολα μπορεί να ξεκινήσει μια πυρκαγιά. «Είναι πολύς ο κόσμος που έχει τηλεφωνήσει τα τελευταία 24ωρα για να μας αναφέρει κάποια επικίνδυνη εστία» δήλωσε προς τη «δημοκρατική» ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Καθαριότητας και Ανακύκλωσης Παναγιώτης Μάτσης. Ο ίδιος συμφωνεί πως ο κίνδυνος είναι υπαρκτός, καθώς «ένα οικόπεδο γεμάτο ξερόχορτα αποτελεί κίνδυνο».
Για τη διεύθυνση Καθαριότητας και Πρασίνου το πρόβλημα δεν ξεκίνησε προχθές. Κάθε χρόνο, στην εκκίνηση της αντιπυρικής περιόδου ξεκινούν προσπάθειες ώστε να εντοπιστούν οι ιδιοκτήτες εγκαταλελειμμένων οικοπέδων, ώστε να δρομολογηθεί ο καθαρισμός τους. Η όλη διαδικασία αφορά μόνο όσα «γήπεδα» βρίσκονται στην πόλη της Ρόδου και εντός των σχεδίων πόλεως των υπολοίπων οικισμών.
Ξεκάθαρος ο Νόμος,
αυστηρές οι ποινές
Υπάρχει Πυροσβεστική Διάταξη σύμφωνα με την οποία «κάθε οικόπεδο που βρίσκεται μέσα στα όρια οικισμού ή σε απόσταση 100 μέτρων έξω από τα όρια, θα πρέπει να είναι καθαρό και απαλλαγμένο από κάθε φυσική ή τεχνητή εύφλεκτη ύλη».
Οι ιδιοκτήτες των οικοπέδων καλούνται κάθε χρόνο να τηρούν την εντολή του Νόμου. Το κάλεσμα γίνεται μέσω ειδοποιητηρίου από τη Διεύθυνση Καθαριότητας και Ανακύκλωσης. Εάν μέσα σε 15 ημέρες δεν γίνει ο απαιτούμενος καθαρισμός, τότε μπορούν να αναλάβουν δράση τα μηχανήματα της Διεύθυνσης Καθαριότητας και ακολούθως ο λογαριασμός του έργου να σταλεί προς τον οικοπεδούχο. Ο τελευταίος, μάλιστα, όχι μόνο πληρώνει για τη δουλειά που έπρεπε να είχε κάνει, αλλά επιπρόσθετα έρχεται αντιμέτωπος με μήνυση από την Πυροσβεστική Υπηρεσία.
«Στέλνουμε διαρκώς τέτοιου είδους ειδοποιητήρια» περιέγραψε ο κ. Παναγιώτης Μάτσης και εξήγησε: «τις περισσότερες φορές οι ιδιοκτήτες ανταποκρίνονται αμέσως και το θέμα λήγει εκεί. Ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες είναι αδύνατο να εντοπιστούν οι ιδιοκτήτες. Αυτοί μπορεί να είναι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, να έχουν πεθάνει και να εκκρεμούν υποθέσεις κληρονομιάς ή πολλά άλλα που περιπλέκουν το πρόβλημα».
Πολλά τα επικίνδυνα
οικόπεδα στην πόλη,
πολλαπλάσια στα χωριά
Το κυνηγητό από τη διεύθυνση Καθαριότητας από μόνο του δεν είναι αρκετό για να εξαλειφθεί ο κίνδυνος πυρκαγιάς μέσα στο αστικό τοπίο. Η δημοτική υπηρεσία έχει μικρό αριθμό προσωπικού και ακόμα λιγότερα διαθέσιμα μηχανήματα. Είναι σημαντικό οι πολίτες να αντιληφθούν ότι οι κίνδυνοι που εγκυμονούν είναι μεγάλοι. «Ο κόσμος πρέπει να γίνει πιο ευαίσθητος και να μας βοηθήσει. Μόνο έτσι, μαζί, θα διατηρήσουμε την ασφάλεια για όλους».
Μέσα στην πόλη της Ρόδου εξακολουθούν να υπάρχουν οικόπεδα γεμάτα ξερόχορτα, σκουπίδια, φύλλα και ό,τι άλλο μπορεί να μεταφερθεί από τον αέρα. «Ο συνεργάτης μας κ. Πίτσης είναι επιφορτισμένος στο να κινείται διαρκώς σε όλους τους δρόμους, να καταγράφει τα εγκαταλελειμμένα οικόπεδα, να εντοπίζει εκείνα για τα οποία γίνονται καταγγελίες. Ακολούθως ο ίδιος παρακολουθεί αν έχουν γίνει οι καθαρισμοί για τους οποίους έχουν δοθεί εντολές. Η δουλειά δεν σταματά ποτέ». Σύμφωνα με τον κ. Μάτση, το πρόβλημα είναι οξύτερο στα χωριά της Ρόδου, εκεί όπου είναι ακόμα πιο δύσκολο να εντοπιστούν οι ιδιοκτήτες. Το γεγονός βεβαιώνουν και οι πρόεδροι των τοπικών διαμερισμάτων. Ανεξαιρέτως όλοι αναφέρουν: «κάθε χρόνο γίνεται πραγματική μάχη με τους συγχωριανούς για να καθαρίσουν τα οικόπεδά τους. Καυγάδες, απειλές, ακόμα και ύβρεις ανταλλάσσονται για να γίνει το αυτονόητο».
Η ανακύκλωση είναι
μορφή πρόληψης
Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία γνωρίζουν πάρα πολύ καλά πως τα σκουπίδια αποτελούν μία από τις πιο συχνές αιτίες πρόκλησης πυρκαγιών. Η ανακύκλωση μπορεί να θέσει τέρμα στον κίνδυνο.
Ειδικότερα, μέχρι πρότινος επικρατούσε η ανάγκη να υπάρχουν παντού κάδοι σκουπιδιών. Το αυτονόητο πια είναι να υπάρχουν παντού κάδοι ανακύκλωσης. «Σήμερα τα ανακυκλώσιμα υλικά είναι περισσότερα από τα οργανικά σκουπίδια» αποκάλυψε προς τη «δημοκρατική» ο κ. Παναγιώτης Μάτσης και τόνισε: «εκείνο που εγώ θα ήθελα είναι οι μπλε κάδοι ανακύκλωσης στο νησί να είναι όσοι και οι πράσινοι κάδοι σκουπιδιών».
Σήμερα σε ολόκληρη τη Ρόδο υπάρχουν συνολικά 6000 πράσινοι κάδοι. Οι μπλε κάδοι είναι 1500 και οι περισσότεροι είναι τοποθετημένοι στην πόλη. Η διεύθυνση Καθαριότητας και Ανακύκλωσης έχει ζητήσει και θα λάβει από την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) ακόμα 500 μπλε κάδους, οι οποίοι θα τοποθετηθούν σε διάφορα σημεία του νησιού. Υπενθυμίζεται ότι η «ΕΕΑΑ» δημιουργήθηκε από τις εταιρείες παραγωγής και εμπορίας συσκευασμένων προϊόντων, σε τήρηση της κείμενης Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας «περί ανακύκλωσης των αποβλήτων συσκευασίας».
Στους μπλε κάδους απορρίπτονται όλα τα υλικά που μπορούν να ανακυκλωθούν (χαρτί, αλουμίνιο, πλαστικό κλπ). Σε ό,τι αφορά τα γυάλινα μπουκάλια, αυτά πρέπει να ρίχνονται στις ειδικές «μπλε καμπάνες», όμως επειδή αυτές είναι ελάχιστες είναι αποδεκτό η απόρριψή τους να γίνεται στους μπλε κάδους.
Με το διαχωρισμό των σκουπιδιών, αμέσως περιορίζεται στο ελάχιστο ο κίνδυνος πρόκλησης πυρκαγιάς. Τόσο στη διάρκεια παραμονής των σκουπιδιών στους κάδους, όσο κατά τη διάρκεια της διαχείρισης στον ΧΥΤΑ, η φωτιά σπανίως εκδηλώνεται. Επιπρόσθετα, σε μια κοινωνία όπου έχει καλλιεργηθεί η έννοια της ανακύκλωσης, σπανίως υπάρχουν φαινόμενα δημιουργίας πρόχειρων χωματερών και αυθαίρετης απόρριψης σκουπιδιών σε ρέματα και δάση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
«Γενικά οι πολίτες ανταποκρίνονται καλά στο κάλεσμα για ανακύκλωση υλικών. Οι επιχειρηματίες και οι εστιάτορες λειτουργούν με επαγγελματισμό και αυτό μας βοηθά αρκετά» περιέγραψε ο κ. Μάτσης. Εκεί, όπου ακόμα υπάρχει ανάγκη για εκπαίδευση είναι ο τρόπος απόρριψης των ανακυκλώσιμων υλικών. «Τα χαρτόκουτα θα πρέπει να τα «σπάνε», έτσι ώστε να μην καταλαμβάνουν μεγάλο χώρο όταν πέφτουν στους μπλε κάδους».
Η ανείπωτη τραγωδία στην Αττική έχει συγκλονίσει τους πάντες. Εχει αγγίξει τις ευαίσθητες, ανθρώπινες χορδές και οδηγεί τους πάντες να προστρέξουν σε βοήθεια. Οι ίδιες «χορδές» θέλουν να τεθεί ένα τέρμα στα φαινόμενα που συνήθως ξεκινούν από την ανθρώπινη αδιαφορία και καταλήγουν με το πιο εφιαλτικό αποτέλεσμα. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι ευχές απλώς διευκολύνουν τον εφησυχασμό. Η πραγματική λύση βρίσκεται στην ενεργό δράση για την πρόληψη και προς αυτή την κατεύθυνση όλοι οφείλουν να διαθέσουν εργατοώρες. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος.