Το Συνέδριο Αρχιτεκτονικής και Τουρισμού στη Ρόδο αποτελεί θεσμό που διοργανώνεται από τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Δωδεκανήσου, το Τεχνικό Επιμελητήριο Δωδεκανήσου, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, την ηλεκτρονική πλατφόρμα Αρχιτεκτονικής Archisearch, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Δωδεκανήσου, τον Δήμο Ρόδου, την Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου, τον ΠΡΟΤΟΥΡ και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Διαπραγματεύεται τη διάδραση μεταξύ Αρχιτεκτονικής και Τουρισμού, συμβάλλει στην δικτύωση ανθρώπων από τους κλάδους της αρχιτεκτονικής, του real estate και της φιλοξενίας, μεταφέρει διεθνή best practices και αναδεικνύει τις επερχόμενες τάσεις.
Το 4ο Συνέδριο Αρχιτεκτονικής και Τουρισμού πραγματοποιήθηκε στις 4 και 5 Σεπτεμβρίου στο ξενοδοχείο «Ρόδος Παλάς» και στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία. Συμμετείχαν 40 εισηγητές από όλη την Ελλάδα, ενώ τις εργασίες και τις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εισηγήσεις παρακολούθησαν δια ζώσης ή ηλεκτρονικά 1000 άτομα συνολικά.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «δ» ο πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Δωδεκανήσου, Γιώργος Σκιαδόπουλος, αναφέρεται στα επιτεύγματα της διοργάνωσης, υπογραμμίζοντας ότι ο δημοκρατικός διάλογος που προκύπτει είναι ουσιαστικός και ιδιαίτερα επίκαιρος με τη συμμετοχή όλων των φορέων. Τονίζει ότι αποτελεί ανάγκη η καλλιέργεια μίας αρχιτεκτονικής παιδείας, προκειμένου να ξεπεραστούν και να αποφευχθούν στο μέλλον τα …κακώς κείμενα. «Θα πρέπει όλοι μαζί, χέρι-χέρι να προχωρήσουμε με αμοιβαία κατανόηση. Γι’ αυτό και ουσιαστικά καθόμαστε «στο ίδιο τραπέζι», τόσοι διαφορετικοί φορείς, επιστήμονες και επαγγελματίες, προκειμένου να βρούμε κοινά σημεία σύγκλησης», δηλώνει μεταξύ άλλων.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Σκιαδόπουλε, θα ήθελα να ξεκινήσουμε από την αποτίμηση του 4ου Συνεδρίου Αρχιτεκτονικής και Τουρισμού. Ποια είναι τα κύρια συμπεράσματα; Ποια είναι τα επιτεύγματα των συνεδρίων μέχρι σήμερα;
Αφενός το γεγονός ότι σε επιστημονικό επίπεδο είχαμε συμμετοχή 40 εισηγητών από όλη την Ελλάδα, και αφετέρου ότι 1000 άτομα παρακολούθησαν το συνέδριο δια ζώσης και μέσω του διαδικτύου, καθιστά από μόνο του το συγκεκριμένο εγχείρημα πετυχημένο. Η στήριξη του κόσμου είναι δυναμική, καθώς το συνέδριο παρακολούθησαν όχι μόνο αρχιτέκτονες, μηχανικοί, επαγγελματίες του τουρισμού, αλλά και συμπολίτες μας ανεξαρτήτως μορφωτικού υποβάθρου.
Τα επιτεύγματα είναι πολυδιάστατα. Έχουμε πετύχει η φωνή, η οπτική, η πλευρά του αρχιτέκτονα να ακούγεται ευρέως σε μία επιστημονική βάση, ενώ πλέον μέσα από τη νέα συνεργασία που θα έχουμε με την ένωση ξενοδόχων Ρόδου, θα υπάρξει άμεση επαφή και διάδραση με τους επιχειρηματίες, ξενοδόχους, ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων και γενικότερα επαγγελματίες του τουρισμού.
Ουσιαστικά πλέον, ο ιδιωτικός και δημόσιος τομέας των επιστημόνων και των επιχειρηματιών, «συνδιαλέγεται» σε θεσμικό επίπεδο με τους φορείς, με γνώμονα το υγιές συμφέρον του τόπου. Φέτος, για πρώτη φορά μεταξύ των εισηγητών ήταν δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι, δημόσιοι υπάλληλοι, ιδιώτες αρχιτέκτονες και ξενοδόχοι. Όλοι έχουμε λόγο και μερίδιο στην ευθύνη, αλλά και στο όραμα για το μέλλον του τόπου μας, ενώ η συνεργασία μας είναι επιβεβλημένη.
Τέλος, η πρωτοβουλία αυτή αποκτά τεράστια σημασία ως υλοποιημένη, εν μέσω των πρωτόγνωρων υφιστάμενων δυσμενών υγειονομικών συνθηκών. Ενδεχομένως να μην υπάρχει άλλο συνέδριο αρχιτεκτονικής που να πραγματοποιήθηκε στην χώρα μας στα τελευταία χρόνια, με τόσο ευρεία συμμετοχή. Τα συμπεράσματα και τα πρακτικά των συνεδρίων θα δημοσιοποιηθούν στο προσεχές χρονικό διάστημα.
• Το Συνέδριο Αρχιτεκτονικής και Τουρισμού, μία καθαρά τοπική πρωτοβουλία του Συλλόγου σας, αποτελεί ίσως τη μοναδική εκδήλωση που συνενώνει όλες τις τοπικές αρχές και τους φορείς. Αυτή η υποστήριξη και η αναγνώριση που τυγχάνει από την πρώτη κιόλας στιγμή η διοργάνωση, θέτει το εγχείρημα σε πιο στέρεες βάσεις;
Σαφώς και οι βάσεις είναι πιο στέρεες, ενώ η ευθύνη αρκετά μεγαλύτερη. Καθώς αναφέρετε το θεσμικό σκέλος, είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι εισηγητές φέτος ήταν οι δήμαρχοι Ρόδου και Χάλκης κκ Καμπουράκης και Φραγκάκης αντίστοιχα, καθώς και οι αντιδήμαρχοι Ρόδου Τεχνικών Υπηρεσιών και Μεσαιωνικής Πόλης κκ Καμπούρης και Δράκος. Οι παραπάνω εισηγήσεις είχαν άμεση σχέση με το αρχιτεκτονικό μέλλον του τόπου μας, ενώ επισημοποιήθηκαν συνεργασίες που θα υπάρξουν με τον Σύλλογό μας, κυρίως μέσω αρχιτεκτονικών διαγωνισμών. Ο δημοκρατικός διάλογος που προκύπτει είναι ουσιαστικός και ιδιαίτερα επίκαιρος με τη συμμετοχή όλων των φορέων.
Αξίζει επίσης να σημειωθούν οι επικείμενες συνεργασίες που ανακοινώθηκαν ότι θα έχει ο Σύλλογός μας με το Τεχνικό Επιμελητήριο Δωδεκανήσου, τόσο σε ερευνητικό επίπεδο, όσο και σε εκπαιδευτικό -μέσα από τη δημιουργία της βιβλιοθήκης του Συλλόγου μας. Τέλος, δεν θα πρέπει να προσπεράσουμε, ότι η αιγίδα και η επιστημονική στήριξη τόσο της διεθνούς, όσο και της πανελλήνιας ένωσης αρχιτεκτόνων είναι στέρεη, δεδομένη και άψογη προς τον Σύλλογό μας.
• Θα ήθελα όμως να σταθούμε λίγο παραπάνω στη θεματολογία του συνεδρίου… Ποια είναι η σύνδεση της αρχιτεκτονικής με τον τουρισμό και σε ποιο βαθμό διαμορφώνει η αρχιτεκτονική το τουριστικό προφίλ της Ρόδου;
Η σύνδεση της αρχιτεκτονικής με τον τουρισμό είναι διαρκής και αναγκαία. Αφενός έχουμε τη μοναδική αρχιτεκτονική μας κληρονομιά και αφετέρου την ισχυρή βιομηχανία του τουρισμού. Δυστυχώς υπάρχουν πάρα πολλά κακώς κείμενα και δυσάρεστα παραδείγματα τόσο του παρελθόντος, όσο και του παρόντος, που χρήζουν την καλλιέργεια μίας αρχιτεκτονικής παιδείας, προκειμένου να ξεπεραστούν και να αποφευχθούν στο μέλλον. Θα πρέπει όλοι μαζί, χέρι-χέρι να προχωρήσουμε με αμοιβαία κατανόηση. Γι’ αυτό και ουσιαστικά καθόμαστε «στο ίδιο τραπέζι», τόσοι διαφορετικοί φορείς, επιστήμονες και επαγγελματίες, προκειμένου να βρούμε κοινά σημεία σύγκλησης.
Η υφιστάμενη κατάσταση, νοοτροπίες και πρακτικές, σίγουρα δεν μπορούν να αλλάξουν από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά σίγουρα είμαστε σε καλύτερο δρόμο από το παρελθόν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτέλεσε η εισήγηση του αντιδημάρχου Μεσαιωνικής Πόλης Ρόδου, κ Δράκου, ο οποίος απηύθυνε δημόσια κοινό κάλεσμα προς τον Σύλλογό μας και προς το Τεχνικό Επιμελητήριο Δωδεκανήσου, για τη συνεργασία μας σε επίπεδο προκήρυξης αρχιτεκτονικών διαγωνισμών για την ανάπλαση σημαντικών περιοχών στη Μεσαιωνική Πόλη.
Το γεγονός αυτό είναι θετικό, καθότι φαίνεται ότι το αποτέλεσμα των πολυετών κόπων του Συλλόγου μας για τη θέσπιση προκήρυξης αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, έχει ξεκινήσει να αναγνωρίζεται.
Πρέπει να καταστεί σαφές ότι ο ρόλος του αρχιτέκτονα στον σχεδιασμό του δημόσιου και του ιδιωτικού χώρου είναι απαραίτητος, ενώ τα συνέδρια συμβάλλουν στην εξωστρέφεια της αναγκαιότητας της αρχιτεκτονικής επιστήμης σε κάθε έκφανση του δημόσιου και του ιδιωτικού έργου.
• Δηλώσατε πρόσφατα ότι ο δήμος Ρόδου θα είναι ο πρώτος δήμος στο Ν. Αιγαίο που θα υλοποιήσει την διακριθείσα πρόταση του Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Ιδεών για την ανάπλαση της πλατείας Γαβριήλ Χαρίτου. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται το εγχείρημα;
Θα είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιείται στη Ρόδο δημόσιο έργο βάσει Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού. Ο Διαγωνισμός προκηρύχτηκε το καλοκαίρι του 2016 από τον Δήμο Ρόδου σε συνεργασία με τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Δωδεκανήσου. Το αντικείμενο αφορούσε την ανάπλαση της πλατείας Γαβριήλ Χαρίτου στη Ρόδο. Σκοπός του Διαγωνισμού ήταν η δημιουργία μιας πλήρους πρότασης για τη νέα διαμόρφωση της πλατείας. Οι προτάσεις όφειλαν να συνάδουν με τις απαιτήσεις της τέχνης και της επιστήμης και τις αρχές του βιοκλιματικού, περιβαλλοντικού σχεδιασμού. Στόχος του διαγωνισμού ήταν η ανάπλαση της πλατείας, που με τον ιδιαίτερο μνημειακό χαρακτήρα και τις χαρακτηριστικές χουρμαδιές της, θα πρέπει να αποδοθεί στους πολίτες ως χώρος ιστορικής μνήμης και σύνδεσης παλαιών και νέων μορφών και κτηρίων, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαιτερότητα της περιοχής και τη γειτνίαση με το «Νεστορίδειο Μέλαθρον», ξενοδοχεία, ιδιωτικά και δημόσια κτήρια, Casino, αλλά και με το κτίριο του ενυδρείου στο βορά του νησιού.
Η πλατεία ως χώρος πράσινου περιπάτου, αναψυχής και υποδοχής πολιτιστικών και κοινωνικών γεγονότων, σε σύνδεση με το «Νεστορίδειο Μέλαθρον», θα πρέπει να είναι ένας ζωντανός οργανισμός καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Όπως έχουμε ενημερωθεί, η δημοτική αρχή βρίσκεται εν μέσω προετοιμασιών για την υλοποίηση βραβευμένης πρότασης του διαγωνισμού.
• Επίκεινται νέοι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί σε συνεργασία με το Δήμο ή την Περιφέρεια;
Θα προκηρυχτεί νέος πανελλήνιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός από τον Δήμο Ρόδου με την επιστημονική συνεργασία του Συλλόγου μας στην περιοχή της Μέγκαβλης. Η συνεργασία μας με τον Δήμο βρίσκεται σε εντατική βάση. Οι συναντήσεις και οι επαφές μας με τον Αντιδήμαρχο Τεχνικών Υπηρεσιών κ. Καμπούρη είναι καθημερινές. Η αποτύπωση της έκτασης βρίσκεται σε στάδιο ολοκλήρωσης, ενώ η αρμόδια επιστημονική επιτροπή σύνταξης του φακέλου του διαγωνισμού αποτελείται από τους κκ Μίκα Μιχαλάκη (υπεύθυνη συντονισμού), Μάνο Γερακιό, Γιώργο Περνάρη και Ευαγγελία Μανωλά, εκλεκτά και δραστήρια μέλη του Συλλόγου μας. Κοινή επιθυμία του Δήμου και του Συλλόγου είναι η ουσιαστική αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής της Μέγκαβλης, μίας περιοχής με ιδιαίτερη κοινωνική σημασία, δημιουργώντας χώρους περιπάτου, πρασίνου, στάσης και πορείας για όλες τις ηλικίες, τις οικογένειες, τους νέους. Η διενέργεια του Διαγωνισμού βρίσκεται σε άμεση συνάφεια με την ειλημμένη απόφαση για τη μεταφορά υπηρεσιών και δομών υγείας σε πλησίον χώρο από αυτόν της περιοχής μελέτης του Διαγωνισμού.
Επίσης βρισκόμαστε σε συνεχείς διμερείς επαφές με την Περιφέρεια το τελευταίο χρονικό διάστημα και ελπίζουμε σύντομα να προχωρήσουμε σε κοινές ανακοινώσεις για τις επικείμενες συνεργασίες μας.
• Κλείνοντας κύριε Σκιαδόπουλε, ποια είναι σήμερα η θέση των αρχιτεκτόνων και ποια τα προβλήματα που υπάρχουν στον κλάδο σας λόγω της πανδημικής κρίσης; Η Πολιτεία έχει λάβει επαρκή μέτρα για την στήριξη του κλάδου;
Η πολιτεία δεν έχει λάβει σε καμία περίπτωση επαρκή μέτρα. Η θέση των αρχιτεκτόνων είναι σε δυσχερή κατάσταση. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι συνεχώς αυξανόμενα και τεράστια. Οι υπηρεσίες σχεδόν σε όλα τα νησιά είναι υποστελεχωμένες και χρειάζεται άμεσα να στελεχωθούν με περισσότερο προσωπικό. Τα προβλήματα αυτά τα αναδεικνύουμε συχνά σε συνεργασία με τους ντόπιους συναδέλφους και δημάρχους σε κάθε νησί, αλλά δυστυχώς δεν υπήρξαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Η γραφειοκρατία δυσχεραίνει, δίχως να δίνονται λύσεις σε κεντρικό επίπεδο. Το έργο των δημοσίων υπαλλήλων και των ιδιωτών αρχιτεκτόνων καθυστερεί λόγω νέων γραφειοκρατικών και συνεχώς μεταβαλλόμενων νομοθετικών αγκυλώσεων. Σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Δωδεκανήσου έχουμε καταθέσει πλήθος προτάσεων για διάφορους άξονες που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής και αναμένουμε τα αποτελέσματα από πλευράς πολιτείας. Τέλος, η αρχιτεκτονική πρέπει να ασκείται μόνο από τη δική μας ειδικότητα, γι’ αυτό παράλληλα αγωνιζόμαστε σε νομικό επίπεδο για την προάσπιση των επαγγελματικών μας δικαιωμάτων. Ο αρχιτέκτονας είναι ο πλέον αρμόδιος για την μορφολογική (και όχι μόνο) ένταξη ενός έργου στο δομημένο και αδόμητο περιβάλλον του, ενώ παράλληλα είναι ο πλέον καταρτισμένος επιστήμονας για τον σχεδιασμό εσωτερικών και εξωτερικών χώρων.
