Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
Για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση στην Ελλάδα, μιλάει σήμερα στην «δ» ο πρόεδρος της ΔΟΕ κ. Θανάσης Κικινής. Πέραν των σοβαρών αντιρρήσεων για την προσχολική αγωγή, εξηγεί τα πραγματικά προβλήματα του κλάδου, τα κενά στην εκπαίδευση, το πρόβλημα με την σίτιση των παιδιών αλλά και το νέο πρόβλημα που ανέκυψε με την διδασκαλία των προσφυγόπουλων.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Κικινή βρεθήκατε πρόσφατα στην Ρόδο και θα ήθελα να ξεκινήσουμε με τις κινητοποιήσεις που έχει εξαγγείλει η ΔΟΕ για την προσχολική αγωγή.
Βρεθήκαμε στην Ρόδο στο πλαίσιο μιας σειράς εκδηλώσεων σε όλη την Ελλάδα, όπου υπάρχουν παιδαγωγικά τμήματα προσχολικής αγωγής και δημοτικής εκπαίδευσης και έχει να κάνει με την διεκδίκηση του αιτήματός μας, για την καθιέρωση δύο ετών, υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής. Δηλαδή και για τα προνήπια, και για τα νήπια, σε υποχρεωτικό βαθμό. Να σας θυμίσω ότι ένα χρόνιο αίτημα του κλάδου μας (πάνω από 30 χρόνια) ήταν η προσχολική αγωγή –το 2003 καθιερώθηκε το ένα έτος για παιδιά 5-6 ετών στο δημόσιο νηπιαγωγείο. Ωστόσο, το αίτημά μας δεν έχει γίνει ακόμη αποδεκτό γι αυτό παλεύουμε για να εισακουστούμε.
• Το θέμα αυτό πάντως, είναι σοβαρό καθώς παίζει σοβαρό ρόλο στην διαπαιδαγώγηση των παιδιών αυτής της ηλικίας.
Σαφέστατα. Έχει μια διπλή διάσταση. Κατ’ αρχήν έχει διαπιστωθεί και επιστημονικά ότι η συνύπαρξη των παιδιών αυτής της ηλικίας σε ένα χώρο που τους παρέχεται εκπαίδευση μέσα από την ομάδα, μέσα από δραστηριότητες μιας δομημένης διαδικασίας, βοηθάει τα παιδιά στην ομαλή τους κοινωνικοποίηση και στην ένταξή τους σε ένα περιβάλλον, το οποίο θα τους βοηθήσει και αργότερα στο δημοτικό σχολείο, δίνοντάς τους χαρακτηριστικά που πρέπει οπωσδήποτε να ασκηθούν σε αυτή την ηλικία ενώ, είναι μία πολύτιμη παροχή στους εργαζόμενους γονείς.
• Η πρόταση για να αναλάβει το δημόσιο νηπιαγωγείο η τοπική αυτοδιοίκηση, σας βρίσκει σύμφωνους;
Κοιτάξτε, η τοπική αυτοδιοίκηση ούτως ή άλλως στην Ελλάδα έχει την ευθύνη των κτηριακών υποδομών. Είναι αυτό το οποίο συμβαίνει με όλα τα δημόσια σχολεία. Ακούστηκε μια πρόταση εκ μέρους της ΚΕΔΕ από πέρσι, να αναλάβει το δημόσιο νηπιαγωγείο. Φυσικά και δεν μας βρίσκει σύμφωνους υπό την έννοια, ότι θεωρούμε πως αυτή η δομή πρέπει να βρίσκεται όπως όλο το δημόσιο σχολείο υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας. Να έχει δηλαδή, δημόσιο, δωρεάν και εκπαιδευτικό χαρακτήρα, να αφορά όλους τους μαθητές και φυσικά να μην μπαίνουμε σε διαδικασία οποιασδήποτε άλλης σκέψης.
• Ωστόσο, οι κινητοποιήσεις της ΔΟΕ βρίσκονται σε εξέλιξη.
Ναι και είμαστε αποφασισμένοι να κλιμακώσουμε τις κινητοποιήσεις σε όλη την Ελλάδα με σκοπό να αναδείξουμε το τεράστιο αυτό ζήτημα με την προσχολική αγωγή και να οδηγήσει το υπουργείο Παιδείας στο να υλοποιήσει την δέσμευση που έχει αναλάβει –πολλές φορές μέχρι σήμερα- ενώπιον του διοικητικού συμβουλίου της ΔΟΕ. Και σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις που είχαμε με τον υπουργό Παιδείας κ. Κώστα Γαβρόγλου, και σε ημερίδα που εμείς θέσαμε το ζήτημα κι εκείνος δεσμεύτηκε δημοσίως ότι είναι στην πρόθεση της κυβέρνησης η θεσμοθέτηση των αλλαγών στην προσχολική αγωγή. Γι αυτό κι εμείς θα συνεχίσουμε να πιέζουμε προς αυτή την κατεύθυνση, παρακολουθώντας τις εξελίξεις. Αυτό που θέλω να σημειώσω είναι ότι η ΔΟΕ πιέζει για να βελτιωθούν τα πράγματα για τα παιδιά αλλά και για την ελληνική οικογένεια. Κι επειδή πολλά ακούγονται, δεν βρισκόμαστε σε αντιπαλότητα με κανέναν άλλο κλάδο και φυσικά αυτά για τα οποία παλεύουμε δεν θα έχουν ως συνέπεια να χάσουν την δουλειά τους οι εργαζόμενοι στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς. Κάθε χρόνο στην Ελλάδα έχουμε εκτός οποιασδήποτε δομής, 8.000 παιδιά, ηλικίας έως τριών ετών, τα οποία εάν τα προνήπια καταφέρουμε να πάνε στο δημόσιο σχολείο, θα τους δοθεί η δυνατότητα να τα δεχτούν οι παιδικοί σταθμοί. Μιλάμε δηλαδή ότι αυτό θα βοηθήσει και τους γονείς και θα τους λύσει τα χέρια.
• Υπάρχει ένα θέμα με τα παιδικά γεύματα και θα ήθελα το σχόλιό σας. Τι έχει γίνει;
Το ζήτημα της σίτισης των μαθητών, έχει ανοίξει τα τελευταία χρόνια, που όπως γνωρίζουμε είναι «τα χρόνια της κρίσης». Είναι όλα αυτά τα χρόνια που η ελληνική κοινωνία δοκιμάζεται πάρα πολύ σκληρά από τις πολιτικές των μνημονίων, της λιτότητας και τις πολιτικές της κρίσης. Η ΔΟΕ έχει θέσει επανειλημμένα το ζήτημα και μάλιστα είχαμε κάνει τηλεοπτικά μια προσπάθεια μαζί με την ανάλογη ομοσπονδία δασκάλων της Κύπρου και είχαμε διαθέσει δωρεάν γεύματα. Είχαν γίνει κάποιες δράσεις και προγράμματα αλλά από ιδιώτες σε συνεργασία με κάποια σχολεία χωρίς εξασφάλιση των όρων που εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να τηρούνται. Από πέρσι, βρίσκεται σε εξέλιξη σε μεγαλύτερο βαθμό, μία προσπάθεια υλοποίησης από τα υπουργεία Εργασίας, Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Παιδείας σε πολλά σχολεία στην Ελλάδα. Εμείς έχουμε αντιδράσει –όχι επειδή νομίζουμε ότι αυτό δεν πρέπει να γίνει αλλά επειδή δυστυχώς, η Πολιτεία προσπαθεί να μεταφέρει ευθύνες που δεν αναλογούν στους εκπαιδευτικούς ενώ ταυτόχρονα μπαίνει σε κίνδυνο η υγεία των μαθητών. Η θέση της ΔΟΕ είναι ότι τα προβλήματα των μαθητών δεν είναι η σίτιση και τα γεύματα αλλά η άρση των πολιτικών που επηρεάζουν την ελληνική κοινωνία. Δεν είμαστε αρνητικοί στο να διατίθενται γεύματα, αλλά με προϋποθέσεις και πρωτίστως να μην είναι υποχρεωμένοι οι εκπαιδευτικοί να αναλαμβάνουν το ζήτημα της ποιότητας των γευμάτων (αυτό δεν είναι στις αρμοδιότητες των εκπαιδευτικών). Το υπουργείο και οι ιδιώτες που αναλαμβάνουν αυτά τα γεύματα θα πρέπει να φροντίσουν να καταρτίσουν τις ειδικές επιτροπές που θα ελέγχουν την σίτιση. Π.χ. δεν υπάρχουν αίθουσες εστίασης για να τρώνε τα παιδιά (πρέπει να τρώνε πάνω στα θρανία) δεν υπάρχει το ανάλογο προσωπικό καθαριότητας στα σχολεία και άλλες παράμετροι.
• Τι γίνεται με τα κενά; Έχουν καλυφθεί επαρκώς οι θέσεις σε όλη την χώρα;
Τα κενά είναι μια ιστορία που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο και η συζήτηση έχει να κάνει κυρίως για τις πρώτες μέρες έναρξης του σχολικού έτους. Η ουσία βέβαια, είναι πολύ διαφορετική. Τα κενά ξεκινούν από το ό,τι τα τελευταία χρόνια δεν γίνονται μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών. Να σας πω μόνον ότι τα τελευταία χρόνια έχουν συνταξιοδοτηθεί 11.000 εκπαιδευτικοί από την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, ενώ έχουν προσληφθεί μόλις 282…. μόνιμοι (!) Αυτό σημαίνει ότι κάθε χρονιά, ξεκινάει με κενά που είναι σταθερά, δηλαδή δεν προκύπτουν ξαφνικά κάθε φορά. Είναι δεδομένο αφού δεν γίνονται μόνιμοι διορισμοί και καλύπτονται με αναπληρωτές. Φέτος ένας μεγάλος αριθμός προσλήφθηκε νωρίς αλλά δεν επαρκούσε για την κάλυψη των κενών. Φτάσαμε με τις τελευταίες προσλήψεις που έγιναν μέχρι την περασμένη εβδομάδα, γύρω στις 13.000 προσλήψεις αναπληρωτών. Ωστόσο, απαιτούνται ακόμη να γεμίσουν τα κενά για να λειτουργήσουν και τα ολοήμερα. Ειδάλλως κάθε χρόνο θα λέμε τα ίδια πράγματα.
• Για να κλείσουμε, δημιουργήθηκε ένα θέμα σχετικά με τα προσφυγόπουλα τα οποία θα πρέπει να πάνε στα νηπιαγωγεία ή δημοτικά. Έχετε καθόλου μια εικόνα για το πώς θα εφαρμοστεί κάτι τέτοιο;
Κοιτάξτε, να εξηγήσουμε ότι εμείς, ως εκπαιδευτικοί και ως χώρα έχουμε μια τεράστια εμπειρία απορρόφησης μαθητών από άλλες χώρες. Σας θυμίζω ότι την δεκαετία του ’90 δεχτήκαμε ένα τεράστιο κύμα οικονομικών μεταναστών από τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, που είχαν την θέληση να μάθουν και τελικά ενσωματώθηκαν στην κοινωνία. Στην τωρινή περίπτωση όμως, μιλάμε για μία άλλη κατηγορία. Οι οικογένειές τους δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα. Έγινε μια προσπάθεια πέρσι που απέτυχε, να ενταχθούν μαθητές του δημοτικού σχολείου στις δομές υποδοχής των ανθρώπων αυτών, για να πάνε αργότερα σε κανονικά σχολεία –χωρίς όμως προσχολική αγωγή, χωρίς οργάνωση κ.λπ. Τα παιδιά πρέπει να πηγαίνουν σχολείο –έστω και σε άλλες χώρες όπου βρίσκονται προσωρινά. Όμως, απαιτούνται προϋποθέσεις: προσλήψεις εκπαιδευτικών, προετοιμασία για να τους φέρουν σε επαφή με την ελληνική γλώσσα, βιβλία για τις ανάγκες των μαθητών αυτών. Χρειάζεται προγραμματισμός, συνεργασία με εκπαιδευτικούς που γνωρίζουν τις γλώσσες τους και να επικοινωνήσουν με τους γονείς τους. Είναι ένα δύσκολο εγχείρημα με τα δεδομένα που υπάρχουν στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση αφού τελικά, γεννώνται και προβλήματα με αντιδράσεις κ.λπ. Θα μπορούσαν όλα αυτά να προβλεφθούν εάν υπήρχε ο κατάλληλος συντονισμός.