Η στρατιωτική και διπλωματική συντάκτρια Γεωργία Γαραντζιώτη βρίσκεται στο Ισραήλ εδώ και αρκετές μέρες ως απεσταλμένη του τηλεοπτικού σταθμού OPEN για να καλύψει τον πόλεμο.
Καθημερινά με εγκυρότητα, αντικειμενικότητα και ψυχραιμία μεταδίδει τις εξελίξεις από την φλεγόμενη περιοχή για τα δελτία ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού OPEN.
Από το Τελ Αβίβ που είναι η βάση της, μίλησε στη «δημοκρατική» και μεταφέρει εικόνες φρίκης όχι πολύ μακριά από τη δική μας «γειτονιά». Στη συνέντευξή της στη «δ» περιγράφει την εμπειρία της, τις δυσκολίες και τους κινδύνους που καλείται να διαχειριστεί καθημερινά και δηλώνει ότι στην Ελλάδα θα πρέπει να νιώθουμε τυχεροί και χαρούμενοι που ζούμε ασφαλείς σε μια χώρα που έχει ειρήνη «γιατί άλλοι άνθρωποι δυστυχώς δεν μπορούν να νιώσουν ποτέ ασφαλείς στην γειτονιά της ανατολικής Μεσογείου».
• Γεωργία, αρχικά πού σε βρίσκουμε;
Εχω ως βάση το Τελ Αβίβ για να κοιμάμαι το βράδυ με κάποια ασφάλεια, όση ασφάλεια μπορεί να υπάρχει σε μια χώρα που βρίσκεται σε πόλεμο. Κι εδώ γίνονται επιθέσεις σχεδόν καθημερινά. Ωστόσο, σχεδόν το σύνολο των ρουκετών αναχαιτίζεται από το ΙRON DOME. Yπάρχουν πολλά αντίστοιχα συστήματα περιμετρικά της πρωτεύουσας. Κάθε ημέρα πηγαίνω από τον Βορρά στον Νότο, όπου υπάρχει θέμα και επιστρέφω το βράδυ γύρω στις 20.00 στο Τελ Αβίβ. Η χώρα είναι πολύ μικρή, από το Τελ Αβιβ που είναι στο κέντρο για να πας στον Νότο, που επιτρέπεται αυτή τη στιγμή να φτάσεις στα σύνορα με τη Γάζα, θέλεις γύρω στη 1,5 ώρα. Για να πας στον Βορρά, στα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου που γίνονται οι επιθέσεις από την οργάνωση Χεζμπολάχ θέλεις περίπου δύο ώρες. Οπότε το Τελ Αβίβ, η πιο προστατευμένη πόλη της χώρας, μας βοηθάει να μπορέσουμε να δουλέψουμε, να έχουμε μια καλή βάση, κοντά στις περισσότερες περιοχές.
• Πόσες μέρες είσαι εκεί;
Εχω κλείσει 19 ημέρες.
• Είναι η πρώτη σου αποστολή σε πόλεμο;
Σε πόλεμο ναι, είναι η πρώτη μου αποστολή.
• Δεν υπήρχε φόβος πριν πάρεις την απόφαση;
Δεν μπορώ να πω ότι φοβήθηκα πάρα πολύ, ωστόσο υπήρχε άγχος. Επειδή κάνω στρατιωτικό και διπλωματικό ρεπορτάζ και έχω ασχοληθεί με τις δυνάμεις της περιοχής, έτυχε να έχω γνώση της κατάστασης. Είχα διαβάσει την ιστορία της χώρας και των γειτόνων της, τα προβλήματά της, πώς έχει προκύψει αυτή η διαμάχη Χαμάς – Ισραήλ, διότι δεν μιλάμε για διαμάχη Παλαιστινίων-Ισραηλινών, είναι ξεκάθαρο αυτό.
Όμως, όταν φτάνεις αντιλαμβάνεσαι ότι αλλιώς βλέπεις τα πράγματα από τη χώρα που βρίσκεσαι. Με το που έρχεσαι εδώ, νιώθεις την απειλή κατευθείαν. Μόλις ακούσεις τη σειρήνα εκεί που περπατάς στον δρόμο -παρότι νιώθεις ότι υπάρχει μεγαλύτερη ασφάλεια στο Τελ Αβίβ με εκατοντάδες καταφύγια, τεράστια κτήρια και ουρανοξύστες τριγύρω, όλα με τις κατάλληλες προδιαγραφές, άρα είναι πιο εύκολο να προστατευτείς- όταν βλέπεις τον κόσμο να πανικοβάλλεται, να τρέχει να προστατευθεί γιατί έχει μόλις ένα λεπτό στη διάθεσή του, τότε νιώθεις έντονα αυτή την απειλή. Αυτό μπορεί να προκύψει ανά πάσα στιγμή. Είναι κάτι που αισθάνεσαι αμέσως μόλις φτάσεις στο Τελ Αβίβ, πόσω μάλλον στις νότιες πόλεις που έχεις μόνο 10 έως 20 δευτερόλεπτα για να μπεις σε καταφύγιο.
• Η οικογένειά σου, οι φίλοι σου όταν τους είπες ότι θα πας αποστολή στο Ισραήλ, τι σου είπαν;
Δεν ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσα να τους ανακοινώσω… Οι γονείς μου φοβήθηκαν αρκετά και ακόμα φοβούνται, κάθε μέρα μου στέλνουν δεκάδες μηνύματα. Είναι δύσκολη η επικοινωνία από εδώ. Μόνο με εφαρμογές μπορείς να επικοινωνήσεις. Χρησιμοποιώ ισραηλινό αριθμό για να μπορώ να επικοινωνώ με τους ανθρώπους εδώ για μεγαλύτερη ευκολία. Φοβούνται αρκετά οι γονείς μου, ανησυχούν, ειδικά όταν βλέπουν στα βίντεο του δελτίου ότι βρέθηκα για παράδειγμα στα 200 μέτρα από τα σύνορα, από τον φράχτη Ισραήλ-Γάζας και έγινε εκείνη την ώρα επίθεση ρουκετών και τρέχαμε για να προστατευτούμε, ταράχτηκαν αρκετά. Αρχισαν να με ρωτούν, πότε θα επιστρέψω, τι θα γίνει… Λογικό, προσπαθώ κι εγώ να τους καθησυχάσω όσο μπορώ.
• Με δική σου πρωτοβουλία βρέθηκες εκεί;
Μου το πρότεινε ο διευθυντής μου, Χρήστος Παναγιωτόπουλος. Η αλήθεια είναι ότι είχα δουλέψει το θέμα πριν να έρθω εδώ, με αρκετές συνεντεύξεις και από την πλευρά του Ισραήλ και της Χαμάς. Όταν μου το πρότεινε ο διευθυντής μου, ο κ. Παναγιωτόπουλος, δεν είχα μεγάλο περιθώριο να το σκεφτώ γιατί υπήρχε ανάγκη να έρθω άμεσα για την κάλυψη, οπότε απάντησα γρήγορα θετικά.
• Σε αυτές τις ημέρες που είσαι και εκεί, κι όπως αντιλαμβάνομαι θα μείνεις κι άλλες…
Ναι, θα μείνω λίγες μέρες ακόμα.
• Σε αυτές, λοιπόν, τις ημέρες τι ήταν το πιο δύσκολο που κλήθηκες να φέρεις εις πέρας;
Το πιο δύσκολο για εμένα ήταν όταν βρέθηκα πολύ κοντά στα σύνορα. Αρχικά, με το που πλησιάζεις τη war zone απαιτείται να φορέσεις τα προστατευτικά σου, το κράνος δηλαδή και το αλεξίσφαιρο. Εκεί, όλες αυτές οι πόλεις έχουν εκκενωθεί, είναι πόλεις-φαντάσματα και βλέπεις μόνο τον στρατό, την πολιτοφυλακή και κάποιους εθελοντές.
Εκεί νιώθεις την πολεμική ατμόσφαιρα, την αναπνέεις, την βλέπεις… Νιώθεις ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να σου συμβεί οτιδήποτε, να σκάσει όλμος, ρουκέτα…Το Ισραήλ έχει μια πολύ ανεπτυγμένη αεράμυνα ωστόσο στις περιοχές που βρίσκονται κοντά στα σύνορα με τη Γάζα, δηλαδή μόνο μερικά χιλιόμετρα, δεν έχεις χρόνο να τρέξεις για να φτάσεις σε ένα ασφαλές καταφύγιο. Όλα είναι καθαρά θέμα τύχης… Για παράδειγμα, στο Τελ Αβίβ έχεις γύρω στο 1 λεπτό από τη στιγμή που θα ακούσεις τη σειρήνα μέχρι να πας στο καταφύγιο. Στα σύνορα με τη Γάζα έχεις από 15 έως 20 δευτερόλεπτα και σε μια περιοχή που βρεθήκαμε χθες έχεις μόνο 5 με 7 δευτερόλεπτα για να προλάβεις να πας κάπου να προστατευθείς. Μόλις ακούσεις τη σειρήνα να χτυπάει για επίθεση ρουκετών ή ξαπλώνεις κάτω και κρατάς το κεφάλι σου ή αν βρίσκεσαι κοντά σε καταφύγιο, πηγαίνεις κατευθείαν εκεί. Είναι πολύ δύσκολο να το διαχειριστείς εκείνη τη στιγμή, γιατί ο χρόνος είναι εξαιρετικά περιορισμένος.
• Εχεις κληθεί πολλές φορές να το επιχειρήσεις;
Η αλήθεια είναι ότι έτυχε πολλές φορές. Επειδή το ενδιαφέρον είναι κυρίως στον Νότο όπου είναι η Λωρίδα της Γάζας, έπρεπε να μετακινηθούμε πολλές φορές προς τα εκεί οπότε, αυτό συνέβαινε σχεδόν καθημερινά. Πηγαίνοντας εκεί είσαι προετοιμασμένος ότι αυτό μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή. Δεν χαλαρώνεις λεπτό.
• Άρα η διαχείριση είναι εξαιρετικά δύσκολη και ψυχολογικά και σωματικά.
Ναι. Ακόμα ένα πολύ σημαντικό κομμάτι είναι οι εικόνες που βλέπεις, που είναι επίσης δύσκολα διαχειρίσιμο. Πήγα στο Νοσοκομείο όπου νοσηλεύονται αξιωματικοί του ισραηλινού στρατού. Μπήκα στους θαλάμους νοσηλείας και είδα πολύ άσχημες εικόνες… Είδα πολύ βαριά τραυματισμένους ανθρώπους και από τα τραύματά τους φαίνεται ότι οι μάχες είναι πάρα πολύ σκληρές. Ως δημοσιογράφοι για να μπορέσουμε να πάρουμε μια συνέντευξη, πρέπει να προσπαθήσουμε να νιώσουμε αυτό που μας λέει ο συνεντευξιαζόμενος. Οπότε ένιωθα ότι ήμουν κι εγώ μαζί του μέσα στα κτήρια, όπου γίνονταν οι μάχες, όπου σήκωναν τα κρεβάτια και έβρισκαν από κάτω όπλα, βιβλία του Χίτλερ… Μου περιέγραφαν το πώς τους χτύπησαν με καλάσνικοφ οι μαχητές της Χαμάς την ώρα που προσπαθούσαν να βοηθήσουν συναδέλφους τους, το ρίσκο που παίρνουν, πόσο δύσκολη είναι η μάχη από κτήριο σε κτήριο… Γιατί δεν είναι μάχες μόνο με τεθωρακισμένα ή με πολεμικά αεροσκάφη, οι μάχες εκεί είναι σώμα με σώμα κυριολεκτικά. Παράλληλα, σκεφτόμουν και την άλλη πλευρά, τους άμαχους Παλαιστίνιους. Επίσης είδαμε πολλούς άμαχους τραυματίες, που έσκασε η ρουκέτα μέσα στο σπίτι τους ή την ώρα που οδηγούσαν. Νοσηλεύονται ακόμα άνθρωποι από τα Κιμπούτς οι οποίοι τραυματίστηκαν από τη Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου που έγινε η πρώτη μεγάλη επίθεση και ακολούθησε ο πόλεμος… Είναι μια πολύ δύσκολη συνθήκη, ακόμα κι όταν γυρνάς στο Τελ Αβίβ το βράδυ, όπου εδώ ο κόσμος έχει επιστρέψει σε μια σχετική πάντα κανονικότητα. Ωστόσο, όταν κινείσαι στις περιοχές που εξελίσσεται ο πόλεμος και είναι ένα πολύ μεγάλο μέρος του Ισραήλ αυτό, δεν μπορείς να αφήσεις πίσω σου αυτό που είδες. Αυτή η εμπειρία δεν συμβαίνει πολλές φορές στη ζωή ενός δημοσιογράφου, δεν θα την ξεχάσω ποτέ.
• Η πιο συγκινητική στιγμή που βίωσες ποια είναι;
Νομίζω ότι οι πιο συγκινητικές στιγμές είναι όταν έρχεσαι σε επαφή με τις οικογένειες των ομήρων, είναι πάνω από 230 οι όμηροι. Στην αρχή υπήρχε η εκτίμηση ότι είναι 240, ωστόσο τις τελευταίες ημέρες ταυτοποιούνται αρκετές σοροί που εντοπίζονται σε αθλία κατάσταση. Εικάζεται ότι η Χαμάς έχει σκοτώσει πολύ περισσότερο κόσμο απ΄ότι είχε αρχικά εκτιμηθεί.
Οι οικογένειες των ομήρων είναι το πιο συγκινητικό κομμάτι, διότι οι άνθρωποι δεν έχουν άλλη αντοχή, δεν έχουν άλλη δύναμη. Έχουν μαραζώσει. Είμαστε ήδη στις 47 ημέρες από την αρχή του πολέμου και υπάρχουν αγνοούμενοι, ηλικιωμένοι, βρέφη, γυναίκες οι οποίες έχουν βιαστεί και κακοποιηθεί… Οι άνθρωποί τους που βρίσκονται εδώ είναι μονίμως με τα δάκρυα στα μάτια, δεν ξέρεις τι να τους πεις. Δεν μπορείς να τους πεις κάτι για να τους καθησυχάσεις, μπορείς μόνο να τους ακούσεις και να τους αφήσεις να σου μιλήσουν, να σου πουν την ιστορία τους, δεν μπορείς να κάνεις κάτι για να νιώσουν καλύτερα. Καλύτερα θα νιώσουν μόνο αν ο πρωθυπουργός Νετανιάχου βρει τον τρόπο να φέρει πίσω τους ομήρους και βεβαίως η κατάσταση της υγείας τους να είναι καλή όταν επιστρέψουν, γιατί από αυτά δυστυχώς που μπορούμε να αντιληφθούμε, πολλοί θα έχουν υποστεί πολύ άσχημα πράγματα.
• Κλείνοντας Γεωργία, τι είναι αυτό που θα ήθελες να μεταφέρεις από το Ισραήλ σε εμάς εδώ στην Ελλάδα;
Να είμαστε χαρούμενοι και να νιώθουμε τυχεροί και πολύ ασφαλείς που ζούμε σε μια χώρα που έχει ειρήνη, που δεν είναι σε πόλεμο, που δεν έχει έναν στρατό που εκπαιδεύεται για να πολεμήσει άμεσα, παρά μόνο για να είναι έτοιμος να παρέμβει ανά πάσα στιγμή, αν κι εφόσον ποτέ απαιτηθεί. Αλλοι άνθρωποι δυστυχώς δεν μπορούν να νιώσουν ποτέ ασφαλείς στην γειτονιά της ανατολικής Μεσογείου και είναι πολύ άσχημο και λυπηρό να βλέπεις τον φόβο στα βλέμματα των ανθρώπων.