Ο Μάρτιος είναι ο μήνας που ζυγίζουμε τις προβλέψεις και προγραμματίζουμε τις υποχρεώσεις μας για τη νέα τουριστική σεζόν.
Στην καθημερινή επικαιρότητα κυριαρχεί η πρόβλεψη ότι φέτος θα κάνουμε νέο ρεκόρ στις αφίξεις τουριστών.
Είναι χαρακτηριστικά τα μηνύματα που ακούστηκαν στην εκπομπή “Βράδυ Κυριακής” στην ΕΡΤ1. “Οι εκπρόσωποι του χώρου κατέγραψαν τα προβλήματα του τουρισμού” έγραφε ο υπότιτλος της εκπομπής. Τα κατέγραψαν όμως όλα; και σε βάθος;
“Ευοίωνα τα πρώτα μηνύματα για το 2024. Αύξηση 10% και νέο ρεκόρ” προέβλεπε ο εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου τουρισμού.
Νέο ρεκόρ περιμένει και η TUI “Μεγαλύτερη από 10% η αύξηση στα Δωδεκάνησα και στην Κρήτη λόγω των προβλημάτων στην Αίγυπτο εξαιτίας του πολέμου στην περιοχή της Γάζας”.
“Συνεχίζεται η διαρροή εργαζομένων από τον κλάδο του τουρισμού που πέρσι παρουσίαζε 60.000 κενές εργασίας μόνο στα ξενοδοχεία. Φέτος οι κενές οργανικές θέσεις θα είναι 13.000 επιπλέον” δήλωνε ο εκπρόσωπος των εργαζομένων.
“Υποδομές και έλλειψη εργατικού δυναμικού είναι τα προβλήματα που εμποδίζουν την ανάπτυξη του τουρισμού στην Ελλάδα. Επι πλέον δεν έχει γίνει κανένα σχέδιο για τις ειδικές ανάγκες του κάθε τουριστικού προορισμού” διαπίστωνε ο πρόεδρος των ξενοδόχων.
Γενικότερα υπήρχε μια επιδερμική αντιμετώπιση του θέματος ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ, περιγραφική μόνο με αριθμούς χωρίς να μπαίνει στις πραγματικές καθημερινές ανάγκες και τα προβλήματα και των εργαζομένων και του περιβάλλοντος αλλά και στην προοπτική του τουρισμού.
Αλήθεια αυτό προβλέπει το πρόγραμμα The Rhodes Co-Lab που υλοποιεί η Περιφέρεια νοτίου Αιγαίου με την TUI και που σήμερα παρουσιάζεται στην Αθήνα; Μόνος στόχος είναι “κάθε φέτος και ψηλότερα”;
Είναι γνωστό εξάλλου ότι “Όταν ευημερούν οι αριθμοί, οι άνθρωποι υποφέρουν”.
Δεν μας απασχολεί τι σημαίνει κάθε χρόνο και νέο ρεκόρ;
Ως που; Υπάρχουν όρια;
Δεν υπάρχουν όροι και προϋποθέσεις; σχεδιασμοί και στόχοι ;
Δεν υπάρχουν όρια για να αντέξει το νησί μας κάθε χρόνο και νέο ρεκόρ;
Υπάρχουν οι απαιτούμενες υποδομές αλλά και η ύπαρξη-επάρκεια φυσικών πόρων για να μπορούμε να πανηγυρίζουμε;
Θυμόμαστε πόσο βασικές για την επιβίωση των νησιών μας, για τη ζωή μας, είναι οι έννοιες “φέρουσα ικανότητα”, “βιωσιμότητα”, “αειφορία”;
Θυσιάζομε τα πάντα στο σήμερα και στο κοντόφθαλμο αύριο; Τι θα γίνει μεθαύριο;
Μας ενδιαφέρει μόνο τι κληρονομήσαμε από τους πατεράδες μας και όχι τι θα παραδώσουμε στα παιδιά μας;
Είναι αυτοσκοπός μας η αύξηση μόνο του αριθμό των τουριστών και όχι η ποιότητα του τουρισμού και η βιωσιμότητα των νησιών ιδιαίτερα;
Δε μας ενδιαφέρει η ποιότητα και η δυναμική της τουριστικής ανάπτυξης και που κατευθύνονται τα οφέλη της αύξησης του αριθμού των τουριστών;
Δε μας ενδιαφέρει η επαπειλούμενη ερημοποίηση και οι ανεπίστρεπτες επιπτώσεις που προκαλούνται στους φυσικούς πόρους των νησιών μας;
Δε μας ενδιαφέρουν οι περιβαντολλογικές επιπτώσεις σε μία εποχή όπου η κλιματική αλλαγή δε χτύπησε απλά την πόρτα μας αλλά την άνοιξε διάπλατα και μπαίνει στο σπίτι μας και από την πόρτα κι από τα παράθυρα;
Δεν βλέπουμε ότι το περιβάλλον καταστρέφεται και η ζωή μας να υποβαθμίζεται;
Οι πανηγυρισμοί για προβλέψεις, χωρίς προγραμματισμό και όρια αύξησης του αριθμού των τουριστών είναι υγιής αναπτυξιακή στρατηγική; ή μας επαναπαύει στην καθημερινότητα μας;
Μοιάζει να ακούγεται παράταιρο αλλά κάποιες φορές πρέπει να ακουστούν ξεκάθαρα κάποιοι προβληματισμοί.
Ας σταματήσουμε λίγο το ξέφρενο ρυθμό της στρεβλής ανάπτυξης και ας κοιτάξουμε γύρω μας τι έχουμε κάνει μέχρι τώρα. Τι αλλαγές έχουμε προκαλέσει στο περιβάλλον, στη ζωή των ανθρώπων, στην καθημερινότητα μας, στην ευτυχία μας. Ολων των ανθρώπων.
Ας αναλογιστούμε μήπως το κυνήγι νέων ρεκόρ μας οδηγεί με ταχύτητα στην καταστροφή.
Μήπως έφτασε η ώρα να σταματήσουμε την ανάπτυξη στη υπηρεσία των λίγων και σε βάρος των πολλών και να αναδιανέμουμε τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της σε όλη την κοινωνία;
Μήπως έφτασε η ώρα να αντικαταστήσουμε την λέξη ΑΝΑΠΤΥΞΗ με τη λέξη ΠΡΟΚΟΠΗ. Η ανάπτυξη είναι για λίγους η προκοπή για πολλούς.
Τα ρεκόρ είναι ένας μηχανισμός ενεργοποιήσης αλλά ταυτόχρονα και υποταγής των ανθρώπων στα σχέδια των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων. Ενας μηχανισμός ανταγωνιστικότητας αλλά και ενίσχυσης του ατομικισμού. Ανταγωνίζεσαι τον εαυτό σου της προηγούμενης χρονιάς μέσα από την ατομική υπερεντατικοποίησης της εργασίας. Σου βάζουν στόχους και απολαμβάνουν τους καρπούς της υλοποίησης τους. Και εσυ νιώθεις περήφανος γιατί συμμετείχες στη νίκη του περσινού εαυτού σου.
Μεταβαίνουμε σε ένα νέο μοντέλο τουρισμού, τον υπέρ τουρισμό σε βάρος των εργαζομένων. Κάθε χρόνο και ο αριθμός των εξυπηρετουμένων τουριστών ανά εργαζόμενο (νόρμα) αυξάνει με αποτέλεσμα την καταπίεση και την στυγνή υπερεκμετάλλευση των εργαζομένων.
Ξεχάσαμε το περσινό φαινόμενο των κενών θέσεων εργασίας, που μοιραία οδήγησε σε υποβάθμιση της ποιότητας των τουριστικών υπηρεσιών, και τις παραιτήσεις των εργαζομένων εν μέσω της τουριστικής περιόδου εξαιτίας των μεσαιωνικών συνθηκών κάτω από τις οποίες καλούνταν οι εργαζόμενοι να δουλέψουν, όπως τα εξαντλητικά ωράρια αλλά και το ζήτημα των αμοιβών που λαμβάνουν;
Να συγκρατήσουμε λοιπόν τους πανηγυρισμούς μας και να αναπτύξουμε την περισυλλογή για την ζωή μας.
Ρόδος 27-3-2024
Δημήτρης Γάκης
πρωην Βουλευτής Δωδεκανήσου
