Κρίνεται η κατάργηση των υποθηκοφυλακίων Μεγίστης, Καρπάθου, Λέρου και Καλύμνου

Το Γ’ Τμήμα του Συμβουλίου Επικρατείας παρέπεμψε στην Ολομέλεια για τελική κρίση το ζήτημα της συνταγματικότητας ή μη της κατάργησης των έμμισθων και άμισθων υποθηκοφυλάκων και την ένταξή τους στο «Κτηματολόγιο Α.Ε.».
Η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του ΣτΕ από την αυξημένη επταμελή σύνθεση για δύο λόγους: λόγω μείζονος σπουδαιότητας και λόγω της ισχυρής μειοψηφίας που είχε.
Σε ό,τι αφορά τα Δωδεκάνησα η Ολομέλεια θα αποφανθεί για την τύχη των υποθηκοφυλακίων Μεγίστης, Καρπάθου, Λέρου και Καλύμνου. Αναλυτικότερα, η πλειοψηφία του Γ΄Τμήματος απέρριψε τη σχετική αίτηση ακυρώσεως των υποθηκοφυλάκων κρίνοντας συνταγματικό τον νόμο 4512/2017 και αναγνωρίζοντας ότι ο νομοθέτης έχει τη διακριτική ευχέρεια να τον καταργήσει.
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τη μειοψηφία, η ευχέρεια που έχει ο νομοθέτης δεν καταλαμβάνει την ολοσχερή απόσπαση των υποθηκοφυλάκων από την οργανωτική δομή και εποπτεία της δικαστικής εξουσίας, καθώς τα έμμισθα υποθηκοφυλακεία στελεχώνονταν από προσωπικό που είχε την ιδιότητα του δικαστικού υπαλλήλου, απολαμβάνοντας λειτουργική ανεξαρτησία, όπως αυτή που έχουν οι δικαστικοί υπάλληλοι.
Ακόμη, η μειοψηφία θεωρεί ότι το Εθνικό Κτηματολόγιο μπορεί να οργανωθεί από τον νομοθέτη ως Ν.Π.Δ.Δ., διαφορετικό από τα υφιστάμενα υποθηκοφυλακεία, εφόσον, όμως, στην υπηρεσία αυτή ανατίθενται μόνο τεχνικές πράξεις κτηματογραφήσεως.
Ο καθηγητής της Νομικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Πάνος Λαζαράτος, ο οποίος εκπροσώπησε στο ΣτΕ την Ένωση Αμίσθων Υποθηκοφυλάκων και άμισθους υποθηκοφύλακες, δήλωσε ότι η παραπομπή αυτή στην Ολομέλεια του ΣτΕ είναι κεφαλαιώδους σημασίας για το δικαιοπολιτικό μας σύστημα.
Και αυτό διότι, «η υπόθεση αυτή υπερβαίνει το φλέγον ζήτημα της προδήλως αντισυνταγματικής αποσπάσεως των υποθηκοφυλάκων από την δικαστική εξουσία και θέτει ένα ακόμη μεγαλύτερο ζήτημα. Αυτό συνίσταται στο κατά πόσον θεσμοί, που ανήκουν στην οργανωτική δομή ή και την εποπτεία της δικαστικής εξουσίας (όπως λ.χ. συμβολαιογράφοι ή οι ειρηνοδίκες), μπορούν να υπάγονται με νόμο στην εκτελεστική εξουσία».