Εντονος προβληματισμός επικρατεί στην κυβέρνηση για την χρηματοδότηση των μικρών αεροδρομίων και των άγονων αεροπορικών γραμμών, εν όψει της κατάργησης του «Σπατόσημου» τον ερχόμενο Νοέμβριο και της παραχώρησης των μεγάλων περιφερειακών αερολιμένων σε ιδιώτες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος της Κυριακής», η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς, εάν το «Σπατόσημο» δεν αντικατασταθεί με κάποιο άλλο τέλος, η ομάδα των 23-25 αεροδρομίων που θα μείνουν στο Δημόσιο, καθώς και οι άγονες γραμμές, δεν θα έχουν χρηματοδότηση.
Η ΥΠΑ εισηγείται στο υπουργείο Υποδομών να θεσπιστεί τέλος τουλάχιστον 3 ευρώ ανά επιβάτη, το οποίο υπό συντηρητικές εκτιμήσεις, θα μπορούσε να καλύψει τις συγκεκριμένες ανάγκες.
Αντίθετα, σύμφωνα με πληροφορίες, το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), έχει προβλέψει στο σχέδιο παραχώρησης των αεροδρομίων τέλος 1 ευρώ ανά επιβάτη. Ωστόσο, έμπειρα στελέχη της αγοράς σημειώνουν ότι οι υπολογισμοί του ΤΑΙΠΕΔ δεν λαμβάνουν υπόψη διάφορες κρίσιμες παραμέτρους.
Μετά την ιδιωτικοποίηση, η ΥΠΑ θα γίνει ρυθμιστική αρχή και θα πρέπει να αναλάβει, μέσω της Ανώνυμης Εταιρείας Διαχείρισης Περιφερειακών Αεροδρομίων (ΑΕΔιΠΑ), την διαχείριση των περιφερειακών αεροδρομίων που δεν θα παραχωρηθούν, καθώς και τις άγονες γραμμές.
Αυτή η νέα κρατική εταιρία θα χρηματοδοτείται από την επιβολή τελών στους χρήστες των αεροδρομίων και από μέρος των εσόδων της ΥΠΑ, όμως οι κρίσιμες λεπτομέρειες θα καθοριστούν με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Υποδομών.
Είναι πάντως χαρακτηριστικό ότι με βάση τα έσοδα από το Σπατόσημο (12 ευρώ εντός ΕΕ, και 22 ευρώ εκτός ΕΕ), η χρηματοδότηση των αεροπορικών υπηρεσιών των άγονων γραμμών από την ΥΠΑ, ανήλθε το 2012 σε 55 εκατ. ευρώ.
Σημειωτέον, πάντως, ότι στο σχέδιο της σύμβασης παραχώρησης του ΤΑΙΠΕΔ προβλέπεται η είσπραξη 5% επί των αεροναυτικών εσόδων για την χρηματοδότηση της λειτουργίας της ΥΠΑ, των άγονων γραμμών και των υπολοίπων κρατικών αεροδρομίων.
Στελέχη της ΥΠΑ μεταδίδουν ότι η ελκυστικότητα και η ανταγωνιστικότητα των προς παραχώρηση περιφερειακών αεροδρομίων, δεν πρέπει να λειτουργήσει σε βάρος του δημοσίου και τονίζουν ότι το τέλος που θα αντικαταστήσει το Σπατόσημο, «θα αποτελέσει πρόκριμα και στην επικείμενη αναθεώρηση της σύμβασης παραχώρησης του Ελ.Βενιζέλος».
Στην περίπτωση του «Ελ. Βενιζέλος», το Σπατόσημο κατατίθεται σε λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος και ποσοστό 75% κατευθύνεται στο διεθνές αεροδρόμιο. Στα υπόλοιπα αεροδρόμια, το τέλος περνάει στο δημόσιο και διατίθεται κατά 50% για την χρηματοδότηση έργων και εξοπλισμού στους και την κάλυψη του κόστους τους και κατά 50% για την λειτουργία της ΥΠΑ.
Σύμφωνα με στελέχη της ΥΠΑ, είναι απαραίτητη η συνδρομή του υπουργείου Οικονομικών στην διαδικασία εφαρμογής του ανταποδοτικού τέλους που θα αντικαταστήσει το Σπατόσημο.
Τα χρήματα δεν είναι λίγα. Το 2012 τα έσοδα από το Σπατόσημο ανήλθαν σε 235 εκατ. ευρώ και αφαιρουμένου του ποσοστού του «Ελ.Βενιζέλος», στα ταμεία του κράτους έφτασαν 178 εκατ. ευρώ. Η πρώτη ομάδα των προς αποκρατικοποίηση αεροδρομίων απέδωσε 61 εκατ. ευρώ, η δεύτερη 55 εκατ. ευρώ, ενώ το δημόσιο εισέπραξε από το «Ελ.Βενιζέλος» 18,7 εκατ ευρώ και από το «Ν.Καζαντζάκης» 37 εκατ. ευρώ. «Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό έσοδο του Δημοσίου που κινδυνεύει να καταργηθεί μέσω της σύμβασης παραχώρησης των περιφερειακών αεροδρομίων», αναφέρουν στελέχη της ΥΠΑ.
Κύκλοι κοντά στην υπόθεση τονίζουν ότι θα χρειαστεί πολλή δουλειά και συντονισμός μεταξύ των υπουργείων Υποδομών, Οικονομικών, ΤΑΙΠΕΔ και ΥΠΑ, προκειμένου να βρεθεί μία κατάλληλη λύση. Σημειωτέον ότι οι δεσμευτικές προσφορές για τα αεροδρόμια αναμένονται κάποια στιγμή μέσα στο καλοκαίρι, ενώ ο φάκελος του «Ελ. Βενιζέλος» ανοίγει το Φθινόπωρο.
Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, σε περίπτωση κατάργησης του Σπατόσημου, το «Ελ. Βενιζέλος» έχει την δυνατότητα να αναπληρώσει το δικό του μερίδιο από τα έσοδα, επιβάλλοντας μία νέα χρέωση στα επίπεδα της υφιστάμενης, κάτι δηλαδή που δεν θα έχει επίπτωση στον επιβάτη, με απλή απόφαση ΔΣ. Μάλιστα, τονίζουν ότι η συνέχιση της υφιστάμενης κατάστασης θα ήταν ιδανική, υπογραμμίζουν ότι θα ήταν λάθος το ελληνικό δημόσιο να καταργήσει το τέλος διότι και θα χάσει έσοδα και θα απομειώσει την αξία των αεροδρομίων. Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες, η Τρόικα τάσσεται υπέρ της συνέχισης της ύπαρξης ενός τέλους αεροδρομίων.