Μην κολυμπάτε ποτέ μόνοι μας, μην υπερεκτιμάτε τις κολυμβητικές σας ικανότητες, μην κολυμπάτε με γεμάτο στομάχι, ή αν δεν αισθάνεσθε καλά, μην μπαίνετε στη θάλασσα με δυσμενείς καιρικές συνθήκες και μην αφήνετε τα παιδιά να κολυμπούν χωρίς εποπτεία. Αυτές είναι ορισμένες βασικές οδηγίες προς τους λουόμενους που δίνουν οι ειδικοί γιατροί, τονίζοντας ότι η πρόληψη είναι καλύτερη από τη διάσωση.
Στην Ελλάδα πέρυσι καταγράφηκαν 413 πνιγμοί, όσοι δηλαδή και στην Ιταλία (400), μία χώρα με εξαπλάσιο πληθυσμό. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, 360.000 άτομα ετησίως χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό. Τα περισσότερα θύματα πνίγονται σε απόσταση δέκα μέτρων και σπανίως σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μέτρων από τη στεριά. Ατομα υψηλού κινδύνου θεωρούνται τα μικρά παιδιά (έως πέντε ετών) και οι ηλικιωμένοι, όσοι επιδεικνύουν ριψοκίνδυνη συμπεριφορά μέσα και γύρω από το νερό, όσοι δεν γνωρίζουν κολύμπι, όσοι γνωρίζουν μεν κολύμπι αλλά υπερεκτιμούν τις δυνάμεις τους και όσοι καταναλώνουν αλκοόλ ή/και ναρκωτικά.
Οπως συμβουλεύει το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, ένας από τους σημαντικούς κανόνες για την πρόληψη του πνιγμού είναι η σωστή αξιολόγηση των κολυμβητικών ικανοτήτων από το ίδιο το άτομο, η οποία και θα του επιβάλει πώς θα κινηθεί στο νερό. «Το να ξέρετε να κολυμπάτε, σημαίνει να κινήστε στο νερό με την καλύτερη δυνατή απόδοση και να είστε ικανοί να επιπλέετε εύκολα, παραμένοντας στάσιμοι στο ίδιο σημείο. Σημαίνει να γνωρίζετε πώς να παίρνετε σωστά αναπνοή με εισπνοή έξω από το νερό και εκπνοή αλλά και κράτημα της αναπνοής μέσα στο νερό», τονίζει το Ινστιτούτο. Αλλοι κανόνες είναι να μην κολυμπάει κάποιος ποτέ μόνος του, να μπαίνει σταδιακά στο νερό όταν υπάρχει μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας σώματος και νερού, να μην μπαίνει στο νερό εάν η σωματική και η ψυχική του κατάσταση δεν είναι καλή και εάν δεν έχουν περάσει τουλάχιστον τρεις ώρες έπειτα από ένα πλήρες γεύμα και δύο ώρες ύστερα από ένα ελαφρύ και εάν υπάρχουν μεγάλα κύματα, να μην αφήνει ποτέ παιδιά να κολυμπούν χωρίς εποπτεία και να προσέχει ιδιαίτερα πού βουτάει (σε σημείο με βάθος τουλάχιστον 4-5 μέτρων και ελεύθερο από βράχους).
Οι ειδικοί του Ινστιτούτου τονίζουν ότι σε περίπτωση που κάποιος αντιληφθεί ένα άτομο να πνίγεται ή να ζητεί βοήθεια, θα πρέπει να προσπαθήσει να το βοηθήσει με φωνητική καθοδήγηση ή πετώντας του ένα σχοινί, ένα σωσίβιο, οτιδήποτε επιπλέει, ώστε να πιαστεί ο άνθρωπος που κινδυνεύει. «Διάσωση με επαφή μπορεί να κάνει μόνο ένας καλά εκπαιδευμένος ναυαγοσώστης, αφού έχει εξαντλήσει τις παραπάνω προσπάθειες», σύμφωνα με το Ινστιτούτο.