Ομιχλώδης είναι η κατάσταση για την Ελλάδα μετά από την απόφαση της μίνι-Συνόδου που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 25 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες για το προσφυγικό. Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δέχθηκε ισχυρές πιέσεις από τους συμμετέχοντες ώστε να δεχθεί την παραμονή μεγαλύτερου αριθμού προσφύγων σε ελληνικό έδαφος. Για τις πιέσεις αυτές τον είχε προϊδεάσει ήδη από την περασμένη Παρασκευή, στις συζητήσεις που είχαν, ο Πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ.
Η Αθήνα συναίνεσε, σύμφωνα με την παράγραφο 5 της Δήλωσης των Ηγετών, να αυξήσει τη δυναμικότητα υποδοχής σε 30.000 θέσεις μέχρι το τέλος του 2015. Παράλληλα, η Ελλάδα, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNCHR), θα αναλάβουν να παράσχουν επιδότηση ενοικίου και προγράμματα οικογενειακής φιλοξενίας σε άλλους 20.000 πρόσφυγες. Το εν λόγω μέτρο χαρακτηρίζεται ως «σημαντική προϋπόθεση ώστε να λειτουργήσει ο έκτακτος μηχανισμός μετεγκατάστασης».
Αυτό που είναι ασαφές, από την άποψη ότι δεν υπάρχει καθαρή αναφορά στο επίσημο κείμενο, είναι αν αυτοί οι άνθρωποι θα είναι επιλέξιμοι για συμμετοχή στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης. Ερωτηθείς σχετικά από το «Το Βήμα» το απόγευμα της Δευτέρας, κοινοτικός αξιωματούχος απάντησε θετικά. Είναι όμως ξεκάθαρο ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να μετατραπεί προσωρινά σε de facto καταυλισμό προσφύγων και οικονομικών μεταναστών, ιδιαίτερα αν δεν επιταχυνθούν οι διαδικασίες καταγραφής και ενδεχομένης επιστροφής τους. Και όπως παραδέχθηκε, απολύτως ρεαλιστικά, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας, θα εξαρτηθεί από την απόδοση των ελληνικών αρχών αν οι θέσεις υποδοχής θα μονιμοποιηθούν ή όχι.
Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι το Βερολίνο πιέζει ασφυκτικά ώστε να ελεγχθούν οι ροές των προσφύγων προς τη Γερμανία. Αρμόδια διπλωματική πηγή σχολίαζε πριν από λίγες ημέρες ότι το βασικό πρόβλημα για τη γερμανική κυβέρνηση και την Άνγκελα Μέρκελ προσωπικά είναι αν μπορεί να μπει τάξη στη σημερινή ανεξέλεγκτη κατάσταση μέσα στον χειμώνα, ώστε να μην επαναληφθούν μελλοντικά ανάλογα φαινόμενα. Οι πιέσεις έρχονται τόσο από τη δεξιά πτέρυγα των συντηρητικών όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, ενώ η δημοτικότητα της καγκελαρίου έχει πληγεί από το προσφυγικό.
Ο τομεάρχης Εξωτερικών της ΝΔ Γιώργος Κουμουτσάκος, με επίκαιρη ερώτηση που απευθύνει στον κ. Τσίπρα, θέτει μία σειρά ζητημάτων που χρήζουν διευκρινίσεων. Πέρα από το θέμα της επιδότησης ενοικίου για 20.000 πρόσφυγες και την ένταξή τους στον κοινωνικό ιστό, στην οποία αναφέρθηκε ο Πρωθυπουργός στις δηλώσεις που προέβη μετά το πέρας της Συνόδου, ο κ. Κουμουτσάκος αναδεικνύει ακόμη μία παράμετρο: αν, με βάση τη συμφωνία, μπορούν τα κράτη να κλείσουν τα σύνορά τους και οι πρόσφυγες και μετανάστες να εγκλωβιστούν στην Ελλάδα.
Στις δηλώσεις του το βράδυ της Κυριακής, ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι η δεύτερη παράλογη πρόταση που απέρριψε η Αθήνα «ήταν αυτή που αφορούσε στη δυνατότητα μιας χώρας, αν δεν συμφωνεί, να μην επιτρέπει τη διέλευση προσφύγων από μία άλλη χώρα. Όπως αντιλαμβάνεστε», πρόσθεσε, «αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να σταματήσει η ροή και το βάρος να μετατοπίζεται από τη μια μετά την άλλη, ως ντόμινο, στις χώρες υποδοχής και κυρίως στην Ελλάδα. Αντ’ αυτού αποφασίστηκε η δυνατότητα, που και τώρα ισχύει, να ενημερώνεται για τον αριθμό των προσφυγικών ροών η χώρα που υποδέχεται τους πρόσφυγες, κάτι το οποίο ούτως ή άλλως η χώρα μας διεξάγει».
Στην παράγραφο 3 της Δήλωσης της 25ης Οκτωβρίου τονίζεται όμως ότι «υπό τις τρέχουσες συνθήκες, θα αποθαρρύνουμε την κίνηση προσφύγων ή μεταναστών στα σύνορα μίας άλλης χώρας της περιοχής. Μία πολιτική που επιτρέπει τη διέλευση προσφύγων χωρίς την ενημέρωση μίας γειτονικής χώρας δεν είναι αποδεκτή. Αυτό θα έπρεπε να εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες κατά μήκος του (σσ. δυτικοβαλκανικού) διαδρόμου».
Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένονται με ενδιαφέρον οι συζητήσεις που θα διεξαχθούν στα τέλη της εβδομάδας στην Αθήνα μεταξύ αξιωματούχων των υπουργείων Εξωτερικών Ελλάδος και πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (πΓΔΜ) επί των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) τα οποία συμφωνήθηκαν νωρίτερα εφέτος μεταξύ των κκ. Νίκου Κοτζιά και Νίκολα Πόποσκι.
Στην παράγραφο 13 της Δήλωσης γίνεται ρητή αναφορά σε άμερα διμερή μέτρα για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης σε ό,τι αφορά την ενίσχυση της συνοριακής συνεργασίας μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων. Η πΓΔΜ έχει εδώ και καιρό αρχίζει να πιέζει στις Βρυξέλλες για επιτάχυνση των σχετικών συνομιλιών. Μάλιστα, ο Πρόεδρος της χώρας Γκιόργκι Ιβανόφ έριξε «βέλη» προς την Αθήνα για έλλειμμα συνεργασίας.
«Αναμένουμε», τόνισε, «πως η Ελλάδα θα συνεργαστεί όσον αφορά αυτή την ευρωπαϊκή κρίση και θα ανταλλάσσει στοιχεία που είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση του προβλήματος, διότι υπάρχουν ημέρες που εισέρχονται στη χώρα μας μέχρι και 10.000 πρόσφυγες. Η επικοινωνία με την Ελλάδα είναι σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Δεν υπάρχει συνεργασία μεταξύ των υπουργείων, αλλά ούτε και μεταξύ κυβερνήσεων».
ΒΗΜΑ
